“Ngéda i nhéñha kayéle hala a nlona bikuu. Hisi hi ta ha bé homa liyééne ilam.”—The Guardian.[1]

 Bôt ba binam bon ba yé njom i ndutu i. Bôt ba njooñ yi ba nkal le nson u bôt ba binam won u boñ le lék i nai.[2] Kiki lék i bet ndigi bet ni bet hala nyen ngéda i nhéñha. Hala a lona bikuu kiki bo:

•   Ngandak mam mabe bikék ni mangéda i nlona kiki, lék i nai, sép i nai, yak buk mbebi, yak gwo bi boñ le malép ma nhôl, mapan ma nkala ni hié.[5]

•   Glace i nyibi. [6]

•   Batuye ba nhôl. [7]

 Kiki ngéda I nhéñha hala a nlona bikuu ni nkoñ ’isi wonsôna. Kiki a mal yelel kiki mam ma mbep ikété 193 biloñ, New York Times a nkal le: “Hisi hi mbat mahôla.”[8] Ngéda I I yé I nhéñha I nol bôt ngandak, bôt ba nok njôghe, Organisation mondiale de la santé i nkal le, i jam li li nkôhna woñi bañga bañga inyu mbôô i bôt ba binam.”[9]

 Ndi, di gwé botñem le bilôl bi ga bilam. Bibel i bi pôdôl mam di ntehe nano. I nkal ki bés kii Djob a ga boñ ni kii a ga inyu sôñ bilôl gwés.

 Ñ. Bibel i bi pôdôl bikuu di ntehe len mu kiki ngéda i nhéñha.

 Mbañ: “I dilo di nsôk mangéda m’a ba mabe, ma bak ki nledek kiyaga. Inyule bôt b’a gwés ndik bomede, ba gwéhék moni, . . . bôt ba ba ta bé maliga, . . . ba bak bôt ba ngwés nôgla ni bape, . . . baliibana bôt, bôt ba ño mbe.”—2 Timôtéô 3:1-4.

 Bibel i bi bôk pôdôl maboñok ma bôt ba binam ma ma ga boñ mam ma mbep. Biane ni bôt ba nyuñga ba ngwés yéñe i moni iloo géñe i ndaye i lo. To i ngéda ba mpam i yéñ manjel inyu tibil mam, ba gwé bé nyo wada inyu téé mam longe.[14]

 Mbañ ini i niiga bés le di nlama bé bem le bôt ba binam ba nhéñha maboñok map inyu sôñ hisi. Maselna ni hala, Bibel i nkal le bôt ba huluk ñem “b’a ke ndik ni bisu i hol ikété béba, hol ni hol.”—2 Timôtéô 3:13.

 Bibel i niiga bés le Yéhôva a Djob, Nhek wés a nlôôha ntôñ hisi ni bôt ba niñ mu. Di nwan minlôñ maa mi Bibel mi mi ñéba le Djob a ga héñha mam.

1.  1. Djob “a bi hek bé [hisi] yañga, ndi a bi uñgus hio le bôt ba yééne mu.”—Yésaya 45:18.

    Djob a ga yônôs sômbôl yé inyu nkoñ ’isi. (Yésaya 55:11) A ga neebe bé le ba tjé hisi tole hi yila homa ba nla ha bé yééne.

2.  2. “Ndi bôt ba suhulnyuu ba ga kôdôl hisi, ba nok ki lingoñoo inyu ngandak nsañ. Bôt ba téé sép ba ga kôdôl hisi, ba niñ ki mu i boga ni boga.”—Tjémbi 37:11, 29.

    Djob a mbôn le bôt ba binam ba ga niñ hisi i boga ni boga ikété nsañ.

3.  3. “Ndi inyu bibéba bi bôt, ba ga héya bo hana ’isi.”—Bingéngén 2:22.

    Djob a mbôn le a ga tjé bôt ba nai le ba boñ ndik béba kiki bet ba ñôbôs hisi.

 Lelaa Djob a ga yônôs sômbôl yé inyu hisi? A ga boñ hala ni njel ngim ane, i ba nsébél le, Ane Djob. (Matéô 6:10) Ane i i ga énél i ngii. Halal a ga bane bé yo nseñ wo ki wo i kwel ni biane bi bôt ba binam inyu mam ma mbéñge hisi. Inyule, Ane Djob i ga tjé biane bi bôt ba binam.—Daniel 2:44.

 I ngéda Ane Djob i ga yoñ mam i moo hala a ga nwin u lam inyu bôt ba binam lôñni nkoñ ’isi wonsôna. (Tjémbi 96:10-13) Di wan mam Yéhôva Djob a ga boñ ni njel Ane yé.

•   Bôñgôl hisi

   Yom Bibel i nkal: “Ñoñ ni nnumuk nkoñ bi ga kon maséé, yak tegep ñoñ i ga kon maséé, i ti ki mbônji bikai.”—Yésaya 35:1.

   Yom hala a nkobla inyu bilôl gwés: Yéhôva a ga tibil homa nyensôna bôt ba binam ba bi ñôbôs mu hisi.[15]

•   A nyoñ mam i moo inyu jam li mbéñge ngéda

   Yom Bibel i nkal: “[ Yéhôva] a mômôs mbuk mbebi; mangudga ma tuye ma mom nwee.”—Tjémbi 107:29.

   Yom hala a nkobla inyu bilôl gwés: Yéhôva a gwé ngui inyu bémbe mbuk mbebi, mamgudga ma tuye ni mam mape ki. Bôt ba ga nok ha bé ndutu inyu ngéda i i mbep héñha.[16]

•   Niiga bôt i yoñ ndun ni hisi

   Yom Bibel i nkal: “M’a ti we pék, me niiga ki we njel u nlama kil.”—Tjémbi 32:8.

   Yom hala a nkobla inyu bilôl gwés: Yéhôva a bi ti bôt ba binam bôlô i yoñ ndun ni hisi. (Bibôdle 1:28; 2:15) A ga niiga bés lelaa di nla tibil sal nson u, di niñik i nya i yé le di ñôbôs bé hisi.