“Ibale u nhémle le Bibel i yé Bañga i Nyambe inyu bôt ba binam, wee Nyambe a nkwel ni bés. . . . Inyu boñ le mut a nok biniigana bi Bibel kayéle bi nhéñha niñ yé yosôna, i mbéda le Bibel i ba nkoblak ni hop a mpot hiki kel.” Hala nyen nyimam wada le Alan S. Duthie a bi pot ikété kaat yé ni hop Ngisi le, Bible Translations and How to Choose Between Them.

I bôt ba ngwés Bañga i Nyambe ba nyi le maliga ma. Ba nhémle le “Tilna yosôna i nlôl ni Nyambe, i bak nseñ inyu niiga, inyu kodol, inyu téé mam loñge, inyu niiga ikété telepsép.” (2 Timôtéô 3:​16) Bibel i ta ndik bé nlômbi kaat. “I yé yômi, i gwé ki ngui;” maéba mé ma nhôla i pamba mu mandutu ma niñ di mboma hiki kel. (Lôk Héber 4:​12) Ndi inyu boñ le bôt ba nok i kaat ipubi ini, ni le ba ha biniigana gwé i bibôñôl, i mbéda le i koblana ikété hop bôt ba mpot hiki kel, kayéle yak gwañga bi bôt bi pam i añ yo, bi nok ki yo.

I bôt ba ngwés Bañga i Nyambe ba nkon maséé ni mapam ma Bitilna bipubi​—Ngobol mbok yondo (Matéô​—Masoola) ni hop Basaa. Mbôgi Yéhôva i bi legel mapam ma ngobol ini i hilo 2 hi sôñ Hikañ i nwii 2019. I ngobol ini i nôga loñge kiyaga, i mpémés ki maliga i nya i gwé bé hihéga, kayéle mut a nla tibil nok Bibel iloo kiki a bak le a nok yo ni ngobol ipe i hop Basaa. Ndi u nla badba le, bonjee ba mpémés i ngobol ini?

To hala kiki Bitilna bipubi​—Ngobol mbok yondo (Matéô​—Masoola) bi ntip pam ni hop Basaa, Mbôgi Yéhôva i nkobol Bibel ibôdôl i nwii 1950. Ha ngéda i, ntôñ ba nsébél le Watch Tower Bible and Tract Society won u bi pémés yo ni hop Ngisi; u yé Ntoñ u u ntjam Bibel ni nkoñ ’isi wonsôna ibôdôl kôba. Nkum Ntat nu hilo 15 hi sôñ Dipos i nwii 1950 a bi kal le: “I bôt ba bé ikété juu li bakobol ba bi kal le ngôñ yap i yé le . . . ba yiba bañ, ba gwé bé to ngôñ le môl map ma tilba i Bibel ngéda ba yé i niñ to mbus nyemb yap. Njômbi i ngobol ini i yé le i ti jôl li bañga Nyambe nu a niñ lipém.”

Bitilna bipubi​—Ngobol mbok yondo bi bi pam ngim, hala wee mbogok kaat wada, i nwii 1961. To ibale môl ma bakobol ma nyiba bé letee ni len, ibabé nkaa, mut a nla bé pééna le ba bééna mahoñol malam ni le ba bé kon toi Nyambe woñi. Bibuk bi majubul bi ngobol i i bi pam i nwii 2013 bi nkal le: “Kiki di nyi nseñ u nwin Bibel, di bi yoñ yihe ngandak le di héñha bañ jam Bibel i nkal ngéda di bé tiimba kobol yo. Bésbomede di nyi le hala a ta bé jam li ntomb i kobol nwin u Bibel kayéle u ba nlélém ni jam Nyambe nyemede a bi pot. . . . Njômbi yés i yé le di pémés ngobol i i ntibil téñbe ni Bitilna bi bisu, i bôt ba mpala nok, i tombok ki i añ.”

Ipam len, iloo 220 000 000 i Ngobol mbok yondo i ma pam ni nkoñ ’isi wonsôna, too ngim too bipes, ikété 160 mahop. Mambe mam i bôt ba ñañ yo ba bi léba mukété?

Yésu a bi niiga banigil bé i soohe le: “A Tata wés nu a yé ngii, jôl joñ li tééba lipubi.” (Matéô 6:9) Ikété Bitilna bi Lôk Héber, jôl li Nyambe le Yéhôva li yé ntilga bebee le 7 000 di ngélé. (Manyodi 3:​15; Tjémbi 83:19) I mbus ngéda, Lôk Yuda i bi bôdôl kon woñi i pahal jôl li Nyambe kayéle ba waa gwélél jo. I minkoda mi mahoñol mi, mi bi jôp yak ikété likoda li bikristen i mbus nyemb i baôma ba Yésu. (Minson mi baôma 20:29, 30; 1 Timôtéô 4:1) I bôt ba bé tiimba tila Bitilna ni hop Grikia ba bi bôdôl héya bañga jôl li Nyambe, le Yéhôva, ba héñhaga jo ni bibuk bi hop Grikia bi bi nkobla le “Nwet” ni “Nyambe.”

Juu li bakobol Ngobol mbok yondo li bi bana makénd i timbis jôl li Yéhôva ikété Bitilna ni hop Grikia, a kayéle jôl li Nyambe li nene mu Bitilna bi 237 ngélé. Bakobol ba bi timbis jôl li Nyambe ikété Bitilna inyu bé le hala a nlémél bo, ndi inyule ba bi wan mam ma ñunda le jôl li, li nlama ba mu. Kiki hihéga, Lukas 4:​18 a nsima bibañga bi kaat Yésaya 61:1. Ikété minlômbi mi Bitilna ni hop u Lôk Héber, jôl li Yéhôva li nene mu nlôñ unu u kaat Yésaya. Jon Ngobol mbok yondo i kôli tila i Lukas 4:​18 le: “Mbuu u Yéhôva u yé i ngii yem, inyule a bi hoo me inyu añle diyeyeba ñañ nlam.”

I tila bañga jôl li Nyambe li nhôla i boñ maselna ipôla Yéhôva Nyambe ni mpom wé Man le Yésu Kristô. Kiki hihéga, ngandak ngobol i ntila i Matéô 22:44 le: “Nwet a bi kal Nwet wem le.” (Kaat Nyambe; La Bible, Segond 21) Ndi munu nlôñ unu, njee a mpôdôs njee? Maliga ma yé le nlôñ unu u nsima bibañga bi kaat Tjémbi 110:1, het jôl li Yéhôva li nene ikété Bitilna ni hop Lôk Héber. Inyu hala nyen Ngobol mbok yondo i ntila i kaat Matéô 22:44 le: “Yéhôva a bi kal Nwet wem le.” I mbéda bé ngandak suklu inyu tibil nok jam Bibel i niiga le, Yéhôva Nyambe bo Man wé ba yé bôt iba. (Markô 13:32; Yôhanes 8:​17, 18; 14:28) Inyu kôhna tohi, di nlama tibil nok mahéñha ma yé ipôla Nyambe bo Man wé. Kaat Minson mi baôma 2:​21 i nkal le: “Hiki mut a nlôndôl jôl li Yéhôva a’ kôhna tohi.”

Bakobol ba bi yoñ ngandak matat le ngobol yap i ba maliga, i kiha tjeges ni jam hop Grikia u nkal, i bana ki bibuk bi ntomb i nok, bibuk le bôt ba ngwélél hiki kel. Kiki hihéga, Ngobol mbok yondo i mboñ biliya i tibil kobol bibuk bi Grikia bi bi ntoñol imbe ngéda jam ba mpôdôl li mbôña. Ikété ngandak mahop ma mpôda len, ba ngwélél ngim bibuk inyu toñol imbe ngéda jam li mbôña, hala wee, ibale Ii bi bôña, too Ii yé i bôña, tole l’a bôña. Ndi ikété hop Grikia, i bibuk bi, bi ntoñol yak lelaa jam li mbôña, too li mbôña ndigi liboña jada, too li mal bôña ngéda ba mpôdôl jo, tole li nom. Di béñge bibañga bi Yésu i kaat Matéô 6:​33. I buk i hop Grikia i nkobla le “yéñ” i mpôdôl jam li nke ni bisu i bôña, li nomok. Jon inyu tibil toñol bibañga bi Yésu, nlôñ unu u nlama koblana le: “Jon kena ni bisu i yéñ ndugi Ane lôñni telepsép i Nyambe, ndi b’a kônde bé mana mam mape momasôna.” Nlélém jam ni Matéô 7:7 nu a nkoblana le: “Ni bat ibabé waa, ndi n’a kôhna; ni yéñ ibabé waa, ndi n’a léba; ni koode ibabé waa, ndi b’a yible bé.”​—Rôma 1:​32; 6:2; Galatia 5:​15.

Mapam ma ngobol i Bitilna bipubi (Matéô​—Masoola) ni hop Basaa ma yé ndigi bibôdle. Di yé hégda i kobol Bibel yosôna i dilo di nlo. Baa basoñgol Bibel ba nla ba nkwoog nkaa le i ngobol ini ni hop Basaa i yé maliga, ni le i nôga loñge, nlélém kiki Bibel i Ngisi?

Ñ. Di ntimbhe hala inyule Juu li bakena ntôñ u Mbôgi Yéhôva jomede jon li yé éga nson ngobol unu. Li bi yoñ makidik ma pék le juu li bôt jon li nkobol, he mut wada bé. (Bingéngén 11:14) Jon muu ma bakobol Bibel ma bi tééba ikété ngandak biloñ i nkoñ ’isi. Homa bôlô wada di nsébél le, Minson mi Ngobol, a bi tééba nyoo i hikuu hikeñi hi Mbôgi Yéhôva inyu ti bakobol i gwom bi mbéda bo i nson wap, inyu timbhe mambadga ma bakobol, ni inyu boñ le mam ma kiha mu ngandak mahop ba nkoblene Ngobol mbok yondo. Jam lipe ki, inyu hôla bakobol Bibel, di bi bañ sélél yada le Watchtower Translation System. Ikété bibôlô i sélél ini i mboñ, bôlô yada i yé i unda lelaa Ngisi i nkobol hiki buk i hop Lôk Héber ni hop Grikia​​—hala a nhôla bakobol ngandak i yi lelaa ba kobol i nlélém buk ikété hop wap. Maliga ma yé le: bôt ba binam bon ba nkobol. Ndi bisélél bi ordinateur bi nhôyôs mbegee ikeñi i bakobol, yon i yé le Ngobol mbok yondo ikété hop wap i ba maliga nlélém kiki ngobol i Ngisi, i nôga ki loñge.

Di nsoohe we le u añ Bitilna bipubi​​—Ngobol mbok yondo (Matéô​—Masoola). U nla añ yo i internet, tole ni ini sélél le JW Library, u nla yak bana i ngobol ini ni njel likoda li Mbôgi Yéhôva li li yé i libôga joñ. U ga ba maséé ni mam ma tôbôtôbô ngobol ini i gwé: Matila malam ma ma ñéña loñge, hiki kaat i gwé dinyo malép di di nhôla ki we i pala léba minlôñ mi Bibel u nyéñ, bititii, ni loñge ndoñi bibuk. Ndi jam li nlôôha ba nseñ li yé le, u nla añ i Bibel ini u yik le, i nkal bibañga bi Nyambe nyemede, ikété hop bôt ba mpot hiki kel.

Ndoñi bibuk bi Bibel: I nti ndoñi sem kwep i ngandak bibuk bi bi yé ikété Bibel