Daniɛli 2:1-49
-
Famiɛn Nebikadnezaa cɛnnin laliɛ kun (1-4)
-
Sa sifuɛ fi kwlá tuman laliɛ’n i bo (5-13)
-
Daniɛli srɛli Ɲanmiɛn kɛ ɔ ukɛ i (14-18)
-
Daniɛli manmannin Ɲanmiɛn m’ɔ tuli laliɛ’n i bo kleli i’n (19-23)
-
Daniɛli kannin laliɛ’n i ndɛ kleli famiɛn’n (24-35)
-
Laliɛ’n i bo tulɛ (36-45)
-
Yɔbuɛ kun fufuli like sunman waka sran’n (44, 45)
-
-
Famiɛn’n yili Daniɛli i ayɛ (46-49)
2 Kɛ Nebikadnezaa yoli famiɛn’n, i afuɛ nɲɔn su’n, ɔ cɛnnin laliɛ wie mun. Yɛ i akunndan m’ɔ sanngannin’n ti’n,+ ɔ la-ɔ ɔ lafiman.
2 I sɔ’n ti’n, famiɛn’n sunmannin sran naan be ko flɛ atrɛ yifuɛ mun, nin wunnzue yifuɛ mun, nin baefuɛ mun, nin Kaldefuɛ mun,* naan be wa kan laliɛ ng’ɔ cɛnnin’n be kle i. Yɛ be bali-ɔ. Be wa jrannin famiɛn’n i ɲrun lɛ.+
3 Famiɛn’n seli be kɛ: “N cɛnnin laliɛ kun. Yɛ i sɔ’n sanngan min akunndan’n dan. Afin n kunndɛ kɛ ń sí laliɛ nga n cɛnnin’n.”
4 Kaldefuɛ’m be tɛli famiɛn’n su Aramun aniɛn’n nun*+ kɛ: “Nannan, maan wie’n wla fi wɔ. Ɔ li kan laliɛ nga a cɛnnin’n kle e, yɛ e kusu é tú i bo é klé wɔ.”
5 Famiɛn’n tɛli Kaldefuɛ’m be su kɛ: “Min ndɛ liɛ nga n ko kan’n i ti nin i bo’n yɛ: Sɛ amun a kanman laliɛ nga n cɛnnin’n b’a kleman min’n, naan amun a tumɛn i bo’n, bé kpɛ́kpɛ́ amun nun kpokpokpo, yɛ bé fá amun sua mun bé káci atin nun kɔwlɛ.*
6 Sanngɛ sɛ amun kan laliɛ’n kle min, naan amun tu i bo kle min’n, ń cɛ́ amun like ń fá yó amun mo, yɛ ń mán amun kɔmin su dan.+ I sɔ’n ti’n, amun kan laliɛ’n kle min naan amun tu i bo kle min.”
7 Be tɛli i su ekun kɛ: “Maan famiɛn’n kan laliɛ’n kle e, yɛ e kusu é tú i bo é mɛ́n i.”
8 Famiɛn’n tɛli be su kɛ: “N si jrɛiin kɛ amun kunndɛ kɛ amún bó kokowa. Afin amun si kɛ min ndɛ liɛ’n nga n ko kan’n, nn m’an kan.
9 Sɛ amun a kanman laliɛ nga n cɛnnin’n b’a kleman min’n, sa kunngba’n yɛ ń fá yó amun kwlaa-ɔ. Amun bu i kɛ ń má fá ajalɛ uflɛ ti’n, amun bo w’a yo kun naan amún kpɛ́ gblɛ fá láka min. I sɔ’n ti’n, amun kan laliɛ’n kle min. I liɛ’n, ń sí jrɛiin kɛ amun kwla tu i bo sakpasakpa.”
10 Kaldefuɛ’m be tɛli famiɛn’n su kɛ: “Sran fi nunman asiɛ nga su wa m’ɔ kwla yo like nga famiɛn’n se e kɛ e yo i lɛ’n. Afin anwlanmannun’n, famiɛn dan wie fi annzɛ mɛn siefuɛ wie fi nin-a seman le kɛ atrɛ yifuɛ kun, annzɛ wunnzue yifuɛ kun, annzɛ Kaldefuɛ kun yo i sɔ like’n.
11 Like nga famiɛn’n waan e yo i lɛ’n ɔ ti kekle ngboko. Sɛ w’a yoman kɛ ɲanmiɛn mɔ be tranman klɔ sran’m be afiɛn’n sa’n, sran fi kwlá yomɛn i sɔ like’n.”
12 Kɛ famiɛn’n tili i sɔ’n, ɔ fali ya dan kpa, yɛ ɔ seli kɛ maan be kun Babilɔnin sa sifuɛ’m be kwlaa.+
13 Kɛ ɔ kannin sɔ mɔ bé wá kún sa sifuɛ mun’n, be ɔli Daniɛli nin i janvuɛ’m be kunndɛlɛ naan bé kún be wie.
14 Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Daniɛli kannin ndɛ kleli Ariɔku m’ɔ ti famiɛn’n i gladi difuɛ’m be su kpɛn’n ngwlɛlɛ su nin amanniɛn su. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn bian sɔ’n su kɔ Babilɔnin sa sifuɛ’m be kunlɛ.
15 Ɔ usali Ariɔku m’ɔ ti famiɛn’n i junman difuɛ’n kɛ: “?Ɔ yo sɛ ti yɛ famiɛn’n waan be yo sa kekle sɔ’n niɔn?” Yɛ Ariɔku kannin ndɛ’n kleli Daniɛli-ɔ.+
16 Be ja nun lɛ’n, Daniɛli ko wunnin famiɛn’n i wun naan w’a se i kɛ ɔ mɛn i blɛ kan naan ɔ́ tú laliɛ’n i bo klé i.
17 I sin’n, Daniɛli ɔli i awlo, ɔ ko kannin ndɛ’n kleli i janvuɛ Anania, nin Misaɛli, nin Azaria.
18 Ɔ seli be kɛ be srɛ Ɲanmiɛn m’ɔ o nglo lɔ’n, naan ɔ si be aunnvɔɛ sa sɔ’n nun, kɛ ɔ ko yo naan b’a kunmɛn i bɔbɔ Daniɛli nin i janvuɛ mun nin Babilɔnin sa sifuɛ onga mun’n ti.
19 Kɔnguɛ’n, Ɲanmiɛn yili nvialiɛ nun sa sɔ’n i nglo kleli Daniɛli.+ Ɔ maan Daniɛli manmannin Ɲanmiɛn m’ɔ o nglo lɔ’n.
20 Daniɛli seli kɛ:
“Maan be manman Ɲanmiɛn i dunman’n tititi.Afin ngwlɛlɛ’n nin fanngan’n be ti i ngunmin i liɛ.+
21 I yɛ ɔ kacikaci blɛ fanunfanun mun-ɔn.+I yɛ ɔ tu famiɛn’m be lɛ-ɔ, yɛ i yɛ ɔ sie be lɛ-ɔ.+I yɛ ɔ man ngwlɛlɛfuɛ’m be ngwlɛlɛ-ɔ. Yɛ i yɛ ɔ yo maan be nga be wun sa wlɛ’n be si sa-ɔ.+
22 Sa nga be bo ti kploun’n, ɔ nin nvialiɛ nun sa mun’n, i yɛ ɔ yi be nglo-ɔ.+Ɔ si like ng’ɔ o aosin nun’n,+yɛ i wun lɔ yɛ kannin’n wo-ɔ.+
23 Wɔ mɔ a ti min nannan’m be Ɲanmiɛn’n, wɔ yɛ ń mánmán wɔ-ɔ, yɛ wɔ yɛ ń lá ɔ ase-ɔ.Afin a mannin min ngwlɛlɛ nin fanngan.
Ɔ maan siɛn’n, w’a yi like nga e srɛli wɔ’n i nglo w’a kle min.Sa nga ti yɛ famiɛn’n i akunndan’n w’a sanngan’n, a yili i nglo kleli e.”+
24 I sin’n, Daniɛli ko toli Ariɔku mɔ famiɛn’n sieli i kɛ ɔ kun Babilɔnin sa sifuɛ mun’n+ naan w’a se i kɛ: “Nán kun Babilɔnin sa sifuɛ ba kun sa. Fa min kɔ famiɛn’n i wun lɔ naan n tu famiɛn’n i laliɛ’n i bo n kle i.”
25 Be ja nun lɛ’n, Ariɔku fali Daniɛli ɔli famiɛn’n i wun lɔ, naan w’a se i kɛ: “Famiɛn, n wunnin Zidafuɛ nga be trali be bali’n+ be nun kun m’ɔ kwla tu laliɛ’n i bo kle wɔ-ɔ.”
26 Famiɛn’n usali Daniɛli mɔ be flɛ i kɛ Bɛltesazaa’n+ kɛ: “?A kwla kan laliɛ nga n cɛnnin’n kle min sakpasakpa? ?Yɛ a kwla tu i bo?”+
27 Daniɛli tɛli famiɛn’n su kɛ: “I sa sifuɛ-o, i atrɛ yifuɛ-o, i wunnzue yifuɛ-o, i nzraama kannganfuɛ-o, be nun kun sa kwlá yiman nvialiɛ nun sa nga ɔ waan á wún i wlɛ’n i nglo kleman wɔ.+
28 Sanngɛ Ɲanmiɛn kun o nglo lɔ. I yɛ ɔ yi nvialiɛ nun sa’m be nglo-ɔ.+ Famiɛn Nebikadnezaa, sa nga bé wá jú mɛn’n i awieliɛ blɛ’n nun’n yɛ w’a yi i nglo w’a kle ɔ lɛ-ɔ. Kɛ a la ɔ bɛ’n su’n, laliɛ nga a cɛnnin’n ɔ nin aolia nun sa nga a wunnin be’n yɛ:
29 “Nannan, kɛ a la ɔ bɛ’n su’n, sa nga bé wá jú cɛn wie lele’n be su yɛ ɔ akunndan’n ɔli-ɔ. Yɛ Sran ng’ɔ yi nvialiɛ nun sa’m be nglo’n, ɔ yili sa nga bé wá jú’n i nglo kleli wɔ.
30 Min liɛ’n, nán kɛ n si ngwlɛlɛ tra be onga mun ti yɛ be yili nvialiɛ nun sa sɔ’n i nglo kleli min-ɔn. Sanngɛ kɛ ɔ ko yo naan wɔ mɔ a ti famiɛn’n, w’a si nvialiɛ nun sa sɔ’n i bo’n, naan w’a wun sa nga a bu i akunndan’n i wlɛ’n i ti-ɔ.+
31 “Nannan, á nían-ɔn, like sroesroe kun m’ɔ ti kɛ waka sran* sa’n yɛ. Like sɔ’n ɔ ti gbendengble kpa, yɛ ɔ ti ɲanɲanɲan kpa. Ɔ jin nglo ɔ ɲrun lɛ. Yɛ wafa ng’ɔ ti’n, ɔ yo sro dan.
32 Like sɔ’n i ti lika’n ti sika ɔkwlɛ jrɛiin.+ Yɛ i wue nin i sa’m be ti sika.+ I ku lika’n nin i sɔwa’m be ti aaba.+
33 I ja’m be ti blalɛ.+ Yɛ i ja ngbabua’m be bue ti blalɛ yɛ be bue ti ufa.+
34 Kɛ a o lɛ mɔ á nían like sɔ’n, yɔbuɛ kun mɔ nán sran yɛ ɔ fɛli i sa’n toli’n, ɔ wa finnin like sɔ’n i ja ngbabua mɔ be ti blalɛ nin ufa’n, kpɛkun ɔ nunkunnin be.+
35 Kɛ ɔ yoli sɔ’n, i blalɛ-o, i ufa-o, i aaba-o, i sika-o, i sika ɔkwlɛ-o, be kwlaa be fufuli kpɛ kunngba. Yɛ be kacili kɛ wawa blɛ’n nun ble nin ɔɔzu’n be bowlɛ’n nun wla’n sa, kpɛkun aunmuan kun wa fitali be ɔli. Ɔ maan b’a wunman be osu kun mlɔnmlɔnmlɔn. Sanngɛ yɔbuɛ m’ɔ finnin like sɔ’n, ɔ kacili oka dan kpa kun, yɛ ɔ dili asiɛ wunmuan’n.
36 “Famiɛn, laliɛ nga a cɛnnin’n, yɛ ɔ o lɛ-ɔ. É wá tú i bo é klé wɔ siɛn’n.
37 Nannan, wɔ mɔ a ti famiɛn’m be famiɛn’n, mɔ Ɲanmiɛn m’ɔ o nglo’n ɔ fali famiɛn diwlɛ’n wlali ɔ sa nun’n,+ m’ɔ mannin wɔ kwlalɛ nin aɲrunɲan’n,
38 ɔ fali klɔ sran’m be kwlaa wlali ɔ sa nun, kannzɛ lika nga be tran’n ti sɛ ti sɛ-o. Ɔ fali blo nnɛn mun nin anunman mun wlali ɔ sa nun wie. Yɛ ɔ fali wɔ sieli be su naan a sie be.+ Like sɔ’n i ti m’ɔ ti sika ɔkwlɛ’n yɛle wɔ.+
39 “Famiɛn diwlɛ kun wá jáso su ɔ sin, sanngɛ ɔ su juman ɔ nun. I sin ekun’n, famiɛn diwlɛ kun wá mɛ́n i wun su.+ Famiɛn diwlɛ nsan su’n niɔn. I nzɔliɛ’n yɛle aaba’n, yɛ ɔ́ síe asiɛ wunmuan’n.+
40 “Famiɛn diwlɛ nnan su liɛ’n ɔ́ wá yó kekleke kpa kɛ blalɛ’n sa.+ Afin kɛ nga blalɛ’n fa bubu ninnge mun m’ɔ fufu be kwlaa’n sa’n, i kusu ɔ́ fúfú famiɛn diwlɛ ngalɛ’m be kwlaa be nun, yɛ ɔ búbú be sekeseke.+
41 “A wunnin kɛ i ja ngbabua’n nin i ja mma’m be bue ti ufa* yɛ be bue ti blalɛ. Famiɛn diwlɛ’n i nun wá búbú, sanngɛ i bue kun jrán cinnjinnjin kɛ blalɛ sa. Afin a wunnin kɛ blalɛ’n nin ufa’n be sanngansanngan nun.
42 Kɛ mɔ i ja mma’m be bue ti blalɛ, mɔ be bue ti ufa’n ti’n, famiɛn diwlɛ’n i bue kun ɲán wunmiɛn, yɛ i bue kun yó fakafaka.
43 Blalɛ nga a wunnin i’n, ɔ nin ufa’n be sanngan nun. I wafa kunngba’n, be* nin nvlefuɛ mun* bé sánngan nun, sanngɛ be su faman be wun mantanman be wiengu, kɛ nga blalɛ’n ɔ nin ufa’n be mantanman’n sa.
44 “Famiɛn sɔ’m be blɛ su’n, Ɲanmiɛn m’ɔ o nglo lɔ’n, ɔ́ táka sielɛ* kun+ mɔ be su nunnunmɛn i le-ɔ.+ Yɛ sielɛ sɔ’n su yoman nvle uflɛ fi i liɛ.+ Ɔ́ núnkun famiɛn diwlɛ kwlaa sɔ mun,+ yɛ ɔ́ yó maan be su tranman lɛ kun, kpɛkun i ngunmin ká lɛ tititi.+
45 I sɔ sa liɛ’n yɛ a wunnin i-ɔ. Afin yɔbuɛ kun mɔ nán sran yɛ ɔ fɛ i sa’n toli’n, ɔ fin oka’n su lɔ, kpɛkun ɔ wa nunkunnin blalɛ’n, nin aaba’n, nin ufa’n, nin sika’n, ɔ nin sika ɔkwlɛ’n.+ Cɛn wie lele’n, sa ng’ɔ́ wá jú’n yɛ Ɲanmiɛn Kpli w’a yi i nglo w’a kle ɔ lɛ-ɔ.+ Laliɛ nga a cɛnnin’n ɔ́ kpɛ́n su sakpasakpa. Yɛ i bo nga n tu n kleli wɔ’n ti nanwlɛ.”
46 Kɛ ɔ yoli sɔ’n, famiɛn Nebikadnezaa utuli i ɲin ase Daniɛli i ɲrun lɛ, yɛ ɔ yili i ayɛ. Kpɛkun ɔ seli kɛ maan be cɛ i like, yɛ be yra ansan i dunman nun.
47 Famiɛn’n seli Daniɛli kɛ: “Nanwlɛ, amun Ɲanmiɛn’n ti Ɲanmiɛn kun m’ɔ o ɲanmiɛn’m be kwlaa be ti su-ɔ. Yɛ ɔ ti famiɛn’m be Min. I yɛ ɔ yi nvialiɛ nun sa’m be nglo-ɔ. Afin a kwla yili nvialiɛ nun sa sɔ’n i nglo kleli min.”+
48 I sin’n, famiɛn’n mannin Daniɛli i sasu. Kpɛkun ɔ cɛli i like kpakpa kpanngban. Asa ekun, ɔ fɛ i sieli Babilɔnin akpasua wunmuan’n su kɛ ɔ sie i.+ Yɛ ɔ sieli i prefe’m be su kpɛn. I yɛ ɔ o Babilɔnin sa sifuɛ’m be kwlaa be ti su-ɔ.
49 Kpɛkun famiɛn’n fali Babilɔnin akpasua’n mannin Sadraki nin Mesaki ɔ nin Abɛdnego+ kɛ be nian su. Daniɛli yɛ ɔ srɛli famiɛn’n kɛ ɔ yo sɔ-ɔ. Sanngɛ Daniɛli liɛ’n, ɔ o famiɛn’n i awlo lɔ.
Ja ngua lɔ ndɛ mun
^ Yɛle kɛ, be junman nga be di’n yɛle wunnzue yilɛ nin nzraama’m be kannganlɛ.
^ Be kwla se ekun kɛ “ofuɛ”, “wla guawlɛ.”
^ Yɛle kɛ, ufa nga sɛ wufuɛ’n fa di junman’n.
^ Kɔlɛ’n like ng’ɔ ti blalɛ’n i nzɔliɛ’n i ndɛ yɛ be kan-ɔn.
^ Annzɛ “klɔ sran’m be mma mun,” yɛle kɛ sran kwlakwla.
^ Annzɛ “famiɛn diwlɛ.”
