Isabi beta ukuti Dolphin lilalila mu misango iyalekanalekana kabili nga lyalila lilakola iciunda pa kuti lishibe ifya kwenda pa kuya kumo na pa kuti lishibe ifyo incende ili. Ifi ili isabi lyaba, fyalenga basayantisti batendeke ukupanga ifingapanga iciunda mu menshi kabili ifingakola iciunda nga catanuka kuli fimo pa kuti baleishiba ifili pa ncende imo nge fi ili sabi licita. Ico batendekela ukupangila ifya musango uyu, ni pa kuti balefibomfya pa kupwisha amafya ayo bashingapwisha ukubomfya ifya kupangapanga ifyabako pali ino nshita.

 Tontonkanyeni pali ici: Ifi ili sabi licita filenga lyaishiba apali isabi iliishikile mu mucanga pa nshi ya bemba kabili filenga lyalekanya isabi ne libwe. Profesa Keith Brown uwa pa Heriot-Watt University iya mu musumba ukalamba uwa Edinburgh ku Scotland, alandile no kuti ili isabi kuti “lyalekanya ifintu umuli amenshi ayasuma, amenshi ya mucele, ifyalowa, no muli amafuta ifili apalepele amamita 10.” Basayantisti balafwaya ukupanga ifintu ifingalabomba nge fi ili isabi licita.

 Abafwailisha pa fintu balisanga ifyo ili isabi lilila ne fyo likola ifiunda kabili balyesha no kupangako ifintu ifibomba nga filya fine ili sabi licita. Ku ca kumwenako, balipanga akantu kamo akapikana sana mu kati akalila no kukola iciunda kabili bakabika mu caba kwati mupaipi icalepa mupepi na mita imo. Lyena bakabika kuli cimo icenda mu menshi icimoneka nga filya ibomba lya mu menshi limoneka. Ico bapangila aka kantu ni pa kuti kalececeta ifyashikama pa nshi ya bemba pamo nga intambo nelyo imipaipi ya mafuta, kabili kalaficeceta ukwabula no kufikumya. Abakapanga bamona ukutila kuti bakabomfya na mu fikuulwa umo bapangila amafuta ya bamotoka na ya fintu fimbi. Nga ca kuti bapanga tumashini utwingalabomba nge fyo dolphin icita, kuti balaishiba ifintu ifingi, ica kuti abatubomfya kuti baishiba apa kubika fimashini mu menshi, kabili kuti baishiba nga nafyonaika. Ku ca kumwenako utu tumashini kuti twalenga baishiba nga inceshi ishitungilila fimashini fya mafuta nga nashikwata imilale nelyo nga ca kuti imipaipi naifwasa.

 Muletipo shani? Bushe ifi isabi beta ukuti bottlenose dolphin lilila no kukola iciunda nga catanuka kuli fimo lyaitendekele fye iline? Nelyo kwali uwalipangile?