U Ka Rẹn Ra?
De vbene ihuan ru ekpataki sẹ hẹ vbe otọ Izrẹl vbe ẹghẹ nẹdẹ?
TE IHUAN wa gha yẹẹ Ivbi Izrẹl. E Baibol wa mobọ guan kaẹn emwa ni kpee avbe emadogua na ya kpee ihuan kevbe emwa ni so ihuan. Uhiẹn, a gha ghae Baibol ye ihe igbe, abọ ọkpa vbọ keghi re ihuan, vbe igiemwi, ihuan ẹre ebe Psalm, ebe Ihuan Ọghe Sọlomọn, kevbe ebe Eve Orriara khin. Vbe deba ọni, ebe ọkpa na tie ẹre Music in Biblical Life khare wẹẹ, te Baibol “wa rhie ẹre ma wẹẹ, Ivbi Izrẹl mobọ gha loo ihuan vbe emwi nibun ne iran ghaa ru vbe ẹdagbọn iran.”
Vbene Ivbi Izrẹl ya gha loo ihuan hẹ vbe ẹdẹgbegbe. Te Ivbi Izrẹl wa gha kpee avbe emadogua na ya kpee ihuan, iran ghi vbe gha so ihuan lelẹe, ne iran ya rhie ẹre ma vbene emwi ye iran hẹ. (Aiz 30:29) Ikhuo kegha kpee ukusẹ, iran vbe gha ya urhu ọyẹnmwẹ so ihuan, iran ghi vbe gha gbe vbe ẹghẹ na ya mu ọba ye ukpo, na ya do ugie kevbe ẹghẹ ne iran ya khọnmiotọ vbe okuo. (Giọg 11:34; 1 Sam 18:6, 7; 1 Ọba 1:39, 40) Ivbi Izrẹl vbe gha so ihuan orriara vbe iran ghaa khiẹ. (2 Krọ 35:25) Ẹ i khabe ne ebe na tie ẹre Cyclopedia ne McClintock kevbe Strong gbẹn na kha wẹẹ, “Emwa ne ihuan wa yẹẹ ẹre Ivbi e Hibru ghaa khin.”
Vbe na ya gha loo ihuan vbe ẹguae. Te ihuan wa gha yẹẹ avbe ọba ọghe Izrẹl. Ọba ighẹ e Sọl keghi tie Devid gha die ẹguae ọghẹe nọ do gha kpee ihuan ne irẹn. (1 Sam 16:18, 23) Vba ghi ma e Devid ọba nẹ, ọ keghi kun emadogua na ya kpee ihuan, ọ gbẹnnẹ ihuan ni rhiẹnrhiẹn, ọ na vbe zẹ ẹbu emwa ni khian gha kpee ihuan vbe ọgua Osa. (2 Krọ 7:6; Emọs 6:5) Ọba ighẹ Sọlomọn wa gha mwẹ ikpia kevbe ikhuo ni so ihuan vbe ẹguae ọghẹe.—Asan 2:8.
Vbe na ya gha loo ihuan vbe ugamwẹ. Nọ ghi wa ru ẹkpataki sẹ ọre wẹẹ, Ivbi Izrẹl wa gha loo ihuan ya ga e Jehova. Uhiẹn, emwa 4,000 ẹre ọ ghaa kpee ihuan vbe ọgua Osa nọ rre Jerusalẹm. (1 Krọ 23:5) Iran kegha kpee isẹ, ezikẹn, akpata kevbe okpe. (2 Krọ 5:12) Sokpan, ẹ i re iran na ọkpa nọ gua wa kpee ihuan ẹre ọ ghaa ya ihuan rho e Jehova. Ọ khọ wẹẹ, Ivbi Izrẹl nibun vbe gha so ihuan na tie ẹre Songs of the Ascents vbe iran ghaa rrie ugie ne iran do vbe ukpo ukpo vbe Jerusalẹm. (Psm 120-134) Zẹvbe nọ gua emwi ne Ivbi e Ju gbẹn ro, Ivbi Izrẹl vbe gha so ihuan na tie ẹre Hallel Psalms a vbe ẹghẹ ne iran ya rri evbare Alagberra.
Ihuan wa vbe yẹẹ eguọmwadia e Jehova vbe ẹdẹnẹrẹ. (Jems 5:13) Ma ya ihuan rhie urhomwẹ gie Jehova. (Ẹfis 5:19) Ihuan ne ima so ya ima vbe etẹn ima mwẹ akugbe. (Kọl 3:16) Ọ wa vbe rhie ẹtin ye ima iwu vbe ima ghaa rre uwu ọlọghọmwa nọ wegbe. (Iwinna 16:25) Ihuan ne ima so keghi re odẹ ọkpa ne ima ya rhie ẹre ma wẹẹ, ma mu ẹtin yan e Jehova kevbe wẹẹ, ma hoẹmwẹ ọnrẹn.
a Ebe Psalms 113 ya sẹ 118 ẹre Ivbi e Ju tie ẹre Hallel Psalms, te a ghaa loo avbe ihuan na ya rho e Jehova.