KALANSEN 39NAN
DƆNKILI 125 “Heureux les miséricordieux” (Mɔgɔ minw be makari tɔw la, olu dagamunin lo)
I bɛna nisɔndiya sɔrɔ kosɛbɛ ni i bɛ mɔgɔw sɔn
“Duba bɛ nili la ka tɛmɛn sɔrɔli kan.”—KƐWALEW 20:35.
BAROKUN KƆNƆNAKOW
Barokun nin na, an bena a ye an be se ka tɔɔw sɔn cogo minw na ani fɛɛn min kama o b’an ninsɔn diya.
1-2. Jehova ye an da walasa an ka nisɔndiya sɔrɔ nili la ka tɛmɛn sɔrɔli kan, mun na o bɛ an yɛrɛ de nafa?
JEHOVA y’an dan walisa an ka ninsɔndiyaba sɔrɔ sɔnni na ka tɛmɛ sɔrɔli kan (Kɛw. 20:35). Nka yala o kɔrɔ ko ni dɔ y’an sɔn, o t’an ninsɔn diya wa? Ayi, o tɛ. An b’a lɔn ko ni dɔ ye fɛɛn dɔ di an ma, o b’an ninsɔn diya. Nka ni an lo ye mɔgɔ dɔ sɔn, o b’an ninsɔn diya ka tɛmɛ. Tiɲɛn na, Jehova y’an dan o cogo la minkɛ, o b’an yɛrɛ lo nafa. Mun na do?
2 Komi Jehova y’an dan o cogo la, an yɛrɛ be se ka dɔ fara an ka ninsɔndiya kan. An be se k’o kɛ n’an be sababuw ɲini ka tɔɔw sɔn. Jehova y’an dan cogo ɲuman na yɛrɛ le!—Zab. 139:14.
3. Mun na an bɛ se k’a fɔ ko Jehova ye ‘nisɔndiya Ala’ ye?
3 Bibulu b’a fɔ ko sɔnni be mɔgɔ ninsɔn diya. A tɛ bari an na k’a ye ko Jehova weelela ko “ninsɔndiyatigi Ala.” (1 Tim. 1:11, NW). Ale lo kɛra fɔlɔ ye ka sɔnni kɛ ani mɔgɔ si tɛ sɔnni kɛ ka se a ma. Ciden Pol y’a fɔ ko: “An tonin be nii na, ka sii sɔrɔ, ka kɛwaliw kɛ Ala barika la.” (Kɛw. 17:28). Tiɲɛn na, “an be fɛnɲuman minw bɛɛ sɔrɔ n’o dafanin lo,” Jehova lo b’o di an ma.—Zaki 1:17.
4. Mun bɛ se k‘an dɛmɛ ka nisɔndiyaba sɔrɔ?
4 Ninsɔndiya min be sɔnni na, siga t’a la, an bɛɛ b’a fɛ k’o diyabɔ kosɔbɛ. An be se k’o diyabɔ an kɛtɔ k’an tɛgɛ labila ka tɔɔw sɔn i ko Jehova (Efɛz. 5:1). Barokun nin na, an bena Jehova ka ɲɛyirali ɲuman lajɛ sɔnni koo la. An bena a ye fana an be se ka min kɛ, n’a be an ɲɛɛ na ko an ye mɔgɔ minw sɔn, u m’an waleɲuman lɔn. O bena an lasun an ka to ka tɔɔw sɔn ani ka dɔ fara an ka ninsɔndiya kan.
AN KA JEHOVA LADEGE KA NILI KƐ
5. Jehova bɛ fɛn jumɛnw de di an ma?
5 Jehova b’a yira cogo di ko a tɛgɛ labilanin lo? An ka ɲɛyirali damanin lajɛ. A b’an makoɲɛfɛnw di an ma. An fanba tɛ ɲɛnamaya kɛ faamanya la. Nka, Jehova b’a janto tuma bɛɛ walisa an k’an makoɲɛfɛn jɔnjɔnw sɔrɔ. Misali la, a be dumuni, faniw ani siyɔrɔ di an ma (Zab. 4:8; Mat. 6:31-33; 1 Tim. 6:6-8). Yala Jehova b’an makoɲɛfɛnw di an ma sabu a waajibiyanin lo k’o kɛ wa? Ayi, o tɛ! N’o lo, mun na a b’o di an ma do?
6. An bɛ kalan jumɛn de sɔrɔ ka bɔ Matiyu 6:25, 26 la?
6 Jehova be an makoɲɛfɛnw di an ma sabu a b’an kanu. An ka Yezu ka kumaw lajɛ Matiyo 6:25, 26 kɔnɔ (a kalan). Yezu ye ɲɛyirali ta danfɛnw koo la. Misali la, a kumana kɔnɔw koo la ko: “U te danni kɛ, u te suman tigɛ. U te suman don bondo kɔnɔ.” Nka a kɔrɔsi a ye min fɔ o kɔ. A ko: “Aw Faa min be sankolo la, ale b’u balo.” O kɔ, Yezu ye ɲiningali kɛ ko: “Aw man fisa n’u ye wa?” O be mun lo yira an na? Jehova b’a jati ko a sagokɛla kantigiw nafa ka bon ka tɛmɛ bɛgɛnw kan fɔɔ ka taga ka na. A b’a janto bɛgɛnw na minkɛ, an be se ka la a la ko a bena a janto an fana na! I ko denfa min b’a janto a ka denbayamɔgɔw la, Jehova b’a janto an na sabu a b’an kanu.—Zab. 145:16; Mat. 6:32.
7. Jehova bɛ nili kɛ cogo min na, an bɛ se k’a ladege cogo kelen jumɛn de la? (Ja fana lajɛ.)
7 I ko Jehova, an fana be se ka tɔɔw makoɲɛfɛnw di u ma sabu an b’u kanu. Misali la, yala i be i kerecɛnɲɔgɔn dɔ lɔn min mako be dumuni wala faniw na wa? Jehova be se ka tɛmɛ i fɛ k’o di a ma. Jehova sagokɛlaw ka teli ka tɔɔw dɛmɛ fana balawow tuma na. Misali la, COVID-19 fɔɲɔbana tuma na, balimaw ye dumuni, faniw ani fɛɛn wɛrɛw di mɔgɔw ma minw mako tun be dɛmɛ na. Balima caaman y’u tɛgɛ labila fana ka niliw kɛ duniɲa kuru bɛɛ waajuli baara kama. O la, balima minw mako tun be dɛmɛ na balawo dɔ kosɔn, an sera k’u dɛmɛ duniɲa kuru bɛɛ la. Balimaw y’u tɛgɛ labila ka sɔnni kɛ minkɛ, u ye Eburuw 13:16 ka ladili sira tagama. A fɔra yen ko: “Aw kana ɲinɛ ka ɲumanya kɛ, ani ka ɲɔgɔn dɛmɛ. O saraka nunu ɲɔgɔn le ka di Ala ye.”
8. Jehova bɛ fanga di an ma, o b’an dɛmɛ cogo di? (Filipekaw 2:13)
8 Jehova be fanga di an ma. Daan tɛ Jehova ka fanga la ani a ninsɔn ka di k’o dɔ di a sagokɛla kantigiw ma (Filipikaw 2:13 kalan). Yala i delila ka fanga deli Jehova fɛ walisa ka se ka kɔrɔbɔli dɔ muɲu wala ka see sɔrɔ gwɛlɛya dɔ kan wa? N’a sɔrɔ i ye Jehova deli ka ye fana a ka fanga d’i ma walisa i ka ɲi ka baara minw kɛ tile kɔnɔ, i ka se k’o kɛ. I ka delili jaabira tuma min na, n’a sɔrɔ i tun be ni ciden Pol dusukunnakow ɲɔgɔn ye. A ko: “Ala min be see di ne ma, ale barika la ne be se ka koow bɛɛ kɛ.”—Filip. 4:13, NW.
9. Jehova bolo labilalen don ka baara kɛ ni a ka fanga ye k’an dɛmɛ, an bɛ se k’a ladege cogo di? (Ja fana lajɛ.)
9 Tiɲɛn lo ko an ye mɔgɔ dafabaliw ye. O bɛɛ n’a ta, an be se ka an fanga kɛ ka tɔɔw dɛmɛ i ko Jehova. An tɛ se k’an fanga bɔ k’a di tɔɔw ma. Nka, an be se k’an fanga kɛ k’u dɛmɛ. Misali la an balima minw kɔrɔla wala u man kɛnɛ, an be se ka taga sanni kɛ u ye wala k’u ka sokɔnɔ baaraw kɛ. N’an be se, an ka dɛmɛ don Masaya Boon saniyali n’a ladonko la. N’an be baara kɛ n’an fanga ye o cogo la, o b’an balimaw nafa kosɔbɛ.
10. An bɛ se ka tɔw barika bonya cogo di an ka kuma fɔtaw fɛ?
10 Kana ɲinɛ fana ko i ka kumaw be se ka tɔɔw jija. Yala i be mɔgɔ dɔ lɔn min dusu bena diya n’i y’a tando ni kɔnɔgwɛ ye wa? Wala i be mɔgɔ dɔ lɔn min mako be dususalo la wa? N’o lo, a yira a tigi la ko i b’i janto a la. I be se ka taga bɔ a ye, k’a weele telefɔni na, wala ka lɛtɛrɛ, e-mail wala mesazi dɔ ci a ma. I mako t’a la ka se kuma na koɲuman. I be se ka kuma damanin dɔrɔn fɔ a ye ni kanuya ye. N’a sɔrɔ i balima mako b’o lo la jaatika walisa ka to kantigiya la loon nata la wala ka koow filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye.—Talenw 12:25; Efɛz. 4:29.
11. Jehova bɛ baara kɛ ni a ka hakilitigiya ye cogo di?
11 Jehova be hakilitigiya di an ma. Ciden Zaki y’a sɛbɛ ko: “N’aw dɔ dɛsɛnin lo hakilitigiya la, o tigi k’a daali Ala fɛ, a ben’a d’a ma. A tigɛ man gwɛlɛ, a be mɔgɔ bɛɛ sɔn ka ɲa. A t’an sɔngɔ ka sɔrɔ k’an sɔn.” (Zaki 1:5). O kumaw b’a yira ko Jehova t’a ka hakilitigiya mara a yɛrɛ dɔrɔn ye. Nka a b’a tɛgɛ labila k’a dɔ di tɔɔw ma. A kɔrɔsi fana ko ni Jehova be hakilitigiya dira an ma, “a t’an sɔngɔ ka sɔrɔ k’an sɔn.” A t’a fɛ abada an ka maloya k’ale deli ko a k’an ɲɛminɛ. A yɛrɛ b’an jija ko an ka hakilitigiya deli ale fɛ.—Talenw 2:1-6.
12. Cogoya jumɛnw b’an bolo ka mɔgɔw dɛmɛ n’an ka hakilitigiya ye?
12 Nka yala an be se ka Jehova ladegi an kɛtɔ k’an ka hakilitigiya tilan ni tɔɔw ye wa? (Zab. 32:8). Jehova sagokɛlaw be ni sababu caaman ye k’u ka lɔnniya tilan ni tɔɔw ye. Misali la, an be mɔgɔ kuraw degi waajuli la. Diinan mɔgɔkɔrɔw be muɲu ka kɔrɔsigi cidenw ani balimacɛ batizenin wɛrɛw dɛmɛ u k’a lɔn u be se k’u ka kunkanbaaraw dafa cogo min na kafo kɔnɔ. Balima minw be se boonlɔ n’a ladonko la koɲuman, olu be balima wɛrɛw degi o la walisa u ka dɛmɛ don Masaya Boonw n’a ɲɔgɔnnaw lɔli n’u ladonko la.
13. An bɛ se ka Jehova ka hakilitigiya ladege cogo di ni an bɛ mɔgɔ dɔ dege fɛn dɔ la?
13 N’i be fɔrɔmasɔn dira tɔɔw ma, i jija ka Jehova ladegi. Kana ɲinɛ ko a b’a tigɛ labila ka hakilitigiya di tɔɔw ma. An be fɔrɔmasɔn dira mɔgɔ minw ma, an fana b’a fɛ k’an ka lɔnniya tilan n’u ye. An tɛna koo dɔw dogo u la sabu an be siranna ko u bena an nɔɔ ta. An man ɲi ka miiri fana ko: “Ne y’a degi n’ yɛrɛ ma le! E fana ka banba.” Jehova sagokɛlaw man ɲi ka kɛ n’o miiriya ɲɔgɔn ye. Nka an be fɔrɔmasɔn di mɔgɔ minw ma, an ninsɔn ka di k’an ka lɔnniya tilan n’u ye ‘hali k’an yɛrɛ nii di u kosɔn.’ (1 Tes. 2:8). An jigi b’a la ko olu fana bena “se ka mɔgɔ wɛrɛw kalan n’o ye.” (2 Tim. 2:1, 2). N’an b’an tɛgɛ labila k’an ka hakilitigiya tilan ni tɔɔw ye, dɔ bena fara an bɛɛ ka hakilitigiya n’an ka ninsɔndiya kan.
NI MƆGƆ DƆW TƐ AN WALEƝUMANDƆN
14. Mɔgɔ fanba bɛ an ka bolo labilali jate cogo di?
14 N’an ye koo dɔ kɛ tɔɔw ye wala ka fɛɛn dɔ di u ma, u ka teli k’an waleɲuman lɔn sanko n’an balimaw lo. U be se ka lɛtɛrɛ dɔ ci an ma wala ka koo wɛrɛ kɛ walisa k’u ka waleɲumanlɔn yira (Kɔlɔs. 3:15). N’u y’o kɛ, o be dɔ fara an ka ninsɔndiya kan.
15. Ni mɔgɔ dɔw tɛ an waleɲumandɔn, an ka kan ka mun de to an hakili la?
15 Nka, mɔgɔw t’u ka waleɲumanlɔn yira an na tuma bɛɛ. Tuma dɔw la, an b’an ka wagati, an fanga wala an bololafɛnw kɛ ka mɔgɔ dɔ dɛmɛ. Nka o kɔ, a be komi an ye min kɛ, o ma diya a tigi ye. N’o ɲɔgɔn kɛra, mun lo be se k’an dɛmɛ an ka ninsɔndiya kana nagasi ani an dusu kana tiɲɛ? I hakili to Kɛwaliw 20:35 kɔnɔnakumaw na, o min ye barokun nin ka vɛrise jɔnjɔn ye. N’an ye mɔgɔ dɔ sɔn, a tigi b’o koo ta cogo min na, an ka ninsɔndiya tɛ bɔ o lo la. An bele be se ka to ka tɔɔw sɔn ni dusudiya ye, hali n’a be komi u t’an waleɲuman lɔn. Mun lo be se k’an dɛmɛ do? An ka cogo damanin lajɛ.
16. Mun de bɛ se k’an dɛmɛ ka ta’a fɛ ka nili kɛ ni nisɔndiya ye?
16 I jija ka Jehova ladegi. A be fɛɛn ɲumanw di mɔgɔw ma, hali n’u t’a waleɲuman lɔn o kosɔn (Mat. 5:43-48). Jehova ye layidu ta ko n’an fana be tɔɔw sɔn ani an jigi t’a la ko u bena fɛɛn dɔ di an ma, an “bena tɔnɔba sɔrɔ.” (Luka 6:35). O la, n’i ye mɔgɔ dɔ sɔn ani a tigi ma i waleɲuman lɔn, kana a to o k’i fari faga. A to i hakili la ko i be koo ɲuman min kɛ ka tɔɔw dɛmɛ, Jehova bena i duga tuma bɛɛ o kosɔn sabu i “be sɔnni kɛ ni nisɔndiya ye.”—Talenw 19:17; 2 Kor. 9:7.
17. N’an bɛ bolo labilali kɛ, an ka kan ka mun de to an hakili la? (Luka 14:12-14)
17 N’an be tɔɔw sɔnna, an be se ka koo wɛrɛ juman lo kɛ walisa ka Jehova ladegi? O ye ka Yezu ka ladili sira tagama o min be sɔrɔ Luka 14:12-14 kɔnɔ (a kalan). Mɔgɔ minw be se k’an ka ɲumanya ɲɔgɔn segi an ma, koo jugu tɛ k’olu weele dumuni na wala ka ɲumanya kɛ u ye cogo wɛrɛw la. Nka n’an y’a kɔrɔsi ko an ka teli ka mɔgɔw sɔn sabu an jigi b’a la ko u bena an ka ɲumanya segi an ma do? N’o lo, an k’an jija ka Yezu ka ladili sira tagama. See tɛ mɔgɔ min ye k’an ka koo ɲuman segi an ma, an be se k’o tigi weele an ka soo. O la, an ninsɔn bena diya sabu an be Jehova lo ladegira. N’an be to ka koow jati o cogo la, o bena an dɛmɛ fana an ninsɔn diyanin be to hali ni tɔɔw m’an waleɲuman lɔn.
18. Ni mɔgɔ dɔw ma an waleɲumandɔn, mun de bɛ se k’an dɛmɛ ka o jate cogo bɛnnen na?
18 Kana kɛ ni miiriya jugu ye tɔɔw koo la (1 Kor. 13:7). Ni tɔɔw m’an waleɲuman lɔn, an be se k’an yɛrɛ ɲininga ko: “N’ ye min kɛ u ye, o ma diya u ye le waa, wala u ɲinɛna dɔrɔn le k’u ka waleɲumanlɔn yira?” N’a sɔrɔ koo wɛrɛw lo y’a to u m’an waleɲuman lɔn i ko an jigi tun b’a la cogo min na. An be ɲuman min kɛ tɔɔw ye, o ka di u dɔw ye kosɔbɛ nka a ka gwɛlɛ u ma k’u ka waleɲumanlɔn yira. N’a sɔrɔ maloya b’u la sanko n’olu lo tun ka teli ka tɔɔw dɛmɛ fɔlɔ la. A mana kɛ min o min ye, balimaya kanuya ka ɲi k’an lasun ka kɛ ni miiriya ɲuman ye an balimaw koo la ani ka to k’u dɛmɛ ni ninsɔndiya ye.—Efɛz. 4:2.
19-20. N’an bɛ tɔw dɛmɛ mun na a nafa ka bon an ka an muɲu? (Ja fana lajɛ.)
19 Muɲu tɔɔw kɔrɔ. Ka ɲɛsin mɔgɔ dɛmɛni koo ma, masacɛ hakilitigi Solomani y’a sɛbɛ ko: “I k’i ka dumuni fili jii sanfɛ, a mɛn o mɛn, i ben’a sɔrɔ tugu.” (Waaj. 11:1). O kumaw b’a yira ko n’an ye ɲumanya kɛ dɔw ye, n’a sɔrɔ u bena an waleɲuman lɔn wagatijan le o kɔ. An ka misali dɔ lajɛ min b’o kumaw tiɲɛntigiya yira.
20 A saan caaman ye nin ye, kafokulu kɔrɔsibaga dɔ muso ye lɛtɛrɛ ci balimamuso batizenin kura dɔ ma walisa k’a jija a ka to kantigiya la Jehova ye. Saan seegi ɲɔgɔn o kɔ le, o balimamuso y’o lɛtɛrɛ jaabi. A y’a sɛbɛ ko: “N’a sɔrɔ i t’a kala ma, nka n’ b’a fɛ i k’a lɔn ko i ye n’ dɛmɛ kosɔbɛ saan tɛmɛnin nunu bɛɛ la.” A y’a fɔ fana ko: “[I ka lɛtɛrɛ] ye n’ jija yɛrɛ le! I ye vɛrise min kofɔ a kɔnɔ, o yɛrɛ lo ye n’ dusukun sɔrɔ ani n’ tɛna ɲinɛ a kɔ abada!” a O balimamuso y’a ɲɛfɔ a ye gwɛlɛya minw sɔrɔ o saanw bɛɛ la ani o kɔ, a ko: “Tuma dɔw la, n’ tun b’a fɛ ka koo bɛɛ dabila hali Jehova sago kɛli yɛrɛ. Nka, i ye vɛrise min kofɔ i ka lɛtɛrɛ kɔnɔ, n’ tora ka miiri o la ani o ye n’ dɛmɛ ka to kantigiya la.” A y’a sɛbɛ fana ko: “Saan seegi nunu na, fɛɛn si ma n’ jija ka se i ka lɛtɛrɛ ma ani i ye vɛrise min kofɔ a kɔnɔ.” Miiri k’a filɛ kafokulu kɔrɔsibaga muso ninsɔn diyara cogo min na, tuma min na a y’o lɛtɛrɛ sɔrɔ wagatijan a ka ɲumanya kɛnin kɔ! N’an fana ye koo ɲuman kɛ tɔɔw ye, n’a sɔrɔ u bena an waleɲuman lɔn wagatijan le o kɔ.
21. Jehova bolo labilalen don ka nili kɛ, mun na i cɛsirilen don ka ta’a fɛ ka k’a ladege?
21 I ko an y’a ye cogo min na, Jehova y’an dan ni setigiya kɛrɛnkɛrɛnnin dɔ ye. Tiɲɛn lo ko ni tɔɔw y’an sɔn, o b’an ninsɔn diya. Nka min yɛrɛ b’an ninsɔn diya ka tɛmɛ, o ye n’an be tɔɔw sɔn. N’an sera k’an kerecɛnɲɔgɔnw dɛmɛ, o b’an ninsɔn diya. An ninsɔn be diya fana n’u y’an waleɲuman lɔn. Nka, u y’an waleɲuman lɔn wo, u m’an waleɲuman lɔn wo, an ninsɔn be diya sabu an ye koo ɲuman lo kɛ. Kana ɲinɛ abada ko i mana fɛɛn o fɛɛn di mɔgɔw ma, “Masaba be se ka dɔ d’i ma tugu min ka ca n’o ye kosɔbɛ.” (2 Til. Kib. 25:9). O la, Jehova b’an sɔn cogo min na, an tɛ se abada ka tɔɔw sɔn ka tɛmɛ o kan! Ni Jehova y’an sɔn, o ninsɔndiya ɲɔgɔn tɛ yen. O kama, an k’an cɛsiri ka to k’an sankolola Faa ladegi, ale min tɛgɛ labilanin lo.
DƆNKILI 17 “N sɔnna”
a Vɛrise min tun kofɔra o lɛtɛrɛ kɔnɔ, o ye 2 Zan 8 lo ye. A fɔra yen ko: “Aw k’aw yɛrɛ kɔlɔsi waasa aw ka baara kana kɛ fuu ye. Nga aw ka se k’a nafa sɔrɔ.”
b JAA ƝƐFƆLI: Wale dɔ kɛcogo ɲɛyirali: Kafokulu kɔrɔsibaga dɔ muso be lɛtɛrɛ dɔ sɛbɛra walisa ka balimamuso dɔ jija. Saan caaman o kɔ le, o balimamuso ye lɛtɛrɛ dɔ ci a ma walisa k’a waleɲuman lɔn.