1, 2. Unsang lisod nga asaynment ang giatubang ni Elias, ug unsay kalainan niya kang Ahab?

SI Elias gustong mag-inusara aron mag-ampo sa iyang langitnong Amahan. Apan, ang panon sa mga tawo bag-o lang nakasaksi niining matuod nga manalagna nga nagpakanaog ug kalayo gikan sa langit, ug daghan kanila ang nag-ulog-ulog kaniya aron hatagag pabor. Sa wala pa makatungas si Elias sa taluktok sa Bukid sa Carmelo aron mag-ampo kang Jehova, siya nag-atubag lisod nga asaynment. Kinahanglan siyang makigsulti kang Haring Ahab.

² Dako kaayog kalainan kining duha ka lalaki. Si Ahab, nga nagsul-ob ug harianong besti, maoy usa ka apostata nga hakog ug walay baroganan. Si Elias nagsul-ob ug besti sa manalagna—usa ka simple, durable nga kupo nga lagmit gama sa panit sa mananap o sa linala nga balhibo sa kamelyo o kanding. Siya maisogon, may baroganan, ug lig-og pagtuo. Nianang adlawa, nga hapit nang matapos, nadayag kon unsang matanga sila sa pagkatawo.

3, 4. (a) Nganong daotan kadto nga adlaw alang kang Ahab ug sa ubang magsisimba ni Baal? (b) Unsang mga pangutana ang atong pagahisgotan?

³ Daotang adlaw kadto alang kang Ahab ug sa ubang magsisimba ni Baal. Ang paganong relihiyon nga gipaluyohan ni Ahab ug sa iyang asawa nga si Rayna Jezebel diha sa napulo-ka-tribong gingharian sa Israel napamatud-ang bakak, ingon man ang diyos niini nga si Baal. Ang maong walay-kinabuhing diyos wala gani makapatungha bisag gamay na lang nga kalayo sa pagtubag sa iyang mga manalagna nga nanagtuaw, nagsayawsayaw, ug nagsamad sa kaugalingon. Wala mapanalipdi ni Baal ang 450 ka lalaki nga takos sa silot nga kamatayon. Apan may lain pang butang nga wala mahimo nianang bakak nga diyos. Sulod sa kapig tulo ka tuig, ang mga manalagna ni Baal nangamuyo kaniya sa pagtapos sa hulaw nga mihampak sa ilang yuta, apan si Baal wala makahimo niini. Sa dili madugay, ipakita mismo ni Jehova nga siya ang matuod nga Diyos pinaagi sa pagtapos sa hulaw.—1 Hari 16:30–17:1; 18:1-40.

⁴ Apan, kanus-a man molihok si Jehova? Unsa may buhaton ni Elias niining tungora? Ug unsay atong makat-onan gikan niining  lig-og pagtuo nga tawo? Tan-awon nato kini samtang atong susihon ang asoy.—Basaha ang 1 Hari 18:41-46.

5. Unsay giingon ni Elias kang Ahab nga buhaton, ug nakaamgo ba si Ahab sa iyang sala?

⁵ Si Elias miduol kang Ahab ug miingon: “Lakaw, kaon ug inom; kay adunay dinaguok sa pagbundak sa ulan.” Nakaamgo ba kining daotang hari sa iyang sala? Walay tinong giingon ang Bibliya bahin niini, apan wala pod tay mabasa nga siya naghinulsol, ni mihangyo sa manalagna nga tabangan siya sa pagduol kang Jehova aron mangayog pasaylo. Si Ahab basta na lang “milakaw aron sa pagkaon ug sa pag-inom.” (1 Hari 18:41, 42) Komosta si Elias?

6, 7. Unsay giampo ni Elias, ug ngano?

⁶ “Kon bahin kang Elias, siya mitungas ngadto sa tumoy sa Carmelo ug mitikubo sa yuta ug gibutang ang iyang nawong taliwala sa iyang mga tuhod.” Samtang si Ahab milakaw aron mokaon, si Elias nakahigayon pag-ampo sa iyang langitnong Amahan. Matikdi ang mapaubsanong posisyon nga gihubit dinhi—si Elias mitikubo sa yuta nga hapit nang mag-abot ang iyang nawong ug mga tuhod. Unsa may iyang gihimo? Dili na kita angayng managhap pa. Ang Santiago 5:18 nag-ingon nga si Elias nag-ampo nga matapos na unta ang  hulaw. Lagmit iyang gitanyag kini nga pangamuyo sa tumoy sa Carmelo.

⁷ Una pa niini, si Jehova miingon: “Ako magahatag gayod ug ulan diha sa nawong sa yuta.” (1 Hari 18:1) Busa giampo ni Elias nga matuman unta ang kabubut-on ni Jehova, sama sa gitudlo ni Jesus nga iampo sa iyang mga sumusunod mga usa ka libo ka tuig sa ulahi.—Mat. 6:9, 10.

8. Unsay atong makat-onan kang Elias bahin sa pag-ampo?

⁸ Daghan tag makat-onan kang Elias bahin sa pag-ampo. Kanunay niyang giampo nga matuman ang kabubut-on sa Diyos. Sa dihang kita mag-ampo, maayong hinumdoman: ‘Bisan unsay atong pangayoon sumala sa kabubut-on sa Diyos, siya magpatalinghog kanato.’ (1 Juan 5:14) Nan, tin-awng gipakita niini nga aron dunggon ang atong pag-ampo, kinahanglan natong mahibaloan ang kabubut-on sa Diyos—usa ka maayong rason nga tun-an nato ang Bibliya adlaw-adlaw. Tungod sa grabeng pag-antos nga naagoman sa iyang mga katagilungsod, buot gayod usab ni Elias nga matapos na ang hulaw. Lagmit mapasalamaton kaayo siya human niya makita ang milagrong gihimo ni Jehova nianang adlawa. Sa atong mga pag-ampo, angay sab natong iapil ang kinasingkasing nga mga pasalamat ug ang kaayohan sa uban.—Basaha ang 2 Corinto 1:11; Filipos 4:6.

9. Unsay gisugo ni Elias sa iyang tig-alagad, ug unsang duha ka hiyas ang atong tagdon?

⁹ Segurado si Elias nga taposon ni Jehova ang hulaw, apan wala siya mahibalo kon kanus-a molihok si Jehova. Busa, unsay gibuhat sa manalagna samtang nagpaabot? Matikdi ang giingon sa asoy: “Siya miingon sa iyang tig-alagad: ‘Tungas, palihog. Tan-aw paingon sa dagat.’ Busa siya mitungas ug mitan-aw ug unya miingon: ‘Wala gayoy bisan unsa.’ Ug siya miingon, ‘Balik,’ sa makapito.” (1 Hari 18:43) Dunay labing menos duha ka butang nga atong makat-onan kang Elias. Una, matikdi kon unsa ka masaligon ang manalagna. Dayon, tagda ang iyang pagkamabinantayon.

10, 11. (a) Sa unsang paagi gipakita ni Elias ang iyang pagsalig sa saad ni Jehova? (b) Nganong mahimo tang makabaton ug susamang pagsalig?

¹⁰ Kay masaligon sa saad ni Jehova, si Elias maikagong nangitag timailhan nga molihok na si Jehova. Iyang gipatungas ang iyang sulugoon sa taas-taas nga dapit sa pagsusi kon may timailhan ba nga mobundak ang ulan. Pagbalik sa sulugoon, siya masulub-ong nagtaho: “Wala gayoy bisan unsa.” Asul ang kalangitan ug wala gayoy panganod.  Dili ba kini sukwahi sa gipamulong ni Elias? Hinumdomi nga siya di pa dugayng nag-ingon kang Haring Ahab: “Adunay dinaguok sa pagbundak sa ulan.” Nganong nakasulti niana ang manalagna nga wala man ganiy dag-om?

¹¹ Si Elias nahibalo sa saad ni Jehova. Ingong manalagna ug hawas ni Jehova, siya segurado gayod nga tumanon sa Diyos ang Iyang gipamulong. Masaligon kaayo si Elias nga daw nadunggan na niya ang pagbunok sa ulan. Kini magpahinumdom nato sa giingon sa Bibliya bahin kang Moises: “Siya nagpabiling lig-on nga daw nakakita sa Usa nga dili-makita.” Ingon ba usab niana ka tinuod ang Diyos kanimo? Siya naghatag natog daghang katarongan sa pagbaton ug sama niana nga pagtuo kaniya ug sa iyang mga saad.—Heb. 11:1, 27.

12. Giunsa pagpakita ni Elias nga siya mabinantayon, ug unsay iyang reaksiyon sa taho nga dunay usa ka gamayng panganod?

¹² Matikdi usab kon unsa ka mabinantayon si Elias. Iyang gipatungas pag-usab ang iyang sulugoon, dili lang kausa o kaduha, kondili kapito! Lagmit mahanduraw nato nga naluya na ang sulugoon sa pagbalikbalik ug tungas, apan si Elias nangandoy nga makakitag ilhanan ug wala gayod mawad-ig paglaom. Sa kataposan, human sa ikapitong pagtungas sa sulugoon, siya mitaho: “Tan-awa! Adunay usa ka gamayng panganod ingon sa usa ka palad sa tawo nga misaka gikan sa dagat.” Mahanduraw ba nimo ang sulugoon nga nagtuyhad sa iyang kamot ug nagmostra kon unsa ka gamya ang panganod nga iyang nakita ibabaw sa Dakong Dagat? Lagmit dili kombinsido niini ang sulugoon. Apan, para kang Elias, makahuloganon ang maong panganod. Iya dayong gihatagan ang iyang sulugoon ug dinaliang misyon: “Lakaw, ingna si Ahab, ‘Andama ang imong sakyanan! Ug lugsong aron dili makahawid kanimo ang pagbundak sa ulan!’”—1 Hari 18:44.

13, 14. (a) Sa unsang paagi masundog nato ang pagkamabinantayon ni Elias? (b) Nganong angay kitang molihok uban ang pagkadinalian?

¹³ Sa makausa pa, si Elias nagtudlo natog hinungdanong leksiyon. Kita usab nagkinabuhi sa panahon diin hapit nang tumanon sa Diyos ang iyang katuyoan. Si Elias nagpaabot nga matapos ang hulaw; ang mga alagad sa Diyos karon nagpaabot nga matapos ang daotang sistema sa mga butang. (1 Juan 2:17) Samtang wala pa kana ipadangat ni Jehova, kinahanglan gayod kitang magmabinantayon sama kang Elias. Ang anak sa Diyos, si Jesus, nagtambag sa iyang mga sumusunod: “Busa, magpadayon sa pagbantay tungod kay kamo wala mahibalo kon unsang adlawa moabot ang inyong Ginoo.” (Mat. 24:42) Gipasabot ba ni Jesus nga dili mahibaloan sa iyang mga sumusunod kon kanus-a moabot ang kataposan? Wala, kay gidetalye niya ang mga panghitabo nga magpaila nga haduol na ang kataposan. Kitang tanan mahimong makakita sa katumanan niining detalyadong  ilhanan sa “kataposan sa sistema sa mga butang.”—Basaha ang Mateo 24:3-7.

¹⁴ Ang matag bahin sa maong ilhanan naghatag kanato ug kasaligan, makapakombinsir nga ebidensiya. Igo na ba ang maong ebidensiya aron kita molihok uban ang pagkadinalian diha sa atong pag-alagad kang Jehova? Ang usa ka gamayng panganod nga migimaw sa kapunawpunawan igo nang nakakombinsir kang Elias nga si Jehova hapit nang molihok. Napalaw ba ang matinumanong manalagna?

15, 16. Unsang mga butanga ang tuling nagakahitabo, ug unsa kahay gihunahuna ni Elias bahin kang Ahab?

¹⁵ Ang asoy nag-ingon: “Nahitabo sa kasamtangan nga ang kalangitan mikisdom tungod sa mga panganod ug sa hangin ug misugod ang usa ka dakong pagbundak sa ulan. Ug si Ahab nagpadayon sa pagsakay ug miadto sa Jezreel.” (1 Hari 18:45) Tulin kaayo ang dagan sa mga panghitabo. Samtang ang sulugoon ni Elias naghatod sa mensahe ngadto kang Ahab, ang gamayng panganod mikanap ug tungod niini, mikisdom ang langit. Mihuros ang makusog nga hangin. Sa kataposan, human sa tulo ka tuig ug tunga nga hulaw, mibundak ra gyod ang ulan sa Israel. Natagbaw sa tubig ang giuhaw nga yuta nga nangliki tungod sa hulaw. Kay mibunok ang ulan, ang tubig sa suba sa Kison mitubo, nga sa walay duhaduha nagbanlas sa nagbanaw nga dugo sa gipamatayng mga manalagna ni Baal. Ang masupilong mga Israelitas gihatagan usab ug kahigayonan sa pagbanlas o paghinlo sa tanang timaan sa pagsimba kang Baal nga nakagamot sa Israel.

¹⁶ Seguradong nanghinaot si Elias nga ila kanang buhaton! Tingali naghunahuna siya kon unsay reaksiyon ni Ahab sa mga panghitabo. Maghinulsol kaha si Ahab ug motalikod sa mahugaw nga pagsimba kang Baal? Ang panghitabo nianang adlawa naghatag ug dili-malalis nga pamatuod nga angay siyang mag-usab. Aw, wala kita mahibalo kon unsay gihunahuna ni Ahab niadtong tungora. Ang asoy nag-ingon lang nga ang hari “nagpadayon sa pagsakay ug miadto sa Jezreel.” Nakakat-on ba siya? Nakadesidir ba siya nga mag-usab? Gipakita sa sunod nga panghitabo nga wala gayod. Sa gihapon, ang adlaw wala pa matapos alang kang Ahab—ni kang Elias.

17, 18. (a) Unsay nahitabo kang Elias diha sa dalan paingon sa Jezreel? (b) Nganong talagsaon ang pagdagan ni Elias gikan sa Carmelo paingon sa Jezreel? (Tan-awa usab ang footnote.)

 ¹⁷ Ang manalagna ni Jehova misugod pagpanaw subay sa giagian ni Ahab. Layo ang maong panaw ug gawas nga nag-ulan, seguradong magabhian siya. Apan talagsaon ang sunod nga nahitabo.

¹⁸ “Ang kamot ni Jehova diha kang Elias, maong iyang gibaksan ang iyang hawak ug midagan nga una kang Ahab hangtod sa Jezreel.” (1 Hari 18:46) Tin-awng “ang kamot ni Jehova” nagtabang kang Elias sa milagrosong paagi. Trayenta kilometros ang gilay-on sa Jezreel, ug tigulang na niadto si Elias. * Handurawa ang gihimo sa manalagna. Iyang gisaka ang iyang taas nga besti ug gibaksan kana aron way sabal ang iyang paglihoklihok, ug dayon siya midagan agi sa basa nga dalan—kusog kaayo ang iyang pagdagan nga naapsan ug naunhan niya ang karwahe sa hari!

19. (a) Ang hinatag-sa-Diyos nga kusog ug kalagsik ni Elias magpahinumdom nato sa unsang mga tagna? (b) Samtang nagdagan si Elias paingon sa Jezreel, kombinsido siya sa unsa?

¹⁹ Pagkadakong panalangin kadto alang kang Elias! Tiaw mo bay mikusgan siya, milagsik, ug milig-on—nga lagmit mas labaw pa kay sa batan-on pa siya. Talagsaon gayod kadto nga kasinatian. Kini magpahinumdom kanato sa mga tagna nga naggarantiyag hingpit nga panglawas sa mga matinumanon sa umaabot nga Paraiso dinhi sa yuta. (Basaha ang Isaias 35:6; Luc. 23:43) Samtang nagdagan si Elias nianang basa nga dalan, siya kombinsido nga giuyonan siya sa iyang Amahan, ang bugtong matuod nga Diyos, si Jehova!

20. Unsay atong buhaton aron panalanginan ni Jehova?

²⁰ Si Jehova naghinamhinam sa pagpanalangin kanato. Busa maningkamot gayod kita aron madawat kana. Sama kang Elias, kita kinahanglang magmabinantayon, nga mainampingong magtimbang-timbang sa dili-malalis nga ebidensiya nga si Jehova hapit nang molihok niining makuyaw nga panahon. Sama kang Elias, may lig-on kitang rason nga bug-os mosalig sa mga saad ni Jehova, ang “Diyos sa kamatuoran.”—Sal. 31:5.