KAPAS EIS 9
Itá Upwe Lúkú Evolution?
MET KOPWE FÉRI?
Anchangei mwo ei: Alex a lúkú Kot me a lúkú pwe Kot a féri mettóch meinisin. Nge a rukoruk pwe ikenái néún we senseen biology a péchéú le apasa pwe a pwúng evolution me a lóngólóng wóón science. Alex ese mochen chienan kewe chón sukul repwe ekieki pwe a tiparoch pwe a sókkóló an lúkú. A ereni pwisin i: ‘Ika scientist ra apasa pwe a pwúng evolution, iwe itá ngang ié pwe upwe ú ngeniir?’
Ika en Alex, kopwe lúkúoló evolution pokiten chék ekkewe puken science ra erá pwe mi pwúng?
KAÚLÓ ME EKIEKI!
Chókkewe mi lúkú evolution me chókkewe mi lúkú pwe Kot a féri mettóch meinisin, ra mwittir erá met ra lúkú nge rese enletin silei ewe popun ra lúkú.
-
Ekkóch aramas ra lúkú pwe Kot a féri mettóch meinisin pokiten chék met ra rong lón ar fál.
-
Ekkóch aramas ra lúkú evolution pokiten ina met ra káé lón sukul.
WONU KAPAS EIS KOPWE EKIEKI
Ewe Paipel a apasa: “Iteiten imw aramas ra aüetä, nge Kot ewe mi aüetä mettoch meinisin.” (Ipru 3:4) Mi pwúng ach sipwe lúkú ena?
Án emén erá pwe ese wor emén Chón Fératá manaw, a usun umwesin án emén erá pwe ese wor a wisen aúetá ei imw
ALON ARAMAS: Meinisin masouen láng me fénúfan ra fisitá seni eú watteen púngúmmong a fis mi iteni big bang.
1. Ié are met a efisi ena watteen púngúmmong?
2. Menni leir a mecheres ach sipwe lúkú, án mettóch meinisin pwúkún fisitá are án emén fératá mettóch meinisin?
ALON ARAMAS: Aramas ra pop seni man.
3. Ika pwe aramas ra pop seni man áwewe chék seni mongki, iwe pwata chék a kon watte sókkofesenin tipachemen aramas me ekkena mongki?
4. Pwata pwal mwo nge ekkewe kúkkúnún kifetin manaw ra fókkun mesemesekkis áwewe chék ren eféú cell?
ALON ARAMAS: A fen leteló pwe evolution a pwúng.
5. Eménna mi apasa ena a fen pwisin kútta ekkewe pisekin ánnet?
6. Fitemén aramas ra lúkú evolution pokiten chék án aramas ereniir pwe chókkewe mi tipachem meinisin ra lúkú ena?
Julia a apasa: “Ika ka fetál lemal me ka sereni eú imw a mmen éch, itá kopwe eáni ei ekiek? ‘A ifa me amwararen án ekkewe irá turuló lón pwúkúpwúkún napanaper pwe repwe efisatá ei imw.’ Esap fókkun tufich ena! Iwe itá pwata sipwe lúkú pwe masouen láng me fénúfan ra chék pwúkún fisitá?”
Iei alon Gwen: “Anchangei mwo pwe emén a erenuk pwe a púng eú imwen printin puk iwe léléén lón ekkewe mwesinen print ra parasetá wóón ewe etiip me efisatá eú watteen dictionary. Kopwe lúkú ena?” Iwe a pwal ina usun weiresin ach sipwe lúkú pwe masouen láng me fénúfan ra chék fisitá ren eú watteen púngúmmong mi fis.
PWATA KOPWE LÚKÚ KOT?
Ewe Paipel a apasa: “Kopwe kamwöch won tipachem me mirit.” (Än Salomon Fos 3:21) Weween pwe óm lúkú Kot esap chék lóngólóng wóón
-
PWÚKÚN MEEFIOM (Ua chék meefi pwe mi wor emén mi kon manaman)
-
EÉRENIEN LEENIOM (Chón sópwi we ra lúkú Kot)
-
ETIPETIP (Semei kewe me inei ra ámáárieitá pwe upwe lúkú Kot. Ua chék fitiireló)
Itá úrúrún kopwe pwisin ánnetatá minne ka lúkú.
Iei alon Teresa: “Atun ua nóm lón ai class me nei we sense a áweweei angangen inisich, ese wor ai tipemwaramwar pwe mi wor Kot. Eú me eú kifetin inisich kewe a wor en me angangan mi fókkun kkótéch nge lap ngeni sise tepereni angangan lón inisich. Inisich a fókkun amwarar!”
Richard a erá: “Atun ua kúna eú imw mi fókkun tekia, efóch sip are efóch tarakú, ua pwisin eisiniei, ‘Ié a féri ei?’ Áwewe chék, emén mi tipachem chék a tongeni wisen ffér tarakú pokiten a chómmóng ekkewe kúkkún pisek mi lamot epwe pwúng angangan pwe ena waa epwe tongeni ssá. Iwe ika pwe a lamot ngeni efóch tarakú an epwe wor chón fératá, iwe a pwal lamot ngeni aramas an epwe wor chón fériiretá.”
Anthony a apasa: “Atun a lapóló ai silei pekin science, a ffatoló ngeniei pwe ese wor lóngólóngun evolution. . . . Me rei a weires ach sipwe lúkú evolution lap seni ach sipwe lúkú pwe a wor emén Chón Fératá manaw.”
EKIEKI MWO
Inaamwo ika a fen fitu fitu ier án scientist kútta pwóróus usun evolution, nge rese tongeni tipeeúfengen wóón pwóróusan. Ika scientist rese tongeni tipeeúfengen wóón nge fen iir sousile, iwe itá mi ngaw ika kese tipeeú ngeni evolution?
