使徒行传 8:1-40

8  杀害Shāhài司提反Sītífǎnzhèjiànshì扫罗Sǎoluó赞同zàntóng+ Cóngtiān耶路撒冷Yēlùsālěngde会众huìzhòngshòudào猛烈měngliède迫害pòhài除了Chúle使徒shǐtú以外yǐwài所有suǒyǒuréndōu分散fēnsàndào犹地亚Yóudìyà撒马利亚Sāmǎlìyàtóngde地区dìqū+ 2  一些Yìxiē虔诚qiánchéngderén司提反Sītífǎntái埋葬máizàngwèi痛哭tòngkū 3  shí扫罗Sǎoluó肆意sìyì残害cánhài会众huìzhòngchuǎngjìnměijiāměi无论wúlùn男女nánnǚdōu监禁jiānjìn+ 4  分散Fēnsànderénzǒubiàn那些nàxiē地区dìqū到处dàochù宣扬xuānyáng上帝Shàngdì话语huàyǔde好消息hǎo xiāoxi+ 5  腓力Féilì+xiàdào撒马利亚Sāmǎlìyà Chéng+xiàng那里nàlǐderén传扬chuányáng基督Jīdū 6  人们Rénmendōu聚精会神jùjīng-huìshéndetīng腓力Féilì讲话jiǎnghuà他们tāmen一边yìbiāntīng一边yìbiānkàn施行shīxíngde神迹shénjì 7  那里Nàlǐyǒu许多xǔduōrénbèi邪灵xiélíng*附身fùshēn邪灵xiélíng大声dàshēng喊叫hǎnjiàohòujiùcóng那些nàxiērén身上shēnshang出来chūláile+此外Cǐwài许多xǔduō瘫痪tānhuànde跛脚bǒjiǎoderénbèizhìhǎole 8  Chénglipiàn欢腾huānténg 9  Chéngliyǒurén名叫míngjiào西门Xīmén常常chángcháng自吹自擂zìchuī-zìléi向来xiàngláinéng施行shīxíng魔法mófǎ使shǐ撒马利亚Sāmǎlìyàde居民jūmín惊叹jīngtàn不已bùyǐ 10  Chéngliderén无论wúlùn长幼尊卑zhǎngyòuzūnbēidōutīngdehuàshuō:“这个Zhègerén拥有yōngyǒu来自láizì上帝Shàngdìde强大qiángdà能力nénglì。” 11  他们Tāmendōutīngdehuà因为yīnwèi大家dàjiā一直yìzhíduì施行shīxíngde魔法mófǎ惊叹jīngtàn不已bùyǐ 12  Dàn腓力Féilìxiàng他们tāmen宣扬xuānyáng好消息hǎo xiāoxi传扬chuányáng上帝Shàngdìde王国Wángguó+耶稣Yēsū基督Jīdūdemíng之后zhīhòu他们tāmenjiù相信xiāngxìnle男男女女nánnán-nǚnǚdōushòulejìn+ 13  西门Xīménchéngle信徒xìntú受浸shòujìn以后yǐhòu常常chángchánggēn腓力Féilìzài一起yìqǐ看见kànjiàn施行shīxíngde神迹shénjì大能dànéngde作为zuòwéijiù十分shífēn惊叹jīngtàn 14  耶路撒冷Yēlùsālěngde使徒shǐtú听说tīngshuō撒马利亚Sāmǎlìyàrén接受jiēshòule上帝Shàngdìde话语huàyǔ+jiùpài彼得Bǐdé约翰Yuēhàndào他们tāmen那里nàlǐ 15  Zhèliǎngrénxiàdào那里nàlǐwèi他们tāmen祷告dǎogàoyàoràng他们tāmen得到dédào神圣力量shénshèng lìliàng+ 16  因为yīnwèi他们tāmen只是zhǐshìfèngzhǔ耶稣Yēsūdemíngshòulejìn神圣力量shénshèng lìliànghái没有méiyǒujiàngzài他们tāmen任何rènhérén身上shēnshang+ 17  彼得Bǐdé约翰Yuēhànshǒufàngzài他们tāmen身上shēnshang+他们tāmenjiù得到dédàole神圣力量shénshèng lìliàng 18  西门Xīménjiàn使徒shǐtúshǒufàngzàishéi身上shēnshangshéijiù得到dédào神圣力量shénshèng lìliàng于是yúshìsòngqiángěi使徒shǐtú 19  shuō:“Qǐngràngyǒu这个zhège权力quánlìràngshǒufàngzàishéi身上shēnshangshéijiù可以kěyǐ得到dédào神圣力量shénshèng lìliàng。” 20  彼得Bǐdéduìshuō:“但愿Dànyuàngēnde银子yínzi一起yìqǐ毁灭huǐmiè居然jūrán以为yǐwéi上帝Shàngdì无偿wúchánggěirénde恩赐ēncì*shì可以kěyǐyòngqiánmǎide+ 21  这个Zhège恩赐ēncìjuéhuìyǒudefèn因为yīnwèizài上帝Shàngdìyǎnzhōng心术不正xīnshù búzhèng 22  yào悔改huǐgǎi离开líkāi歧途qítúyào恳切kěnqiè祈求qíqiú耶和华Yēhéhuá也许yěxǔhuì宽恕kuānshù心里xīnlǐ错误cuòwùde想法xiǎngfǎ 23  kànchūshì毒药dúyàoshìzuì*de奴隶núlì。” 24  西门Xīmén回答huídá:“Qǐngwèi恳切kěnqiè祈求qíqiú耶和华Yēhéhuá不要búyàoràng你们nǐmenshuōdeshì临到líndàotóushang。” 25  他们Tāmen传讲chuánjiǎng耶和华Yēhéhuáde话语huàyǔzuòle彻底chèdǐde见证jiànzhèng以后yǐhòujiùhuí耶路撒冷Yēlùsālěng一路yílùshangzài撒马利亚Sāmǎlìyàrénde许多xǔduō村庄cūnzhuāng宣扬xuānyáng好消息hǎo xiāoxi+ 26  耶和华Yēhéhuáde天使tiānshǐ+duì腓力Féilìshuō:“wǎngnánzǒutiáocóng耶路撒冷Yēlùsālěngxià加沙Jiāshāde。”shì荒漠huāngmòzhōngdetiáo 27  腓力FéilìjiùleYǒu埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyàde内臣nèichénshì埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyà女王nǚwáng甘大基Gāndàjī手下shǒuxiàyǒu权势quánshìderén掌管zhǎngguǎn女王nǚwángde一切yíqiè财宝cáibǎogāngguo耶路撒冷Yēlùsālěng崇拜chóngbài上帝Shàngdì+ 28  正在zhèngzài回程huíchéngde路上lùshangzuòzàichēshang朗读lǎngdú以赛亚Yǐsàiyà先知xiānzhīde书卷shūjuàn 29  上帝Shàngdì通过tōngguò神圣力量shénshèng lìliàngduì腓力Féilìshuō:“zhuīshàngliàngchē。” 30  于是Yúshì腓力Féilìtiēzhe车子chēzipǎo听见tīngjiàn这个zhègerén正在zhèngzài朗读lǎngdú先知xiānzhī以赛亚Yǐsàiyàde书卷shūjuànjiùshuō:“de内容nèiróngzhēnde明白míngbaima?” 31  shuō:“没有Méiyǒurén指导zhǐdǎo怎么zěnmenéng明白míngbaine?”于是Yúshìqǐng腓力Féilìshàngchēzuòzài自己zìjǐ旁边pángbiān 32  朗读lǎngdúdeduàn经文jīngwénshì:“xiàng绵羊miányángbèirénqiān宰杀zǎishā+一直yìzhí开口kāikǒuxiàng绵羊羔miányánggāozàijiǎnmáoderén面前miànqián静默jìngmò无声wúshēng+ 33  shòu羞辱xiūrǔde时候shíhoubudào公正gōngzhèngde对待duìdài+既然Jìrán将要jiāngyàocóngshangbèichúdiàoháiyǒushéihuì谈论tánlùn家世jiāshìde细节xìjiéne+ 34  内臣Nèichénduì腓力Féilìshuō:“Qiú告诉gàosu先知xiānzhīzài这里zhèlǐshuōdeshìshéiShì自己zìjǐ还是háishi别人biérénne?” 35  腓力Féilìjiùcóngzhèduàn经文jīngwénshuōxiàng传讲chuánjiǎng关于guānyú耶稣Yēsūde好消息hǎo xiāoxi 36  他们Tāmen继续jìxùxiàngqiánláidào地方dìfang看见kànjiàn那里nàlǐyǒushuǐ内臣nèichénjiùshuō:“Kàn这里zhèlǐyǒushuǐyǒu什么shénme理由lǐyóu受浸shòujìnne?” 37   ---  38  jiù吩咐fēnfùrén停车tíngchē然后ránhòugēn腓力Féilì一起yìqǐxiàdàoshuǐliràng腓力Féilìwèishījìn 39  他们Tāmencóngshuǐli上来shànglái耶和华Yēhéhuáde神圣力量shénshèng lìliàng立刻lìkè腓力Féilìdàizǒu内臣nèichénjiùzàikànbujiànle然后Ránhòu内臣nèichén继续jìxù上路shànglù非常fēicháng高兴gāoxìng 40  至于Zhìyú腓力Féilìláidàole亚实突Yàshítūzǒubiàn整个zhěnggè地区dìqūzài所有suǒyǒu城镇chéngzhèn宣扬xuānyáng好消息hǎo xiāoxi直到zhídào凯撒里亚Kǎisālǐyà+

脚注

直译Zhíyì不洁bùjiéde灵体língtǐ”。
Yòu礼物lǐwù”。
Yòu正义zhèngyìdeshì”。

注释

腓力Féilì使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn8:1shuō,“除了chúle使徒shǐtú以外yǐwài所有suǒyǒuréndōu分散fēnsàndào犹地亚Yóudìyà撒马利亚Sāmǎlìyàtóngde地区dìqū”。因此Yīncǐběnjié经文jīngwéndàode腓力Féilìbìngshì使徒shǐtú腓力Féilì。(Tài10:3;1:13使徒们Shǐtúmencéngxuǎnchūyǒuhǎo名声míngshēng……derén”,委派wěipài他们tāmenzài耶路撒冷Yēlùsālěngde基督徒Jīdūtú会众huìzhòngliwèishuō希腊语Xīlàyǔde寡妇guǎfushuō希伯来语Xībóláiyǔde寡妇guǎfu分配fēnpèiměitiānde食物shíwù。(6:1-6看来Kànlái这里zhèlǐdàode腓力Féilì就是jiùshìrénzhī圣经Shèngjīngzài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn8zhāng记述jìshùde经历jīnglìhòuzhǐzài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn21:8再次zàicìdào称呼chēnghuwéi传福音者chuánfúyīnzhě腓力Féilì”。(Lìngjiàn21:8de注释zhùshì

撒马利亚城Sāmǎlìyà Chéng有些Yǒuxiē抄本chāoběnzài这里zhèlǐxiědeshì撒马利亚Sāmǎlìyàdezuòchéng”。这里Zhèlǐtándàodechéng看来kànlái就是jiùshì罗马Luómǎ帝国dìguóde行政区xíngzhèngqū撒马利亚Sāmǎlìyàde首府shǒufǔ。“撒马利亚Sāmǎlìyà这个zhège名字míngzi最初zuìchūyòngláizhǐ北方běifāngshí部族bùzú以色列国Yǐsèlièguóde首都shǒudūyòngláizhǐ整个zhěnggè国家guójiāde疆土jiāngtǔ撒马利亚城Sāmǎlìyà Chéng一直yìzhíshì北方běifāng以色列国Yǐsèlièguóde首都shǒudū直到zhídào公元前gōngyuánqián740nián这个zhège国家guójiābèi亚述Yàshù推翻tuīfān为止wéizhǐZài罗马Luómǎ帝国dìguó统治tǒngzhì期间qījiānzhèzuòchéng仍然réngrán存在cúnzàiDàole耶稣Yēsūde时代shídài,“撒马利亚Sāmǎlìyàyòngláizhǐ罗马Luómǎ帝国dìguóde行政区xíngzhèngqū北面běimiànshì加利利Jiālìlì南面nánmiànshì犹地亚Yóudìyà。(Lìngjiàn词语Cíyǔ解释jiěshì撒马利亚Sāmǎlìyà”)希律Xīlǜ大帝dàdì重建chóngjiànle撒马利亚城Sāmǎlìyà Chéng并且bìngqiě为了wèile尊崇zūnchóng罗马Luómǎ皇帝huángdì奥古斯都Àogǔsīdūérjiāng改名gǎimíngwéi塞巴斯泰Sàibāsītài(Sebaste)。(“塞巴斯泰Sàibāsītàishì拉丁Lādīng名字míngzi奥古斯都Àogǔsīdūzài希腊语Xīlàyǔzhōngde阴性yīnxìng形态xíngtài。)今天Jīntiānzhèzuòchéngde阿拉伯语Ālābóyǔ名字míngzisàibài(Sabastiya)réng保留bǎoliúzhe希律Xīlǜ当日dāngrìsuǒ名字míngzide痕迹hénjì。(Lìngjiàn附录FùlùB10

撒马利亚人Sāmǎlìyàrén接受jiēshòule上帝Shàngdìde话语huàyǔ耶稣Yēsūxiàng撒马利亚Sāmǎlìyà女人nǚrén传道chuándào之后zhīhòuhěnduō撒马利亚人Sāmǎlìyàréndōu信从xìncóngle。(Yuē4:27-42撒马利亚人Sāmǎlìyàrénduì腓力Féilì传讲chuánjiǎngde信息xìnxīyǒu良好liánghǎode反应fǎnyìngzhè可能kěnénggēn耶稣Yēsū之前zhīqiánxiàde基础jīchǔ有关yǒuguān。(8:1,5-8,14-17

西门Xīmén……sòngqiángěi使徒shǐtú意思Yìsiwéi买卖mǎimai圣职shèngzhíde英语Yīngyǔ单词dāncísimony,jiùyuán这个zhège圣经Shèngjīng记载jìzǎizhōngde西门Xīmén”(Simon)zhè名字míngzi。“买卖Mǎimai圣职shèngzhízhǐdeshì购买gòumǎihuò售卖shòumài职位zhíwèi尤其yóuqíshì宗教zōngjiào组织zǔzhīde职位zhíwèi彼得Bǐdéduì西门Xīménshuōdehuà8:20-23表明biǎomíng基督徒Jīdūtú必须bìxū留意liúyìjué不可bùkě通过tōngguò贿赂huìlùhuò其他qítā邪恶xiéʼède手段shǒuduànzài会众huìzhòngli牟取móuqǔ权力quánlì”。(8:19;彼前Bǐ-Qián5:1-3

恳切Kěnqiè祈求qíqiú耶和华Yēhéhuá这里Zhèlǐzuò恳切kěnqiè祈求qíqiúde希腊语Xīlàyǔ动词dòngcí出现chūxiànzài七十子Qīshízǐ译本yìběnzhōng包含bāohán这个zhègede经文jīngwén总是zǒngshìgēn人们rénmenxiàng耶和华Yēhéhuá祷告dǎogào请求qǐngqiú恳求kěnqiú有关yǒuguān那些Nàxiē经文jīngwénde希伯来语Xībóláiyǔ原文yuánwén常常chángcháng包含bāohán上帝Shàngdìde名字míngzi。(Chuàng25:21;Chū32:11;Mín21:7;Shēn3:23;王上Wáng-Shàng8:59;13:6尽管Jǐnguǎn现存xiàncúnde希腊语Xīlàyǔ抄本chāoběnzàiběnjié经文jīngwénxiědedōushìzhǔ”(希腊语Xīlàyǔshìtou Ky·riʹou),dàn新世界Xīn-shìjiè译本Yìběnzài正文zhèngwénzhōng使用shǐyòng耶和华Yēhéhuá这个zhège名字míngzishìyǒu理由lǐyóude具体jùtǐ解释jiěshìjiàn以下yǐxià参考cānkǎo资料zīliào附录FùlùC1;附录FùlùC3de简介Jiǎnjiè8:22。(关于Guānyúzuò恳切kěnqiè祈求qíqiúde希腊语Xīlàyǔ动词dòngcílìngjiàn4:31de注释zhùshì

毒药Dúyào直译Zhíyì苦涩kǔsède胆汁dǎnzhī”。希腊Xīlà语词yǔcíkho·leʹde字面zìmiàn意思yìsishì胆汁dǎnzhī”。Zhèzhǒng液体yètǐ产生chǎnshēng肝脏gānzàng储存chǔcún胆囊dǎnnángchéng黄绿色huánglǜsè味道wèidào极其jíqí苦涩kǔsè具有jùyǒu消化xiāohuà功能gōngnéng。“胆汁Dǎnzhī后来hòulái引申yǐnshēnzhǐ苦涩kǔsèhuòyǒude东西dōngxiér这个zhègezàiběnjié经文jīngwén表达biǎodáde就是jiùshìzhècéng意思yìsi。(参看CānkànTài27:34de注释zhùshì

Qǐngwèi恳切kěnqiè祈求qíqiú耶和华YēhéhuáJiàn8:22de注释zhùshì以及yǐjí附录FùlùC3de简介Jiǎnjiè8:24。

耶和华Yēhéhuáde话语huàyǔ这里Zhèlǐzuò耶和华Yēhéhuáde话语huàyǔde希腊语Xīlàyǔ词组cízǔyuán希伯来语Xībóláiyǔ经卷jīngjuànzhōng意思yìsi类似lèisìde希伯来语Xībóláiyǔ词组cízǔ那个nàge词组cízǔyóuliǎng部分bùfen组成zǔchéngshì意思yìsiwéi话语huàyǔde希伯来Xībólái语词yǔcílìngshì代表dàibiǎo上帝Shàngdì名字míngzide希伯来字母Xībólái ZìmǔZài希伯来语Xībóláiyǔ原文yuánwénzhōng这个zhège词组cízǔ出现chūxiànzài大约dàyuē200jié经文jīngwénli中文Zhōngwénzuò耶和华Yēhéhuádehuà”“耶和华Yēhéhuáyǒuhuàshuōděng。(以下Yǐxiàshì一些yìxiē例子lìzi撒下Sā-Xià12:9;24:11;王下Wáng-Xià7:1;20:16;24:2;Sài1:10;2:3;28:14;38:4;1:4;2:4;Jié1:3;6:1;1:1;1:1;9:1Zài死海Sǐ Hǎi附近fùjìnde犹地亚Yóudìyà沙漠shāmòde纳里耳Nàlǐʼěr赫贝耳Hèbèiʼěr(Nahal Hever,yòu哈弗Hāfú干河Gānhé”),发现fāxiànlefèn年代niándàijiè公元前gōngyuánqián50niándào公元gōngyuán50niánzhījiānde七十子Qīshízǐ译本yìběn残片cánpiàn根据Gēnjùzhèfèn古卷gǔjuàn这个zhège词组cízǔzài撒迦利亚书Sājiālìyàshū9:1(“耶和华Yēhéhuá斥责chìzé……”,直译zhíyì耶和华Yēhéhuáyǒuhuà针对zhēnduì……”)De写法xiěfǎshìxiānyǒu希腊Xīlà语词yǔcíloʹgos(意思yìsishì话语huàyǔ”),接着jiēzheshìyòng希伯来字母Xībólái Zìmǔ写成xiěchéngde上帝Shàngdìde名字míngzi()。尽管Jǐnguǎn现存xiàncúnde希腊语Xīlàyǔ抄本chāoběnzài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn8:25xiědedōushìzhǔde话语huàyǔ”,dàn新世界Xīn-shìjiè译本Yìběnzài正文zhèngwénzhōng使用shǐyòng耶和华Yēhéhuáde话语huàyǔ这个zhège译法yìfǎshìyǒu理由lǐyóude具体jùtǐ解释jiěshìjiàn以下yǐxià参考cānkǎo资料zīliào附录FùlùC3de简介Jiǎnjiè8:25。

耶和华Yēhéhuáde天使tiānshǐJiàn5:19de注释zhùshì以及yǐjí附录FùlùC3de简介Jiǎnjiè8:26。

埃塞俄比亚ĀisàiʼébǐyàYòu衣索比亚Yīsuǒbǐyà”,埃及Āijínánde国家guójiāzuò埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyàde希腊Xīlà语词yǔcí(Ai·thi·o·piʹa,意思yìsishì面部miànbù焦黑jiāohēiderén居住jūzhùde地区dìqū”)shì希腊人Xīlàrénduì非洲Fēizhōu地区dìqū位于wèiyú埃及Āijínánde称呼chēnghu相当xiāngdāng希伯来语Xībóláiyǔ地名dìmíng古实Gǔshí”,ér古实Gǔshíde范围fànwéi主要zhǔyào包括bāokuò现代xiàndài埃及Āijídezuìnán现代xiàndàide苏丹Sūdān七十子Qīshízǐ译本yìběnde译者yìzhě差不多chàbuduō总是zǒngshìyòng希腊Xīlà语词yǔcí埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyàlái翻译fānyì希伯来Xībólái语词yǔcí古实Gǔshí”。例子lìzishì以赛亚书Yǐsàiyàshū11:11经文jīngwénlièchūle犹大Yóudà国民guómínbèi巴比伦Bābǐlún征服zhēngfúhòu流放liúfàngdàode一些yìxiē地方dìfang其中qízhōngjiù包括bāokuò古实Gǔshí”(《七十子Qīshízǐ译本yìběnzuò埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyà”)。因此Yīncǐ这个zhège埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyà内臣nèichén也许yěxǔshìzàiběnguó接触jiēchùdào犹太人Yóutàiréndeyòu或者huòzhězài埃及Āijíyǒu机会jīhuìgēn犹太人Yóutàirén来往láiwǎng因为yīnwèi那里nàlǐzhùzheshǎo犹太人Yóutàirén

内臣Nèichén直译Zhíyì宦官huànguān”,希腊语Xīlàyǔshìeu·nouʹkhos,字面zìmiàn意思yìsishì阉人yānrén”,就是jiùshìbèi阉割yāngēér失去shīqù生殖shēngzhí能力nénglìde男人nánrénZài古代gǔdài中东Zhōngdōng北非Běi-Fēide宫廷gōngtíngchángyǒubèi阉割yāngēde男人nánrénfèngpàizuòtóngde工作gōngzuò特别tèbiéshì服侍fúshi王后wánghòu妃嫔fēipín不过Búguò这个zhège总是zǒngshìzhǐ阉人yānrén后来hòulái泛指fànzhǐzài宫廷gōngtíng担任dānrènzhǒng官职guānzhíde男人nánrénGēn这个zhège希腊Xīlà语词yǔcí类似lèisì字面zìmiàn意思yìsiwéi阉人yānrénde希伯来Xībólái语词yǔcí(sa·risʹ)可以kěyǐzhǐ宫廷gōngtínglide官员guānyuán例如Lìrú波提乏Bōtífá这个zhège已婚yǐhūnde男人nánrénjiùbèichēngwéi法老Fǎlǎode内臣nèichén直译zhíyì宦官huànguān’]”。(Chuàng39:1Zài使徒行传Shǐtú Xíngzhuànde记载jìzǎili经文jīngwényòngeu·nouʹkhoslái称呼chēnghu这个zhège掌管zhǎngguǎn女王nǚwáng财宝cáibǎode埃塞俄比亚人Āisàiʼébǐyàrénshí看来kànláiyòngde就是jiùshì宫廷gōngtíng官员guānyuánzhècéng意思yìsi既然Jìrán这个zhège外族人wàizúréngāngguo耶路撒冷Yēlùsālěng崇拜chóngbài上帝Shàngdì显然xiǎnránshìshòuguo割礼gēlǐbìng归信guīxìnle犹太教Yóutàijiàoderén此外Cǐwài摩西Móxī法典fǎdiǎn规定guīdìng阉人yānrén不得bùdé加入jiārù以色列Yǐsèliède会众huìzhòngShēn23:1),可见kějiàn可能kěnéngshìbèi阉割yāngēderén由于Yóuyú这个zhège来自láizì埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyàde归信者guīxìnzhě显然xiǎnrán算是suànshì外族人wàizúrén所以suǒyǐ归信guīxìn基督教Jīdūjiàode外族人wàizúrénbìngshìérshì没有méiyǒushòuguo割礼gēlǐde哥尼流Gēníliú。(10:1,44-48关于guānyú阉人yānrénde比喻bǐyù意义yìyìlìngjiànTài19:12de注释zhùshì

甘大基Gāndàjī “甘大基Gāndàjīshì人名rénmíngérshì头衔tóuxiánjiùxiàng法老Fǎlǎo”“凯撒Kǎisā一样yíyàng古代Gǔdài作家zuòjiā例如lìrú斯特拉博Sītèlābólǎo普林尼Pǔlínní优西比乌斯Yōuxībǐwūsīdōuyòng这个zhège头衔tóuxián称呼chēnghuzài埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyà担任dānrèn女王nǚwángderénLǎo普林尼Pǔlínníyuē公元gōngyuán23~79nián曾经céngjīngxiědào:“Chéng麦罗埃Màiluóʼāi古代gǔdài埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyàde都城dūchénglide建筑物jiànzhùwù寥寥可数liáoliáo-kěshǔ他们Tāmenshuōzhèzuòchéngyóuchēngwéi甘大基Gāndàjīde女人nǚrén统治tǒngzhìér许多xǔduōniánláiměi继承jìchéng王位wángwèide女王nǚwángdōuchēngwéi甘大基Gāndàjī。”(《zhì》,6juàn,35zhāng[186duàn])

明白Míngbai希腊语Xīlàyǔshìgi·noʹsko,基本jīběn意思yìsishì知道zhīdào”。Dàn这个zhège希腊Xīlà语词yǔcíde意思yìsihěn广guǎng可以kěyǐ翻译fānyìwéi明白míngbaihuò领会lǐnghuì”。

家世Jiāshì这里Zhèlǐ引用yǐnyòngle以赛亚书Yǐsàiyàshū53:8其中qízhōngde家世jiāshì看来kànláizhǐrénde世系shìxìhuò家族jiāzú历史lìshǐ”。尽管Jǐnguǎn耶稣Yēsū应验yìngyànlegēn弥赛亚Mísàiyàde世系shìxì有关yǒuguānde预言yùyándànzài公议会gōngyìhuì受审shòushěnshí公议会gōngyìhuìde成员chéngyuán根本gēnběn没有méiyǒu考虑kǎolǜde家世jiāshì

受浸ShòujìnYòujìnshuǐzhōng”。希腊Xīlà语词yǔcíba·ptiʹzode意思yìsishì使shǐ……jìn”。这里Zhèlǐde上下文shàngxiàwén表明biǎomíngrén接受jiēshòu浸礼jìnlǐshí需要xūyào完全wánquánjìnshuǐzhōng这个Zhège内臣nèichén当时dāngshízài荒漠huāngmòli8:26),hěn可能kěnéng随身suíshēndàizhe皮袋pídàishuǐ如果rúguǒ受浸shòujìnzhǐ需要xūyàoshuǐdǎozàihuòzài身上shēnshang那么nàmedàideshuǐ应该yīnggāijiùgòuleshì需要xūyàozàiyǒushuǐde地方dìfangtíngxiàchēláide尽管Jǐnguǎn无法wúfǎ确定quèdìng这里zhèlǐshuōdeshuǐshìtánshuǐ还是háishitiáodàn经文jīngwén明确míngquèdeshuō内臣nèichén]……gēn腓力Féilì一起yìqǐxiàdàoshuǐli”。(8:38其他Qítā圣经Shèngjīng记载jìzǎi表明biǎomíngrén受浸shòujìnshíhuì完全wánquánjìnshuǐzhōng例如Lìrú耶稣Yēsū就是jiùshìzàitiáo约旦河Yuēdàn Héli受浸shòujìnde另外Lìngwài施浸者shījìnzhě约翰Yuēhànyǒuzài撒琳Sālín附近fùjìnde约旦河谷Yuēdànhé Gǔwèirén施浸shījìn,“因为yīnwèi那里nàlǐshuǐduō”。(Yuē3:23值得Zhídé留意liúyìdeshì七十子Qīshízǐ译本yìběnzài翻译fānyì列王纪下Lièwángjì Xià5:14shíyòngle希腊Xīlà语词yǔcíba·ptiʹzolái描述miáoshù乃缦Nǎimànzài约旦河Yuēdàn Hélijìnle”。此外Cǐwài圣经Shèngjīng受浸shòujìnzuòbèi埋葬máizàngzhè说明shuōmíng受浸shòujìnderénhuì完全wánquánshuǐzhōng。(Luó6:4-6;西2:12

有些Yǒuxiē后期hòuqīde希腊语Xīlàyǔ抄本chāoběn以及yǐjímǒuxiē语言yǔyánde古老gǔlǎo译本yìběnzài这里zhèlǐjiāleduànhuà这些zhèxiē抄本chāoběn译本yìběndeyòngshāoyǒutóng):“腓力Féilìduìshuō:‘如果rúguǒ全心quánxīn相信xiāngxìnjiù可以kěyǐ。’回答huídáshuō:‘相信xiāngxìn耶稣Yēsū基督Jīdūshì上帝Shàngdìde儿子érzi。’”不过Búguò这些zhèxiēhuàbìng没有méiyǒu出现chūxiànzài那些nàxiēzuì早期zǎoqīzuì可靠kěkàode抄本chāoběnli因此yīncǐhěn可能kěnéngshì使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn原文yuánwénde部分bùfen。(Lìngjiàn附录FùlùA3

耶和华Yēhéhuáde神圣力量shénshèng lìliàngJiàn5:9de注释zhùshì以及yǐjí附录FùlùC3de简介Jiǎnjiè8:39。

亚实突Yàshítū “亚实突Yàshítūshì希伯来Xībólái地名dìmíng这个zhège地方dìfangzài公元gōngyuán1世纪shìjì阿佐图斯Āzuǒtúsī这个zhège希腊Xīlà地名dìmíngwéirénsuǒzhī。(Shū11:22;15:46lìngjiàn附录FùlùB6B10

多媒体资料

传福音者Chuánfúyīnzhě腓力Féilì做zuò过guo的de事shì
传福音者Chuánfúyīnzhě腓力Féilìzuòguodeshì

圣经Shèngjīng记述jìshùle热心rèxīnde传福音者chuánfúyīnzhě腓力Féilìzuòguode一些yìxiēshì。(21:8腓力Féilìshìyǒuhǎo名声míngshēng……derénzhī他们tāmenzài耶路撒冷Yēlùsālěngwèishuō希腊语Xīlàyǔde门徒méntúshuō希伯来语Xībóláiyǔde门徒méntú分配fēnpèi食物shíwù。(6:1-6司提反Sītífǎnhòu,“除了chúle使徒shǐtú以外yǐwài所有suǒyǒuréndōu分散fēnsàndàotóng地区dìqū当时dāngshí腓力Féilìle撒马利亚Sāmǎlìyàzài那里nàlǐ腓力Féilì传扬chuányáng好消息hǎo xiāoxibìng施行shīxíng神迹shénjì。(8:1,4-7后来Hòulái耶和华Yēhéhuáde天使tiānshǐ吩咐fēnfù腓力Féilì荒漠huāngmòzhōngdetiáoshìtiáocóng耶路撒冷Yēlùsālěngxià加沙Jiāshāde。(8:26Zàitiáoshang腓力Féilìdào埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyà内臣nèichénbìngxiàng宣扬xuānyáng好消息hǎo xiāoxi。(8:27-38随后Suíhòu腓力Féilìbèi耶和华Yēhéhuáde神圣力量shénshèng lìliàngdàizǒu。(8:39继续jìxù传道chuándàocóng亚实突Yàshítū开始kāishǐzǒubiàn沿海yánhǎide城镇chéngzhèn直到zhídào凯撒里亚Kǎisālǐyà。(8:40Duōniánhòu路加Lùjiā保罗Bǎoluódào凯撒里亚Kǎisālǐyàshízài腓力Féilìjiāli留宿liúsùshí腓力Féilìyǒu未婚wèihūnde女儿nǚʼér她们tāmendōuzài上帝Shàngdì启示qǐshìxià发言fāyán”。(21:8,9

1.Zài耶路撒冷Yēlùsālěng负责Fùzé分配fēnpèi食物shíwùde工作gōngzuò。(6:5

2.Zài撒马利亚Sāmǎlìyà传扬Chuányáng好消息hǎo xiāoxi。(8:5

3.Zài荒漠huāngmòzhōngtōngwǎng加沙JiāshādeshangXiàng埃塞俄比亚Āisàiʼébǐyà内臣nèichén解释jiěshì经文jīngwénbìngwèi施浸shījìn。(8:26-39

4.Zài沿海yánhǎi地区dìqūZài各个gègè城镇chéngzhèn宣扬xuānyáng好消息hǎo xiāoxi。(8:40

5.Zài凯撒里亚Kǎisālǐyà迎接Yíngjiē保罗Bǎoluódàojiāli留宿liúsù。(21:8,9

凯撒里亚Kǎisālǐyà
凯撒里亚Kǎisālǐyà

1.罗马Luómǎ剧场jùchǎng

2.宫殿Gōngdiàn

3.竞技场Jìngjìchǎng

4.神殿Shéndiàn

5.港口Gǎngkǒu

Zài短片duǎnpiànli可以kěyǐkàndào凯撒里亚Kǎisālǐyàde遗址yízhǐ其中qízhōngde3D图像túxiàng复原fùyuánlechéngzhōng一些yìxiē主要zhǔyào建筑物jiànzhùwù可能kěnéngde样貌yàngmào凯撒里亚Kǎisālǐyàchéng港口gǎngkǒuyóu希律Xīlǜ大帝dàdì公元前gōngyuánqián1世纪shìjì建造jiànzào希律Xīlǜ凯撒Kǎisā奥古斯都Àogǔsīdūde名字míngziwèizhèzuòchéng命名mìngmíng凯撒里亚Kǎisālǐyàzài耶路撒冷Yēlùsālěng西北面xīběimiàn大约dàyuē87公里gōnglǐchù位于wèiyú地中海Dìzhōng Hǎi沿岸yánʼàn一度yídùshì重要zhòngyàode海运hǎiyùn枢纽shūniǔChéngliyǒu罗马Luómǎ剧场jùchǎng(1),zuòshēnhǎizhōngde宫殿gōngdiàn(2),néng容纳róngnà大约dàyuē3wàn观众guānzhòngde竞技场jìngjìchǎng赛马场sàimǎchǎng)(3),háiyǒuzuò神殿shéndiàn(4)。Zhèzuòchéngde人工réngōng港口gǎngkǒu(5)shì工程学gōngchéngxuéshangde杰作jiézuòChéngliyǒu输送shūsòng淡水dànshuǐde水道shuǐdàoyǒu下水道xiàshuǐdào系统xìtǒng使徒Shǐtú保罗Bǎoluó其他qítā基督徒Jīdūtú凯撒里亚Kǎisālǐyàdōushìchéngchuán往返wǎngfǎnde。(9:30;18:21,22;21:7,8,16保罗Bǎoluózài那里nàlǐ囚禁qiújìnle大约dàyuēliǎngnián。(24:27传福音者Chuánfúyīnzhě腓力Féilìzài传道chuándàozhī快要kuàiyào结束jiéshùshíláidào凯撒里亚Kǎisālǐyà然后ránhòu可能kěnéngzài那里nàlǐzhùle下来xiàlái。(8:40;21:8哥尼流Gēníliúzhùzài那里nàlǐshì没有méiyǒushòuguo割礼gēlǐér成为chéngwéi基督徒Jīdūtúde外族人wàizúrén。(10:1,24,34,35,45-48路加Lùjiāhěn可能kěnéngshìzài凯撒里亚Kǎisālǐyà执笔zhíbǐxiě路加福音Lùjiā Fúyīnde