1-3. a) Mun na Ɛsitɛri sirannin tun lo ka gwɛrɛ a furucɛ la? b) An bena ɲiningali jumanw lajɛ Ɛsitɛri koo la?

ƐSITƐRI be gwɛrɛla Suzi masaso lukɛnɛ la. A dusukun be panpanna. A b’a ɲinina k’a jaa sigi, nka a man nɔgɔ. Suzi masaso ye boon kabakoman ye! A lɔra tintinba dɔ kan Zagɔrɔsi kulu gɛrɛfɛ nɛzi be o min kuun na tuma bɛɛ. N’i b’o tintinba kan, i ɲɛɛ be Kowapɛsi baji saniman la duguma. Masaso nin kɔnɔna ɲɛgɛɲɛgɛnin lo ni kulɛri sifa caaman ye. U ye vɛrɛni mɔ birikiw la k’u kɛ ka jaa dɔw dilan i n’a fɔ kala bonnaw, jaraw ani misi nturaw, gamanw be minw na. A samasen kabakurulamanw ɲɛgɛɲɛgɛnin lo ani jaa belebelebaw be yen fana. Lonan o lonan mana boon nin lɔcogo ye, a b’a faamu ko Ɛsitɛri be tagara cɛɛ min sɛgɛrɛ, o cɛɛ ye faamanba yɛrɛ lo ye. A ye tɔgɔ la a yɛrɛ la ko “masaba.” Ale lo fana ye Ɛsitɛri cɛɛ ye.

² Ɛsitɛri cɛɛ! Asuerus wa? Yahutu sunguru kantigimanw jigi tun b’a la ka furu cɛɛ sifa minw ma, olu ni Asuerus tɛ kelen ye fewu! * A tɛ suma ni Ibrahima ye, o min y’a majigi ka mɛnni kɛ a muso Sara fɛ i ko Ala y’a fɔ a ye cogo min na (Zɛnɛzi 21:12). Masacɛ Asuerus tɛ koo bɛrɛ lɔn Ɛsitɛri ka Ala Jehova n’a ka sariyaw koo la. N’a sɔrɔ a yɛrɛ tɛ foyi lɔn u koo la. Nka a kɔni be Pɛrɛsiw ka sariyaw lɔn. O sariyaw la kelen be mɔgɔw bali ka koo dɔ kɛ. Ɛsitɛri do labɛnnin lo k’o lo kɛ. O ye koo juman lo ye? Sariya b’a fɔ ko mɔgɔ o mɔgɔ donna masacɛ fɛ k’a sɔrɔ ale m’a weele, o tigi ka kan ka faga. Masacɛ ma Ɛsitɛri weele, o bɛɛ n’a ta a be tagara a filɛ. A surunyatɔ masaso lukɛnɛ la, n’a sɔrɔ a b’a miiri ko ale ta banna. Ka masacɛ to a ka masasigilan kan, a ɲɛɛ be Ɛsitɛri natɔ la.—Ɛsitɛri 4:11; 5:1 kalan.

³ Mun na Ɛsitɛri y’a niin bila farati la ten? An be kalan juman sɔrɔ o muso kabakoman ka limaniya koo la? An k’a filɛ  fɔlɔ cogo min na Ɛsitɛri nana kɛ masamuso ye Pɛrɛsiw ka jamana na k’a sɔrɔ a yɛrɛ tun tɛ miiri o la.

4. Ɛsitɛri tun ye jɔn lo ye, ani mun lo y’a to a balimacɛ Maridose y’a lamɔ?

⁴ Ɛsitɛri tun ye falatɔ ye. An tɛ koo bɛrɛ lɔn a bangebagaw koo la. U y’a tɔgɔ la ko Adasa. Heburukan na o kɔrɔ ko “mirite.” O ye yiri dɔ ye min be flɛru gwɛmanw bɔ ani u kasa ka di. Ɛsitɛri bangebagaw sanin kɔ, a somɔgɔ dɔ makarila a la k’a ladon a ka soo ani k’a minɛ i ko a yɛrɛ denmuso. A tɔgɔ ko Maridose, a tun ka kɔrɔ ni Ɛsitɛri ye. Ɛsitɛri tun ye Maridose facɛfitinin ka denmuso lo ye.—Ɛsit. 2:5-7, 15.

5, 6. a) Maridose ye Ɛsitɛri lamɔ cogo di? b) Maridose ni Ɛsitɛri tun b’u ka ɲɛnamaya kɛ cogo di Suzi dugu kɔnɔ?

⁵ Maridose ni Ɛsitɛri tun ye Yahutuw ye. Jɔɔnw tun lo minw siginin be Pɛrɛsiw ka masadugu kɔnɔ. N’a sɔrɔ mɔgɔw tun b’u mafiɲɛya sabu u tun b’u jijara ka Musa ka sariya labato ani k’u ka diinan sira tagama. Nka Maridose koo gwɛlɛyara a balimamuso Ɛsitɛri ma sabu a tun be to k’a kalan Jehova koo la. A y’a kalan ko galen, hinɛtigi Ala y’a ka mɔgɔw kisi siɲɛ caaman na, ani ko a bena o ɲɔgɔn lo kɛ tugun (Lev. 26:44, 45). An b’a faamu fɛɛn min kama Maridose ni Ɛsitɛri tun be ɲɔgɔn kanu ani u nɔrɔnin be ɲɔgɔn na.

⁶ A be komi Maridose tun be baara kɛ Suzi dugu la, masaso kɔnɔ. A tun be to ka sigi donda la ni masacɛ ka baarakɛla dɔw ye (Ɛsit. 2:19, 21; 3:3). Ɛsitɛri ye mun ni mun lo kɛ a bonyatɔ? An t’o lɔn. Nka, an lanin b’a la ko a tun b’a janto a balimacɛ Maridose n’a ka soo la. A be komi u siginin tun be fantan kiin na, baji tun b’olu ni masaso cɛ. N’a sɔrɔ a tun ka di a ye ka taga Suzi dugu lɔgɔfɛ la. Sanu ni warigwɛ dilannaw ani jagokɛla wɛrɛw tun be na u ka minanw feere yen. Ɛsitɛri tun tɛ se k’a miiri ko ale bena to k’o fɛɛn saramanw diya bɔ loon o loon. A tun t’a lɔn ko ale ka ɲɛnamaya kɛcogo bena yɛlɛma pewu!

7. Mun na Vasiti ma kɛ masamuso ye tugun, ani mun lo kɛra o kɔfɛ?

⁷ Loon dɔ, kibaro dɔ jɛnsɛnna Suzi dugu kɔnɔ ko ɲagaminin koo dɔ kɛra masacɛ ka soo. Ka masacɛ Asuerus to fɛtiba la n’a ka faamanw ye, u tun be dumunibabaw kɛra ani ka diwɛn min. Masacɛ y’a ka muso cɛɲumanba Vasiti weele ko a ka na. O y’a sɔrɔ Vasiti fana tun be fɛti la ni musow ye faan wɛrɛ la. A banna ka taga. Masacɛ maloyara ani a dimina kosɔbɛ. A y’a ladibagaw ɲininga ko u ka kan ka Vasiti ɲangi cogo di? U y’a latigɛ ko Vasiti man kan ka kɛ masamuso ye tugun. Masacɛ ko u ka muso wɛrɛ ɲini ka bila a nɔɔ na. Masacɛ ka baarakɛlaw y’a daminɛ ka npogotigi cɛɲumanbaw ɲini jamana yɔrɔ bɛɛ la walisa masacɛ k’a ɲɛnata tɔmɔ olu cɛ.—Ɛsit. 1:1–2:4.

8. a) Ɛsitɛri bonyatɔ, mun na Maridose tun be siranna dɔɔni a koo la? b) Bibulu be min fɔ saramaya koo la, e ka miiri la, an be se k’o sira tagama cogo di? (Talenw 31:30 fana lajɛ.)

⁸ Miiri k’a filɛ: Maridose be to ka Ɛsitɛri filɛ tuma dɔw la ni dusudiya ye. A y’a kɔrɔsi ko a kɔrɔbayara ka kɛ sunguru cɛɲumanba ye. O koo ye kunkɔrɔta sababu ye Maridose fɛ, nka o fana be siranya dɔɔni bila a la. Bibulu b’a fɔ ko: “Sunguru nin tun cɛɛ ka ɲi kosɔbɛ, a filɛ tun ka di.” (Ɛsit. 2:7). Bibulu b’a fɔ ko saramaya ka ɲi, nka mɔgɔ saraman ka kan ka kɛ ni hakilitigiya ni majigilenya ye fana. N’o tɛ, o tigi be se ka kɛ yɛrɛyirala ni kuncɛba ye ani ka jogo jugu wɛrɛw ta (Talenw 11:22 kalan). I ma deli k’o kɔrɔsi wa? Ɛsitɛri ka saramaya y’a dɛmɛ le waa, wala o y’a to a kɛra kuncɛba ye? Wagati bena o yira an na.

9. a) Tuma min na masacɛ ka baarakɛlaw ye Ɛsitɛri kɔrɔsi, u ye mun lo kɛ? Mun na an be se k’a fɔ ko Ɛsitɛri tagako ma diya fewu? b) Mun na Maridose y’a to Ɛsitɛri ka furu kafiri ma? (Koorilen lajɛ fana.)

⁹ Masacɛ ka baarakɛlaw ye Ɛsitɛri kɔrɔsi. U y’a bɔsi Maridose la k’a fara sunguru tɔɔw kan ani ka taga n’u ye masaso la baji kɔfɛ (Ɛsit. 2:8). Ɛsitɛri tagako ma diya fewu ale ni Maridose ye sabu u fila tun kɛra i n’a fɔ faa n’a denmuso. Maridose t’a fɛ a lamɔden ka furu kafiri ma, hali n’o tigi ye masacɛ ye. Nka, a bolomakotɛ. * Sanni u ka Ɛsitɛri minɛ ka taga n’a ye, siga t’a la a tun be Maridose ka ladilikan lamɛn koɲuman! A tagatɔ masaso la, a be miirila koo caaman na. A ka ɲɛnamaya bena kɛ cogo di?

10, 11. a) N’a sɔrɔ Ɛsitɛri ka ɲɛnamaya kɛyɔrɔ kura ye nɔɔ to a kan joona joona. Cogo di do? b) Maridose y’a yira cogo juman na ko a b’a mako don kosɔbɛ Ɛsitɛri la?

¹⁰ Ɛsitɛri ka ɲɛnamaya kɛcogo yɛlɛmana pewu! A y’a yɛrɛ sɔrɔ “sunguru caaman” cɛma minw lajɛnna ka bɔ Pɛrɛsiw ka masaya yɔrɔ bɛɛ la. U ka landaw, u siyakanw n’u ka kokɛcogow tun tɛ kelen ye fewu. U y’u kalifa masacɛ ka baarakɛla dɔ ma min tɔgɔ ko Hegai (Ege). Kalo tan ni fila kɔnɔ, u tun b’o sunguruw fari digidigi ani k’a mɔ ni tulu kasadimanw ye walisa a ka nugu (Ɛsit. 2:8, 12). N’a sɔrɔ o koo ɲɔgɔn y’a to sunguru dɔw y’u mako don joona joona u sawura koo la k’a dama tɛmɛ ani u y’a daminɛ k’u yɛrɛ yira ani ka sanga ni ɲɔgɔnw ye. O koo ye nɔɔ juman to Ɛsitɛri kan?

 ¹¹ Mɔgɔ si tun tɛ yen dugukolo kan min be se k’a janto Ɛsitɛri la ka se Maridose ma. Bibulu b’a fɔ ko loon o loon, a tun be to ka taga munumunu musow ka soda la. A tun b’a jija k’a lɔn Ɛsitɛri be cogo min na (Ɛsit. 2:11). N’a sɔrɔ o soo kɔnɔ baarakɛla dɔ lo tun b’a dɛmɛ o koo la. A tun mana kibaro fɛɛn o fɛɛn mɛn a lamɔden Ɛsitɛri koo la, a dusu tun be diya kosɔbɛ. Mun na do?

12, 13. a) Ɛsitɛri ye nɔɔ juman to a gɛrɛfɛ mɔgɔw kan? b) Ɛsitɛri m’a fɔ mɔgɔw ye ko ale ye Yahutu ye. Mun na o koo diyara Maridose ye?

¹² Ɛsitɛri ye Hegai kabakoya fɔɔ a y’a minɛ ni ɲumanyaba ye. A ye baaraden musoman wolonfila di a ma, ani ka yɔrɔ ɲuman woloma musow ka soo kɔnɔ k’o di a ma. Bibulu b’a fɔ ko: “Ɛsitɛri koo diyar’a yebagaw bɛɛ ye.” (Ɛsit. 2:9, 15). Yala Ɛsitɛri ka saramaya dɔrɔn lo y’a to bɛɛ kabakoyara ten a koo  la wa? Ayi, a ka saramaya dɔrɔn lo m’a to a koo diyara ten mɔgɔw ye.

¹³ Ɲɛyirali fɛ, Bibulu b’a fɔ ko: “Ɛsitɛri tun ma sɔn k’a ka siya n’a ka mɔgɔw koo fɔ, bari Maridose tun y’a fɔ ka gwɛlɛya a ye.” (Ɛsit. 2:10). Maridose tun y’a fɔ a ye ko a kana a fɔ mɔgɔw ye ko a ye Yahutu ye sabu a tun b’a lɔn ko Yahutuw koo man di masacɛ ka lukɔnɔmɔgɔw ye. A kɛra ninsɔndiya ye Maridose fɛ k’a lɔn ko hali ni Ɛsitɛri t’a gɛrɛfɛ tugun, a bele be mɛnni kɛ a fɛ ani a be koow kɛ ni hakilitigiya ye.

14. Bi, kanbelew ni sunguruw be se ka Ɛsitɛri ladegi cogo di?

¹⁴ Bi, kanbelew ni sunguruw fana be se k’u bangebagaw wala u lamɔbagaw ninsɔndiya. A be se ka kɛ ko u bangebagaw ɲɛɛ t’u la ani u be mɔgɔ kolonw, kakalaw ni mɔgɔ juguw cɛma. O bɛɛ n’a ta u be se ka ban ka tugu o mɔgɔw kɔ. U kalanna sariya tilennin minw na, u ka kan k’olu lo sira tagama. O cogo la, u b’u sankolola Faa ninsɔndiya i ko Ɛsitɛri y’a kɛ cogo min na.—Talenw 27:11 kalan.

15, 16. a) Mun lo y’a to Ɛsitɛri koo diyara masacɛ ye? b) Ɛsitɛri ka ɲɛnamaya kɛcogo yɛlɛmana. Mun na o ma kɛ koo nɔgɔman ye a fɛ?

¹⁵ Sisan, wagati sera Ɛsitɛri fɛ ka don masacɛ fɛ. Sira dira a ma k’a ɲɛnafɛn dɔ deli min bena a dɛmɛ ka dɔ fara a ka cɛɲumanya kan. Nka, a y’a yɛrɛ majigi, Hegai tun ye min fɔ a ye, a ma foyi deli o kɔ (Ɛsit. 2:15). N’a sɔrɔ a y’a faamu ko saramaya dɔrɔn tɛna a to ale koo be diya masacɛ ye. A y’a faamu fana ko mɔgɔ minw b’u yɛrɛ daan lɔn ani u majiginin lo, olu ɲɔgɔnna sɔrɔ man di fewu masaso nin kɔnɔ. Joo tun b’a fɛ wa?

¹⁶ Bibulu b’a fɔ ko: “Ɛsitɛri koo diyar’a ye ka tɛmɛ muso tɔw bɛɛ kan, a jarabir’a la ka tɛmɛ sunguruw bɛɛ kan. A ye masafugulan biri a kuun na, a kɛra ten, Ɛsitɛri kɛra masacɛ ka muso ye ka bila Vasiti nɔɔ na.” (Ɛsit. 2:17). N’a sɔrɔ o ɲɛnamaya kɛcogo kura ma kɛ koo nɔgɔman ye o Yahutu sunguru majiginin fɛ. Ale lo kɛra masamuso ye sisan. O kɔrɔ ko masacɛ min ɲɔgɔn tɛ yen dugukolo kan o wagati la, a kɛra ale ka furumuso ye! Yala o lɔyɔrɔ kura y’a kuun yɛlɛma k’a to a yadara wa? Fewu!

17. a) Mun lo b’a yira ko Ɛsitɛri tun be mɛnni kɛ a lamɔfa fɛ? b) Mun na Ɛsitɛri ka ɲɛyirali kɔrɔtanin lo an fɛ bi?

¹⁷ Ɛsitɛri tora ka mɛnni kɛ a lamɔfa Maridose fɛ. A m’a fɔ mɔgɔ si ye ko ale ye Yahutu ye. Loon dɔ, Maridose bɔra a kala ma ko dɔw b’a fɛ ka masacɛ Asuerus faga. Ɛsitɛri ye mɛnni kɛ Maridose fɛ ka masacɛ lasɔmi o koo la ani u ye kojugukɛlaw minɛ (Ɛsit. 2:20-23). A ka majigilenya n’a ka kanminɛli fɛ, a y’a  yira fana ko a limaniyanin lo Ala la. Bi, a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an ka Ɛsitɛri ladegi sabu mɔgɔ caaman tɛ kanminɛli kɛ, u ka teli ka muruti le. Nka minw limaniyanin lo sɔbɛ la, olu be Ɛsitɛri ladegi k’a jati ko kanminɛli nafa ka bon kosɔbɛ.

18. a) Mun na Maridose banna ka biri Aman kɔrɔ? (Jukɔrɔla kunnafoni lajɛ fana.) b) Bi, cɛɛw ni muso kantigimanw be Maridose ladegi cogo di?

¹⁸ Cɛɛ dɔ ye lɔyɔrɔba sɔrɔ masacɛ Asuerus ka soo kɔnɔ. A tɔgɔ ko Aman, masacɛ y’a kɛ a ka minisiriw ɲɛmɔgɔ ye. Aman kɛra masacɛ ladibaga sɔbɛ ye ani kuntigi filanan ye masaya kɔnɔ. Masacɛ yɛrɛ ye cii di ko mɔgɔ o mɔgɔ mana Aman ye, o tigi ka biri a kɔrɔ (Ɛsit. 3:1-4). Maridose y’a jati ko ale tɛ se k’o sariya labato. A kɔni b’a fɛ ka kolo masacɛ ye, nka a t’a fɛ o ka kɛ sababu ye a be Ala hakɛ ta. I k’a lɔn ko Aman ye Agagi bɔnsɔn ye. O kɔrɔ ko Ala ka kira Samuyɛli ye Amalɛkiw ka masacɛ Agagi min faga, ale bɔnsɔn dɔ lo (1 Sam. 15:33). Amalɛkiw tun ka jugu fɔɔ u kɛra Jehova ni Israɛl ka juguw ye. Ala tun y’a fɔ ko Amalɛkiw ka siya ka halaki. * (Deter. 25:19). O la do, Yahutu kantigiman tun be se ka sɔn ka biri cogo di Amalɛki mɔgɔ dɔ kɔrɔ? Maridose kɔni tɛ. A banna ka biri Aman kɔrɔ. Fɔɔ ka na se bi ma, cɛɛw ni muso kantigimanw y’u niin bila farati la walisa ka Ala ka sariya nin labato: “Anw te se ka ban Ala sago la ka adamadenw ta kɛ.”—Kɛw. 5:29.

19. Aman tun b’a fɛ ka mun lo kɛ? A ye mun lo fɔ walisa ka masacɛ kuun yɛlɛma?

¹⁹ Aman dusu dimina kosɔbɛ. A y’a ɲini ka Maridose faga, nka a ma dan o ma. A tun b’a fɛ ka Maridose siya tunu pewu! Aman ye kuma juguw fɔ Yahutuw koo la walisa ka masacɛ kuun yɛlɛma. A ma sin k’u tɔgɔ fɔ, nka a ko “u yɛrɛkɛnin be” masacɛ ka “maraw bɛɛ la” ani ko nafa bɛrɛ t’u la. Min yɛrɛ ka jugu, Aman ko o siyamɔgɔw tɛ masacɛ ka sariyaw labato. O kama, u ye siya jugu ye min murutinin lo. Aman ko ale b’a fɛ ka wari caaman don masacɛ ka nafolo marayɔrɔ la walisa ka Yahutuw bɛɛ fagari musakaw sara. * Masacɛ Asuerus y’a bololanɛgɛ bɔ k’a di Aman ma walisa miiriya fɛɛn o fɛɛn b’a kɔnɔ, a k’o sɛbɛ ani ka tagamasiɲɛ la o kan.—Ɛsit. 3:5-10.

20, 21. a) Aman ye kibaro min jɛnsɛn, o ye nɔɔ juman to Maridose ni Yahutu tɔɔw kan Pɛrɛsi masaya bɛɛ kɔnɔ? b) Maridose ye Ɛsitɛri deli ko a ka mun lo kɛ?

 ²⁰ A ma mɛɛn, cidenw bɔra soow kan ka teliya ka masaya maraw bɛɛ boliboli walisa ka Yahutuw fagari koo jɛnsɛn. Miiri k’a filɛ o kibaruya ye min kɛ Yahutuw la tuma min na a sera fɔɔ Zeruzalɛmu. U tɔɔ minw bɔra jɔnya la Babilonɛ, u ɲɛɛ gwannin lo k’u ka dugu lɔ, kogow t’a la walisa k’a tanga. N’a sɔrɔ Maridose miirila u koo la tuma min na a y’o kibaro jugu mɛn. A teriw n’a somɔgɔ minw be Suzi dugu kɔnɔ, n’a sɔrɔ a miirila olu fana koo la. A dusu kasira kosɔbɛ. A y’a ka faniw bɔ a kaan na ka dusukasifani don ani ka bugurigwɛ bɔn a kuun kan. O kɔ, a tora ka kule kosɔbɛ dugu kɔnɔ. Nka Aman siginin tun lo a be minni kɛra ni masacɛ ye. A ye dusukasiba min lase Yahutuw n’u teriw ma Suzi dugu kɔnɔ, a mako t’o la hali dɔɔni yɛrɛ.—Ɛsitɛri 3:12–4:1 kalan.

²¹ Maridose y’a lɔn ko a ka kan ka dɔ kɛ dɔ ye. Nka see b’a ye ka mun lo kɛ do? Ɛsitɛri y’a ka dusukasi koo mɛn minkɛ, a ye faniw ci a ma nka Maridose ma sɔn u k’a dusu saalo. Kabi wagatijan, n’a sɔrɔ a tun b’a yɛrɛ ɲiningara ko mun na a ka Ala Jehova y’a to u y’ale ka kanulen Ɛsitɛri bɔsi a la k’a furu masacɛ  kafiri ma. A be komi a y’o koo faamu sisan. Maridose ye mɔgɔ ci masamuso Ɛsitɛri ma k’a deli ko a ka taga masacɛ fɛ k’a fɔ a ye ko “a ka sabali ka makari a ka siya la.”—Ɛsit. 4:4-8.

22. Mun na Ɛsitɛri tun be siran ka don masacɛ fɛ k’a sɔrɔ a furucɛ lo? (Jukɔrɔla kunnafoni fana lajɛ.)

²² Ɛsitɛri y’o kibaro mɛn tuma min na, n’a sɔrɔ a hakili bɛɛ ɲagamina. Koo si ma deli k’a ka limaniya kɔrɔbɔ ka se nin ma. A y’a kɔnɔ gwɛ k’a fɔ Maridose ye ko ale jaa tigɛnin lo. A ye Maridose hakili jigi masacɛ ka sariya koo la. N’i donna masacɛ fɛ k’a sɔrɔ a m’i weele, i ka kan ka faga le fɔɔ ni masacɛ y’a ka bere sanulaman wuli k’a sin i ma. Yala joo be Ɛsitɛri fɛ k’a miiri ko masacɛ bena ale niin kisi wa, sanko n’a be miiri Vasiti ka koo la? Ɛsitɛri y’a fɔ Maridose ye ko a tile bi saba ye nin ye, masacɛ m’ale weele! O kosɔn, a b’a yɛrɛ ɲininga n’a koo bele ka di masacɛ ye sabu a ka misɛn. *—Ɛsit. 4:9-11.

23. a) Maridose ye mun lo fɔ walisa ka Ɛsitɛri ka limaniya barika bonya? b) Mun na a bɛnnin lo an ka Maridose ladegi?

²³ Maridose ye Ɛsitɛri jaabi. A ye kuma dɔ fɔ ka gwɛlɛya walisa k’a ka limaniya barika bonya. A ko ni Ɛsitɛri ma wuli ka dɔ kɛ, Yahutuw bena dɛmɛ sɔrɔ cogo wɛrɛ la ka kisi. A ko Ɛsitɛri kana a miiri ko a bena kisi ni kɔrɔbɔli nana gwan. Maridose y’a yira o kumaw fɛ ko a limaniyanin lo kosɔbɛ Jehova la. A lanin b’a la ko Jehova tɛna a to u k’ale ka mɔgɔw siya tunu. A ka layiduw fana tɛna to n’u ma dafa (Zozuwe 23:14). O kɔ, Maridose ye Ɛsitɛri ɲininga ko: “E Ɛsitɛri kɛra masacɛ ka muso ye, nin le kama wa, jɔn b’o lɔn?” (Ɛsit. 4:12-14). Yala a bɛnnin tɛ an ka Maridose ladegi wa? A y’a jigi bɛɛ la a ka Ala Jehova kan. An do?—Talenw 3:5, 6.

24. Ɛsitɛri y’a yira cogo di ko limaniya ni jagwɛlɛya b’a la?

²⁴ Desizɔn ta tuma sera Ɛsitɛri fɛ. A y’a ɲini Maridose n’a ka siyamɔgɔw fɛ u ka jɛn n’ale ye ka suun don tile saba kɔnɔ. A y’a ka kuma kuncɛ cogo nɔgɔman na ko: “N sara wo, n ma sa wo, o bɛɛ ka kan.” (Ɛsit. 4:15-17). O kuma b’a yira ko limaniya ni jagwɛlɛya b’a la. O kuma bele be nɔɔ to an kan bi. N’a sɔrɔ a ye delili kɛ kosɔbɛ o tile saba kɔnɔ i ko a ma deli k’a kɛ cogo min na. Sisan, wagati sera a fɛ ka don masacɛ fɛ. A y’a ka faniw bɛɛ la ɲumanman don walisa k’a yɛrɛ koo diya masacɛ ye. O kɔ, a tagara.

25. Tuma min na Ɛsitɛri y’a yɛrɛ yira a furucɛ la, i k’a lakali koow kɛra cogo min na.

²⁵ I ko a fɔra kalansen nin daminɛ na, Ɛsitɛri ye sira minɛ ka taga masaso lukɛnɛ kɔnɔ. Miiri k’a filɛ hamiba min b’a tɔɔrɔla, ani a ye delili caaman minw kɛ a yɛrɛ kɔnɔ. A donna masaso lukɛnɛ kɔnɔ. K’a to o yɔrɔ la, a ɲɛɛ be Asuerus la a ka masasigilan kan. N’a sɔrɔ a y’a ɲini k’a ɲɛda cogo filɛ walisa k’a kɔnɔkow lɔn. N’a sɔrɔ a ye kɔnɔni kɛ walisa a cɛɛ k’a weele. O bɛɛ kɛra wagatijan ye a ɲɛɛ na. A laban, a cɛɛ y’a ye. Siga t’a la, o barila a la, nka a dusu sumana. A y’a ka bere sanulaman sin Ɛsitɛri ma!—Ɛsit. 5:1, 2.

26. Mun na kerecɛn sɔbɛw mako be Ɛsitɛri ka jagwɛlɛya ɲɔgɔn na? Mun na Ɛsitɛri ka baara tun be daminɛna le?

²⁶ Masacɛ sɔnna ka Ɛsitɛri lamɛn. Ɛsitɛri ye kantigiya kɛ Ala ye ani a y’a niin bila farati la Ala ka mɔgɔw kosɔn. Kabi o wagati la fɔɔ ka na se bi ma, a kɛra ɲɛyirali ɲuman ye Ala sagokɛlaw bɛɛ fɛ limaniyako ta fan fɛ. Bi, kerecɛn sɔbɛw b’u jija ka tugu o ɲɛyirali ɲɔgɔnw kɔ. Yezu y’a fɔ ko bɛɛ bena a ka kalanden sɔbɛw lɔn min fɛ, o ye ko u b’u yɛrɛ saraka tɔɔw kosɔn ni kanuya ye (Zan 13:34, 35 kalan). I ko Ɛsitɛri ka koo b’a yira cogo min na, tuma caaman na o kanuya ɲɔgɔn tɛ ɲɛ jagwɛlɛya kɔ. Tiɲɛn lo ko Ɛsitɛri y’a niin bila farati la Ala ka mɔgɔw kosɔn o loon na. Nka, o tun ye a ka baara daminɛtɔ lo ye. Cogo juman na a bena se ka masacɛ dɛmɛ a k’a faamu ko a ladibaga sɔbɛ Aman ye nanbarakɛlaba lo ye? A bena a siyamɔgɔw kisi cogo di? An bena o ɲiningaliw ka jaabiliw lajɛ kalansen nata la.