1. a) Jehova ye jigiya juman lo di an ma? b) K’i “jigi la Masaba kan,” o kɔrɔ ko di? (“Kuma dɔ ɲɛfɔli” lajɛ.)

 JEHOVA ye jigiya ɲuman di a kanubagaw bɛɛ ma. Yanni dɔɔni, a bena bana, dusukasi ani saya ban (Yirali 21:3, 4). ‘Mɔgɔmajiginin’ minw be u jigi la a kan, a bena olu dɛmɛ u ka dugukolo kɛ alijɛnɛ ye (Zab. 37:9-11). A bena an kelen kelen bɛɛ dɛmɛ fana an be jɛnɲɔngɔnya teriman kɛ n’a ye. O jɛnɲɔgɔnya barika bena bonya ka tɛmɛ sisan ta kan. O ye jigiya ɲuman ye yɛrɛ le! Mun na an be se ka la a la ko Ala bena a ka layiduw bɛɛ dafa? An be se ka la o la sabu Jehova mana min fɔ, a b’o kɛ tuma bɛɛ. O kama, an be se k’an “jigi la Masaba kan.” * (Zab. 27:14). An b’o yira an kɛtɔ k’an ka Ala makɔnɔ ni dusudiya ye walisa a k’a ka layiduw dafa.—Ezayi 55:10, 11.

2. Jehova ye mun lo yira ka ban?

² Jehova y’a yira ka ban ko a b’a ka layiduw dafa. An ka misali kabakoman dɔ lajɛ. Yirali ka kitabu kɔnɔ, Jehova tun ye layidu ta ko an ka wagati la, a bena mɔgɔw lajɛn ka bɔ siyaw bɛɛ ani jamanaw bɛɛ la walisa u k’ale bato kelenya la. Bi, o jɛnkulu kɛrɛnkɛrɛnnin be weele ko “jamaba” mɔgɔw (Yirali 7:9, 10). O mɔgɔw ye cɛɛw, musow ani denmisɛnw ye minw tɛ siya kelen ye, u tɛ kaan kelen fɔ ani u bɔyɔrɔ tɛ kelen ye. O bɛɛ n’a ta, u be hɛɛrɛ la, u kaan bɛnnin lo ani u kɛra denbaya kelen mɔgɔw ye  (Zab. 133:1; Zan 10:16). O jamaba mɔgɔw kisɛyanin lo fana waajuli la. Mɔgɔ o mɔgɔ b’a fɛ k’u lamɛn, u labɛnnin lo tuma bɛɛ k’u ka jigiya kofɔ a ye. O jigiya ye ko Ala bena duniɲa kura sigi (Mat. 28:19, 20; Yirali 14:6, 7; 22:17). N’i ye jamaba mɔgɔ dɔ ye, siga t’a la i be ni jigiya min ye fɛɛn ɲuman nataw koo la, o koo ka gwɛlɛ i ma.

3. Sutana ka laɲinita ye mun lo ye?

³ Sutana t’a fɛ an ka kɛ ni jigiya ye siniɲasigi koo la. A b’a fɛ an k’a miiri ko Jehova t’a janto an na ani ko a tɛna a ka layiduw dafa. Ni Sutana sera k’a ka laɲinita dafa, an fari bena faga ani n’a sɔrɔ an yɛrɛ bena Jehova sago kɛli dabila. I ko an bena a ye cogo min na, Sutana ye koo bɛɛ lajɛnnin kɛ walisa Zɔbu kana kɛ ni jigiya ye tugun ani a ka Jehova sago kɛli dabila.

4. An bena mun lo ye barokun nin na? (Zɔbu 1:9-12).

⁴ Barokun nin na, an bena a ye Sutana tɛmɛna fɛɛrɛ minw fɛ walisa k’a ɲini ka Zɔbu ka kantigiya nagasi (Zɔbu 1:9-12 kalan). An bena a ye fana an be kalan min sɔrɔ Zɔbu ka koo la ani fɛɛn min kama an ka ɲi k’a to an hakili la ko Ala b’an kanu ani ko a bena a ka layiduw dafa.

5-6. Mun lo ye Zɔbu sɔrɔ wagati kunkurunin kɔnɔ?

⁵ Zɔbu ka koow tun ka ɲi ani nafolobatigi tun lo. A tun be teriya sɔbɛ kɛra ni Jehova ye. A ka denbaya tun ka bon ani u kaan bɛnnin tun lo (Zɔbu 1:1-5). Nka loon kelen dɔrɔn, Zɔbu bɔnɛna a bololafɛnw fanba la. A fɔlɔ, a bɔnɛna a ka nafolo la (Zɔbu 1:13-17). O kɔ, a deen kanulenw bɛɛ sara. Miiri dɔɔni k’a filɛ: Ni bangebagaw ka deen kelen sara o be u dusu kasi cogo min na! O la, miiri k’a filɛ Zɔbu n’a muso dusu kasira, u ninna banna ani u hakili ɲagamina cogo min na tuma min na u y’a mɛn ko u deen tan bɛɛ sara! A tɛ bari an na k’a ye ko Zɔbu y’a ka fani faran dusukasi bolo ani k’a yɛrɛ fili duguma!—Zɔbu 1:18-20.

⁶ O kɔ, Sutana ye bana jugu dɔ bila Zɔbu la k’a ka danbe bɛɛ bɔ a la (Zɔbu 2:6-8; 7:5). Wagati dɔ la, mɔgɔw tun be Zɔbu bonya kosɔbɛ. U tun be na ladiliw ɲini a fɛ (Zɔbu 31:18). Nka sisan, u tun be boli a ɲɛ. A balimaw, a teri sɔbɛw ani hali a ka baaradenw yɛrɛ banna a la!—Zɔbu 19:13, 14, 16.

7. a) Zɔbu ka miiriya la, ale ka tɔɔrɔ ye jɔn lo nɔɔ ye? Nka, a banna ka mun lo kɛ? b) Kɔrɔbɔli min yirala jaa kan, o ɲɔgɔn be se ka kerecɛn dɔ sɔrɔ cogo di?

⁷ Sutana tun b’a fɛ Zɔbu k’a miiri ko a be tɔɔrɔla sabu Jehova diminin be a kɔrɔ. Misali la, Zɔbu ka deen tan bɛɛ tun be dumuni kɛra ɲɔgɔn fɛ boon dɔ kɔnɔ ani Sutana y’a kɛ fɔɲɔba dɔ wulila k’o boon ben u kan (Zɔbu 1:18, 19). A y’a kɛ fana sanpɛrɛn jigira ka bɔ sankolo la ka Zɔbu ka bɛgɛnw n’u dɛndɛbagaw jɛni (Zɔbu 1:16). Komi o fɔɲɔ n’o sanpɛrɛn bɔra sankolo la, o kama Zɔbu y’a miiri ko u bɔra Jehova lo yɔrɔ. A tun b’a miiri ko ale ye koo dɔ lo kɛ min ye Jehova dusu tiɲɛ. Nka o bɛɛ n’a ta, Zɔbu banna k’a sankolola Faa danga. A sɔnna a ma ko saan caaman kɔnɔ, Jehova ye fɛɛn ɲuman caaman di ale ma. O kama, a y’a miiri ko n’ale sɔnna o fɛɛn ɲumanw na, a ka ɲi ka sɔn fana jugumanw na. Zɔbu ko: “Masaba . . . tɔgɔ ka tando.”  (Zɔbu 1:20, 21; 2:10). Zɔbu bɔnɛna a ka nafolo n’a deenw na ani bana jugu dɔ y’a minɛ. O bɛɛ n’a ta, a tora ka kantigiya kɛ Jehova ye. Nka Sutana tɛmɛna fɛɛrɛ wɛrɛ fɛ tugun walisa ka Zɔbu kɔrɔbɔ.

8. Sutana tɛmɛna fɛɛrɛ wɛrɛ juman lo fɛ walisa ka Zɔbu kɔrɔbɔ?

⁸ O kɔ, Sutana tɛmɛna Zɔbu teri jugu saba fɛ walisa u k’a to Zɔbu k’a miiri ko nafa foyi t’ale la. O cɛɛw ko Zɔbu be tɔɔrɔla sabu a ye koo jugu caaman kɛ (Zɔbu 22:5-9). U tun b’a fɛ Zɔbu k’a miiri fana ko a mana a jija ka koo ɲuman kɛ cogo o cogo, Jehova mako t’o la (Zɔbu 4:18; 22:2, 3; 25:4). Tiɲɛn na, u tun b’a ɲinina ka Zɔbu lasun le a k’a miiri ko ale koo man di Ala ye, a t’a janto ale la ani ko kuun tɛ Ala sago kɛli la. U ka kumaw tun be se ka Zɔbu jigi tigɛ.

9. Mun lo ye Zɔbu jaa gwɛlɛya ani ka barika don a la?

⁹ Miiri k’a filɛ, Zɔbu siginin be buguri kɔnɔ ani a tɔɔrɔnin lo kosɔbɛ (Zɔbu 2:8). A teriw tora k’a jalaki ani k’a tɔgɔ tiɲɛ. A ka tɔɔrɔw y’a ninna bɛɛ ban ani a dusu kasinin lo a deenw saya kosɔn fɔɔ a tɛ se ka fɔ. A daminɛ, Zɔbu jera ka to k’u lamɛn (Zɔbu 2:13–3:1). Ni Zɔbu teri juguw b’a miiri ko a bena a kɔɔ di Jehova ma, u b’u yɛrɛ lafilila le. Tuma dɔ la, n’a sɔrɔ Zɔbu y’a kuun kɔrɔta k’a teri juguw filɛ ani k’a fɔ ko: “Fɔɔ ka taga n sa, n ka tilenninya le be n daa.” (Zɔbu 27:5). Mun lo ye Zɔbu jaa gwɛlɛya ani ka barika don a la a ka tɔɔrɔw bɛɛ n’a ta? Hali n’a fari tun faganin lo kojugu, a jigi ma tigɛ abada ko a ka Ala kanutigi bena a ka tɔɔrɔ ban loon dɔ. A tun b’a lɔn ko hali ni ale sara, Jehova bena a kunu ka bɔ suuw cɛma.—Zɔbu 14:13-15.

10. An be kalan juman lo sɔrɔ Zɔbu ka koo la?

¹⁰ Zɔbu ka koo b’a yira an na ko Sutana tɛ se k’an waajibiya ka Jehova sago kɛli dabila ani ko Jehova be koo bɛɛ kala ma. Sutana ye sɔsɔliko min lawuli, Zɔbu ka koo b’an dɛmɛ fana k’o faamu koɲuman. An be kalan tigitigi minw sɔrɔ Zɔbu ka koo la, an k’u dɔw lajɛ.

11. N’an tora k’an jigi la Jehova kan, an be se ka la mun lo la? (Zaki 4:7).

¹¹ Zɔbu y’a yira ko n’an tora k’an jigi la Jehova kan, an bena se ka gwɛlɛya sifa bɛɛ muɲu ani ka lɔ kelen kan Sutana ɲɛ. Mun lo bena sɔrɔ o la? Ala ka Kuma b’an hakili sigi ko Sutana bena an ye k’an to yen.—Zaki 4:7 kalan.

12. Sukununi jigiya ye Zɔbu barika bonya cogo di?

¹² An ka ɲi ka la a la kosɔbɛ ko suuw bena kunu. I ko an y’a ye barokun tɛmɛnin na cogo min na, an be siran saya ɲɛ minkɛ, Sutana ka teli ka tɛmɛ o fɛ k’a ɲini k’an bali ka kantigiya kɛ Jehova ye. A y’a fɔ ko Zɔbu bena sɔn ka koo bɛɛ kɛ walisa k’a niin kisi, hali ka Jehova sago kɛli dabila yɛrɛ. Nka o tun tɛ tiɲɛn ye. Hali tuma min na Zɔbu tun b’a miiri ko ale bena sa, a bele tora ka kantigiya kɛ Jehova ye. A tun lanin b’a la ko Jehova ka ɲi ani a jigi tun b’a la kosɔbɛ ko a laban, a bena ale ka tɔɔrɔ ban. O lo ye Zɔbu dɛmɛ ka muɲuli kɛ. A tun lanin b’a la ko k’ale to sii la, hali ni Jehova m’a dɛmɛ, a tun bena ale kunu ka bɔ saya la sini ma. Zɔbu tun lanin b’a la kosɔbɛ fana ko suuw bena kunu. N’an fana lanin b’o la, an bena to ka kantigiya kɛ Jehova ye hali n’an niin be farati la.

13. Sutana tɛmɛna fɛɛrɛ minw fɛ ka Zɔbu kɔrɔbɔ, mun na an ka ɲi k’a ɲini k’u lɔn?

¹³ Sutana tɛmɛna fɛɛrɛ minw fɛ ka Zɔbu kɔrɔbɔ, an ka ɲi k’a ɲini k’u lɔn sabu a be tɛmɛ o fɛɛrɛ kelen kelen nunu lo fɛ bi k’an fana kɔrɔbɔ. An k’a filɛ Sutana y’an jalaki koo min na. A ko: “Adamaden b’a bololafɛn bɛɛ kɛ k’a nii kisi le.” Sutana kɛtɔ k’a fɔ ko adamaden, a tun kaan tɛ Zɔbu dɔrɔn lo ma (Zɔbu 2:4, 5). A tun b’a fɔra le ko an tɛ Jehova Ala kanu sɔbɛ la ani ko an bena a sago kɛli dabila walisa k’an niin kisi. Sutana y’a fɔ fana ko an koo man di Ala ye ani ko an be jijali minw kɛra walisa k’an koo diya a ye, a mako t’o la. An tɛ la o ngalon kumaw na sabu an b’a lɔn Sutana ka laɲinita ye min ye.

14. Kɔrɔbɔliw be se ka mun lo yira an koo la? Misali dɔ fɔ.

¹⁴ An ka ɲi k’a jati ko kɔrɔbɔliw ye sababu ɲuman ye an fɛ ka se k’an yɛrɛ lɔn. Zɔbu ka kɔrɔbɔliw y’a dɛmɛ k’a dɛsɛyɔrɔ dɔw lɔn ani ka see sɔrɔ u kan. Misali la, a y’a faamu ko a ka ɲi k’a majigi kosɔbɛ (Zɔbu 42:3). An fana be se ka koo caaman lɔn an yɛrɛ koo la ni kɔrɔbɔli b’an kan. Balimacɛ dɔ tɔgɔ ko Nikolay. * U y’a don kaso la k’a sɔrɔ bana jugu dɔw tun b’a la. A ko: “Dɔgɔtɔrɔ be arajo min kɛ, o b’an dɛmɛ k’an fari yɔrɔ dɔw ye minw tɛ ye ɲɛɛ na. Kaso be i ko o arajo sabu a b’an dɛmɛ k’a lɔn an ka ɲi k’an jogo minw fisaya.” N’an y’a lɔn an ka ɲi k’an jogo minw fisaya, an be se k’an jija k’o kɛ.

15. An ka ɲi ka mɛnni kɛ jɔn lo fɛ ani mun na?

¹⁵ An ka ɲi ka mɛnni kɛ Jehova lo fɛ, an man ɲi ka mɛnni kɛ an juguw fɛ. Tuma min na Jehova tun be kumana Zɔbu fɛ, a y’a tulo malɔ koɲuman ka mɛnni kɛ Jehova fɛ. Tuma min na Jehova tun be  hakilijagabɔ kɛra ni Zɔbu ye, a tun b’a fɔra a ye le ko: “I ma n’ ka danfɛnw ye wa? Koo minw bɛɛ y’i sɔrɔ, i b’a miiri ko n’ t’o kala ma wa? I b’a miiri ko n’ tɛ se ka n’ janto i la wa?” Zɔbu ye Jehova jaabi ni majigilenya ye ani a y’a yira ko a b’a waleɲuman lɔn a ka ɲumanya kosɔn. Zɔbu ko: “Ne tulo tun ye i koo mɛn. Nga sisan, ne ɲaa lara i kan.” (Zɔbu 42:5). A be komi tuma min na Zɔbu tun b’o kuma fɔra, a bele tun siginin be buguri kɔnɔ, a fari bɛɛ tun ye joli ye ani a deenw tun be kaburu kɔnɔ. O bɛɛ n’a ta, Jehova y’a yira Zɔbu la kokura ko a b’a kanu ani a y’a hakili sigi ko ale dusu ka di a kɔrɔ.—Zɔbu 42:7, 8.

16. Ka kɛɲɛ ni Ezayi 49:15, 16 ye, an ka ɲi ka mun lo to an hakili la kɔrɔbɔliw tuma na?

¹⁶ Bi fana, n’a sɔrɔ mɔgɔw b’an nɛni ani k’a kɛ i n’a fɔ nafa foyi t’an na. U be se k’a ɲini k’an kelen kelen bɛɛ wala Jehova ka ɔriganisasiyɔn kuturu bɛɛ tɔgɔ tiɲɛ u kɛtɔ ‘ka galon la an kan ko an be kojugu sifa bɛɛ kɛ.’ (Mat. 5:11). Zɔbu ka koo b’an dɛmɛ k’a faamu ko Jehova lanin b’a la ko an bena to ka kantigiya kɛ ale ye kɔrɔbɔliw tuma na. Jehova b’an kanu ani mɔgɔ minw b’u jigi la a kan, a tɛna u to yen abada (Ezayi 49:15, 16 kalan). An kana Ala juguw ka tɔgɔtiɲɛ kumaw lamɛn! Balimacɛ James be bɔ Turki jamana na ani ale n’a somɔgɔw ye kɔrɔbɔlibaw sɔrɔ. A ko: “An y’an kɔrɔsi ko n’an tun be ngalon kumaw lamɛn Ala  sagokɛlaw koo la, o tun b’an fari faga. O kama, an sinsinnin tora an ka jigiya kan Ala ka Masaya koo la ani an kisɛyanin tora Jehova ka baara la. O la, an ka ninsɔndiya ma nagasi.” I ko Zɔbu, an be mɛnni kɛ Jehova lo fɛ! An juguw ka ngalon kumaw tɛ an ka jigiya nagasi.

17. Cɛɛw ni muso kantigi minw kofɔra Eburuw sapitiri 11nan kɔnɔ, i be kalan juman lo sɔrɔ u fɛ?

¹⁷ Kɔrɔbɔlibaw tuma na, Jehova sagokɛla caaman y’a yira ko u jaa ka gwɛlɛ ani ko u barika ka bon. Zɔbu ye u la kelen dɔrɔn lo ye. Ciden Pol ye lɛtɛrɛ min ci Eburuw ma, o lɛtɛrɛ kɔnɔ a kumana Ala sagokɛla caaman wɛrɛw koo la ani a y’u weele ko “seere caaman.” (Eburuw 12:1). U bɛɛ ye kɔrɔbɔlibaw sɔrɔ, nka u tora kantigiya la u ka ɲɛnamaya kuru bɛɛ la (Eburuw 11:36-40). Yala u ka muɲuli n’u ka baaraba kɛra fuu ye wa? Ayi dɛ! Hali k’a sɔrɔ u ka ɲɛnamaya kuru bɛɛ la u ma Jehova ka layiduw bɛɛ dafanin ye, u tora k’u jigi la a kan. Komi u tun lanin b’a la ko u koo ka di Jehova ye, u tun b’a lɔn ko u bena a ka layiduw dafanin ye loon dɔ, siga t’o la (Eburuw 11:4, 5). U ka ɲɛyiraliw be se k’an lasun an b’an cɛsiri ka to k’an jigi la Jehova kan.

18. I cɛsirinin lo ka mun lo kɛ? (Eburuw 11:6).

¹⁸ An be duniɲa min na bi, koow be juguyara le ka taga (2 Tim. 3:13). Ani Sutana bena to ka Ala sagokɛlaw kɔrɔbɔ. Gwɛlɛya o gwɛlɛya mana an sɔrɔ sini ma, an k’an cɛsiri ka baara kɛ Jehova ye ni kisɛya ye ani an ka la a la ko an y’an jigi la “Ala ɲanaman le kan.” (1 Tim. 4:10, Biblu Ala ta Kuma). Jehova nana min kɛ Zɔbu ye a laban na, o b’a yira ko a ye “ɲumanya ni makaritigi ye.” (Zaki 5:11). An fana ka to ka kantigiya kɛ Jehova ye ani ka la a la ko “a b’a yɔrɔ ɲinibagaw wasa.”—Eburuw 11:6 kalan.