Bible itịn̄ke usen emi Jesus akamanade, inyụn̄ idọhọke nnyịn inịm usọrọ usen emana esie. Cyclopædia eke M’Clintock ye Strong ọdọhọ ete: “Abasi idọhọke idia usọrọ Christmas, owo inyụn̄ itịn̄ke n̄kpọ ndomokiet iban̄a usọrọ emi ke O[bufa] T[estament].”

 Edieke idụn̄ọrede ise nte Christmas ọkọtọn̄ọde, iyokụt ke usọrọ emi ọkọtọn̄ọ oto mme okpono ndem. Bible anam nnyịn idiọn̄ọ ke edieke ituakde ibuot inọ Abasi ke usụn̄ emi enye mîmaha, ke enye idinemke esịt ye nnyịn.—Exodus 32:5-7.

1.   Ndinịm usọrọ usen emana Jesus: “Mme akpa Christian ikenịmke usọrọ usen emana [Jesus] koro mmọ ẹkeda edinịm usọrọ usen emana owo ekededi nte n̄kpọ mme okpono ndem.”—The World Book Encyclopedia.

2.   December 25: N̄kpọ ndomokiet idụhe ndiwụt ke Jesus akamana ke usen emi. Mme etubom ufọkabasi ẹkemek usen oro man asan̄a kiet ye usọrọ ukpono ndem oro ẹkesinịmde ke ini etuep, emi utịn ọtọn̄ọde ndisiaha.

3.   Enọ, ndia, usọrọ: The Encyclopedia Americana ọdọhọ ete: “Ediwak n̄kpọ emi ẹsinamde ke ini Christmas ke ẹkesinyụn̄ ẹnam ke ini usọrọ Saturnalia emi mbon Rome ẹkesinịmde ke ufọt ufọt December. Ke uwụtn̄kpọ, ẹma ẹsinen̄ede ẹdia ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄ n̄kpọ, ẹfọp tiande m̀mê kandle, ẹnyụn̄ ẹnọ mme owo enọ.” Encyclopædia Britannica ọdọhọ ke “ẹma ẹsitre kpukpru utom ye mbubehe” ke ini usọrọ Saturnalia.

4.   Ikan̄ Christmas: N̄wed oro The Encyclopedia of Religion ọdọhọ ke mbon Europe ẹma ẹsida “nsio nsio ndiye ikan̄ ye n̄kpri eto ẹbana ufọk mmọ” ke ini ẹnịmde usọrọ ini etuep oro man ẹbịn ndiọi spirit ẹsion̄o ke ufọk.

5.   Ndorienyọn̄, holly: “Mme oku ido ukpono ke Europe eset ẹkedọhọ ke ndorienyọn̄ enyene odudu etieti. Ẹkenyụn̄ ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke nsehe ikọn̄ holly ekedi idiọn̄ọ emana utịn.”—The Encyclopedia Americana.

6.   Eto Christmas: “Mbon Europe emi ẹkedide mme okpono ndem ẹkesụk ẹtatuak ibuot ẹnọ eto, idem ke mmọ ẹma ẹkekabade ẹdi mme Christian.” Usụn̄ kiet emi mmọ ẹkesinamde emi ekedi “ndinịm eto Christmas ke enyịnusụn̄ m̀mê ke esịtufọk ke ini usọrọ emi.”—Encyclopædia Britannica.