Ana ikpọ nditọ ẹkụt ẹte ke imese iban̄a ete ye eka mmimọ emi ẹma ẹkesọn̄. Bible ọdọhọ yak ikpọ nditọ “ẹkpep ndibem iso nten̄e Abasi ke ufọk mmọ ẹnyụn̄ ẹka iso ẹsio usiene oro ekemde ẹnọ mme ete ye mme eka . . . mmọ, koro emi enende Abasi ke enyịn.” (1 Timothy 5:4) Ke ini ikpọ nditọ ẹsede ẹban̄a ete ye ẹka mmọ emi ẹma ẹkesọn̄, ọwọrọ mmọ ẹnam item Bible emi ọdọhọde nditọ ẹkpono ete ye eka mmọ.—Ephesus 6:2, 3.

 Bible itịn̄ke nte ẹkpesede ẹban̄a ete ye eka emi ẹma ẹkesọn̄. Edi enye etịn̄ aban̄a iren ye iban oro ẹkesede ẹban̄a ete ye eka mmọ. Onyụn̄ enyene mme item Bible emi ẹkemede ndin̄wam mbon emi ẹsede ẹban̄a mbon mmọ emi ẹma ẹkesọn̄.

•  Ke eyo Bible, didie ke ndusụk owo ẹkese ẹban̄a ete ye eka mmọ oro ẹma ẹkesọn̄?

•  Mme item Bible ewe ikeme ndin̄wam mbon emi ẹsede ẹban̄a ete ye eka mmọ emi ẹma ẹkesọn̄?

•  Ndi Bible ọdọhọ ke ana ẹnịm ete ye eka emi ẹma ẹkesọn̄ ke ufọk ẹse enyịn?

 Mmọ ẹkenam oro ke nsio nsio usụn̄, etiene nte ukeme mmọ edide.

•   Joseph ikodụn̄ke ikpere Jacob ete esie emi ama ọkọsọn̄. Edi ke ini enye ekekemede, enye ama anam Jacob edidụn̄ ekpere enye. Joseph ama ọnọ ete esie ufọk odụn̄, ọnọ enye udia, onyụn̄ ekpeme enye.—Genesis 45:9-11; 47:11, 12.

•   Ruth ama ọkpọn̄ obio mmọ okodụn̄ ye eka ebe esie onyụn̄ anam utom ọkpọsọn̄ man ese enye enyịn.—Ruth 1:16; 2:2, 17, 18, 23.

•   Jesus ama ọkpọn̄ Mary eka esie, emi etiede nte ekedi ebeakpa ini oro, ọnọ owo ese enyịn esisịt ini mbemiso ẹkewotde Jesus.—John 19:26, 27. a

 Isimemke utom ndise mban̄a ete ye eka oro ẹma ẹkesọn̄. Edi mme item Bible ẹdu emi ẹkemede ndin̄wam nditọ ẹnam oro.

•   Kpono ete ye eka fo.

   Se Bible ọdọhọde: “Kpono usọ ye uka.”—Exodus 20:12.

   Didie ke ekeme ndinam item emi? Wụt ke omokpono ete ye eka fo ke ndiyak mmọ ẹmek se mmọ ẹyomde anam ọnọ mmọ. Edieke usụn̄ odude, yak mmọ ẹda inua mmọ ẹtịn̄ nte iyomde ẹse mmimọ enyịn. Wụt n̄ko ke omokpono mmọ ke ndinam se ekekeme man an̄wam mmọ.

•   Domo ndidiọn̄ọ nte etiede ete ye eka fo ke idem siyụn̄ fen nọ mmọ.

   Se Bible ọdọhọde: “Ikike owo iyakke enye ọsọp iyatesịt, onyụn̄ eye enye ndifen ndudue.”—Mme N̄ke 19:11.

   Didie ke ekeme ndinam item emi? Edieke ete m̀mê eka fo emi ama ọkọsọn̄ etịn̄de se mûmaha mîdịghe ikọmke fi ke ofụri se anamde ọnọ enye, bụp idemfo ete, ‘Ekpetie mi didie ke idem edieke se iwọrọde ete ye eka mi ọwọrọde mi?’ Edieke odomode ndifiọk nte etiede ete ye eka fo ke idem esinyụn̄ efende ọnọ mmọ, oro idiyakke esisọp ayat esịt ke ini mmọ ẹnamde se mûmaha.

•   Bụp mbon en̄wen nte mmọ ẹsinamde.

   Se Bible ọdọhọde: “Unana edisop ibuot anam uduak okpu, edi ẹkụt unen ke ini mme ọnọitem ẹwakde.”—Mme N̄ke 15:22.

   Didie ke ekeme ndinam item emi? Domo ndidiọn̄ọ n̄kpọ mban̄a udọn̄ọ oro ete ye eka fo ẹdọn̄ọde. Yom usụn̄ fiọk m̀mê ndutịm odu oro ẹnamde ke edem mbufo man ẹse ẹban̄a mmọ. Neme nneme ye mbon en̄wen oro ẹsede ẹban̄a ete ye eka mmọ oro ẹma ẹkesọn̄. Edieke enyenede nditọeka, ọfọn mbufo ẹtie kiet ẹneme nte ẹdisan̄ade ise iban̄a ete ye eka mbufo, ye se owo kiet kiet ke ubon akpanamde man utom afiak efere.

•   Diọn̄ọ se ekemede ndinam ye se mûkemeke ndinam.

   Se Bible ọdọhọde: “Ọniọn̄ odu ye mbon nsụkidem.”—Mme N̄ke 11:2.

   Didie ke ekeme ndinam item emi? Idụhe owo emi ekemede ndinam kpukpru n̄kpọ. Ntre, diọn̄ọ se ekemede ndinam ye se mûkemeke ndinam. Ndidiọn̄ọ emi ayan̄wam fi ọfiọk nte ekemede ndise mban̄a ete ye eka fo. Edieke utom awakde akan fi ke ini esede aban̄a ete ye eka fo emi ẹma ẹkesọn̄, dọhọ mbonubon mbufo m̀mê mbon ufọkibọk ẹn̄wam fi.

•   Se ban̄a idemfo.

   Se Bible ọdọhọde: “Akananam baba owo kiet isuaha obụkidem esie; edi ọbọbọk onyụn̄ ama enye.”—Ephesus 5:29.

   Didie ke ekeme ndinam item emi? Kpa ye emi edide utom fo ndise mban̄a ete ye eka fo, ana ese aban̄a idemfo n̄ko onyụn̄ ese aban̄a mbonubon fo edieke edide emenyene ubon. Kụt ete ke amadia nti udia onyụn̄ ede idap ọfọn. (Ecclesiastes 4:6) Edieke ekemede, sisio ini duọk odudu yak owo en̄wen ese aban̄a ete ye eka fo. Ama anam mme n̄kpọ emi, eyekeme ndinen̄ede nse mban̄a ete ye eka fo.

 Bible idọhọke ke ana nditọ ẹnịm ete ye eka mmọ ke ufọk ẹse enyịn. Ndusụk nditọ ẹsima ndinịm ete ye eka mmọ emi ẹma ẹkesọn̄ ke ufọk nse enyịn. Edi nte ini akade, mmọ ẹsikụt ke ekpenen̄ede ọfọn ndimen mmọ n̄ka ufọkibọk emi ẹsisede ẹban̄a mbon emi ẹma ẹkesọn̄. Ekeme ndiyom ofụri owo ke ubon ẹsop ibuot man ẹbiere m̀mê ewe itie idifọn ndinịm ete ye eka mmọ nse enyịn.—Galatia 6:4, 5.