Ndisiwụt esịtekọm esitiene anam ndọ enem. Edi ediwak owo iwakke nditịn̄ aba mban̄a nti n̄kpọ emi mmọ ẹkụtde ke idem ebe m̀mê n̄wan mmọ, inyụn̄ itoroke mmọ ke mme n̄kpọ emi. Ete kiet emi esinọde mme ọdọ ndọ item ọdọhọ ke ediwak owo emi ẹsidide ẹbịne imọ ẹsitịn̄ se n̄wan m̀mê ebe mmọ mînamke, itịn̄ke se enye anamde. Enye ọdọhọ n̄ko ke mmọ ẹsitịn̄ se mmọ ẹyomde n̄wan m̀mê ebe mmimọ okpụhọde, itịn̄ke iban̄a nti n̄kpọ oro enye esinamde, emi mmimọ iyomde enye aka iso anam. Ndudue kiet emi mmọ ẹsinamde edi ke mmọ isikọmke kiet eken ke nti n̄kpọ emi mmọ ẹnamde.

Nso ke afo ye n̄wan m̀mê ebe fo ẹkpenam man utọ n̄kpọ emi idiwọrọ mbufo?

Ndiwụt esịtekọm ekeme ndinam ẹfre ẹban̄a ndusụk mfịna ndọ. Ke ini ebe ye n̄wan ẹkụtde nti edu kiet eken ẹnyụn̄ ẹtịn̄de ẹban̄a mmọ, ndọ mmọ eyenem. Idem ke ini mmọ ẹnyenede mfịna, edieke mmọ ẹsitorode kiet eken, mfịna mmọ oyosụhọde ubọk.

Iban. N̄wed oro Emotional Infidelity ọdọhọ ete: “Etie nte ediwak iban isitịghi nte ọsọn̄de irenowo ndise mban̄a ubon mmọ.” Ke ndusụk itie, osụk ọsọsọn̄ ọkpọkọm ebe ye n̄wan ẹsinam utom man ẹnyene se ẹdiade.

Mme ebe. Ndusụk ebe isikọmke iban mmọ ke kpukpru se mmọ ẹsinamde man ẹtiene ẹse ẹban̄a ubon mmọ, utọ nte nditiene nnam utom, ndise mban̄a nditọ, m̀mê ndinam n̄kpọ eken ke ufọk. Fiona, * emi ama ọkọdọ ebe ke n̄kpọ nte isua ita, ọdọhọ ete: “Kpukpru nnyịn imesinam ndudue, ndien esịt isinemke mi ke ini nnamde ndudue. Edi ke ini ebe mi ọkọmde mi ke se nnamde ke ufọk, emi esinam ndiọn̄ọ ke enye osụk amama mi kpa ye oro mmen̄kemeke ndinam ndusụk n̄kpọ ọfọn. Emi n̄ko esinam ndiọn̄ọ ke odu owo emi ekerede aban̄a mi onyụn̄ anam esịt enem mi!”

Edi edieke owo ekerede ke n̄wan m̀mê ebe imọ idaha imọ ke n̄kpọ, emi ekeme ndinam enye ọtọn̄ọ ndima owo en̄wen. Mma kiet emi ekerede Valerie ọdọhọ ete: “Edieke n̄wan m̀mê ebe fo mîsitoroke fi ke nti n̄kpọ emi anamde, emi ekeme ndinam ọdọn̄ fi ndiyom owo emi editorode fi.”

Kama enyịn se n̄kpọ. Ke urua ifan̄ oro edide ke iso, se nti edu emi n̄wan m̀mê ebe fo enyenede. Se n̄ko mme n̄kpọ emi enye anamde ke ufọk—akpan akpan mme n̄kpọ emi mûkusudaha ke akpan n̄kpọ. Ama esịm utịturua afo ewet (1) mme edu emi amade ke idem an̄wan m̀mê ebe fo, ye (2) mme n̄kpọ emi enye anamde ọnọ ubon mbufo.—Se se Bible etịn̄de ke Philippi 4:8.

Ntak emi ọfọnde akama enyịn ese n̄kpọ? Mma kiet emi ekerede Erika ọdọhọ ete: “Ke isua ifan̄ ke ama ọkọdọ ndọ, emekeme nditọn̄ọ ndida n̄wan m̀mê ebe fo didie didie. Emekeme ndifre nti n̄kpọ emi enye anamde onyụn̄ etie ekere aban̄a mbon emi enye mînamke.”

Bụp idemfo ete: ‘Ndi mmesida n̄kpọsọn̄ utom oro ebe m̀mê n̄wan mi anamde ke n̄kpọ?’ Ke uwụtn̄kpọ, edieke ebe fo ọdiọn̄de n̄kpọ emi abiarade ke ufọk, ndi emesitre ndikọm enye sia ekerede ke utom esie edi oro? Edieke afo edide ebe, ndi emesitre ndikọm n̄wan fo ke enye ndise mban̄a nditọ sia ekerede ke enye onyụn̄ anam se akpanade enye anam? Kụt ete ke ọmọkọm ebe m̀mê n̄wan fo ke kpukpru se enye anamde, ọkpọkọm n̄kpọ oro ekpri didie, sia enye anam emi ke ufọn ofụri owo ke ufọk mbufo.—Se se Bible etịn̄de ke Rome 12:10.

Toro enye kpukpru ini. Bible ọdọhọ nnyịn ‘isiwụt esịtekọm.’ (Colossae 3:15) Ntem, nam emehe fi ndisikọm n̄wan m̀mê ebe fo kpukpru ini. Ebe kiet emi ekerede James ọdọhọ ete: “Ke ini n̄wan mi ọkọmde mi ke se nnamde, ekọm oro esinam ntetịm nsịn ukeme nnam ndọ nnyịn ọfọn nnyụn̄ ndomo ndidi eti ebe.”—Se se Bible etịn̄de ke Colossae 4:6.

Ebe ye n̄wan emi ẹsiwakde ndikọm kiet eken ẹsinen̄ede ẹkop inem ndọ mmọ. Ebe kiet emi ekerede Michael ọdọhọ ete: “Mmekere ke edieke ebe ye n̄wan ẹsiwakde nditịn̄ mban̄a se mmọ ẹmade ke idem kiet eken, ke ndọ mmọ idibiarake. Ke ini mmọ ẹnyenede mfịna, mmọ idisọpke iyom ndidian̄ade sia mmọ ẹsiwak nditịn̄ mban̄a nti n̄kpọ emi mmọ ẹmade ke idem kiet eken.”