Na Cava na iBalebale ni 666?
Kena isau vakaivolatabu
E tukuni ena Vakatakila na yaca se na naba 666, e dusia na manumanu kila e vitu na uluna, tini na kena ileu, qai cabe mai wasawasa. (Vakatakila 13:1, 17, 18) Na manumanu qo e vakatakarakarataka na veika vakapolitiki kece kei vuravura, e lewai “ira na yavusa kece, na tamata kece, o ira na duivosavosa, kei na veimatanitu.” (Vakatakila 13:7) Na naba 666 e dusia na veika vakapolitiki, qori na ka vakasisila ena mata ni Kalou. Ena sala cava?
E tiko na kedra ibalebale. Na yaca e soli vakalou e tiko na kedra ibalebale. Kena ivakaraitaki o Eparaama, na Kalou e solia vua na yaca qori qai kena ibalebale “Tama e Vakacerecerei.” E muri sa qai vakatokayacataki koya me o Eparama, kena ibalebale “Tamadra e dua na iLala”. Ni yalataka na Kalou vua ni na yaco me “tamadra na veimatanitu.” (Vakatekivu 17:5, ivakamacala e ra) E va tale ga qori nona vakatokayacataka na Kalou na manumanu ina naba 666 me dusia na nona itovo se na veika ena cakava.
Na naba ono e dusia ni sega ni taucoko. E dau vakayagataki na naba ena iVolatabu me dusia na ivakatakilakila ni dua na ka. Na naba vitu e dusia na taucoko se uasivi. Na ono e vakaibalebaletaka e dua na ka e sega ni taucoko se cala ena mata ni Kalou. E rawa ni dusi ira na meca ni Kalou.—1 Veigauna 20:6; Taniela 3:1.
Cavuti vakatolu me vakabibitaki. So na gauna na iVolatabu e dau vakabibitaka vakatolu e dua na ka. (Vakatakila 4:8; 8:13) Na yaca 666 e vakabibitaka ni ka vakasisila vua na Kalou na veiliutaki vakapolitiki. Baleta nira sega ni vakayacora rawa na ka ena vakilai ni sa na veiliutaki na Matanitu ni Kalou, na vakacegu kei na sautu.
Na ivakatakilakila ni manumanu
E kaya na iVolatabu ni o ira e tiko vei ira na “ivakatakilakila ni manumanu kila,” era muri koya “ena qoroqoro,” era lai tini qarava tale ga. (Vakatakila 13:3, 4; 16:2) Era cakava qori nira doka nodra matanitu, kena ivakatakarakara, se na kena mataivalu. E kaya na ivola The Encyclopedia of Religion: “E sa vaka me ka ni lotu ena gauna qo na boletaki vanua.” a
E volai vakacava e ligadra imatau se yadredra na ivakatakilakila ni manumanu? (Vakatakila 13:16) Na Kalou e vakaroti ira na matanitu o Isireli: “Vesuka mera ivakananumi e ligamuni, mera vaka na ivau ni ulu e yadremuni.” (Vakarua 11:18) Sega ni kena ibalebale qori mera biuta sara ga na ivakatakilakila e ligadra se yadredra. Ia me dusimaka ga nodra vakasama kei na ivakarau ni lomadra na vosa ni Kalou. Na naba 666 e ivakatakilakila ni manumanu, qori e dusi ira tiko era vakalaiva me liutaki ira na veika vakapolitiki. Era na sotava kina na cudru ni Kalou.—Vakatakila 14:9, 10; 19:19-21.
a Raica tale ga na ivola Nationalism in a Global Era, tabana e 134, kei na Nationalism and the Mind: Essays on Modern Culture, tabana e 94.