Skip to content

DǍ WƐ È DÁ À?

Nǔwukpíkpé Nǔtuùntuùn Tɔn E Xumɛ Hweví Dauphin Ðó É

Nǔwukpíkpé Nǔtuùntuùn Tɔn E Xumɛ Hweví Dauphin Ðó É

Xumɛ hweví ɖaxó e nɔ nyí Dauphin é nɔ súxó ɖó alɔkpa vovo mɛ; é nɔ lɛ́ ɖótó nǔ bo na dó vo ɖò ayǐ é jí é ɖè é, lobo ɖi sà ganji gbɔn xá e mɛ é ɖè é. Nǔnywɛ xwitixwitizɔ́watɔ́ lɛ kpɔ́n dó nǔwukpíkpé nǔtuùntuùn tɔn e xumɛ hweví ɖaxó Dauphin ɖó ɖò jɔwamɔ linu é wu, bo ɖò nǔ sɔ́ nú macinu e sixu nɔ tɔ̀ glɔ́ é ɖé wɛ, bo na dó ɖeɖɛ tagba ɖěɖee zɛ nǔwukpíkpé e nǔnywɛ xwitixwiti sín mɔ e ko ɖè lɛ é ɖó é wu.

Ðǒ Ayi Nǔ Elɔ Wu: Nǔwukpíkpé nǔtuùntuùn tɔn e Dauphin ɖó é nɔ zɔ́n bɔ é nɔ mɔ hweví e ɖò hwlahwlá ɖò kɔ glɔ́ ɖò xù ɔ sín azan jí lɛ é, lobo nɔ tuùn hweví ɖó vo nú só. Sɔgbe xá nǔ e Keith Brown e nyí mɛ̌si ɖò kplɔnyiji-alavɔxwé Heriot-Watt tɔn, ɖò Edinburgh, Écosse é ɖɔ é ɔ, Dauphin ɔ sixu lɛ́ “tuùn vogbingbɔn e ɖò sin yayǎ e ɖò nǔɖe mɛ é, sin e mɛ jɛ ɖè é, sirop kpo ami kpo e ɖò mɛtlu wǒ mɔ̌ d’è é tɛntin é.” Nǔnywɛ xwitixwitizɔ́watɔ́ lɛ jló na sɔnǔ nú macinu ɖěɖee na ɖó nǔwukpíkpé e Dauphin ɔ ɖó lɛ é ɖé lɛ.

Nǔɖe na bo ɖó mɛtlu wǒ dó Dauphin lɛ ɔ, ye nɔ tuùn nǔ e ɖò xò tɔn mɛ é

Dobanúnǔtɔ́ lɛ gbéjé nǔɖiɖɔ Dauphin lɛ tɔn lɛ kpɔ́n, bo ɖótó, lobo tɛ́n kpɔ́n bá bló macinu lɛ ɖó alɔ enɛ jí. Wǎgbɔ tɔn ɔ, ye bló macinu mɔhun ɖé, b’ɛ ɖó kancica xá nǔnywɛ xwitixwiti sín mɔ agbɔ̌nɖowǔnanɔ lɛ, lobo sɔ́ dó nǔ e cí tiyóo ɖɔhun bo ɖiga nú mɛtlu ɖokpo mɔ̌ é ɖé mɛ. È sɔnǔ nú nǔ tiyóo ɖɔhun enɛ e macinu hlobóonɔ e cí bɔnbu ɖɔhun é ɖé nɔ dɔn é, bo na dó nɔ zɔ bo ba nǔ dò sɛ́dó xuzan jí, alǒ bo mɔ nǔ e ɖò doglɔ́ lɛ é, ɖi kuláankan alǒ tiyóo e ɖiga lɛ é, lobo nɔ gbéjé ye kpɔ́n. Mɛ ɖěɖee ɖetɔ́n lɛ é mɔ ɖɔ é na nyɔ́ zán ɖò azɔ̌xwé e nɔ bló ami kpo jɔglɔ̌ndógo (gaz) kpo lɛ é. Nǔwukpíkpé nǔtuùntuùn tɔn Dauphin tɔn e wu è kpɔ́n dó bo dó bló nǔ ɖevo na é ɖó na d’alɔ mɛ bɔ è na mɔ dò nú nǔ gegě hú ee nǔ e ko ɖè dìn lɛ é nɔ ɖetɔ́n lɛ é; enɛ na d’alɔ nǔnywɛ xwitixwitizɔ́watɔ́ lɛ, bɔ ye na sɔ́ azɔ̌wanú e è nɔ sɔ́ dó tɔ̀ glɔ́ lɛ é dó tɛn e jɛxa lɛ é mɛ bo na lɛ́ mɔ dò nú nǔ ɖebǔ e sixu wà nǔ dó ye wu lɛ é, ɖi fí e dó xwi ɖò mɔ janginjangin kalozíin tɔn lɛ wu lɛ é, kpo fí e tlɛ sixu sú ali ɖò tiyóo lɛ mɛ lɛ é kpo.

Etɛ a ka lin? Nǔwukpíkpé nǔtuùntuùn tɔn e xumɛ hweví ɖaxó Dauphin ɖó é wá nú éɖée wɛ à? Alǒ dǎ wɛ è dá?