PAMANGKOT 9
Dapat Bala Ako Magpati sa Ebolusyon?
ANO ANG HIMUON MO?
Pamensari ini nga sitwasyon: Nagalibog ang ulo ni Alex. Halin sang una, nagapati gid sia sa Dios kag sa pagpanuga. Pero, ang iya manunudlo sa biology naghambal nga matuod gid ang ebolusyon, nga nabase ini sa masaligan nga research sang siensia. Indi gusto ni Alex nga pensaron sang iban nga wala sia sing namang-an. ‘Kay man,’ hambal niya sa iya kaugalingon, ‘kon may pamatuod ang mga sientipiko nga matuod ang ebolusyon, sin-o ako para duhaduhaan sila?’
Kon ikaw si Alex, patihan mo bala ang ebolusyon bangod ginasiling sang mga libro sa eskwelahan nga matuod ini?
PAMENSARA ANAY!
Mahapos lang para sa mga tawo ang maghambal kon ano ang ila ginapatihan, pagpanuga man ukon ebolusyon, pero wala sila makahibalo kon ngaa amo sini ang ila pagpati.
-
Ang iban nagapati sa pagpanuga bangod amo ini ang ginatudlo sa ila sang ila relihion.
-
Ang iban nagapati sa ebolusyon bangod amo ini ang ginatudlo sa ila sa eskwelahan.
ANOM KA PAMANGKOT NGA DAPAT PAMENSARAN SING MAAYO
Ang Biblia nagasiling: “Ang tagsa ka balay may nagtukod, apang ang nagtukod sang tanan nga butang amo ang Dios.” (Hebreo 3:4) Mapatihan bala ini?
ANG GINASILING NILA: Ang tanan nga butang sa uniberso resulta sang big bang.
1. Sin-o ukon ano ang ginhalinan sang big bang?
2. Ano ang mas mapatihan—ang tanan nga butang wala sing ginhalinan ukon ang tanan nga butang may ginhalinan ukon may isa nga naghimo?
ANG GINASILING NILA: Ang tawo naghalin sa sapat.
3. Kon ang tawo halin sa sapat—halimbawa, halin sa amu—ngaa daku gid ang kinalain sang kaalam sang tawo sa amu?
4.Ngaa bisan ang “pinakasimple” nga porma sang kabuhi tama ka komplikado?
ANG GINASILING NILA: May pamatuod na nga matuod ang ebolusyon.
5. Gin-usisa bala mismo sang nagasiling sini ang mga ebidensia?
6. Daw ano kadamo ang nagapati sa ebolusyon bangod lamang ginhambalan sila nga amo ini ang ginapatihan sang mga maalam?
“Kon nagalagaw ka sa kakahuyan, kag may makita ka nga isa ka matahom nga balay nga human sa kahoy, mahambal ka bala: ‘Kanami ba! Siguro ang mga kahoy nagkalatumba diri kag nahimo nga balay.’ Siempre, indi! Indi gid ina mapatihan. Gani, ngaa mapati kita nga ang tanan nga butang sa uniberso nagtuhaw lang?”—Julia.
“Imadyina nga ginsugiran ka nga may naglupok sa isa ka imprintahan kag ang tinta naglapta sa mga dingding kag kisame kag nahimo nga isa ka daku nga diksionaryo. Mapati ka bala?”—Gwen.
NGAA DAPAT MAGPATI NGA MAY DIOS?
Ginapalig-on ka sang Biblia nga gamiton ang imo “ikasarang sa pagpangatarungan.” (Roma 12:1) Buot silingon, ang imo pagpati sa Dios indi lang bangod sa
-
BALATYAGON (Pamatyag ko may isa nga gamhanan sangsa aton)
-
IMPLUWENSIA SANG IBAN (Relihioso ang mga tawo sa amon lugar)
-
PAGPILIT SANG IBAN (Ginpadaku ako sang akon ginikanan nga magpati nga may Dios—wala ako sing mahimo)
Kundi, dapat kumbinsido ka kag may mabakod nga basihan sang imo pagtuo.
“Kon nagapaathag ang amon manunudlo kon paano naga-function ang aton lawas, kumbinsido gid ako nga may Dios. Ang kada parte sang lawas may katuyuan, bisan ang pinakagamay nga parte, kag sa masami indi naton matalupangdan ang pag-function sini. Makalilibog gid ang pagkahuman sang lawas sang tawo!”—Teresa.
“Kon makakita ako sing mataas nga bilding, cruise ship, ukon salakyan, ginapamangkot ko ang akon kaugalingon, ‘Sin-o ang naghimo sini?’ Halimbawa, ang salakyan madamo sing magagmay nga mga piyesa nga kinahanglan para mag-andar, kag mahimo lang ini sang maalam nga mga tawo. Kag kon may nagdesinyo gani sang salakyan, sigurado nga may nagdesinyo man sa tawo.”—Richard.
“Samtang nagadugang ang akon mga natun-an sa siensia, amat-amat nga nagaluya ang akon pagpati sa ebolusyon. . . . Para sa akon, kinahanglan ang mas daku nga ‘pagtuo’ para magpati sa ebolusyon sangsa magpati nga may Manunuga.”—Anthony.
PAMENSARI INI
Bisan madamo na nga tinuig nga naga-research ang mga sientipiko, wala gihapon sila nakakita sing paathag parte sa ebolusyon nga ginaugyunan nila tanan. Kon ang mga sientipiko nga ginakabig nga mga eksperto sa sini wala nagaugyunay parte sa ebolusyon, sala ka bala kon duhaduhaan mo ini nga teoriya?