PAMANGKOT SANG MGA PAMATAN-ON
Paano Ko Masarangan ang Grabe nga Kasubo?
Bag-o ka lang bala napatyan sang abyan ukon miembro sang pamilya? Kon huo, ini nga artikulo makabulig sa imo nga masarangan ang kasubo nga imo ginabatyag.
Sa sini nga artikulo
Grabe gid bala ang akon ginabatyag nga kasubo?
Madamo nga tawo ang nagabatyag sing sobra nga kasubo kon mapatyan sila sang pinalangga kag madugay ini madula.
“Adlaw-adlaw ko ginapensar si Lolo. Duha ka tuig na sia nga napatay pero nagahibi gihapon ako kon istoryahan ang parte sa iya.”—Olivia.
“Ginasuportahan gid ako ni Lola sa akon mga goal, pero wala na niya makita nga nalab-ot ko ang bisan isa man lang sa sini. Sa kada may malab-ot ako nga goal, nasubuan ako kay wala na ini makita ni Lola.”—Alison.
Kon mapatyan ka, mahimo ka magbatyag sang sarisari nga emosyon. Halimbawa:
“Sang napatay si Tito, indi ako makapati, kag madugay nga indi ko ini mabaton. First time ko nga mapatyan sang pinalangga, kag daw pareho lang nga ginbungguan ako sang tren.”—Nadine.
“Naakig ako kay Lolo sang napatay sia kay wala niya gin-atipan ang iya kaugalingon, bisan pa nga ginahambalan namon sia nga indi pagpabay-an ang iya lawas.”—Carlos.
“Wala kami ni Manang sang napatay si Lolo. Gani, na-guilty ako kay wala ako makaistorya sa iya antes sia napatay.”—Adriana.
“Ang isa ka mag-asawa nga suod sa amon pamilya napatay sa aksidente sa salakyan. Gani kon may pamilya kami nga maglakat, nahadlok ako kay basi mapatay man sila.”—Jared.
“Sang napatay si Lola tatlo na ka tuig ang nagligad, naghinulsol gid ako kay wala ko sia nakaupod pirme sang buhi pa sia.”—Julianna.
Kon mapatyan ang isa normal lang nga indi sia makapati, maakig, ma-guilty, mahadlok, kag maghinulsol. Kon nabatyagan mo ang bisan ano sa sini, indi magkabalaka gid, kay amat-amat man lang nga magahaganhagan ang sakit nga imo nabatyagan. Pero subong, ano ang himuon mo para masarangan mo ang grabe nga kasubo?
Ang mga puede mo himuon
Makig-istorya sa isa ka abyan. Ginasiling sang Biblia nga ang matuod nga abyan “masaligan sa tion sang kalisdanan.” (Hulubaton 17:17) Kon ginasugid mo sa imo abyan ang imo ginabatyag, may makabulig sa imo.
“Normal lang nga masubuan kay napatyan ka. Kon kaisa masarangan mo ini nga ikaw lang, pero basi magpensar ka nga indi na gid madula ang imo kasubo. Gani mas maayo gid nga makig-istorya ka sa iban.”—Yvette.
Dumduma ang imo pinalangga. Ang Biblia nagasiling nga “ang maayo nga tawo nagapagwa sang maayo nga mga butang nga yara sa iya tagipusoon.” (Lucas 6:45, Maayong Balita nga Biblia) Puede mo isulat ang maayo nga mga kinaiya ukon hinimuan sang imo pinalangga nga napatay ukon puede ka man makahimo sang scrapbook.
“Ginsulat ko ang tanan nga gintudlo sa akon sang akon abyan antes sia napatay, gani nakabenepisyo gid ako sa iya maayo nga halimbawa. Ang pagsulat sini nakabulig sa akon nga masarangan ang kasubo.”—Jeffrey.
Indi pagpabay-i ang imo panglawas. Ang Biblia nagasiling nga may kaayuhan ang pag-exercise. (1 Timoteo 4:8) Gani siguraduha nga insakto ang imo ginakaon, naga-exercise ka, kag nagapahuway sing maayo.
“Kon ginasubuan ka, indi ka makapamensar sing maayo. Gani, indi gid pagpabay-i ang imo panglawas. Indi pagkalimti nga magkaon kag magpahuway sing maayo.”—Maria.
Buligi ang iban. Ang Biblia nagsiling: “Mas malipayon ang nagahatag sangsa nagabaton.”—Binuhatan 20:35.
“Tinguhai nga magbulig sa iban ilabi na sa mga napatyan man sang pinalangga. Makabulig ini sa imo nga makita nga indi lang ikaw ang nagakasubo.”—Carlos.
Isugid ang tanan mo nga ginabatyag kon mangamuyo ka. Gintawag sang Biblia si Jehova nga Dios nga “Manugpamati sang pangamuyo.” (Salmo 65:2) Nagasiling man ini nga “ginaayo [ni Jehova] ang buong sing tagipusuon; kag ginabugkusan niya ang ila mga pilas.”—Salmo 147:3.
“Pangayua kay Jehova ang bulig kag pagpalig-on nga kinahanglan mo. Kon kis-a may mga adlaw nga ginabudlayan ka gid, pero ara pirme si Jehova para buligan kita.”—Jeanette.
Indi mag-expect sang sobra. Dumduma nga sarisari ang paagi sa pagpangasubo sang kada isa. Ang Biblia nagasiling nga si Jacob ‘indi gid malugpayan’ sang abi niya napatay ang iya bata. (Genesis 37:35) Gani, indi matingala kon indi dayon madula ang imo kasubo.
“Natalupangdan ko nga may mga butang nga nagapahanumdom sa akon kay Lola, bisan pa 15 ka tuig na sia nga napatay.”—Taylor.
Imadyina nga nabalian ka sing tul-an. Masakit gid ini kaayo, kag kinahanglan sang malawig nga tion para mag-ayo ini. Mahimo nga silingan ka sang doktor kon ano ang makabulig para mag-ayo ka.
Amo man sina kon napatyan ka sang imo pinalangga. Kinahanglan ang tion para maghaganhagan ang kasakit nga imo ginabatyag. Gani, indi magdali. Pamensara kon ano nga mga panugda sa sini nga artikulo ang mas makabulig sa imo.