PAMANGKOT SANG MGA PAMATAN-ON

Nagakaigo Bala ang Akon Pamayo?

I-PLAY

Ngaa dapat mo gid pensaron sing maayo ang imo pamayo? Bangod ang imo pamayo nagapakilala kon ano ka nga klase sang tawo. Kamusta ang pamayo mo?

Ang tatlo ka sala parte sa pamayo kag kon paano mo ini malikawan

Una nga sala: Ginapasugtan mo nga maimpluwensiahan ka sang media.

“Kon kaisa gusto ko ilugon ang uso kay madamo sing pasayod parte sa sini,” siling sang tin-edyer nga si Theresa. “Kon ang imo utok puno na sang mga piktyur sang mga tawo nga nagasuksok sang isa ka estilo sang bayo, daw kabudlay gid nga indi ini pagsundon.”

Indi lang mga babayi ang nagakaimpluwensiahan sang mga pasayod. “Dali man maimpluwensiahan ang mga lalaki sang uso,” siling sang libro nga The Everything Guide to Raising Adolescent Boys. “Bisan bata pa sila ginapuntariya na sila sang mga negosyante.”

Mas maayo nga alagyan: Ang Biblia nagasiling: “Ang tawo nga mapinatihon, nagapati sa bisan ano nga mabatian niya, apang ang tawo nga maalamon nagabinagbinag sang tagsa niya ka tikang.” (Hulubaton 14:15) Base sa sina nga prinsipio, tun-i nga usisaon ang makita mo sa mga pasayod. Halimbawa, kon makita mo nga ginapasayod ang mga bayo nga ginatawag nga “seksi,” pamangkuta ang imo kaugalingon:

‘Sin-o ang makaginansia kon sundon ko ini nga uso?’
‘Ano nga personalidad ang ginapakita sini?’
‘Amo gid bala sini ang akon personalidad kag ang akon ginatindugan?’

Tip parte sa pamayo: Sa sulod sang isa ka semana, tan-awa ang mga bayo nga ginapasayod kag ginapakita sa media. Ano nga personalidad ang gusto nila ipakita? May gusto bala ini ipalab-ot nga mensahe nga daw kinahanglan mo gid sundon ini nga uso? “Grabe gid ang impluwensia nga dapat perpekto ang imo hitsura, perpekto ang imo pamayo, kag dapat mo gid ipakita ang imo ‘perpekto’ nga lawas,” siling sang tin-edyer nga si Karen. “Nahibaluan gid ini sang mga nagapasayod gani dali nila madala ang mga pamatan-on.”

Ikaduha nga sala: Pagsunod sa uso para batunon sang iban.

“Kon uso ang isa ka klase sang bayo,” siling sang tin-edyer nga si Manuel, “suksukon gid ini sang tanan. Kon indi ka, pakalainon ka sang iban.” Ang tin-edyer nga si Anna nag-ugyon sa sini. “Indi ini parte sa kon ano ang uso, kundi kon paano ka batunon sang iban,” siling niya.

Mas maayo nga alagyan: Ang Biblia nagasiling: “Untati na ninyo ang pagpadihon sa mga dalanon sang katawhan sini nga sistema sang mga butang.” (Roma 12:2) Base sa sini nga laygay, tan-awa ang imo bayuan kag pamangkuta ang imo kaugalingon:

‘Ano ang nagaimpluwensia sa akon pagpili sang bayo?’
‘Importante gid bala sa akon ang tatak?’
‘Gusto ko bala nga dayawon ako sang mga tawo bangod sa akon bayo?’

Tip parte sa pamayo: Imbes nga duha lang ang pilian mo—uso (para batunon) ukon wala sa uso (indi pagbatunon)—hunahunaa ang ikatlo nga pililian: disente kag simple. Kon kontento ka na sa imo pamayo, wala ka na nagakabalaka kon bala batunon ka sang iban.

Ikatlo nga sala: Ang paghunahuna nga ‘kon mas seksi, mas maayo.’

“Sa matuod lang, kon kaisa daw matentar ka nga magsuksok sing bayo nga seksi, tama ka lip-ot, tama ka pikit, ukon tama ka wawa,” siling sang tin-edyer nga si Jennifer.

Mas maayo nga alagyan: Ang Biblia nagasiling: “Ang inyo pagpatahom indi dapat sa panggua lamang . . . sa baylo dapat patahumon ninyo ang inyo tagipusuon, ang inyo nasulod nga pagkatawo.” (1 Pedro 3:3, 4) Base sa sini nga laygay, hunahunaa kon ano ang mas maayo—katahom nga matalupangdan sang mata ukon katahom nga ara sa tagipusuon.

Tip parte sa pamayo: Ang pinakamaayo nga butang nga ‘makapatahom’ sa imo amo ang kaugdang. Matuod nga indi na ina uso subong. Pero hunahunaa ini:

May naistorya ka na bala nga puro na lang parte sa iya ang iya ginahambal? Makapasubo nga mahimo wala sia makahibalo nga bangod sini, indi ka na mag-upod sa iya!

Ang pamayo daw pareho sa pag-istoryahanay, mahimo ipakita sini nga kaugalingon mo lang ang imo ginapensar amo nga ginalikawan ka sang iban

Kon indi maugdang ang imo pamayo, daw pareho ka man sina nga tawo. Ang imo bayo daw nagasiling nga ‘tuluka ako’ kag mahimo ginapakita sini nga wala ka sing kompiansa ukon kaugalingon mo lang ang ginapensar mo. Mahimo ginapakita man sini nga desperado ka nga makuha ang bisan ano nga atension—bisan pa malain.

Imbes nga ipakitakita ang wala mo ginabaligya, magpakita sing kaugdang. “Ang kaugdang wala nagapahangop nga mamayo ka pareho sa imo lola,” siling sang tin-edyer nga si Monica. “Ginapahangop sini nga ginarespeto mo ang imo kaugalingon kag ang iban.”