YO ME KATUKA NA MIKANDA NA BETO YA NTAMA
Bo Pesaka Bima ya Kuluta Mbote
Ntangu Bitumba ya Zole Yina Salamaka na Ntoto ya Mvimba manaka na 1945, insi Allemagne vandaka ya kubeba. Bambanza vandaka ya kufwa, banzo-nkanda vandaka ya mpamba mpi balupitalu vandaka kusala diaka ve. Diaka babombe yina vandaka me bula ntete ve vandaka bisika yonso. Katula yo, ntalu ya bima tombukaka sambu madia vandaka ve mingi. Mu mbandu, sambu na kusumba 500 grammes ya manteka (beurre), yo vandaka kulomba mbongo yina me fwanana ti mbongo yina bo vandaka kufuta muntu kana yandi me sala kisalu bamposo sambanu.
Bambangi mingi ya Yehowa vandaka na kati ya bantu yina monaka mpasi na bitumba yina. Bo salaka bamvula mingi na boloko mpi na bakan yina bo vandaka kupesa bantu bisalu ya ngolo kaka sambu na lukwikilu na bo. Na 1945, bo basisaka bo na boloko kaka ti bilele yina bo vandaka kulwatisa bantu ya boloko. Bambangi ya nkaka ya Yehowa vidisaka bima na bo ya ntalu mpi bima yonso yina bo vandaka ti yo. Bankaka vandaka kuniokwama kibeni ngolo na nzala mpi yo vandaka kusala nde bo bwa kaka mpidina mpi bo kudizaba diaka ve na ntangu balukutakanu ya Bukristu vandaka kusalama.
Bambangi ya Yehowa ya Bansi ya Nkaka Sadisaka Nswalu
Bambangi ya Yehowa ya bansi ya nkaka salaka mambu nswalu sambu na kusadisa bampangi na bo yai ya kondaka bima ya kudia mpi bilele. Bampangi yina vandaka na Babiro ya Ke Twadisaka Kisalu na Beto na Ntoto ya Mvimba na États-Unis lombaka Betele ya Suisse na Berne na kusadisa bampangi na beto ya Allemagne. Nathan Knorr, mpangi yina vandaka mumonisi ya Babiro ya Ke Twadisaka Kisalu na Beto na Ntoto ya Mvimba, kwendaka na Eropa sambu na kutwadisa kisalu yango ya kusadisa bampangi yina vandaka na mpasi mpi kusala nde mambu kusalama nswalu.
Bambangi ya Yehowa na Suisse pesaka na luzolo yonso bima ya kudia, bilele mpi mbongo sambu na kusadisa bampangi. Ntete bo tindaka makabu na bo na Berne. Kuna bampangi ponaka yo mpi bo kangisaka yo na ntwala ya kutinda yo na Allemagne. Bambangi ya Yehowa ya Suède, ya Canada, ya États-Unis mpi ya bansi ya nkaka pesaka mpi maboko sambu na kusadisa bampangi. Makabu yai yonso sadisaka mpi bampangi yina vandaka na bansi ya nkaka ya Eropa mpi ya Asie yina bitumba yango bebisaka mpi.
Kukaba Mosi ya Kuyituka Kibeni
Na bangonda fioti mpamba, Betele ya Suisse tindaka kafe, miliki, sukadi, bima ya kudia (céréales), bambumba ya kukawuka (fruits secs), ndunda, misuni yina bo ke bumbaka na binzanza mpi bambisi ya masa. Bo tindaka mpi mbongo.
Katula yo, Bambangi ya Yehowa ya Suisse tindaka batone tanu ya bilele. Bamanto, bilele ya bampangi-bankento mpi bakostime ya bampangi-babakala vandaka na kati. Nzozulu ya Nkengi ya Yanuari 15, 1946 tubaka nde: “Bampangi-babakala mpi bankento pesaka ve bilele ya ntama. Bo pesaka bima ya mbote ya bo vandaka ti yo. Bo salaka bibansa ya nene sambu na kusadisa bampangi na bo ya babakala mpi ya bankento ya Allemagne.”
Bampangi ya Suisse pesaka basapatu kiteso ya 1 000. Na ntwala ya kutinda yo, bo talaka mbote-mbote nde yo kele ya mbote. Bampangi-babakala mpi bankento ya Wiesbaden na Allemagne yitukaka mingi kibeni na kumona mutindu basapatu ti bilele yina bo zwaka na kati ya bakoli na bo vandaka ya mbote kibeni. Mbangi mosi ya Yehowa tubaka nde: “Mu ke sire nde ata magazini mosi ve na Allemagne ke teka basapatu mpi bilele ya mbote mutindu yai.”
Bampangi landaka kubaka lusadisu ya mutindu yina tii na ngonda ya Augusti 1948. Na kimvuka, Bambangi ya Yehowa ya Suisse tindilaka bampangi na bo ya Allemagne bakesi 444 ya bima, disongidila batone 25. Mutindu beto me tuba yo na mwa zulu, kaka Bambangi ya Yehowa ya Suisse mpamba ve bantu pesaka maboko sambu na kusadisa bampangi yina vandaka na mpasi. Kansi bo vandaka kimvuka mosi ya fioti sambu na ntangu yina, Suisse vandaka kaka ti Bambangi ya Yehowa 1 600.
“Beno Zolana Beno na Beno”
Yezu tubaka nde: “Na diambu yai, bantu yonso ta zaba nde beno kele balongoki na mono—kana beno ke zolana beno na beno.” (Yoane 13:34, 35) Zola pusaka Bambangi ya Yehowa na kupesa bima ya kuluta mbote kansi ve kaka bima yina bo vandaka diaka ve ti yo mfunu. (2 Bakorinto 8:1-4) Mukanda mosi ya katukaka na Zurich tubaka nde: “Bampangi ya babakala mpi ya bankento yina vandaka ve ata ti kima kansi ya vandaka kuzola kusadisa pesaka mbongo mpi bakarte na bo yina bo vandaka kubakila bima.”
Bampasi yina Bambangi ya Yehowa ya Allemagne monaka na bitumba mpi mutindu bo vandaka kuniokula bo vandaka diaka ve. Yo vandaka mingi-mingi sambu na kikalulu ya kukaba mpi mutindu bampangi yidikaka mambu mbote sambu lusadisu ya ke monisa zola yina bampangi pesaka bampangi na bo kusalama nswalu.
Bampangi-bankento ya Betele ya Suisse na Berne ke pona bilele sambu na kutindila bampangi-babakala mpi bampangi-bankento ya Allemagne
Bampangi ke matisa na kaminio bakesi ya bima na Betele na Berne
Kaminio mosi ke nata bakesi ya bima. Bo me sonika na nima nde: “Kisalu ya Bambangi ya Yehowa ya Kusadisa Bantu Yina Me Bwila Mpasi”
Bampangi ke kotisa bakesi ya bima na train mosi sambu yo kwenda na Allemagne