Babilone ya Nene Kele Nki?
Mvutu ya Biblia
Babilone ya nene yina Biblia ke tubila na mukanda ya Kusonga (to Apocalypse) kele kimvuka ya mabundu yonso ya luvunu yina Nzambi ke ndimaka ve. a (Kusonga 14:8; 17:5; 18:21) Ata mabundu yina kele ve kiteso mosi na mambu mingi, yo ke salaka nde bantu kusambila ve Nzambi ya kieleka Yehowa.—Kulonga 4:35.
Mutindu ya kuzaba Babilone ya Nene
Babilone ya Nene kele kifwani. Biblia ke monisa yo bonso “nkento,” “nkento ya nene ya ndumba” yina kele ti zina mosi ya kele “diswekamu: ‘Babilone ya Nene.’” (Kusonga 17:1, 3, 5) Mambu yina Biblia ke tubilaka na mukanda ya Kusonga kele na “bidimbu.” Yo yina, yo me fwana kutuba nde Babilone ya nene kele kifwani, yo kele ve nkento ya kieleka. (Kusonga 1:1) Diaka, yandi “me vanda na zulu ya bamasa mingi.” Bamasa yango ke monisa “bantu, bimvuka ya bantu, makanda mpi bandinga.” (Kusonga 17:1, 15) Nkento ya kieleka lenda sala ve mambu ya mutindu yina.
Babilone ya nene kele kimvuka mosi ya kele na nsi-ntoto ya mvimba. Biblia ke binga yo “mbanza ya nene yina kele ti kimfumu na zulu ya bantotila ya ntoto.” (Kusonga 17:18) Yo yina, yo kele kimvuka mosi ya kele ti bupusi na nsi-ntoto ya mvimba.
Babilone ya nene kele kimvuka mosi ya mambu ya lusambu, kansi ve ya mambu ya politiki to ya mumbongo. Babilone ya ntama vandaka mbanza mosi ya kufuluka ti mambu ya lusambu. Yo zabanaka sambu na bisalu na yo ya me tala “kuloka” mpi “kindoki.” (Yezaya 47:1, 12, 13; Yeremia 50:1, 2, 38) Nkutu, bantu vandaka kusala lusambu ya luvunu yina ke teleminaka Nzambi ya kieleka Yehowa kuna. (Kuyantika 10:8, 9; 11:2-4, 8) Na lulendo yonso, bantotila ya Babilone vandaka kumona nde bo kele ti valere ya mingi kuluta Yehowa mpi lusambu na yandi. (Yezaya 14:4, 13, 14; Daniele 5:2-4, 23) Kiteso mosi, Babilone ya nene me zabanaka sambu na ‘bisalu na yo ya bampeve ya mbi.’ Mambu yai ke monisa nde Babilone ya nene kele kimvuka ya lusambu.—Kusonga 18:23.
Babilone ya nene lenda vanda ve kimvuka mosi ya mambu ya politiki, sambu “bantotila ya ntoto” ke dila lufwa na yandi. (Kusonga 17:1, 2; 18:9) Babilone lenda vanda mpi ve kimvuka mosi ya mumbongo sambu Biblia ke monisa nde yo kele ve kiteso mosi ti “bantu ya mumbongo ya ntoto.”—Kusonga 18:11, 15.
Babilone ya nene me fwana kibeni na kuvanda mabundu ya luvunu. Na kisika ya kulonga bantu mutindu bo lenda kwenda pene-pene ya Yehowa Nzambi ya kieleka, dibundu ya luvunu ke pusaka bo na kusambila banzambi ya nkaka. Biblia ke bingaka kikalulu ya mutindu yina “kindumba ya kimpeve.” (Levi 20:6; Kubasika 34:15, 16) Malongi bonso “Butatu Busantu” mpi “moyo ke fwaka ve” to mambu ya nkaka mu mbandu kusambila biteki, yantikaka na Babilone ya ntangu ya ntama mpi tii bubu yai, yo ke salamaka na mabundu yonso ya luvunu. Mabundu yai yonso ke vukisaka lusambu ya Nzambi ti zola sambu na nsi-ntoto. Biblia ke monisaka nde kukonda kungama na Nzambi ya mutindu yina kele bizumba ya kimpeve.—Yakobo 4:4.
Mutindu mabundu ya luvunu ke songisaka na lulendo yonso kimvwama na yo ke wakana ti mutindu Biblia ke monisaka Babilone ya nene, nkento mosi ya ‘me lwata lele ya mbwaki-ble mpi ya mbwaki ya ngolo’ mpi ‘ya me kudikumisaka kitoko na bima ya wolo, na matadi ya ntalu, ti mayaka.’ (Kusonga 17:4) Babilone ya nene ke basisaka “bima ya nzanzi ya ntoto,” disongidila malongi mpi mambu yina ke fingisaka Nzambi. (Kusonga 17:5) Bandimi ya mabundu ya luvunu kele “bantu, bansi, bimvuka ya bantu, makanda, mpi bandinga” yina ke pesaka maboko na Babilone ya Nene.—Kusonga 17:15.
Babilone ya nene kele na kisina ya lufwa ya “bantu yonso yina bo me fwaka na ntoto.” (Kusonga 18:24) Banda ntama, mabundu ya luvunu ke basisaka bitumba mpi yo ke pusaka bantu na kusala kiterorizme. Babilone ya nene ke kukaka mpi ve kulonga bantu kieleka na yina me tala Yehowa, Nzambi ya zola. (1 Yoane 4:8) Mpila Babilone ya nene ke salaka mutindu yai me salaka nde menga ya bantu mingi kibeni kutiamuka. Yo yina, bantu yina ke zola kusepedisa Nzambi, bo fwete “basika na kati na yandi,” bo fwete kabwana ti mabundu ya luvunu.—Kusonga 18:4; 2 Bakorinto 6:14-17.
a Tala disolo “Inki Mutindu Mono Lenda Zaba Dibundu ya Kieleka?”