1-3. Petero eeyoneire maũndũ marĩkũ mũthenya na aahetũkĩire maũndũ marĩkũ ũtukũ?

PETERO nĩ mũnogu mũno, aratuurũo nĩ ciande na mũgongo nĩ ũndũ wa wĩra mũritũ agĩteithania na arĩa angĩ gũtwarithia gatarũ hakuhĩ ũtukũ mũgima. Kũrĩ na rũhuho rũnene na makũmbĩ maritũ Iria-inĩ rĩa Galili marĩa marahũũra gatarũ kau. O na kũrĩ ũguo, no arathiĩ na mbere gũtwarithia.

² Petero na arĩa angĩ maatigĩte Jesu arĩ wiki rũteere-inĩ. Mũthenya ũcio nĩ moonete Jesu akĩhũnia kĩrĩndĩ kĩnene na njĩra ya kĩama akĩhũthĩra mĩgate ĩigana ũna na thamaki. Nĩ ũndũ ũcio andũ meendaga gũtua Jesu mũthamaki no akĩrega biũ kwĩingĩria ũteti-inĩ. Ningĩ nĩ eendaga kũruta arũmĩrĩri ake matikaneingĩrie ũteti-inĩ. Nĩguo orĩre kĩrĩndĩ, akĩra arutwo ake maringe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria nake akĩambata kĩrĩma-inĩ arĩ wiki kũhoya.—Mar. 6:35-45; thoma Johana 6:14-17.

³ Mweri warĩ igũrũ rĩao magĩtigana na Jesu no rĩu ũrĩ hakuhĩ gũthũa. No matihotete gũtuĩkania kiromita nyingĩ. O na matiaiguanaga wega makĩaranĩria nĩ ũndũ wa huho nene na makũmbĩ. Petero aarĩ na maũndũ maingĩ meciria-inĩ.

4. Nĩkĩ Petero nĩ kĩonereria kĩega harĩ ithuĩ?

⁴ Petero aacemanĩtie na Jesu wa Nazarethi riita rĩa mbere kĩndũ mĩaka ĩĩrĩ mbere ĩyo. Nĩ eerutĩte maũndũ maingĩ, no ndeerutĩte mothe. Wendi wake wa kwĩruta nĩguo atoorie mĩhĩnga ta guoya na mathangania ũtũmaga atuĩke kĩonereria kĩega harĩ ithuĩ gĩa kwĩgerekania nakĩo. Na njĩra irĩkũ hihi?

5, 6. Mũtũũrĩre wa Petero wahaanaga atĩa?

⁵ Petero ndangĩariganĩirũo nĩ mũthenya ũrĩa aacemanĩtie na Jesu. Mũrũ wa nyina Andarea nĩwe waambĩte kũmũrehere ndeto ici cia kũmũcanjamũra: “Tũrĩ kuona Mesia.” Thutha wa kũigua ciugo icio, mũtũũrĩre wa Petero ũgĩcenjia biũ.—Joh. 1:41.

⁶ Petero aaikaraga taũni-inĩ yetagwo Kaperinaumu, ĩrĩa yarĩ mwena wa rũgongo wa Iria rĩa Galili. Hamwe na Andarea maarutaga wĩra wa gũtega thamaki na Johana na Jakubu, ariũ a Zebedi. Petero aaikaraga na mũtumia wake, nyina wa mũtumia wake, na Andarea. Kũruta biacara ĩyo ya thamaki nĩguo ahang’ĩre andũ acio mabataro mao nĩ kwabataraga kĩyo, hinya, na ũũgĩ. No tũhũũre mbica ategi magĩtega thamaki cia mĩthemba yothe ũtukũ magĩciĩkĩraga tũtarũ-inĩ. Naguo mũthenya wakinya makaruta wĩra mũritũ wa gũcithurania magĩciendagia, gũtuma ngara, na gũcithambia.

7. Petero aaiguire ũhoro ũrĩkũ wĩgiĩ Jesu, na nĩkĩ ũhoro ũcio warĩ wa gũcanjamũra?

⁷ Bibilia ĩtwĩraga atĩ Andarea aarĩ mũrutwo wa Johana Mũbatithania. Hatirĩ nganja Petero nĩ aathikagĩrĩria ũrĩa mũrũ wa nyina aamwĩraga ũhoro wĩgiĩ ndũmĩrĩri ya Johana. Mũthenya ũmwe Andarea nĩ onire Johana orota Jesu na akiuga ũũ: “Onei Gatũrũme ka Ngai!” O hĩndĩ ĩyo Andarea agĩtuĩka mũrũmĩrĩri wa Jesu na akĩĩra Petero ũhoro ũyũ wa gũcanjamũra: Mesia nĩ mũkinyu! (Joh. 1:35-40) Thutha wa ũregani mũgũnda-inĩ wa Edeni mĩaka ta 4,000 mbere ĩyo, Jehova nĩ eeranĩire atĩ nĩ gũgoka mũndũ wa mwanya ũrĩa ũkaarehera andũ mwĩhoko. (Kĩam. 3:15) Andarea nĩ aacemanĩtie na mũndũ ũcio na nĩwe Mesia. Petero nake akĩhiũha nĩgetha akamuone.

8. Rĩĩtwa rĩrĩa Petero aaheirũo nĩ Jesu rĩoigĩte atĩa, na nĩkĩ amwe monaga atĩ rĩtiagĩrĩire?

⁸ Gũkinyĩria mũthenya ũcio, Petero eetagwo Simoni. No Jesu aamũrorire akĩmwĩra ũũ: “Wee tiwe Simoni, mũrũ wa Jona? ũgũtuwo Kefa (rĩu narĩo rĩataũrũo, nĩ Petero; na noguo ihiga).” (Joh. 1:42) Ciugo icio cia Jesu ciarĩ cia ũrathi. Nĩ onete kabere atĩ Petero aangĩahanire ta ihiga, kũu nĩ kuuga arĩ na hinya, atekwenyenyeka, na agateithĩrĩria arũmĩrĩri arĩa angĩ a Kristo. Hihi ũguo nĩguo Petero eeyonaga? Kwahoteka tiguo eeyonaga. O na athomi amwe a mabuku ma Injiri moigaga atĩ gũtirĩ ũndũ wonanagia Petero ahaanaga ta ihiga. Amwe moigaga atĩ ndaakindagĩria na aaikaraga agĩcenjagia.

9. Jehova na Mũrũwe maroraga maũndũ marĩkũ na ũgwĩciria twagĩrĩirũo kwĩhoka muonere wao nĩkĩ?

 ⁹ Petero nĩ aahĩtagia, na Jesu nĩ oĩ ũguo. No Jesu hingo ciothe aaroraga ũndũ ũrĩa mwega harĩ andũ o ta Ithe, Jehova. Jesu nĩ aamenyaga atĩ Petero aarĩ na ngumo njega na nĩ eendaga kũmũteithia nĩguo acionanie na njĩra njega. O na ũmũthĩ Jehova na Mũrũwe maroraga maũndũ marĩa mega harĩ ithuĩ. No tuone ũrĩ ũndũ mũritũ gwĩtĩkia atĩ no tũkorũo na ũndũ mwega mangĩona thĩinĩ witũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ twagĩrĩirũo kwĩhoka muonere wao wa maũndũ na tũkorũo twĩharĩirie kũrutwo na kũrũngwo nĩo o ta Petero.—Thoma 1 Johana 3:19, 20.

10. Kwahoteka Petero eeyoneire maũndũ marĩkũ, na aacokereire kĩĩ?

¹⁰ Kwahoteka Petero nĩ aathiire hamwe na Jesu rũgendo-inĩ rũrĩa rwarũmĩrĩire rwa kũhunjia. Kwoguo no gũkorũo nĩ onire Jesu akĩringa kĩama gĩake kĩa mbere rĩrĩa aagarũrire maĩ magĩtuĩka ndibei ũhiki-inĩ ũrĩa warĩ Kana. Makĩria ma ũguo, nĩ aathikĩrĩirie Jesu akĩheana ndũmĩrĩri ya kũhe andũ mwĩhoko ĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai. O na onete macio mothe, nĩ aatiganĩirie Jesu, agĩcokerera biacara ya gũtega thamaki. Thutha wa mĩeri ĩigana ũna, Petero agĩcemania na Jesu rĩngĩ na ihinda-inĩ rĩrĩ Jesu akĩmwĩra amũrũmĩrĩre wĩra-inĩ wa kũhunjia ũtũũro-inĩ wake wothe.

11, 12. (a) Petero aarutĩte wĩra ũhaana atĩa ũtukũ mũgima? (b) Hihi Petero eeciragia ũndũ ũrĩkũ rĩrĩa aathikagĩrĩria Jesu akĩaria?

¹¹ Petero aakoretwo oima wĩra-inĩ mũritũ ũrĩa wamũragĩte ngoro. Aarĩ ũmwe wa ategi a thamaki arĩa maakoretwo mageretie ũtukũ mũgima no matianyitĩte kĩndũ. Hatirĩ nganja Petero aahũthĩrĩte ũũgĩ na ũmenyeru wake wothe agĩetha kũrĩa thamaki cingĩoneka. No kũhoteke nĩ eeyũragia ũũ ta ategi aingĩ a thamaki: “Na arĩkorũo no hote kũingĩra maĩ-inĩ ndahie thamaki nyingĩ biũ ngĩciĩkĩraga rũgara-inĩ, kana ndĩcihenererie itonye thĩinĩ!” No meciria ta macio mangĩamũragire ngoro makĩria. Ũyũ ndwarĩ wĩra wa mwago harĩ Petero tondũ nĩwe andũ meehokete wĩra-inĩ wa gũtega thamaki. Mũthia-inĩ oimĩrire atarĩ kĩndũ. Ngara no nginya cingĩathambirio. Ũcio nĩguo wĩra ũrĩa Jesu aakorire akĩruta.

¹² Jesu aarigicĩirio nĩ andũ aingĩ, magĩthikĩrĩria na kinyi ũhoro ũrĩa aaheanaga. Tondũ maarĩ aingĩ mũno, akĩingĩra gatarũ-inĩ ka Petero na akĩmwĩra agatwaratware thĩinĩ wa iria hanini. Mũgambo wake ũkĩiguĩkaga wega, Jesu akĩruta andũ acio. Petero aathikĩrĩirie na kinyi o ta andũ arĩa angĩ. Ndarĩ hĩndĩ aaiguire anogetio nĩ gũthikĩrĩria Jesu akĩarĩrĩria ũhoro ũrĩa eekĩrĩire mũno,  nĩguo Ũthamaki wa Ngai. No kũhoteke Petero nĩ eeciragia ũrĩa ũngĩkorũo ũrĩ wĩra wa mwanya gũteithĩrĩria Kristo kũhunjia ũhoro ũcio bũrũri-inĩ. No hihi nĩ onaga ta angĩaũhotire? Angĩahingirie mabataro ma famĩlĩ yake atĩa? No kũhoteke nĩ eeciririe o rĩngĩ ũrĩa aarutĩte wĩra wa tũhũ ũtukũ ũcio wothe.—Luk. 5:1-3.

13, 14. Jesu aaringĩire Petero kĩama kĩrĩkũ, na Petero eekire atĩa?

¹³ Rĩrĩa Jesu aarĩkirie kwaria, eerire Petero ũũ: “Ta twaratwara marikabu harĩa hariku, mũikũrũkie ngara cianyu cia ndigi iria-inĩ mũtahe ciũngũyũ.” No Petero aarĩ na mathangania. Akĩmũcokeria ũũ: “Mũnene witũ, nĩtũrutire wĩra wa hinya ũtukũ wothe, na tũtinagwatia kĩndũ o na kĩ: no rĩrĩ, nĩ ũndũ wa kiugo kĩu gĩaku nĩngũikũrũkia ngara iria cia ndigi.” Petero aakoretwo aarĩkia gũthambia ngara. Hatirĩ nganja ndangĩendire gũcicokia maĩ-inĩ rĩngĩ makĩria ithaa-inĩ ta rĩrĩ rĩrĩa thamaki citangĩoneka. O na kũrĩ ũguo nĩ aathĩkire, agĩĩta ategi arĩa maarĩ gatarũ-inĩ kau kangĩ hihi na njĩra ya kũmaheneria nĩguo mamarũmĩrĩre.—Luk. 5:4, 5.

¹⁴ Petero agĩikia ngara iria-inĩ akĩigua ũritũ ateerĩgagĩrĩra. Ategwĩtĩkia, akĩgucia na hinya na thutha wa kahinda kanini akĩona thamaki nyingĩ mũno irĩ thĩinĩ wa ngara. Akĩheneria ategi acio angĩ moke narua mateithĩrĩrie. Rĩrĩa maagucagia, akĩmenya atĩ gatarũ kamwe gatingĩaiganĩrire thamaki icio ciothe. Makĩiyũria tũtarũ tũu twerĩ, no thamaki icio ciarĩ nyingĩ ũũ atĩ tũtarũ twambĩrĩirie kũrikĩra nĩ ũritũ. Petero nĩ aagegire mũno. Nĩ onete Kristo akĩringa ciama mbere ĩyo, no kĩa riita rĩrĩ kĩamũgunire we mwene na andũ a famĩlĩ yake. Ngũrani na Petero, Jesu aarĩ na ũhoti wa gũtũma thamaki itonye thĩinĩ wa ngara. Petero akĩambĩrĩria gwĩtigĩra. “Akĩinamĩrĩra maru-inĩ ma Jesu, akiuga atĩrĩ, Ta njeherera, Mwathani, nĩ gũkorũo ndĩ mũndũ mwĩhia.” Ndeiguaga agĩrĩire gũkorũo arĩ hamwe na mũndũ warĩ na ũhoti wa kũhũthĩra hinya wa Ngai na njĩra ta ĩyo.—Thoma Luka 5:6-9.

15. Jesu onirie Petero atĩa atĩ mathangania na guoya wake itiarĩ na mũthingi?

¹⁵ Jesu aamwĩrire ũũ na njĩra ya wendo: “Tiga gwĩtigĩra, nĩ ũndũ kuuma rĩu nĩũrĩtahaga andũ.” (Luk. 5:10, 11) Rĩrĩ rĩtiarĩ ihinda rĩa guoya kana mathangania. Mathangania ma Petero megiĩ gũtega thamaki, na guoya wake wa kwĩigua atagĩrĩire itiarĩ na mũthingi. Jesu aarĩ na wĩra mũingĩ wa kũruta ũrĩa ũngĩahutirie  andũ othe matukũ-inĩ ma thutha-inĩ. Aatungatagĩra Ngai ũrĩa ‘ũkĩragĩrĩria kuohanĩra.’ (Isa. 55:7) Jehova nĩ aangĩahingirie mabataro mothe ma kĩĩmwĩrĩ na ma kĩĩroho ma Petero.—Mat. 6:33.

16. Petero, Jakubu, na Johana meekire atĩa merũo nĩ Jesu mamũrũmĩrĩre, na nĩkĩ rĩu nĩrĩo itua rĩrĩa rĩa bata makĩria maatuire?

¹⁶ Petero agĩathĩka na ihenya o ta ũrĩa Johana na Jakubu meekĩte. Bibilia ĩtwĩraga atĩ “maarĩkia gũtwara marikabu ciao rũtere-inĩ, magĩtiga indo ciao ciothe, makĩmũrũmĩrĩra.” (Luk. 5:11) Na njĩra ĩyo Petero akĩonania wĩtĩkio wake harĩ Jesu na harĩ Jehova. Rĩu nĩrĩo rĩarĩ itua rĩrĩa rĩa bata makĩria aatuire. Akristiano arĩa matooragia mathangania na guoya nĩ getha metĩkĩre gũtungatĩra Jehova monanagia wĩtĩkio ta ũcio. Na Jehova ndamaconorithagia.—Thab. 22:4, 5.

17. Nĩ maũndũ marĩkũ Petero aaririkanaga mĩaka ĩĩrĩ thutha wa gũcemania na Jesu?

¹⁷ Kĩndũ ta mĩaka ĩĩrĩ thutha wa gũcemania na Jesu, nĩrĩo tũrona Petero agĩtwarithia gatarũ ũtukũ Iria-inĩ rĩa Galili, ta ũrĩa honanĩtio kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ. Tũtiũĩ nĩ ũndũ ũrĩkũ eeciragia, tondũ aarĩ na maũndũ maingĩ. Jesu nĩ aahonetie nyina wa mũtumia wa Petero. Nĩ aakoretwo athikĩrĩirie Mahunjio ma Kĩrĩma-inĩ ma Jesu. Kũgerera ũrutani wake na ciama, Jesu nĩ onanĩtie kaingĩ atĩ we nĩwe Ũthurĩtwo nĩ Jehova na nĩwe Mesia. O ũrĩa ihinda rĩahĩtũkaga, noguo Petero aahotaga gũtooria guoya na mathangania make. O na Jesu nĩ aakoretwo aamũthuura atuĩke ũmwe wa arĩa 12. No thutha-inĩ nĩ aacokire kũmenya atĩ ndaathirĩtwo biũ nĩ guoya na mathangania.

18, 19. (a) Taarĩria kĩrĩa Petero onire Iria-inĩ rĩa Galili. (b) Jesu aahingirie wendi wa Petero atĩa?

¹⁸ Gatagatĩ-inĩ ga kĩndũ thaa kenda cia ũtukũ na riũa rĩkĩratha, Petero agĩtiga o rĩmwe gũtwarithia gatarũ na agĩikara thĩ ehandĩte. Akĩona kĩndũ kĩrathiĩ makũmbĩ-inĩ! Hihi nĩ kĩĩruru kĩa mweri kĩonekaga maĩ-inĩ? Aca, kĩarĩ kĩndũ kĩrũngarũ. Aarĩ mũndũ, na aageraga igũrũ rĩa maĩ! O ũrĩa mũndũ ũcio aakuhagĩrĩria, akĩoneka ta arenda gũthiĩ amahĩtũkĩte. Marĩ amaku mũno meeciragia nĩ maitho mao maamahenagia. Mũndũ ũcio akĩmaarĩria, akĩmera atĩrĩ, “Ũmĩrĩriai; nĩ niĩ; tigai gwĩtigĩra.” Aarĩ Jesu!—Mat. 14:25-28.

¹⁹ Nake Petero akĩmũcokeria akĩmwĩra, “Mwathani, ongorũo nĩwe, njĩra njũke harĩ wee ngĩkinyaga maĩ igũrũ.” Oire ikinya rĩa mbere arĩ na ũmĩrĩru. Arĩ na gĩkeno kĩingĩ mũno nĩ ũndũ wa kĩama kĩu kĩa mwanya, nĩ eendire gwĩkĩra mũkonde atĩ aarĩ na wĩtĩkio. Eendaga gwĩka ta Jesu. Nake Jesu akĩmwĩra athiĩ. Petero akiuma gatarũ-inĩ akĩingĩra iria-inĩ agĩkinyanga maĩ. Ta hũũra mbica ũrĩa Petero aaiguaga arũgamĩte igũrũ rĩa maĩ macio. No nginya akorũo nĩ aagegire mũno aambĩrĩria gũthiĩ kũrĩ Jesu. No o rĩmwe akĩgĩa na ũndũ wa kũmũhĩngĩca.—Thoma Mathayo 14:29.

20. (a) Meciria ma Petero maahĩngĩcĩkire atĩa, na moimĩrĩro maarĩ marĩkũ? (b) Jesu aatĩtĩrithĩirie Petero ũndũ ũrĩkũ?

²⁰ Petero aabataraga kũiga meciria make harĩ Jesu, tondũ Jesu nĩwe wahũthagĩra hinya wa Jehova kũmũhotithia kũgera igũrũ rĩa makũmbĩ ma maĩ. Jesu eekire ũguo nĩ ũndũ wa ũrĩa Petero aarĩ na wĩtĩkio harĩ we. No Petero akĩhĩngĩcĩka meciria. Tũthomaga ũũ: “Ona rũhuho, agĩĩtigĩra.” Petero aambĩrĩirie kwĩrorera makũmbĩ macio maahũraga gatarũ, agĩtuĩkĩra. Hihi akĩambĩrĩria  gwĩciria ũrĩa angĩhorokera iria-inĩ rĩu na akuĩre kuo. O ũrĩa guoya wake waingĩhaga, noguo wĩtĩkio wake wanyihaga. Mũndũ ũrĩa wetĩtwo Ihiga nĩ ũndũ wa kuoneka ta atangĩenyenyeka akĩambĩrĩria kũhorokera o ta ihiga nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wake kũnyiha. O na gũtuĩka Petero nĩ oĩ gũtubĩra wega, ndaahũthĩrire ũhoti ũcio ihinda rĩrĩ. Aakaire akiuga, “Mwathani, ’honokia.” Na hĩndĩ o ĩyo Jesu agĩtambũrũkia guoko akĩmũgucia. Marĩ o igũrũ rĩa maĩ, Jesu agĩtĩtĩrithia ũndũ ũyũ wa bata akĩmwĩra: “Wee wĩtĩkĩtie o hanini, wathangania nĩkĩ?”—Mat. 14:30, 31.

21. Mathangania nĩ ũgwati nĩkĩ, na tũngĩhũrana namo atĩa?

²¹ Kĩũria kĩa Jesu “wathangania nĩkĩ?” nĩ kĩa bata. Mathangania nĩ ũgwati. O na ithuĩ tũngĩthangania, wĩtĩkio witũ no ũthiĩ ũkĩnyihaga, na tũhorokere kĩĩroho. Kwoguo nĩ twagĩrĩirũo kũhũrana na mathangania. Tũngĩka ũguo atĩa? Na njĩra ya kũiga meciria maitũ harĩa magĩrĩire. Tũngĩmaiga harĩ maũndũ marĩa matũmakagia, marĩa matũũragaga ngoro, kana marĩa mangĩtũhĩngĩca tũtige gwĩciria ũhoro wa Jehova na Mũrũwe, noguo mathangania megũkũra. No tũngĩiga meciria maitũ harĩ Jehova na Mũrũwe, harĩ maũndũ marĩa mekĩte, marĩa mareka, na marĩa mageeka nĩ ũndũ wa andũ arĩa mamendete, nĩ tũkũhota kũhũrana na mathangania.

22. Nĩkĩ nĩ wega kwĩgerekania na wĩtĩkio wa Petero?

²² Rĩrĩa Petero aarũmagĩrĩra Jesu magĩthiĩ gatarũ-inĩ, akĩona makũmbĩ maahorera. Iria rĩa Galili rĩgĩkira ki. Petero akĩnyitanĩra na arutwo arĩa angĩ kwĩra Jesu ũũ: “Ti-itherũ, wee nĩwe Mũrũ wa Ngai.” (Mat. 14:33) No mũhaka Petero akorũo nĩ aakenete mũno gũgĩkinya gũkĩa. Nĩ eerutĩte kwaga kũreka guoya ũtũme agĩe na mathangania igũrũ rĩgiĩ Jehova na Jesu. O na kũrĩ ũguo, aarĩ na maũndũ maingĩ aabataraga kũrutĩra wĩra nĩguo atuĩke Mũkristiano ũrĩ na ngumo ta cia ihiga kũringana na ũrĩa Jesu aamuonete. No nĩ aatuĩte itua rĩa gũthiĩ na mbere agĩkũragia wĩtĩkio. Hihi wee nĩ ũtuĩte itua ta rĩu? Angĩkorũo nĩguo, nĩ wega wĩgerekanagie na wĩtĩkio wa Petero.