ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိ ဒီးမၤဝဲဒ်တၢ်မၢဖိတဖၣ်မၤဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်အကျိၤလီၤ.

1.  ၁. ကစၢ်ယွၤ. ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢအမ့ၢ်ယွၤအမ့ၢ်အတီထဲတဂၤဧိၤလီၤ. ဒီးအဝဲမ့ၢ် သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ် ဒီးတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၃:၁၈; လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် စီၤအၤဘြၤဟၣ်, စီၤမိၤၡ့ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအကစၢ်ယွၤလီၤ.—၂ မိၤၡ့ ၃:၆; ၃၂:၁၁; ယိၤဟၣ် ၂၀:၁၇.

2.  ၂. လံာ်စီဆှံ. ပနာ်လၢလံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကစီၣ် လၢအဟဲဝဲလၢယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၁၇; ၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆) ပတၢ်နာ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံ ၆၆ ကတြူၢ်အဖီခိၣ်လီၤ. တၢ်အံၤပၣ်ဃုာ်ဒီး “လံာ်စီဆှံ အလီၢ်လံၤတကတြူၢ်” ဒီး “အသီတကတြူၢ်” လီၤ. သရၣ် ကၠဲးစ့ၣ် ဒ့ဘ့း ဘဲဒူ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်ဒ်အံၤလီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် နာ်ဒီးမၤထွဲဝဲ တၢ်လၢလံာ်စီဆှံ သိၣ်လိဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”  a

    ပတူၢ်လိာ် လံာ်စီဆှံဒီတဘ့ၣ် ဒီးပတနာ်ကြီတၢ်ဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါလၢ လံာ်စီဆှံအတၢ်ကွဲးအသးတနီၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အဒိ ဒီးပတဘၣ် ဟံးန့ၢ်အခီပညီလိၤလိၤဘၣ်. ​—လီၣ်ဖျါ ၁:၁.

3.  ၃. ယ့ၣ်ၡူး. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပဒိကနၣ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးပကွၢ်လိကစၢ်အဒိအတဲာ်လီၤ. ဒီးပပာ်ကဲယ့ၣ်ၡူးဒ်အမ့ၢ် ယွၤအဖိခွါ ဒီးပှၤလၢအအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၀:၂၈; မၤတၢ် ၅:၃၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၁:၂၆) ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပမၤလိဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတမ့ၢ် သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ်ဘၣ် ဒီးတၢ်သိၣ်လိလၢအမ့ၢ် ယွၤသၢဂၤတဂၤဃီန့ၣ် လံာ်စီဆှံ တသိၣ်လိဝဲစ့ၢ်ကီးဘၣ်.​—ယိၤဟၣ် ၁၄:၂၈.

4.  ၄. ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ်. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ပၢတၢ်ပြးနီၢ်နီၢ်လၢ အိၣ်လၢမူခိၣ် ဒီးတမ့ၢ်တၢ်အိၣ်လၢ ပှၤသးပူၤဘၣ်. ဘီမုၢ်အံၤ ကမၤဟးဂီၤကွံာ် ကယဲၢ်ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးခဲလၢာ် ဒီးကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၂:၄၄; မးသဲ ၆:၉, ၁၀) တယံာ်လၢၤဘၣ် ဘီမုၢ်အံၤ ကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်လီၤ. မ့ၢ်လၢလံာ်စီဆှံ တၢ်စံးပာ်တဖၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ “မုၢ်နံၤအခံကတၢၢ်” အဃိန့ၣ်လီၤ. ​—၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၅; မးသဲ ၂၄:၃-၁၄.

    ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ်မူခိၣ်ဘီမုၢ် အစီၤပၤလီၤ. ကစၢ်စးထီၣ်ပၢတၢ်ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ.​—လီၣ်ဖျါ ၁၁:၁၅.

5.  ၅. တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ. ထဲဒၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးန့ၣ် မၤပူၤဖျဲးပှၤလၢ တၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်သံသ့ဝဲလီၤ. (မးသဲ ၂၀:၂၈; မၤတၢ် ၄:၁၂) ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အံၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်နာ် ခီဖျိလၢ ပဆီတလဲပတၢ်အိၣ်မူ ဒီးဒိးဘျၢပသးလၢထံန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀; ယိၤဟၣ် ၃:၁၆; မၤတၢ် ၃:၁၉, ၂၀) ပှၤတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်နာ် ခီဖျိလၢအတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၂:၂၄, ၂၆) ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဒၣ်ပတၢ်တသ့ဘၣ်, ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်သ့ ခီဖျိလၢ “ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်” လီၤ.​—ကလၤတံ ၂:၁၆, ၂၁.

6.  ၆. မူခိၣ်. ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူး, ဒီးမူခိၣ်ကလူးလၢအတီတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲလၢမူခိၣ် ဒ်ပှၤနီၢ်သးဖိအသိးလီၤ.  b (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၃:၁၉-၂၁; မၤတၢ် ၇:၅၅) ထဲဒၣ်ပှၤ ၁၄၄, ၀၀၀ န့ၣ်ကထီၣ်ဘၣ်လၢမူခိၣ် ဒီးကပၢဃုာ်တၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ.​—ဒၤနံးယ့လး ၇:၂၇; ၂ တံၤမသ့း ၂:၁၂; လီၣ်ဖျါ ၅:၉, ၁၀; ၁၄:၁, ၃.

7.  ၇. ဟီၣ်ခိၣ်. ကစၢ်ယွၤတ့လီၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒ်သိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၄:၅; ၁၁၅:၁၆; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁:၄) ပှၤလၢအဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လၢ အလၢအပှဲၤ ဒီးအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.​—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၁၁, ၃၄.

8.  ၈. တၢ်အၢတၢ်သီဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်. ခီဖျိလၢ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ ပူထီၣ်ထီဒါဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဃိ တၢ်အၢတၢ်သီဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ် အိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၈:၄၄) မူခိၣ်ကလူးတဂၤအံၤ မ့ၢ် “စၤတၣ်,” “မုၣ်ကီၤလံၢ်” လီၤ. ဒီးအဝဲကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အဆိကတၢၢ်ခံဂၤ ဒ်သိးကပူထီၣ်ထီဒါတၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် အဖိအလံၤတဖၣ် ဘၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၁-၆; ရိမ့ၤ ၅:၁၂) ဒ်သိးကစံးဆၢက့ၤ တၢ်သံကွၢ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤပျဲဝဲ တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲတပျဲဝဲတၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်အံၤလီၤစိၤဘၣ်.

9.  ၉. တၢ်သံ. ဖဲပှၤသံဝဲအခါန့ၣ် တသ့ၣ်ညါတၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၆:၄; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅, ၁၀) အဝဲသ့ၣ် တတူၢ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢ လရာ်မ့ၣ်အူအပူၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်.

    ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤကမၤမူထီၣ်က့ၤဝဲ ပှၤသံအကကွဲၢ်လၢ အကထိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၄:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တအိၣ်မူ ဒ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအသိးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤလီၤ. ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ အသီတဘျီအဂီၢ်န့ၣ် တအိၣ်လၢၤဘၣ်. ​—လီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၄,၁၅.

10.  ၁၀. ဟံၣ်ဖိဃီဖိ. ပဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအမ့ၢ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဒၣ် မါတဂၤ ဝၤတဂၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်ဘၢမါ အဲၣ်ဘၢဝၤအဃိ ပှၤမၤကတၢၢ်ကွံာ်အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ (divorce) တသ့ဘၣ်. (မးသဲ ၁၉:၄-၉) ပနာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၅:၂၂-၆:၁.

11.  ၁၁. ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်. ပတသူထူၣ်စုညါ ဒီးတၢ်ဂီၤတၢ်ဖီၣ်တဖၣ် လၢပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. (၅ မိၤၡ့ ၄:၁၅–၁၉; ၁ ယိၤဟၣ် ၅:၂၁) ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်လၢလာ်တဖၣ်အံၤလီၤ-

    •   ပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူယွၤအအိၣ်—ဖံလံးပံၤ ၄:၆.

    •   ပဖးဒီးမၤလိလံာ်စီဆှံ—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၁-၃.

    •   ပဆိကမိၣ်ထံတၢ်လၢပမၤလိဘၣ် လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၇:၁၂.

    •   ပထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ဒီးဃ့ဘါထုကဖၣ်, မၤလိလံာ်စီဆှံ, သးဝံၣ်တၢ်, တဲဖျါထီၣ်ပတၢ်နာ်, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤအဂၤ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သးကဒဲကဒဲ—ကလီးစဲ ၃:၁၆; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၃-၂၅.

    •   ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ဘီမုၢ်တၢ်သးခုအကစီၣ်”—မးသဲ ၂၄:၁၄.

    •   ပမၤစၢၤပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်—ယၤကိာ် ၂:၁၄-၁၇.

    •   ပသူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်အဂုၤအဂၤတဖၣ် ဒ်သိးကမၤဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ် တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံအတၢ်မၤအဂီၢ်—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၂၇:၁.

    •   ပမၤစၢၤပှၤအဂၤ ဖဲန့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအိၣ်ထီၣ်ဝဲအခါ—မၤတၢ် ၁၁:၂၇-၃၀.

12.  ၁၂. ပတၢ်ကရၢကရိ. ပဘၣ်တၢ်ကရၢကရိထီၣ်ပှၤ ဒ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖုဘၣ်တဖုအသိးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ကရူၢ်လၢ အအံးထွဲကွၢ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘူးအလဲဘၣ်. (မးသဲ ၁၀:၈; ၂၃:၈) ပတဃ့တၢ်ဆံဆဲၣ်ပူဘၣ် ဒီးဖဲပမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်အခါန့ၣ် ပတထၢတၢ်မၤဘူၣ်ဘၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၉:၇) ပတၢ်မၤခဲလၢာ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤ ခီဖျိတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်လီၤဝဲလၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.

     ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်န့ၣ် မ့ၢ်ခရံာ်ဖိဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤစှၤဂၤလၢ ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒီးမၤတၢ်လၢဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် ဒ်သိးကအံၤထွဲကွၢ်ထွဲ ဒီးဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.​—မးသဲ ၂၄:၄၅.

13.  ၁၃. ပတၢ်ဃူတၢ်ဖိး. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်တမံၤဃီလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁:၁၀) ပဂုာ်ကျဲးစၢးစ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်အဲၣ်လီၤထဲအကလုာ်, တၢ်နီၤဖးကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်အဒူၣ်အဆၢ မ့တမ့ၢ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤအဂၤ အသုတအိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၀:၃၄, ၃၅; ယၤကိာ် ၂:၄) ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ တၢ်ကိးမံၤဒဲးအပူၤ သနာ်က့ ပဃုထၢတၢ်လၢ ပသးဒၣ်ဝဲသ့လီၤ. ယဟိဝၤ ပှၤအုၣ်အသးတဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ် ဒ်ခရံာ်ဖိအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.​—ရိမ့ၤ ၁၄:၁-၄; ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄.

14.  ၁၄. ပလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး. ပဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤခဲလၢာ်အပူၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၃:၃၄, ၃၅) ပဟးဆှဲးတၢ်လၢ အတဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးဘၣ်. တၢ်အံၤပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်သွီတၢ်သွံၣ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၅:၂၈, ၂၉; ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁) ပအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် ဒီးပတပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤအကျါဘၣ်. (မးသဲ ၅:၉; ယၡါယၤ ၂:၄) ပယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်လၢ ပဟီၣ်ကဝီၤပူၤ ဒီးပဒိကနၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ တထီဒါလိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.​—မးသဲ ၂၂:၂၁; မၤတၢ် ၅:၂၉.

15.  ၁၅. ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “အဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤဒ် နအဲၣ်လီၤနသးဒၣ်နဲအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.” အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် “တဘၣ်ဃးဘၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်” ဘၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၂:၃၉; ယိၤဟၣ် ၁၇:၁၆) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိးပက “မၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤကညီကိးဂၤဒဲး” လီၤ. ပတမၤဘၣ်ထွဲလိာ်ပသးဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်. (ကလၤတံ ၆:၁၀; ၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၄) ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပပာ်ကဲ ပှၤကိးဂၤဒဲးအတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁၂.

 နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ဘၣ်ဃး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် နုာ်လီၤကွၢ်လၢ ပပှာ်ယဲၤသန့ (website), ဆဲးကျိးဒီးပဝဲၤတြၢ်တဖျၢၣ်ဖျၢၣ်, ဟဲထီၣ်ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်လၢ အိၣ်လၢနဟီၣ်ကဝီၤ မ့တမ့ၢ် သံကွၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤဂၤ လၢနဟီၣ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်တက့ၢ်.