တၢ်မၤလိ ၅
“ပိာ်မုၣ်အဂ့ၤအဝါ”
၁, ၂. (က) နီၢ်ရူၤသး မၤဝဲတၢ်မၤမနုၤလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ် နီၢ်ရူၤသးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါမနုၤလဲၣ်.
နီၢ်ရူၤသးချံးလီၤအခီၣ် ဖဲဘုမုယီၤအကပၤ လၢအဝဲထၢဖှိၣ်ဃာ်ဝဲ လၢဒီတနံၤညါအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ လၢဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ် တၢ်ခံးလီၤဝဲကယီကယီလံ. ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ စံာ်ပျီပူၤတဖၣ် က့ၤက့ၤဝဲဆူဝ့ၢ်အတြဲၤ လၢအိၣ်လၢတၢ်လူၢ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်မီၣ် နီၢ်ရူၤသးစးထီၣ်မၤတၢ်လၢ ဂီၤခီဂီၤဂီၤတုၤလီၤလၢ မုၢ်လီၤနုာ်အဆၢကတီၢ်အဃိ အဝဲကလီၤဘှံးလီၤတီၤဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ အဝဲဆဲးမၤဒံးတၢ်အဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်ဝဲနီၣ်တီၢ် ဒီးတီၢ်ဝဲဘုကဒိၣ် ဒ်သိးဘုအဖျၢၣ်တဖၣ် ကလီၤဆှုဝဲအဂီၢ်လီၤ. အဝဲဘၣ်မၤဝဲတၢ်မၤ ကီကီခဲခဲဘၣ်ဆၣ် တနံၤအံၤ မ့ၢ်မုၢ်နံၤလၢအဂ့ၤလၢအဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအမၤန့ၢ်ဝဲဘုအါန့ၢ်ဒံး လၢအဆိကမိၣ်ပာ်စၢၤဝဲန့ၣ်လီၤ.
၂ မုၣ်ကမဲဖိလၢ အမ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးအံၤ မ့ၢ်အတၢ်အိၣ်မူ ကဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်ဝဲ ကယီကယီဧါ. ဒ်တၢ်မၤလိလၢအပူၤကွံာ်တခါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ နီၢ်ရူၤသးဆၢတဲာ်လီၤအသး လၢအကလဲၤပိာ်ဝဲအမံၤပှၢ် နီၢ်နၤဧမံအခံဆူ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးအၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲ အမံၤပှၢ်နီၢ်နၤဧမံ လၢအကသံဃုာ်မူဃုာ်ဒီးအီၤ ဒီးကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. မုၣ်ကမဲခံဂၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးန့ၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်မိၤအးဒီးလဲၤဝဲဆူ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်လီၤ. ဖဲနီၢ်ရူၤသးလၢအမ့ၢ် ပှၤမိၤအးမုၣ်တဂၤ ဟဲတုၤဝဲလၢဝ့ၢ်ပူၤအံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လၢ အကဲဘျုးကဲဖှိၣ်လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ ဒီးပှၤအိၣ်ဟဲလၢထံကီၢ်အဂၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအလူၤပိာ်ထွဲဝဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးရ့အီၤလၢ တၢ်သးကညီၤအပူၤလီၤ. ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ အဖီခိၣ်အဃိ အသးကမုာ်ထီၣ်ဝဲဒိၣ်မးလီၤ.
၃, ၄. (က) စီၤဘိၤဧး စံးပတြၢၤဝဲ နီၢ်ရူၤသးဒ်လဲၣ်. (ခ) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါဂၤ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ ကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ နီၢ်ရူၤသးအဒိအတဲာ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၃ ပှၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤနီၢ်ရူၤသးအကျါန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးစီၤဘိၤဧးစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒီးစီၤဘိၤဧးန့ၣ် အသးပှၢ်ဝဲလံ. စီၤဘိၤဧး မ့ၢ်ပှၤလၢအကဲဒိၣ်ကဲပှၢ်တဂၤ ဒီးနီၢ်ရူၤသး လဲၤထၢဘုစဲၤလၢ အစံာ်ပျီပူၤလီၤ. စီၤဘိၤဧး ပာ်ဝဲနီၢ်ရူၤသး ဒ်အဖိမုၣ်တဂၤလီၤ. ဖဲနီၢ်ရူၤသးဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ စီၤဘိၤဧး စံးပတြၢၤအီၤလၢ အကွၢ်ထွဲဝဲအမံၤပှၢ်နီၢ်နၤဧမံ ဒီးဃုထၢဝဲလၢ ကအိၣ်သဒၢဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဒံးဆ့ဖီလာ်အခါန့ၣ် အဝဲကနံၤကမှံထီၣ်ဝဲလီၤ.—ဖး ရူၤသး ၂:၁၁-၁၄ တက့ၢ်.
၄ ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ နီၢ်ရူၤသးကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူကမၤအသးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲမ့ၢ်ပှၤအိၣ်ဟဲလၢထံဂၤကီၢ်ဂၤ ဒီးအဝၤဒီးအဖိတအိၣ်ဘၣ်အဃိ အဝဲကဆိကမိၣ်လီၤ
အသးလၢ ခါဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်ယကွၢ်ထွဲလီၤယသး ဒီးယမံၤပှၢ်ကန့ၢ်ဒံးဧါ. တၢ်ထၢဖှိၣ်ဝာ်ဖှိၣ် ဘုလၢစံာ်ပျီပူၤန့ၣ် ကလၢအီၣ်လၢအီလၢ ယဂီၢ်ထီဘိဧါ. ဒီးဖဲယသးပှၢ်ထီၣ်အခါန့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဂၤ ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲယၤလဲၣ်. နီၢ်ရူၤသး မ့ၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပဒိသူၣ်ဒိသးလၢအဖီခိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ ကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ ပှၤအါဂၤလၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. နီၢ်ရူၤသး အတၢ်နာ်မၤစၢၤအီၤလၢ ကလဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပမၤလိ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအခါ ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ ပကွၢ်လိမၤဒိး နီၢ်ရူၤသးသ့လၢ ကျဲအါဘိန့ၣ်လီၤ.ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲအခီပညီဒ်လဲၣ်
၅, ၆. (က) နီၢ်ရူၤသး ထၢဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲဘုလၢ စီၤဘိၤဧးအစံာ်ပျီပူၤ အဆိကတၢၢ်တသီန့ၣ် အဝဲမၤန့ၢ်ဝဲထဲလဲၣ်. (ခ) ဖဲနီၢ်နၤဧမံ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲအဒဲၣ်မုၣ် လၢအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤဟဲက့ၤတုၤဝဲအခါ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၅ ဖဲနီၢ်ရူၤသး တီၢ်ဝဲဘုကဒိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ မၤန့ၢ်ဝဲဘုတအ့ဖး (၁၄ ကံလိ) ဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဝံၤဒီးအဝဲဘိၣ်ထီၣ်အဘု ဒီးတီထီၣ်ဝဲလၢအခိၣ်လိၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲနီၢ်ရူၤသး က့ၤဆူအဟံၣ်လၢဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် အပူၤန့ၣ်မုၢ်လီၤနုာ်ဝဲလံ.—ရူၤသး ၂:၁၇.
၆ ဖဲနီၢ်နၤဧမံ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲအဒဲၣ်မုၣ် လၢအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤဟဲက့ၤတုၤဝဲအခါ အဝဲကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. အဂၤတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢနီၢ်ရူၤသးဟဲက့ၤတီဝဲ ဘုအဘိၣ်ဒိၣ်ထဲအံၤညါအဃိ အဝဲကဖုးဘၣ်အသးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် နီၢ်ရူၤသးဟဲက့ၤစိာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အီၣ်တနီၤလၢ စီၤဘိၤဧးဒုးအီၣ်ဝဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ အီၣ်သကိးတၢ်အီၣ်အံၤအခါန့ၣ် နီၢ်နၤဧမံသံကွၢ်အဒဲၣ်မုၣ်လၢ “တနံၤညါအံၤ နလဲၤထၢဘုဖဲလဲၣ်. နလဲၤမၤတၢ်လၢ မတၤအစံာ်ပျီပူၤလဲၣ်. မ်ယွၤဆိၣ်ဂ့ၤပှၤတဂၤလၢ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်နၤန့ၣ်တက့ၢ်.” (ရူၤသး ၂:၁၉, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) နီၢ်နၤဧမံမ့ၢ်ပှၤလၢ အထိၣ်ထံစီၤထံတၢ်တဂၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒ်သိးအဒဲၣ်မုၣ် ကမၤန့ၢ်ဝဲဘုအါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ် ပှၤတဂၤဂၤ ကဘၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤလၢ တၢ်သးကညီၤအပူၤလီၤ.
၇, ၈. (က) နီၢ်နၤဧမံထံၣ်ဝဲလၢ စီၤဘိၤဧးအတၢ်သးကညီၤန့ၣ် ဟဲလၢမတၤတဂၤအအိၣ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. (ခ) နီၢ်ရူၤသးဆဲးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီ လၢအမံၤပှၢ်အဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်.
၇ ဖဲအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ တဲသကိးတၢ်အခါ နီၢ်ရူၤသးတဲဘၣ်အမံၤပှၢ် လၢစီၤဘိၤဧး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤ လၢအဖီခိၣ်အါမးလီၤ. လၢတၢ်သူၣ်ပိၢ်သးဝးအပူၤ နီၢ်နၤဧမံစံးဘၣ်အီၤလၢ– “မ်ယွၤလၢအဟံးဃာ် အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤထီဘိ ဆူပှၤသံဒီးပှၤမူတဂၤန့ၣ် ဆိၣ်ဂ့ၤစီၤဘိၤဧးတက့ၢ်.” (ရူၤသး ၂:၂၀, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) နီၢ်နၤဧမံထံၣ်ဝဲလၢ စီၤဘိၤဧးအတၢ်သးကညီၤန့ၣ် ဟဲဝဲလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ခီဖျိအဝဲနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ် လၢကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်သးကညီၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ပှၤလၢအပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်လီၤ. *—ဖး ကတိၤဒိ ၁၉:၁၇ တက့ၢ်.
၈ နီၢ်နၤဧမံ ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဝဲ နီၢ်ရူၤသးလၢ အဝဲကတူၢ်လိာ်စီၤဘိၤဧးအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒီး ဆဲးထၢဝဲဘုစဲၤဃုာ်ဒီး စီၤဘိၤဧးအခ့အပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်သိးပှၤအဂၤသုတဟဲမၤတံာ်တာ်အီၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးဒိကနၣ်ဝဲ နီၢ်နၤဧမံအကလုၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲဆဲး “အိၣ်ဝဲဆိးဝဲဒီး အမံၤပှၢ်ပိာ်မုၣ်လီၤ.” ရူၤသး ၂:၂၂, ၂၃) တဘျီအံၤစ့ၢ်ကီး နီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်လၢအတီ လၢအမံၤပှၢ်အဖီခိၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသး အဒိအတဲာ်လၢအဂ့ၤအံၤ ကြၢးထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကသံကွၢ်လီၤက့ၤ ပသးဒ်အံၤလီၤ. မ့ၢ်ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ရ့လိာ်သးဧါ, မ့ၢ်ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီဒီး မၤစၢၤပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤအဆၢကတီၢ်ဧါ. ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ပှၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ် လၢအတီန့ၣ်လီၤ.
(နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံ အဒိအတဲာ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤလၢ ပကဘၣ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ
၉. ဘၣ်ဃးဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤ လၢနီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံ အအိၣ်လဲၣ်.
၉ နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံန့ၣ် ပတဲလၢအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိကသ့ဧါ. ပှၤတနီၤနီၤတဲဝဲလၢ ဒ်သိးကကဲထီၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး ဝၤ, မါ, ဖိခွါ, ဖိမုၣ်, ဖံဖုဒီးပှၤလၢအဂၤတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်နၤဧမံဒီးနီၢ်ရူၤသး အဒိအတဲာ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်သးကညီၤလၢ တဂၤဒီးတဂၤအဖီခိၣ်န့ၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိမ့ၢ်အိၣ်ထဲစှၤဂၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢအပှဲၤဒီးတၢ်သးခုသ့ဝဲလီၤ. မ့ၢ်နပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ နဟံၣ်ဖိဃီဖိဧါ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ် သနာ်က့ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအသိးလီၤ.—မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀.
“ပှၤလၢအပှ့ၤက့ၤတၢ်လၢပဂီၢ်”
၁၀. နီၢ်နၤဧမံ အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤဝဲ နီၢ်ရူၤသးဒ်လဲၣ်.
၁၀ ပှၤစးထီၣ်ကူးဝဲဘုမုယီၤလၢ လါအ့ဖြ့ၣ်တုၤလီၤလၢလါယူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် နီၢ်ရူၤသးထၢဝဲ ဘုစဲၤလၢစီၤဘိၤဧး အစံာ်ပျီပူၤန့ၣ်လီၤ. တနွံဘၣ်တနွံ လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲဒီး နီၢ်နၤဧမံကဆိကမိၣ်ဝဲထီဘိလၢ မ့ၢ်ယမၤစၢၤ ယဒဲၣ်မုၣ်လၢယအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤအံၤ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်မိၤအးအခါ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဃုန့ၢ်နီၢ်ရူၤသးအဝၤ လၢအသီတဂၤန့ၣ်တဘၣ်ဝဲဘၣ်. (ရူၤသး ၁:၁၁-၁၃) ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤန့ၣ်နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်ဆိကမိၣ် တဒ်သိးဒီးလၢညါလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲစံးဘၣ် နီၢ်ရူၤသးလၢ– “ယဖိမုၣ်ဧၢ, ယကဃုတၢ်အိၣ်ဘှံးလၢနဂီၢ် ဒ်သိးတၢ်ဂ့ၤကဘၣ်နၤန့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.” (ရူၤသး ၃:၁) ဖဲန့ၣ်အခါ လုၢ်လၢ်အိၣ်ဝဲလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်ကဃုန့ၢ်ဝဲ အဖိတဖၣ် အသးသမူတံၤသကိးန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နၤဧမံ ပာ်ဝဲနီၢ်ရူၤသး ဒ်အဖိမုၣ်နီၢ်နီၢ်တဂၤအသိးလီၤ. ဒီးအဲၣ်ဒိးဃုန့ၢ်ဝဲ နီၢ်ရူၤသးအ “တၢ်အိၣ်ဘှံး” အလီၢ်လီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်ဝဲဒၣ် အဝဲအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နီၢ်ရူၤသးကအိၣ်ဒီးအဟံၣ်အဃီ လၢအပှဲၤဒီးတၢ်ကဟုကယာ် ဒီးကန့ၢ်ဘၣ်အဝၤလၢ ကကွၢ်ထွဲအီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်နၤဧမံ ကမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၁, ၁၂. (က) ဖဲနီၢ်နၤဧမံ စံးဝဲလၢစီၤဘိၤဧး မ့ၢ်ဝဲ “ပှၤလၢအပှ့ၤက့ၤတၢ်လၢပဂီၢ်” န့ၣ် အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဖဲလဲၣ်တခါလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီးနီၢ်နၤဧမံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် နီၢ်ရူၤသး အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဖဲနီၢ်ရူၤသး တဲဝဲစီၤဘိၤဧးအဂ့ၢ် အဆိကတၢၢ်တဘျီန့ၣ် နီၢ်နၤဧမံစံးဝဲလၢ– “ပှၤကညီတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ပဘူးပတံၢ်တဂၤ, ပှၤလၢအပှ့ၤက့ၤတၢ်လၢပဂီၢ် . . . လီၤ.” (ရူၤသး ၂:၂၀) အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်. ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အကဲဘျုးလၢ ပှၤလၢအဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ခီဖျိကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲ မ့တမ့ၢ် အဝၤသံဝဲအဃိလီၤ. အဒိ ပှၤမုၣ်ကမဲလၢ အဖိတအိၣ်န့ၣ် အသးကဘၣ်ဒိဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ခီဖျိလၢ အစၢၤအသွဲၣ်တအိၣ်ဘၣ်အဃိ အဝၤအမံၤ ကဘၣ်တၢ်မၤဟါမၢ်ကွံာ်အီၤလီၤ. ဒ်သိးပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ အဝၤအမံၤအသၣ် ဒီးအစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်သု တလီၤမၢ်ကွံာ်တဂ့ၤအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပိာ်ခွါလၢအသံတ့ၢ်တဂၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဟံးန့ၢ်က့ၤပိာ်မုၣ်လၢ အအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်တဂၤအံၤသ့ဝဲလီၤ. *—၅ မိၤ. ၂၅:၅-၇.
၁၂ ခဲအံၤနီၢ်နၤဧမံ ကတဲဘၣ်ဝဲ နီၢ်ရူၤသးလၢ ယတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ အိၣ်လၢနဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ထံၣ်ကမှံကွၢ်, ဖဲနီၢ်ရူၤသး ဒိကနၣ်ဝဲအမံၤပှၢ်အတၢ်ကတိၤအခါ အမဲာ်ချံကကျိၣ်ထီၣ်ဝဲဒီး ကကမၢကမၣ်ဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးအလုၢ်အလၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အသီလၢ နီၢ်ရူၤသးအဂီၢ်ဒံးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲနီၢ်နၤဧမံ တဲဘၣ်အီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအခါ နီၢ်ရူၤသးဒိကနၣ်ဝဲ လၢတၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မဲာ်ဆှး ဒီးမၤဘၣ်ဒိ နီၢ်ရူၤသးအလၤကပီၤသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ နီၢ်ရူၤသး အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲ အမံၤပှၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဒီးစံးဝဲလၢ– “ကယဲၢ်တၢ်လၢနစံးဘၣ်ယၤခဲလၢာ်န့ၣ် ယကမၤလီၤ.”—ရူၤသး ၃:၅.
၁၃. နီၢ်ရူၤသးဒိကနၣ်ဝဲ ပှၤသးပှၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိလၢအအိၣ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး ယိၤဘး ၁၂:၁၂.)
၁၃ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပှၤသးစၢ်တဖၣ် တအဲၣ်ဒိးတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအတၢ်လဲၤခီဖျိအိၣ်အါန့ၢ်အီၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဘၣ်. ဒီးပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲတသ့ဘၣ်. နီၢ်ရူၤသး အဒိအတဲာ်လၢအဂ့ၤအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဒိကနၣ်ပှၤသးပှၢ်လၢ အအဲၣ်အီၤတဂၤဂၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၁:၁၇, ၁၈ တက့ၢ်.) နီၢ်နၤဧမံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲနီၢ်ရူၤသး လၢကမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးဖဲနီၢ်ရူၤသး မၤပိာ်ထွဲဝဲန့ၣ် ကဲဘျုးလၢအဂီၢ်ဧါ.
နီၢ်ရူၤသးလဲၤလၢ ကြဲၢ်ပူၤ
၁၄. ကြဲၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးပှၤသူအီၤလၢ တၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်.
၁၄ ဖဲမုၢ်ဟါလီၤန့ၣ် နီၢ်ရူၤသးလဲၤလီၤဝဲဆူ ကြဲၢ်ပူၤလီၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲက့ၤစိာ်ဝဲဘုကဒိၣ် လၢကြဲၢ်ပူၤဒ်သိးကတီၢ်ဝဲ ဒီးနီၤဖးဘုဒီးလီၢ်ဘိန့ၣ်လီၤ. ညီနုၢ်ကြဲၢ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်လီၢ်ထီၣ်ထီ, ဖဲကလံၤဟဲအူတၢ်ဆူၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ကနီၤဖးဝဲဘုဖျၢၣ်လၢအအိၣ်လၢ ဖ့ဒီးလီၢ်ဘိအကျါအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သူဝဲနီၣ်ဆဲး မ့တမ့ၢ် နီၣ်တရီာ်တၢ် ဒီးဖှံထီၣ်ဘုလၢ တၢ်ဖးဖီ ဒ်သိးဖ့ဒီးလီၢ်ဘိတဖၣ် ကဒံပိာ်ထွဲကလံၤအခံအဂီၢ်လီၤ.
၁၅, ၁၆. (က) ဖဲစီၤဘိၤဧး မၤတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်မနုၤမၤအသးလဲၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်. (ခ) နီၢ်ရူၤသး မံဝဲလၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် စီၤဘိၤဧးသ့ၣ်ညါဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၅ နီၢ်ရူၤသး ခိးကွၢ်တၢ်လၢအယံၤ တုၤလၢပှၤမၤတၢ်ဖိ မၤတၢ်ဝံၤတစုလီၤ. စီၤဘိၤဧး ကွၢ်ထွဲဝဲအပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် မၤတၢ်တုၤလၢအဝဲသ့ၣ် မၤန့ၢ်ဝဲဘုအပူၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မၤဝံၤဝဲအခါ စီၤဘိၤဧးအီၣ်တၢ်ကးကးဝံၤဒီး မံနီၤဝဲလၢဘုအကပၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤထူစံာ်ဖိတဖၣ် ကမံအိၣ်ခိးဝဲအဘု ဒ်သိးတၢ်ဘျၣ်သုတဟုၣ် အဘုတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးနီၢ်ရူၤသးထံၣ်ဝဲလၢ စီၤဘိၤဧး တီၤလီၤအခိၣ်ဒီးမံဝဲလီၤ. အဃိခဲအံၤန့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်လၢ နီၢ်ရူၤသးကမၤဝဲ ဒ်အမံၤပှၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအီၤအသိးန့ၣ်လီၤ.
၁၆ နီၢ်ရူၤသး လဲၤဃီၤဝဲဆူ စီၤဘိၤဧးအကပၤကယီကယီ ဒီးအသးဖိကနိးညါ. အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ စီၤဘိၤဧးမံဘၣ်အသးလံ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲစးထီၣ်မၤဝဲဒ် အမံၤပှၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤအသိးလီၤ. နီၢ်ရူၤသးလဲၤဃီၤလၢအခီၣ်ထံး, အိးထီၣ်ယၣ်တစဲးလၢ စီၤဘိၤဧးအခီၣ်လၣ်လိၤ ဒီးအဝဲမံနီၤဝဲလီၤ. ဒီးအဝဲအိၣ်ခိးဝဲလၢ စီၤဘိၤဧးကပၢၢ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးဘၣ်အိၣ်ခိးတၢ် ယံာ်ထဲအံၤညါအဃိ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤတၢ် ဃၢဒ်သိးဒီးချံးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဖးဖီမုၢ်န့ၣ် တၢ်ခုၣ်ဝဲအဃိ စီၤဘိၤဧး ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ဂိၢ်အသးအဃိ ထုးက့ၤအယၣ် ဒ်သိကကးဘၢက့ၤအခီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲထုးက့ၤအယၣ်အခါ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤအိၣ်လၢအခီၣ်ထံး တဂၤဂၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ကွၢ်ကွၢ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤမံလီၤလၢ အခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ.” —ရူၤသး ၃:၈.
၁၇. ပှၤတနီၤလၢအစံးဝဲလၢနီၢ်ရူၤသး အတၢ်ကတိၤဒီး အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအတကြၢးတဘၣ်ဝဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ကပာ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤခံမံၤလဲၣ်.
ရူၤသး ၃:၉) ပှၤလၢအဃု သ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံတနီၤန့ၣ် စံးဝဲလၢနီၢ်ရူၤသး အတၢ်ကတိၤဒီး အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအံၤန့ၣ် ဖျါလၢအကွဲမုာ်ဝဲ စီၤဘိၤဧးလၢ ကမံဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ထံၣ်န့ၣ် တဘၣ်ဝဲလ့ၤတက့ၤဘၣ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ကပာ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ခံမံၤအံၤအဃိလီၤ. တၢတမံၤန့ၣ် နီၢ်ရူၤသး ကမၤဝဲဒ်လုၢ်လၢ် လၢညါအိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. လုၢ်လၢ်လၢညါတဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး လုၢ်လၢ်လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပတကြၢးဆိကမိၣ်လၢ နီၢ်ရူၤသး မၤတၢ်လၢအလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်ဘၣ်. ခံမံၤတမံၤန့ၣ် စီၤဘိၤဧး အတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါန့ၢ်ပှၤလၢ နီၢ်ရူၤသးမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအဂ့ၤ ဒီးမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အလီၤစံးပတြၢၤန့ၣ်လီၤ.
၁၇ စီၤဘိၤဧး သံကွၢ်နီၢ်ရူၤသးလၢ “နမ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်” ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲနီၢ်ရူၤသး စံးဆၢက့ၤအီၤအဆၢကတီၢ် အကလုၢ်ကနိးဝဲလီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢ “ယမ့ၢ်နကုၢ်ပိာ်မုၣ် နီၢ်ရူၤသးလီၤ. ဒါလီၤနယၣ်လၢယဖီခိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နမ့ၢ်ပှၤကြၢးပှ့ၤက့ၤတၢ်တဂၤလီၤ.” (၁၈. ဒ်သိးနီၢ်ရူၤသး အသးကမုာ်ထီၣ်က့ၤအဂီၢ်န့ၣ် စီၤဘိၤဧး တဲအီၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးနီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီန့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤခံမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလဲၣ်.
၁၈ ခီဖျိလၢစီၤဘိၤဧး တဲဆၢက့ၤအီၤလၢ တၢ်ကတိၤကပုာ်လုးကဖီလီအဃိ နီၢ်ရူၤသး အသးကမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ဒီးစီၤဘိၤဧး စံးဝဲလၢ “ယဖိမုၣ်ဧၢ, မ်နဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢယွၤတက့ၢ်. နမၤဘျုးမၤဖှိၣ်တၢ်လၢအခံကတၢၢ် ဂ့ၤန့ၢ်လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ်တက့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤထူးပှၤတီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, နတပိာ်ဘၣ်ဖိၣ်သၣ်ခွါအခံဘၣ်.” (ရူၤသး ၃:၁၀) ဖဲစီၤဘိၤဧး စံးဝဲလၢ “နမၤဘျုးမၤဖှိၣ်တၢ်လၢ . . . အခီၣ်ထံး” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ဖဲနီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီ ခီဖျိလၢအဝဲဟဲက့ၤပိာ်ဝဲ နီၢ်နၤဧမံအခံလၢအံၣ်စရ့လးထံကီၢ် ဒီးကွၢ်ထွဲဝဲအမံၤပှၢ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဘိၤဧး စံးကဒီးဝဲလၢ “နမၤဘျုးမၤဖှိၣ်တၢ်လၢ အခံကတၢၢ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်လၢနီၢ်ရူၤသး မၤဝဲခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ စီၤဘိၤဧး သ့ၣ်ညါဝဲလၢနီၢ်ရူၤသး မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢအဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤ ဒီးအသးစၢ်ဒံးဝဲအဃိ ကဃုန့ၢ်အဝၤလၢ အကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤန့ၣ်ညီဝဲလီၤ. နီၢ်ရူၤသး မၤဘျုးဝဲနီၢ်နၤဧမံ တကးဒံးဘၣ်အမဲာ်ညါ အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤဘျုးစ့ၢ်ကီး အမံၤပှၢ်ပိာ်ခွါလၢအသံတ့ၢ်တဂၤ ဒ်သိးအမံၤ သုတဟါမၢ်ကွံာ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတအဲၣ်လီၤထဲ အနီၢ်ကစၢ်သးအဃိ ပဆိကမိၣ်ကွၢ်သ့လၢ စီၤဘိၤဧးကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ နီၢ်ရူၤသးထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၉, ၂၀. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤဘိၤဧး တဖျီအသးဒီး နီၢ်ရူၤသးတဘျီဃီလဲၣ်. (ခ) စီၤဘိၤဧး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤလၢ နီၢ်ရူၤသးအဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်ဃးဒီး နီၢ်ရူၤသးအသူးသ့ၣ်လၤကပီၤန့ၣ် စီၤဘိၤဧးဒီသဒၢဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၉ စီၤဘိၤဧးစံးကဒီးဝဲလၢ– “ခဲကနံၣ်အံၤ နီၢ်ရူၤသးဧၢ, ဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤ. ကယဲၢ်တၢ်လၢနစံးဘၣ်ယၤခဲလၢာ်န့ၣ် ယကမၤယဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤဝ့ၢ်ဖိကိးဂၤသ့ၣ်ညါလၢ နမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢအဂ့ၤအဝါတဂၤလီၤ.” (ရူၤသး ၃:၁၁, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) စီၤဘိၤဧး သးအိၣ်ဖျီအသး ဒီးနီၢ်ရူၤသးန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးဃ့ဝဲလၢ စီၤဘိၤဧးကပှ့ၤက့ၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ်လၢ စီၤဘိၤဧးအဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဘိၤဧးမ့ၢ်ပှၤလၢ အတီအလိၤတဂၤအဃိ တမၤဝဲဖဲဒၣ်အသးဘၣ်. အဝဲတဲဘၣ်နီၢ်ရူၤသး လၢ ပှၤလၢအကြၢးပှ့ၤက့ၤနၤလၢယမဲာ်ညါန့ၣ် အိၣ်ဝဲတဂၤလီၤ. ဒီးပှၤတဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ နီၢ်နၤဧမံအဝၤအဘူးအတံၢ် လၢအဘူးကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဘိၤဧးကလဲၤသံကွၢ်ဝဲ ပှၤတဂၤအံၤလၢ မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးဖျီနသးဒီး နီၢ်ရူၤသးစ့ၢ်ကီးဧါန့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးရ့ဒီးပှၤဂၤလၢ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ဒီးလၢတၢ်သးကညီၤပူၤအဃိ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ
၂၀ စီၤဘိၤဧး မၢဝဲနီၢ်ရူၤသး မံလီၤက့ၤဝဲလီၤ. ဒီးဖဲဂီၤခီတၢ်ကပီၤထီၣ်ဝဲ သူလ့သူလ့အဆၢကတီၢ်န့ၣ် စီၤဘိၤဧးမၢဝဲ နီၢ်ရူၤသးက့ၤဆူဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘိၤဧးမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲအဲၣ်ဒိးဒီသဒၢ လီၤအနီၢ်ကစၢ်အသး ဒီးနီၢ်ရူၤသး အသူးသ့ၣ်လၤကပီၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤဂၤမ့ၢ်ထံၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဝဲထဲ ခံဂၤဒ်အံၤန့ၣ် ပှၤကဆိကမိၣ်ကမၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မံဃုာ်လိာ်သးန့ၣ်လီၤ. ဒီးနီၢ်ရူၤသး မံၤနီၤကဒါက့ၤလၢ စီၤဘိၤဧးအခီၣ်အကပၤ လၢတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အပူၤ မ့ၢ်လၢစီၤဘိၤဧး အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲ အတၢ်ဃ့သကွံၢ်ကညးလၢ တၢ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲဂီၤခီတၢ်ကပီၤထီၣ်ဝဲ သူလ့သူလ့အဆၢကတီၢ်န့ၣ် နီၢ်ရူၤသးဂဲၤဆၢထၢၣ် ဒ်သိးကက့ၤကဒါက့ၤဆူဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးစီၤဘိၤဧး ဟံးန့ၢ်ဝဲနီၢ်ရူၤသးအဆ့ကၤလၢၤ ဒီးပၢနုာ်ဝဲဘုဒ်သိး ကက့ၤစိာ်ဝဲအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်န့ၣ်အလီၢ်ခံ နီၢ်ရူၤသး က့ၤကဒါက့ၤဆူအဟံၣ် လၢဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.—ဖး ရူၤသး ၃:၁၃-၁၅ တက့ၢ်.
၂၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နီၢ်ရူၤသးမ့ၢ် “ပိာ်မုၣ်အဂ့ၤအဝါ” တဂၤန့ၣ်လဲၣ်. ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိး နီၢ်ရူၤသး အဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂၁ ဖဲနီၢ်ရူၤသး ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ စီၤဘိၤဧးစံးပတြၢၤအီၤအခါ အဝဲကပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘိၤဧး တဲဝဲလၢပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နီၢ်ရူၤသးမ့ၢ် “ပိာ်မုၣ်လၢအဂ့ၤအဝါတဂၤ” န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢနီၢ်ရူၤသး အိၣ်ဒီးတၢ်သးဆူၣ်လၢ ကမၤလိအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤအဃိ ပှၤအါဂၤထံၣ်အီၤဒ် ပိာ်မုၣ်လၢအဂ့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤ လၢနီၢ်နၤဧမံဒီးအပှၤကလုာ်အဖီခိၣ်လီၤ. ဒီးနီၢ်ရူၤသး သးအိၣ်ဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူ အကျိၤအကျဲဒီးအလုၢ်အလၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကလီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အတၢ်အိၣ်သးန့ၣ်လီၤ. ပကွၢ်လိမၤဒိး နီၢ်ရူၤသးအဒိအတဲာ်သ့ဝဲလီၤ. ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကွၢ်လိအီၤန့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် လၢပပာ်ကဲ ပှၤဂၤအလုၢ်အလၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤကထံၣ်ပှၤ ဒ်ပမ့ၢ်ပှၤလၢအဂ့ၤတဂၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.
တၢ်အိၣ်ဘှံးအလီၢ် လၢနီၢ်ရူၤသးအဂီၢ်
၂၂, ၂၃. (က) ဘုမုယီၤဃုနီၣ်ဃီၣ်လၢ စီၤဘိၤဧးဟ့ၣ်လီၤဝဲနီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးစံးဝဲအခီပညီဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (ခ) နီၢ်နၤဧမံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲနီၢ်ရူၤသး လၢအဝဲကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၂ ဖဲနီၢ်ရူၤသး ဟဲက့ၤတုၤလၢဟံၣ်အခါ အမံၤပှၢ်သံကွၢ်အီၤလၢ “ယဖိမုၣ်ဧၢ, တၢ်မၤအသးဒီးနၤဒ်လဲၣ်.” နီၢ်နၤဧမံ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကဖျီဘၣ်အသး လၢအသီတဘျီဒံးဧါ မ့တမ့ၢ် အဝဲကဘၣ်ဆဲးအိၣ်မူ ဒ်ပှၤမုၣ်ကမဲတဂၤ တစိၤလၢအသးဧါ. တဘျီဃီန့ၣ် နီၢ်ရူၤသးတဲဘၣ် အမံၤပှၢ်လၢ တၢ်မၤအသးဒီးအီၤခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးနီၢ်ရူၤသး ဒုးနဲၣ်ဝဲဘုလၢ စီၤဘိၤဧး ဟ့ၣ်ယုၢ်ဝဲနီၢ်နၤဧမံန့ၣ်လီၤ. *—ရူၤသး ၃:၁၆, ၁၇, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
၂၃ နံၤအဝဲအံၤ နီၢ်နၤဧမံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲနီၢ်ရူၤသးလၢ ကအိၣ်လၢဟံၣ်ဒီး တဘၣ်လဲၤထၢ ဘုစဲၤလၢရူၤသး ၃:၁၈
စံာ်ပျီပူၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးစီၤဘိၤဧးအဂ့ၢ်န့ၣ် နီၢ်နၤဧမံစံးဘၣ် နီၢ်ရူၤသးလၢ– “ပှၤကညီတဂၤန့ၣ် တအိၣ်ဘှံးဘၣ်တုၤ အမၤဝံၤတၢ်တမံၤအံၤ လၢခဲမုၢ်ဆါအံၤဘၣ်လီၤ.”—၂၄, ၂၅. (က) စီၤဘိၤဧး မ့ၢ်ပှၤလၢအဂ့ၤတဂၤ ဒီးတမ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်လီၤထဲအနီၢ်ကစၢ်အသးန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) နီၢ်ရူၤသးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၂၄ ဒ်နီၢ်နၤဧမံ တဲဝဲအသိးန့ၣ် ဘၣ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. စီၤဘိၤဧးလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်အတြဲၤ ဖဲပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ညီနုၢ်ဆ့ၣ်နီၤအိၣ်ခိးတၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲတၢ်လီၢ်အဝဲန့ၣ် စီၤဘိၤဧးအိၣ်ခိးကွၢ်ဝဲ နီၢ်နၤဧမံအဘူးအတံၢ်လၢ အဘူးကတၢၢ်ဒီးအီၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤဘိၤဧး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲပှၤလၢ အဘူးကတၢၢ်ဒီး နီၢ်နၤဧမံတဂၤအခါ အဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ မ့ၢ်နကဖျီနသးဒီး နီၢ်ရူၤသးဧါ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ အတၢ်န့ၢ်သါကၡူကွံာ်ဝဲအဃိ တအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ အကဖျီအသးဒီး နီၢ်ရူၤသးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤဘိၤဧးအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ပှၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ လၢအဝဲကကဲ ပှၤလၢအကပှ့ၤက့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် စီၤဘိၤဧး အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အဝဲကပှ့ၤက့ၤဝဲနီၢ်နၤဧးမံအဝၤ စီၤအလံၤမ့လ့း အတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ် ဒီးဖျီအသးဒီးနီၢ်ရူၤသး လၢအမ့ၢ်စီၤမၤဃလိၣ်အမါန့ၣ်လီၤ. ဒီးစီၤဘိၤဧးစံးဝဲလၢ “ယကဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်ပှၤသံတဂၤ အမံၤလၢအတၢ်န့ၢ်သါအဖီခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. (ရူၤသး ၄:၁-၁၀) စီၤဘိၤဧး မ့ၢ်ပှၤလၢအဂ့ၤတဂၤ ဒီးတမ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်လီၤထဲအနီၢ်ကစၢ်အသးဘၣ်.
၂၅ စီၤဘိၤဧး ဖျီအသးဒီးနီၢ်ရူၤသးဝံၤအလီၢ်ခံ လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ယွၤဆိၣ်ဂ့ၤနီၢ်ရူၤသး ဒီးအဝဲဒၣ်ဒၢထီၣ်ဝဲ” လီၤ. ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲနီၢ်နၤဧမံ ဒီးပတြၢၤဝဲနီၢ်ရူၤသးဒီးစံးဝဲလၢ နီၢ်နၤဧမံမ့ၢ်အိၣ်ဒီးအဖိခွါနွံဂၤ ဘၣ်ဆၣ် အလုၢ်အပှ့ၤတဒိၣ် ထဲသိးဒီးနီၢ်ရူၤသးဘၣ်. လၢခံန့ၣ်ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ နီၢ်ရူၤသးအဖိခွါန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲစီၤဒၤဝံးအဖုဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. (ရူၤသး ၄:၁၁-၂၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒီးယ့ၣ်ၡူးဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးန့ၣ်လီၤ.—မး. ၁:၁. *
၂၆. နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံ အဒိအတဲာ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၆ နီၢ်ရူၤသးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတကးဒံးဘၣ် နီၢ်နၤဧမံစ့ၢ်ကီးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ခီဖျိလၢ အဝဲကွၢ်စၢၤဘၣ်ဝဲနီၢ်ရူၤသးအဖိအဃိလီၤ. ပိာ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ အဒိအတဲာ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ပှၤလၢအမၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤ ဒီးအသးအိၣ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်လၢ အပတီၢ်ဖုၣ်ဒ်သိး ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲဝဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ ဒ်သိးဒီးစီၤဘိၤဧး, နီၢ်နၤဧမံဒီးနီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်ခိၣ်ဖး သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 7 ဒ်နီၢ်နၤဧမံစံးဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤမူဒီးပှၤသံအဖီခိၣ်လီၤ. နီၢ်နၤဧမံအဝၤ ဒီးအဖိခွါခံဂၤသံသဒၣ်အီၤလီၤ. ဒီးနီၢ်ရူၤသးစ့ၢ်ကီး အဝၤသံသဒၣ်အီၤလီၤ. ဒီးဖဲပိာ်ခွါသၢဂၤအံၤမူဒံးဝဲအဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်နၤဧမံဒီးနီၢ်ရူၤသးဒိၣ်မး တကးဒံးဘၣ် အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကကွၢ်ထွဲမၤစၢၤ နီၢ်နၤဧမံဒီးနီၢ်ရူၤသးထီဘိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤတဂၤဂၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤ လၢနီၢ်နၤဧမံဒီးနီၢ်ရူၤသး အဖီခိၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်အဝဲသ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤလၢ ပိာ်ခွါသၢဂၤလၢ အသံတ့ၢ်ဝဲအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 11 ပှၤလၢအ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အဆိကတၢၢ်လၢ အကဖျီအသး ဒီးမုၣ်ကမဲတဂၤအံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပိာ်ခွါ လၢအသံတ့ၢ်တဂၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါန့ၣ်လီၤ. ပိာ်ခွါလၢအသံတ့ၢ်တဂၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်အဘူးအတံၢ်လၢ အဘူးကတၢၢ်တဂၤဂၤလီၤ.—၄ မိၤ. ၂၇:၅-၁၁.
^ လံာ်အဆၢ. 22 စီၤဘိၤဧး ဟ့ၣ်လီၤဝဲနီၢ်ရူၤသးလၢ ဘုမုယီၤ ဃုနီၣ်ဃီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲ ဃုနီၣ်ဃီၣ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ဒ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မၤတၢ်ဃုသီ ဝံၤဒီးအိၣ်ဘှံးဝဲလၢ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤအသိး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နီၢ်ရူၤသးကဘၣ်မၤတၢ်ကီကီခဲခဲန့ၣ် ဘူးကကတၢၢ်ဝဲလံ. ဒီးတယံာ်တမီၢ် အဝဲကဒိးန့ၢ်ဘၣ် “တၢ်အိၣ်ဘှံး” ခီဖျိလၢ အဝဲကန့ၢ်ဘၣ်အဝၤလၢကအံးထွဲကွၢ်ထွဲအီၤ ဒီး ဟံၣ်ဃီလၢအဂၢၢ်ကျၢၤန့ၣ်လီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤဘိၤဧးဟ့ၣ်လီၤဝဲ ဘုမုယီၤဃုနီၣ်ဃီၣ် ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးစိာ်ဝဲကကဲထဲန့ၣ်အဃိလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 25 ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ ပိာ်မုၣ်အါဂၤအကျါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါန့ၣ် မးသဲ အဆၢဒိၣ် ၁ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲထဲ ၅ ဂၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးလၢပိာ်မုၣ် ၅ ဂၤအံၤအကျါန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးနီၢ်ရူၤသး ဒီးနီၢ်ရၤဃး လၢအမ့ၢ်စီၤဘိၤဧးအမိၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (မး. ၁:၃, ၅, ၆, ၁၆) နီၢ်ရၤဃးဒီးနီၢ်ရူၤသးန့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဘၣ်.