Ngano bateme ni nti?
Mvutu ya Bibila
Bu tubatusuku, mu mamba batuvwikaka mpe batudukisi. a Ntiangu Yezu kabatusu mu nto yeri na mamba mamingi. (Matie 3:13, 16) Mpila mosi Musi-Etiopi walomba kabatusu bu batûla “ha mbuka yabâ mamba.”—Bisalu 8:36-40.
Nsasa ya bateme
Bibila bateme difwanakasaka na ndiamu. (Bisi-Rome 6:4; Bisi-Kolose 2:12) Bateme ya mamba lufwa lwa muntu mu wo wutariri timuntu tiandi tia ntama yimonekesaka, na mbatukulu ya luzingu lwa môna ntiana Mukristo wutiheni kwe Nzambi. Bateme na bitini binataka ku bateme nkubukulu yena ya Nzambi mu bakisa muntu mu bâ na ngindu ya mbote yisikamane mu timinu tiandi mu mukayulu wa Yezu Kristo. (1 Piere 3:21) Dieka bo, Yezu walongesa ti Mukristo wufweti batusu.—Matie 28:19, 20.
Ngano bateme masumu yikatulaka?
Kâni. Bibila dilongesaka ti mu menga kwa matsamuna Yezu tulendi bêla ba verela mu masumu meto. (Bisi-Rome 5:8, 9; 1 Za 1:7) Mu baka ndandu mu mukayulu wa Yezu, tufweti, sarila timinu mu Yezu, tufweti soba mbêlo’eto mpe yifweti kwelana na ndongosolo za Kristo, mpe tufweti batusu.—Bisalu 2:38; 3:19.
Ngano bateme ya bala ba fioti ni nti?
Bateme ya bala ba fioti ka yena mu Bibila. Mabundu makaka bala ba fioti “babatisaka” (bu babatsamuninaka mamba ha mutu) mpe bu babahanaka nkumbu.
Ngano Bibila bateme ya bala ba fioti yizongelaka?
Kâni. Bibila ka dizonzelaka bateme ya bala ba fioti ko. Mabundu makaka salaka masaka mu batisa bala ba fioti, bu babatsamunaka peleko bu babamwangumunaka mamba ha mutu, na mu ba hana nkumbu. Kâ bantu kwa bê na landa dia bakula “nsangu za mbote zitariri Timfumu tia Nzambi” na mu kwikila tio balendi batusu. (Bisalu 8:12) Tufweti wâ ndongosolo ya Nzambi, tufweti ya tambula mpe tufweti soba mabanza; misamu mi lendi lembo yirika mwana fioti.—Bisalu 2:22, 38, 41.
Musamu wakaka, Bibila disongele ti ha meso ma Nzambi bala ba fioti ba Bakristo, ba santu bêna peleko ba verela bêna mu bungu dia timinu tia bibutu biawu. (1 Bisi-Korente 7:14) Tala ti Nzambi bateme ya bala ba fioti katambulaka, bala bô ka baketi’â vutu sikirila bweso bwa bantu bakaka ko. b
Mabanza ma mbi mu bungu dia bateme ya Bakristo
Mabanza ma mbi: Tsamuna peleko mwangumuna muntu mamba wudelakane kwa na mvwika muntu wawansoni mu mamba.
Matieleka: Mu bateme zazansoni zi bazonzelaka mu Bibila, bantu mu mamba beri ba vwikaka. Mu tifwani, Filipe bu kabatisa Musi-Etiopi, “mu mamba bakoka” mu mu batisa. Ha manima, “baduka mu mamba.”—Bisalu 8:36-39. c
Mabanza ma mbi: Bibila bu dizonzelaka makanda mabatusu, na bala ba fioti mpe dizonzelaka mu kati. Mu tifwani, mu bungu dia munkengi wa boloko dia ku hata dia Filipe, ditêle: “Yandi na bô babansoni beri mu nzo’andi babatusu.”—Bisalu 16:31-34.
Matieleka: Tinsamu tizonzelaka bwe munkengi wa boloko wayizi bêla Mukristo, tisongele ti bô babatusu babakula “zu dia Yehova” mpe bayizi “tomo yangalala.” (Bisalu 16:32, 34) Misamu mio misongele ti bala ba munkengi wa boloko ka babatusu’â ko, mu bungu ti ka balendi’â babakula zu dia Yehova ko.
Mabanza ma mbi: Yezu walongesa bateme ya bala ba fioti bu katâ ti Timfumu tia Nzambi tia bala ba fioti tiena.—Matie 19:13-15; Marke 10:13-16.
Matieleka: Bu katâ misamu mio, Yezu keri’â zonzelaka bateme ko. Kâ ebu keri songelaka ti mu kota mu Timfumu tia Nzambi tufweti bâ ntiana bala ba fioti, mpila mosi ba kuluka mpe bantu batambulaka mu longoka.—Matie 18:4; Like 18:16, 17.
a Ntêlo ya Greke yi babangula mu “bateme” mu ntêlo yimosi yatûka yizololo tâ “vwika mu.” Tala buku dia Theological Dictionary of the New Testament, Volume I, tinima 529.
b Tintwari na buku dia The International Standard Bible Encyclopedia, “ka mwena mbuka ko mu N[ouveau] T[estament] yi bazonzelaka bateme ya bala ba fioti.” Buku diango divutulu tâ ti nsalulu yo “mu mabanza ma bungungu yatûka matariri bateme,” wuzololo tâ ti bateme ka yikatûlaka masumu ko.—Volume 1, binima 416-417.
c Mu mutu-diambu wa “Bateme (mu Bibila),” buku dia New Catholic Encyclopedia ditêle: “Mu dibundu dia ntete bu beri batisaka muntu, mu mamba beri mu vwikaka.”—Volume 2, tinima 59.