Linzwi leliitusisizwe mwa Bibele la “moyo” litolokilwe fa linzwi la Siheberu la neʹphesh ni la Sigerike la psy·kheʹ. Linzwi leo halitolokiwa ka kuya ka toloko ya linzwi ka linzwi, mwa Siheberu litalusa “sibupiwa sesibuyela,” mi mwa Sigerike mona litalusa “nto yepila.” a Kacwalo, moyo ki sibupiwa kaufelaa sona, isiñi nto yeñwi ye mwahali ku sona yezwelangapili kupila sibupiwa seo hasishwa. Halunyakisiseñi mitala ya mwa Bibele yebonisa kuli moyo ki mutu kasibili:

•   Bibele ibulela kuli Jehova Mulimu hanaabupa mutu wapili, yena Adama, Adama “aba moyo opila.” (Genese 2:7, Bibele ya King James Version) Adama naasika fiwa moyo—naabile moyo opila, kamba mutu.

•   Bibele ibonisa kuli moyo wakona kunyanda, kuwabelwa, ni kukatuluswa ka kunwa mezi abata. (Samu 35:13; Isaya 61:10; Liproverbia 25:25, litaluso ze kwatasi) Mutu ki yena yakona kueza cwalo.

Kana moyo haushwangi?

 Moyo washwanga. Litimana zeñata za Bibele libonisa kuli moyo washwanga. Ki a mañolo asikai:

•   “Moyo oeza sibi ki ona oshwa.”—Ezekiele 18:4, 20, Bibele ya King James Version.

•   Mwa linako za Isilaele wa kwaikale, koto ya mutu yaezize mulatu omutuna neli kuli “moyo wo ulukela kubulaiwa.” (Exoda 12:15, 19; Livitike 7:20, 21, 27; 19:8, Bibele ya King James Version) Mutu yo naalukela “kubulaiwa.”—Exoda 31:14, Bibele King James Version.

•   Mwa litimana zeñwi za Bibele kuitusisizwe linzwi la “moyo oshwile” kutalusa situpu sa mutu. (Livitike 21:11, litaluso ze kwatasi; Numere 6:6, litaluso ze kwatasi) Nihaike kuli Libibele zeñata liitusisize linzwi la “situpu” kamba “mutu yashwile” mwa litimana zeo, mwa Siheberu sa kwa makalelo, kuitusisizwe linzwi la neʹphesh, kamba “moyo.”

Linzwi la “moyo” likona kutalusa “bupilo”

 Mwa Bibele hape kuitusisizwe linzwi la “moyo” sina linzwi leliñwi lelitalusa “bupilo.” Ka mutala, kwa Samu 88:3 kuitusisizwe linzwi la Siheberu la “moyo” (neʹphesh) kutalusa “bupilo.” Ka mukwa oswana, Bibele ibonisa kuli moyo kamba bupilo bwa mutu bwakona kuba mwa lubeta kamba mane mutu wakona kulatehelwa ki bona.—1 Samuele 25:29; Malilo 5:9, litaluso ze kwatasi; Mateu 20:28, litaluso ze kwatasi.

 Muitusisezo wa linzwi la “moyo” wo ulutusa kuutwisisa litimana ili mo moyo utaluswa kuli “wafela” kamba “kuzwa.” (Genese 35:18; Bibele ya King James Version) Mubulelelo wa swanisezo wo, utalusa kuli mutu ushwile. Libibele zeñwi litolokile taba ye kwa Genese 35:18 sina “naabuyezi lwa mafelelezo.”—Bibele ya Good News Translation; Bibele ya New Jerusalem Bible.

Simuluho ya tuto ya kuli moyo haushwangi

 Tuto ya mwa bulapeli bobuipapata kuba bwa Sikreste ya kuli moyo haushwangi haisimuluhi mwa Bibele kono isimuluha kwa lituto zakale za butali bwa batu za Sigerike. Hatiso ya Encyclopædia Britannica ibulela kuli: “Bibele haibulela za moyo, italusa nto yebuyela mi haibonisi kuli kunani shutano ye mwahalaa moyo ni mubili luli. Tuto ya Bakreste ya kuli mubili ni moyo zashutana isimuluha kwa lituto zakale za butali bwa batu za Sigerike.”

 Mulimu haalulumelezi kuzwakanya lituto zahae ni lituto za butali bwa batu, inge cwalo tuto ya kuli moyo haushwangi. Kono Bibele ilulemusa kuli: “Mutokomele kuli kusike kwaba ni yamiisa mwa butanga ka butali bwa lifasi ni bupumi ka kuya ka lizo za batu.”—Makolose 2:8.