Kana Mwaziba?
Miputo neipangiwanga ni kuitusiswa cwañi mwa linako zene iñolwa Bibele?
Miputo ya Buka ya Estere yepangilwe fa Matalo ni fa mapampili a tiile ya mwa lilimo za ma 1700 C.E.
Litaba za Evangeli zanaañozi Luka, libulela kuli Jesu naaputuluzi muputo wa Isaya, ni kubala zeneñozwi mwateñi mi kihona auputa. Kwa mafelelezo a litaba za Evangeli zanaañozi Joani, naatalusize ka za muputo ka kubulela kuli, naasika kona kuñola limakazo kaufela zanaaezize Jesu mwa muputo wahae.—Luka 4:16-20; Joani 20:30; 21:25.
Miputo neipangiwanga cwañi? Tuemba-emba twa matalo a lifolofolo, ni mapampili apangilwe fa kuma, netungungahanywanga hamoho ni kupanga fateñi nto yetelele yenekona kuputiwa ni kuputululwa. Nto yeo neikona kuputelwa fa kakota ni kubona teñi kuli litaba zeñozwi liba mwahali. Litaba neliñozwi ka mukwa one ukonisa mutu kulibala ka bunolo haputulula muputo. Muputo neubanga ni tukota totubeli kwa mafelelezo haiba ki omutelele, ili twanaakona kuitusisa mutu kuli afumane litaba zaabata kubala.
Buka yeñwi (The Anchor Bible Dictionary.) ibulela kuli: “Bunde bwa miputo ki bwa kuli neikona kuba ni litaba zeñata bakeñisa kuli hañata neikona kuba yabutelele bo bueza limita zebato ba 10 kamba kufitelela kuli mane muputo ulimuñwi feela neukona kuba ni litaba za buka kaufela.” Ka mutala, kukulubelwa kuli Litaba za Evangeli ya Luka, nelikona kukwana fa muputo wa butelele bwa limita zebato ba 9.5. Fokuñwi miputo neitokwanga kupumapumiwa kwa halimu ni kwataasi ni kufala ko ipumilwe ka malasha kuli ibe ye bunolo, ki hona ibasiwa.
Ki bomañi “baprisita ba bahulu” bababulezwi mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste?
Kuzwa feela fone bakalezi kuketanga baprista mwa Isilaele, ki mutu alimuñwi feela yanaafilwe situlo sa kuba muprisita yomuhulu, ili situlo sanaakona kuba kusona mutu kufitela ashwa. (Numere 35:25) Aruni neliyena wapili kufiwa situlo seo. Kutuha fo, mushemi naakona kuyoliwa fa situlo seo, ki mwanaahae yomuhulu wa mushimani. (Exoda 29:9) Buñata bwa baikulu ba Aruni ba bashimani neli baprisita, kono ki basikai feela kubona bane babile baprisita babahulu.
Maisilaele hane bakalile kubusiwa ki macaba asili, babusi bane basi Maisilaele nebaketanga ni kutulula baprisita babahulu ba Majuda fone balatela kaufela. Kono kubonahala kuli buñata bwa batu bane baketiwanga kuba baprisita nebangiwanga mwa mabasi a batu bane bali baprisita, sihulu bane basimuluha mwa lusika lwa Aruni. Mi mwendi pulelo ya kuli, “baprisita ba bahulu” iama kwa baprisita bane bazibahala hahulu. Kubonahala kuli baprisita babahulu nebakopanyeleza batu babacwale ka litoho za litopa za baprisita ba 24; batu bane bazibahala hahulu mwa mabasi a baprisita babahulu; ni batu bane batuluzwi fa buprisita babacwale ka Annasi.—1 Makolonika 24:1-19; Mateu 2:4; Mareka 8:31; Likezo 4:6.
Hape Mwendi Mwakona Kutabela Litaba Ze
TAWALA YA MULIBELELI—HATISO YA KUITUTA
Kana Mwaziba?—February 2022
Ki kabakalañi Maisilaele ba kwa ikale hane balifanga malobolo?
TAWALA YA MULIBELELI—HATISO YA KUITUTA
Kana Mwaziba?—February 2022
Ki kabakalañi hane ili nto yende kuli Jehova naalumelelize Maisilaele kufa matabelo a maiba ni linkwilimba?
TAWALA YA MULIBELELI—HATISO YA KUITUTA
Kana Mwaziba?March 2020
Kwandaa bupaki bobufumaneha mwa Bibele, ki bupaki bufi bobuñwi bobubonisa kuli Maisilaele nebali batanga mwa Egepita?
TAWALA YA MULIBELELI—HATISO YA KUITUTA
Kana Mwaziba?—November 2019
Likombwa za mwa linako za litaba za mwa Bibele nebaezanga musebezi mañi?
TAWALA YA MULIBELELI—HATISO YA KUITUTA
Kana Mwaziba?—April 2019
Bazamai ba mwa linako za kwaikale nebaezanga cwañi hababata kutama musipili ka sisepe?
