Muvungo wa Kala “Ubavungululwa”
Kipindi kya muvungo wa mu Ein Gedi kyadi kekyatangilwe pobekisokwele mu 1970. Mashini a kutanga nao alombwele amba mu uno muvungo mudi kipindi kya mukanda wa Bene Levi, ne dijina dya Leza
MU 1970, befundi ba bintu bya kishiyekulu basokwele muvungo mutēme mu Ein Gedi, mu Isalela kubwipi na nkula ya kushika ya Dijiba Difwe. Basokwele uno muvungo pobadi bakola mu shinankonka, mwine wātēmene kitatyi kyāonakanibwe kibundi, padi i mu myaka katwa ka busamba Yesu Ke Mwiye. Muvungo byowadi ke moneke, wadi ukoma kutanga; kadi kewadipo ubwanika kuvungulula kutyina wa koneka. Inoko, na bya dyese pa kwingidija busendwe bwa mashini a kutanga nao, bayukile byadi mu muvungo. Kadi na bukwashi bwa bingidilwa bya busendwe, myanda idi’mo ibwanya kutangwa.
Le i bika byobamwene ku mashini a kutanga nao? I muvungo udi na binenwa bya mu Bible. Pa bipindi bya uno muvungo padi mavese a ku ngalwilo kwa mukanda wa Bene Levi. Mu ano mavese mwadi dijina dya Leza mu Kihebelu, dilembwe na Masomo Aná. Bimweka bu uno muvungo wāingidijibwe tamba pa bukata bwa myaka katwa kabajinji Yesu Ke Mwiye kutūla mu myaka katwa ka buná Yesu Ke Mwiye, kintu kilombola’mba i muvungo wa Bible wa kala wa mu Kihebelu wasokwelwe, tamba pa bilembwa bya Kimelane. Gil Zohar walembele mu julunale umo The Jerusalem Post, amba, “Kufika ne byotwabwenye kutanga kipindi kya muvungo wa Bene Levi kya mu Ein Gedi, padi ke papite myaka kanunu kushilwila ku bilembwa bya Bible bya kala bya mu Mivungo ya pa Dijiba Difwe kutūla ne ku bilembwa bikwabo bya kala bidi mu Kodekishi ya Alep byālembelwe mu myaka katwa ka 10 Yesu Ke Mwiye.” Mungya bashayuka, bilembwa bya uno muvungo wavungulwilwe bilombola’mba bilembwa bya Masolete bya Torah “byalaminwe senene mu bula bwa myaka kanunu, ne amba kemwātwelelepo bilubo bya batentudi.”