1-3. Ta ko rar wal̦o̦k me rej kõm̦m̦an bwe raanin Pentekost eo en juon raan ekanooj aorõk, im ewi wãween an men kein kajejjet kanaan eo ilo Baibõl̦? (Lale pija eo itulõñ.)

 EAR jibboñõn Jabõt ilo Jerusalem. Raan in ear juon iien ekanooj aorõk im kãitoktoklimo. Armej ro rej kõm̦m̦ane kwõjkwõj in Pentekost eo, juon kwõjkwõj eokkwõjarjar ilo iien eo rej jino m̦adm̦õdi leen wiit ko. Ilo jibboñõn eo ilo tampel̦ eo, bũrij l̦apl̦ap eo ear kõm̦m̦an menin katok ko me aolep iien ej kõm̦m̦ani. Innem, ke ear epaak an 9 awa, ear kõm̦m̦an joortak kõn ruo bũreet me rouwe im kar iiõki jãn leen wiit ko m̦oktata ak jom̦õkaj in wiit ko. Bũrij l̦apl̦ap eo ej likũt bũreet kein ilo pein, kotaki, im ajil̦o̦k ñan Jeova. Eñin kar Pentekost eo ilo iiõ eo 33.​—Livitikõs 23:15-20.

² Kajjojo iiõ, ium̦win elõñ bukwi iiõ ko, bũrij l̦apl̦ap eo ej kõm̦m̦an menin joortak kõn bũreet. An ajel̦o̦k bũreet kein ej pijaikl̦o̦k juon men elukkuun aorõk. Men in eaorõk ear wal̦o̦k ilo Pentekost eo ilo iiõ eo 33 ke 120 rũkal̦oor ro an Jijej rar jar ippãn doon ilo po in juon em̦ ilo Jerusalem. (Jerbal 1:13-15) Ralitõk bukwi iiõ m̦oktal̦o̦k, rũkanaan Joel ear kanaan kõn men in ear  wal̦o̦k. (Joel 2:28-32; Jerbal 2:16-21) Ta eo ear wal̦o̦k me elukkuun aorõk?

³ Riit Jerbal 2:2-4. Ilo raan eo, Anij ear lel̦o̦k kajoor eo an ñan Kũrjin ro, im rar erom rũkkapit. (Jerbal 1:8) Innem, juon jarlepju ear kobatok iturin rũkal̦oor rein, im rũkal̦oor rein rar kwal̦o̦k ñan er kõn aolep men ko rekabwilõñlõñ ej kab m̦õj aer loi im roñ. Rijjilõk Piter ear kõmel̦el̦eik er kõn men eo ej kab m̦õj an wal̦o̦k im ear kwal̦o̦k etke elukkuun aorõk men in. Innem, ear ba ñan er: “Kom̦win ukel̦o̦k jãn jerawiwi ko ami, kajjojo iaami, im peptaij ilo etan Jijej Kũraij, bwe en jeorl̦o̦k jerawiwi ko ami; im kom̦ naaj bõk menin letok an Anij, eo Jetõb Kwõjarjar.” Ilo raan eo, enañin 3,000 armej rar peptaij, im kajoor eo an Anij ear bareinwõt pãd ippãer.​—Jerbal 2:37, 38, 41, UBS.

4. (1) Etke jej aikuj itoklimo kõn men ko rar wal̦o̦k ilo raanin Pentekost eo? (2) Ta eo emaroñ kar bar wal̦o̦k ilo ejja raan in wõt elõñ iiõ ko m̦oktal̦o̦k? (Lale kõmel̦el̦e eo ilo jem̦l̦o̦kin katak in.)

⁴ Bũrij l̦apl̦ap eo im menin joortak eo rej aje ilo aolep iien Pentekost rej kõkkar kõn ta? Bũrij l̦apl̦ap eo ej kõkkar kõn Jijej, im bũreet ko rej kõkkar kõn rũkal̦oor ro m̦oktata an Jijej me rej rũkkapit. Rũkal̦oor rein im ro jet tokãlik me renaaj kar rũkkapit kar kããlõt er jãn ibwiljin armej ro rejerawiwi. Em̦õj n̦aetan rũkkapit rein, “jom̦õkaj.” (Jemes 1:18) Anij ear kããlõt rein bwe ren nejin im bwe ren kiiñ ippãn Jijej ilañ ilo Aelõñ eo an. (1 Piter 2:9, UBS) Jeova enaaj kõjerbal Aelõñ ak kien eo an ñan kajeraam̦m̦an aolep armej ro rej pokake. Kõn men in, jekdo̦o̦n ñe jenaaj mour ilañ ippãn Jijej ak ilo pedetaij eo ijin ioon lal̦, raanin Pentekost eo ilo iiõ eo 33 elukkuun aorõk ñan kõj aolep. ^[1] (Lale kõmel̦el̦e eo ilo jem̦l̦o̦kin katak in.)

5. Etke jejel̦ã bwe ejjab juon wõt wãween an aolep rũkkapit ro erom rũkkapit?

⁵ Ejjel̦o̦k pere bwe rũkal̦oor ro ilo po eo reban kar mel̦o̦kl̦o̦k men ko rar wal̦o̦k ilo raan eo. Ear wal̦o̦k juon men ãinwõt kijeek ioon bõran kajjojo iaaer. Bareinwõt, Jeova ear lel̦o̦k maroñ ñan aer kõnono ilo kajin ko jet. Ejjel̦o̦k aer kar pere ñan jidik bwe em̦õj kapit er kõn kajoor eo an Anij. (Jerbal 2:6-12, UBS) Bõtab, men kein rar wal̦o̦k ñan er rejjab wal̦o̦k ñan aolep Kũrjin ro jet ñe rej erom rũkkapit. Ñan waanjoñak, Baibõl̦ ejjab ba bwe ewõr juon men ãinwõt kijeek ear wal̦o̦k ioon bõran armej ro rar peptaij tokãlik ilo raan eo. Bõtab, rein rar erom rũkkapit ke rar peptaij. (Jerbal 2:38, UBS) Bareinwõt, ejjab aolep Kũrjin ro rej erom rũkkapit ilo ejja iien eo wõt rej peptaij. RiSameria ro rar jab erom rũkkapit ke rar peptaij. Rej kab erom rũkkapit tokãlik. (Jerbal 8:14-17, UBS) Im ilo bar juon iien ejejuwaan, Korniliõs im ro ilo m̦weo im̦õn rar erom rũkkapit m̦okta jãn aer peptaij.​—Jerbal 10:44-48, UBS.

6. Ta eo aolep rũkkapit ro rej bõke, im ewi wãween an men in jipañ er?

⁶ Ealikkar bwe eokkõtaktak wãween an Kũrjin ro kile bwe er rũkkapit. Jet rej kajju kile bwe em̦õj an Jeova kapit er. Ro jet, ebõk iien ñan aer kile. Bõtab, rijjilõk Paul ear kõmel̦el̦e kõn ta eo ej wal̦o̦k ñan kajjojo iaan rũkkapit ro. Ear ba: “Kom̦ar tõmak ilo Kũraij, innem Anij ear likũt kakõl̦l̦e eo an ioomi kõn an lewaj Jetõb Kwõjarjar eo ear kallim̦ur kake. Jetõb in ej juon menin kam̦ool bwe jenaaj bũki men ko Anij ear kallim̦ur kaki.” (Epesõs 1:13, 14, UBS) Ealikkar bwe Jeova ej kõjerbal kajoor eo an ñan kõm̦m̦an bwe en lukkuun alikkar ñan Kũrjin rein bwe em̦õj an kããlõt er bwe ren  mour ilañ. Ilo wãween in, jetõb kwõjarjar ak kajoor eo an Anij ej “juon menin kam̦ool” ñan er im ej jipañ er bwe ren lukkuun tõmak im jel̦ã bwe ilo ilju im jekl̦aj, renaaj mour indeeo ilañ im ejjab ioon lal̦ in.​—Riit 2 Korint 1:21, 22, UBS; 5:5, UBS.

7. Ta eo rũkkapit ro rej aikuj kõm̦m̦ane bwe ren bõk jinõkjeej eo aer ñan mour ilañ?

⁷ Ñe juon Kũrjin ej erom rũkkapit, mel̦el̦ein ke bwe enaaj baj wõt bõk jinõkjeej eo an? Ejjab. Ñe ej erom rũkkapit, ejel̦ã bwe em̦õj kũri ñan mour ilañ. Bõtab, enaaj bõk jinõkjeej in an ñe ej tiljek wõt ñan Jeova. Piter ear kõmel̦el̦e im ba: “Ro jatũ, en l̦apl̦o̦k ami kate kom̦ im kam̦ool An kũr im kããlõt kom̦, bwe el̦aññe kom̦ij kõm̦m̦an men kein kom̦ jãmin tipñõl; Bwe ãindein enaaj wũjlepwaj bwe kom̦win del̦o̦ñ ilowaan aelõñ indeeo an ad Irooj im Rũlo̦mo̦o̦red Jijej Kũraij.” (2 Piter 1:10, 11) Ealikkar bwe rũkkapit ro rejjab aikuj kõtl̦o̦k bwe jabdewõt men en kabõjrak er jãn aer karejar ñan Jeova. Meñe em̦õj kũri ak kããlõte juon bwe en mour ilañ, ak ñe ejjab tiljek wõt, eban bõk jinõkjeej eo an.​—Hibru 3:1; Revelesõn 2:10.

8, 9. (1) Ñe juon ej erom rũkkapit, etke epen ñan an enañin aolep armej ro mel̦el̦e kõn ta eo ej wal̦o̦k ñane? (2) Ewi wãween an juon jel̦ã bwe em̦õj kũri bwe en mour ilañ?

⁸ Rainin, emaroñ pen ñan an enañin aolep rũkarejar ro an Anij mel̦el̦e kõn ta eo ej wal̦o̦k ñan juon ñe Anij ej kããlõte bwe en rũkkapit. Rejjab mel̦el̦e kõnke ejjab er rũkkapit. Anij ear kõm̦anm̦an armej bwe ren mour indeeo ioon lal̦ in, ejjab ilañ. (Jenesis 1:28; Sam 37:29) Bõtab, Jeova ear kããlõt jet bwe ren kiiñ im bũrij ilañ. Kõn men in, ñe ej kapit ak kããlõt er, kõjatdikdik eo aer kab wãween aer l̦õmn̦ak im eñjake reoktak kõnke rej reim̦aanl̦o̦k ñan mour ilañ.​—Riit Epesõs 1:18, UBS.

⁹ Ak ewi wãween an juon jel̦ã bwe em̦õj kũri bwe en mour ilañ? Jen lale ta eo Paul ear ba ñan rũkkapit ro ilo Rom, me “em̦õj kũr er bwe ren rukkwõjarjar.” Ear jiroñ er im ba: “Kom̦ar jab bõk jetõb in kam̦akoko ñan lõl̦ño̦ñ; a kom̦ar bõk Jetõb in kõnilujen, ilo Eo jej kũr, ‘Abba, Jema!’ Jetõb [kajoor eo an Anij] ej make kõnnaan ñan ad bwe kõj ro Nejin Anij.” (Rom 1:7; 8:15, 16) Ikijjeen kajoor eo an Anij, Anij ej kaalikkar ñan juon bwe em̦õj kũri ñan an naaj kiiñ ilañ ippãn Jijej.​—1 Tessalonika 2:12.

10. Ta mel̦el̦ein an bokin 1 Jon 2:27 ba bwe rũkkapit ro rejjab aikuj bwe jabdewõt en katakin er?

¹⁰ Ro rej bõk kũr in jãn Anij rejjab aikuji an bar juon ba ñan er bwe em̦õj an Anij kapit er. Jeova ej kõm̦m̦an bwe ren lukkuun jel̦ã im tõmak bwe em̦õj kããlõt er. Rijjilõk Jon ear jiroñ rũkkapit ro im ba: “Ewõr ami kapit jãn Rukkwõjarjar eo, im kom̦ jel̦ã men otemjej.” Ear bareinwõt ba: “Kom̦ eo, kapit eo kom̦ar bõk jãn E ej pãdwõt ilo kom̦, im kom̦ jab aikuj bwe jabdewõt en katakin kom̦; a ãinwõt kapit eo An ej katakin kom̦ kõn men otemjej, im em̦ool im ejjab menin riab, im ãinwõt ear katakin kom̦, kom̦win pãdwõt ilo E.” (1 Jon 2:20, 27) Rũkkapit ro rej aikuj katak jãn Jeova ãinwõt ad aolep katak jãne. Bõtab, rejjab aikuji an jabdewõt armej kwal̦o̦k ñan er bwe er rũkkapit. Jeova ej kõjerbal kajoor eo an bwe en jipañ er ñan lukkuun jel̦ã im tõmak bwe er rũkkapit!

11, 12. Ta ko juon rũkkapit emaroñ l̦õmn̦ak ippãn make kaki, im ta eo ejjel̦o̦k an pere kake?

¹¹ Ñe Kũrjin ro rej erom rũkkapit, relukkuun oktak. Joñan aer oktak, Jijej ear ba  bwe rej “bar l̦otak.” (Jon 3:3, 5, UBS) Innem ear kõmel̦el̦e im ba: “Kwõn jab bwilõñ kõn aõ ba ñan eok. ‘Kom̦ij aikuj bar l̦otak.’ Kõto ej uuki ijo ekõn̦aan; kwõj roñ ainikien, ak kwõjaje ej itok jãn ia, ak ijo ej ilo̦k ñane. Ãindein ro otemjej rej l̦otak kõn Jetõb Kwõjarjar.” (Jon 3:7, 8, UBS) Ealikkar bwe elukkuun pen ñan an juon rũkkapit kõmel̦el̦eik ro rejjab rũkkapit kõn wãween an eñjake ñe ej erom rũkkapit.

¹² Juon eo me ej erom rũkkapit emaroñ l̦õmn̦ak ippãn make im ba: ‘Etke Jeova ear kããlõt eõ im jab bar juon armej?’ Emaroñ bar l̦õmn̦ak ippãn make el̦aññe ekkar bwe en bõk eddo in. Bõtab, elukkuun jel̦ã im ejjab pere ñan jidik bwe em̦õj an Jeova kããlõte. El̦ap an m̦õn̦õn̦õ im kam̦m̦oolol kõn menin letok in. Eñjake eo an rũkkapit ro ejjel̦o̦k oktak jãn eñjake eo an Piter ke ear ba: “En m̦õn̦õn̦õ Anij Jemãn ad Irooj Jijej Kũraij, Eo, ilo An tũriam̦okake el̦ap, Ear bar keotak kõj ñan kõjatdikdik emour kõn jerkakpeje an Jijej Kũraij jãn ro remej, ñan jolõt eo ejãmin wabanban im jab ettoon ak mãjkun, im em̦õj likũti ilañ ñan kom̦.” (1 Piter 1:3, 4) Ñe rũkkapit ro rej riiti naan kein, rejel̦ã im ejjel̦o̦k aer pere ñan jidik bwe Jemãer ej kõnnaan ñan er.

13. Ewi wãween an oktak l̦õmn̦ak ko an juon armej ñe Anij ej kããlõte, im ta eo ej kõm̦m̦an bwe en oktak wãween an l̦õmn̦ak?

¹³ M̦okta jãn an kar Jeova kũr Kũrjin rein ñan mour ilañ, rar lukkuun kaorõk kõjatdikdik eo aer ñan mour indeeo ijin ioon lal̦. Remaroñ kar reim̦aanl̦o̦k ñan iien eo ñe Jeova enaaj ukot lal̦ in bwe en juon pedetaij im jol̦o̦k aolep nana jãne. Remaroñ kar pijaikl̦o̦k aer karwaineneiktok ro uwaan baam̦le ko aer ak ro m̦õttaer me rar mej. Remaroñ kar bar reim̦aanl̦o̦k ñan aer kalõk juon m̦weer im jokwe ie ak ekkat nejier wõjke im m̦õñã jãn leer. (Aiseia 65:21-23) Ak etke eoktak kiiõ wãween aer l̦õmn̦ak? Rar ke ukot wãween aer l̦õmn̦ak kõnke rebũrom̦õj im el̦ap aer eñtaan? Rar ke kajju ukot aer l̦õmn̦ak kõnke rej l̦õmn̦ak bwe reban m̦õn̦õn̦õ in mour indeeo ilo lal̦ in? Ke ta, rar ke ukot aer l̦õmn̦ak kõnke rekõn̦aan lale ewi wãween mour ilo lañ? Ejjab. Unin an oktak wãween aer l̦õmn̦ak kiiõ ej kõnke em̦õj an Anij kããlõt er. Ke Anij ear kũr er ñan mour ilañ, ear kõjerbal kajoor eo an ñan ukot kõjatdikdik eo aer im wãween aer l̦õmn̦ak.

14. Ta l̦õmn̦ak eo an rũkkapit ro kõn aer mour ilo lal̦ in?

¹⁴ Innem mel̦el̦ein ke bwe rũkkapit ro rekõn̦aan mej? Paul ear kwal̦o̦k kõn eñjake eo an rũkkapit ro. Ear keidi ãnbwinnier ñan juon “im̦õn kõppãd” im ear ba: “Ke kõmij jokwe ilo im̦õn kõppãd in ilo lal̦, kõmij ñijl̦o̦k kõn am eñjake eddo ko rej joon kõm; ejjab bwe kõm kõn̦aan jol̦o̦k ãnbwinnũm̦ eo ej jãn lal̦, ak kõm kõn̦aan bwe kõmin lõtlõt kõn ãnbwin eo ej jãn lañ, bwe mour en kajeepepl̦o̦k men ko dien mej.” (2 Korint 5:4, UBS) Kũrjin rein rejjab kõn̦aan mej. Ilo aer mour ilo lal̦ in, el̦ap aer m̦õn̦õn̦õ kajjojo raan ilo aer karejar ñan Jeova ippãn baam̦le ko aer im ro m̦õttaer. Bõtab, jekdo̦o̦n ta ko rej kõm̦m̦ani, rej keememej kallim̦ur eo an Anij ñan er kõn ilju im jekl̦aj.​—1 Korint 15:53; 2 Piter 1:4, UBS; 1 Jon 3:2, 3, UBS; Revelesõn 20:6.

15. Ta ko rejjab kam̦ool bwe juon ej rũkkapit?

¹⁵ Bõlen kwõj l̦õmn̦ak ippam̦ make el̦aññe em̦õj an Jeova kũr ak kããlõt eok ñan mour ilañ. Ñe kwõj l̦õmn̦ak bwe bõlen  em̦õj an kũr eok, l̦õmn̦ak kõn kajjitõk kein raorõk: El̦ap ke am̦ niknik ilo jerbalin kwal̦o̦k naan? Kwõlukkuun ke itoklimo in katak Baibõl̦ ippam̦ make im katak kõn “men ko rem̦wilal̦”? (1 Korint 2:10) Kwõj ke kile bwe elõñ jeraam̦m̦an ko Jeova ear kajeraam̦m̦an eok kaki ilo jerbalin kwal̦o̦k naan? Kwõlukkuun ke kõn̦aan kõm̦anm̦an ankilaan Jeova el̦apl̦o̦k jãn men otemjej? El̦ap ke am̦ yokwe ro jet im kwõj ke kile bwe kwõj aikuj jipañ er ñan karejar ñan Jeova? Em̦õj ke am̦ loe an Jeova jipañ eok ilo mour n̦e am̦? Ñe uwaak eo am̦ ej aet ñan aolep kajjitõk kein, mel̦el̦ein ke bwe em̦õj kũr eok ñan mour ilañ? Ejjab. Etke? Kõnke aolep rũkarejar ro an Anij rej eñjake rot kein, jekdo̦o̦n ñe er rũkkapit ak jaab. Im Jeova emaroñ lel̦o̦k kajoor eo an ñan jabdewõt iaan rũkarejar ro an, jekdo̦o̦n ta kõjatdikdik eo aer. Ilo m̦ool, ñe kwõj l̦õmn̦ak ippam̦ make el̦aññe em̦õj an Anij kũr eok ñan mour ilañ, mel̦el̦ein bwe ear jab kũr eok. Ro em̦õj an Jeova kããlõt er rejjab l̦õmn̦ak ippãer make el̦aññe em̦õj kããlõt er. Etke? Kõnke rejel̦ã!

16. Etke jejel̦ã bwe ejjab aolep ro rej bõk kajoor eo an Anij renaaj mour ilañ?

¹⁶ Ilo Baibõl̦, elõñ waanjoñak ko kõn ro rar tiljek me Jeova ear lel̦o̦k kajoor eo an ñan er bõtab rar jab etal ñan lañ. Juon waanjoñak ej Jon Ripeptaij. Ear l̦ap an Jijej nõbare Jon, bõtab ear ba bwe Jon eban tõl ãinwõt juon kiiñ ilañ. (Matu 11:10, 11) Kajoor eo an Jeova ear bareinwõt pãd ippãn Devid. (1 Samuel 16:13) Kajoor eo an Jeova ear jipañe ñan mel̦el̦e katak ko rem̦wilal̦ kõn Jeova im kõm̦akũti ñan je jet iaan eoon ko ilo Baibõl̦. (Mark 12:36, UBS) Meñe ãindein, ak rijjilõk Piter ear ba bwe Devid “ear jab wanlõñl̦o̦k ñan lañ.” (Jerbal 2:34) Jeova ear kõjerbal kajoor eo an ñan kõm̦akũt rein ñan kõm̦m̦ani jerbal ko rel̦l̦ap im kabwilõñlõñ, bõtab ear jab kõjerbale kajoor eo an ñan kũr er ñan mour ilañ. Mel̦el̦ein ke bwe ear jab l̦ap aer tiljek ak bwe rejjab ekkar ñan tõl ilañ? Ejjab. Jeova enaaj kõmour rein im renaaj mour ilo Pedetaij eo ijin ioon lal̦.​—Jon 5:28, 29, UBS; Jerbal 24:15, UBS.

17, 18. (1) Ta kõjatdikdik eo enañin aolep armej ro an Anij rej reim̦aanl̦o̦k ñane? (2) Ta kajjitõk ko jenaaj etali ilo katak in tok juon?

¹⁷ Enañin aolep rũkarejar ro an Anij rainin reban mour ilañ. Ãinwõt Ebream, Devid, Jon Ripeptaij, im ebar lõñ em̦m̦aan im kõrã ro rar tiljek ilo iien ko etto, rein rej reim̦aanl̦o̦k in mour ioon lal̦ in ñe kien eo an Anij enaaj tõl. (Hibru 11:10, UBS) Enaaj wõr 144,000 uwaan ro renaaj tõl ippãn Jijej ilañ. Bõtab, Baibõl̦ ej kwal̦o̦k bwe ewõr “bween” rũkkapit ro me repãd ioon lal̦ in ilo raan kein ãliktata. (Revelesõn 12:17) Mel̦el̦ein bwe enañin aolep ro uwaan rein 144,000 em̦õj aer mej im repãd ilañ kiiõ.

¹⁸ Ak ñe juon ej ba bwe e rũkkapit, ej aikuj ta l̦õmn̦ak eo an ro me kõjatdikdik eo aer ej ñan mour ioon lal̦ in? Ñe juon ilo eklejia eo ej jino m̦õñã bũreet im idaak wain ilo iien Kwõjkwõj ko, ej aikuj ewi wãween am̦ watõke armej in? Im ñe oran rũkkapit ro ej l̦apl̦o̦k wõt, kwõj aikuj ke inepata? Jenaaj uwaake kajjitõk kein ilo katak in tok juon.