ILO 1970 eo, jaintiij ro me rej ekkatak kõn mour ko an armej in etto rar loe juon bok lemlem ebwil kilin ilo Ein Gedi, Israel, me ej pãd iturear in wõt Lom̦al̦o in Mej. Rar loe bok lemlem in ke rar kũbwij tõrerein juon im̦õn kabuñ an ri-Ju, me ekar bwil ilo iien eo rar ko̦kkure bukwõn in, emaroñ kar ilo iiõ ko ikõtaan 500 im 550, ãlikin Christ. Kõnke ebwe an kar lukkuun bwil bok lemlem in, rejjab maroñ kar riiti ta ko ej ba im rejjab maroñ kar erl̦o̦ke bwe enaaj tipdikdik. Bõtab, elukkuun em̦m̦an bwe ikijjeen kein jerbal ko rekapeel ilo raan kein (3-D scan) rar maroñ jikããne wõt bok lemlem in im loe kobban. Im kõn jipañ eo jãn juon bũrookraam̦ ekããl ilo kampiutõr me ej kaalikkarl̦o̦k annañin pija ko, jemaroñ riiti naan ko ilowaan bok lemlem in.

Ta eo rar loe ke rar jikããne bok lemlem in? Rar lo bwe jeje ko ilowaan rej m̦õttan jeje ko ilo Baibõl̦. Jeje ko rar maroñ loi, rej itok jãn jet iaan eoon ko ilo jinoin bokin Livitikõs. Eoon kein rej kõjerbal lõta ko emãn n̦aetaer Tetragrammaton, me rej kwal̦o̦k kõn ãt eo etan Anij ilo kajin Hibru. Jeje kein rar loi remaroñ kar jei ikõtaan iiõ ko 50 im 400, ãlikin Christ. Men in ej kõm̦m̦an bwe jãn tõre eo rar lo bok lemlem ko jãn Baibõl̦ ilo Qumran (ak Dead Sea Scrolls), Ein Gedi ej bok lemlem in Baibõl̦ eo ilo kajin Hibru me etotata an pãd iaan bok lemlem ko tok jet. Juon em̦m̦aan etan Gil Zohar, ear je naan kein ilo nuujpeba eo etan The Jerusalem Post im ba: “M̦okta jãn ad kar maroñ riiti bok lemlem eo etan Ein Gedi, eo im ej kwal̦o̦k kõn jidikin Livitikõs, ekar wõr 1,000 iiõ ikõtaan Dead Sea Scrolls im jeje ko tok jet etaer Aleppo Codex. Dead Sea Scrolls ewõr 2,000 iiõ in aer pãd im kar jei ilo jem̦l̦o̦kinl̦o̦k iien eo rar kalõk Tampel̦ eo Kein Karuo im Aleppo Codex kar je ilo iturinl̦o̦k iiõ eo 930, ãlikin Christ.” Ekkar ñan ri-etale ro, jeje ko ilo bok lemlem in rej kwal̦o̦k bwe jeje in Hibru ko ilo bok eo etan Torah (bok ko 5 ilo jinoin Baibõl̦) “rejjañin oktak ium̦win 1,000 iiõ ko im bwe meñe ri-kaape ro rar kõm̦m̦an bõd ke rar kaape ak ear jab jelõt jeje kein.”