ശബത്ത്‌: പദാവലി കാണുക.

വയലി​ലൂ​ടെ: വയലിനു നടുവി​ലൂ​ടെ​യുള്ള ഒരു നടപ്പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ​യാ​യി​രി​ക്കാം യേശു പോയത്‌.

ചെയ്യാൻ പാടി​ല്ലാത്ത കാര്യം: ശബത്തിൽ ജോലി​യൊ​ന്നും ചെയ്യരു​തെന്ന്‌ യഹോവ ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രോ​ടു കല്‌പി​ച്ചി​രു​ന്നു. (പുറ 20:8-10) പക്ഷേ ജോലി​യിൽ എന്തെല്ലാം ഉൾപ്പെ​ടു​മെന്നു നിർവ​ചി​ക്കാ​നുള്ള അവകാശം തങ്ങൾക്കാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ജൂതമ​ത​നേ​താ​ക്ക​ന്മാർ വാദി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. യേശു​വി​ന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാർ കൊയ്യു​ക​യും (കതിർ പറി​ച്ചെ​ടു​ത്തത്‌) മെതി​ക്കു​ക​യും (കൈയിൽ ഇട്ട്‌ തിരു​മ്മി​യത്‌) ചെയ്‌തു എന്നതാ​യി​രു​ന്നു അവർ ആരോ​പിച്ച കുറ്റം. (ലൂക്ക 6:1, 2) എന്നാൽ ഇത്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ കല്‌പ​നയെ കവച്ചു​വെ​ക്കുന്ന ഒരു നിർവ​ച​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.

ദൈവ​ഭ​വ​നം: മർ 2:26-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

കാഴ്‌ച​യ​പ്പം: ഈ എബ്രാ​യ​പ​ദ​പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ അക്ഷരാർഥം “മുഖത്തി​ന്റെ അപ്പം” എന്നാണ്‌. “മുഖം” എന്ന പദം ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ “സന്നിധി​യെ” കുറി​ക്കു​ന്നു. ഈ കാഴ്‌ച​യപ്പം ഒരു നിരന്ത​ര​യാ​ഗ​മാ​യി യഹോ​വ​യു​ടെ മുഖത്തി​നു മുന്നിൽ, അതായത്‌ സന്നിധി​യിൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു.​—പുറ 25:30; പദാവ​ലി​യും അനു. ബി5-ഉം കാണുക.

ശബത്തു​ദി​വ​സം ജോലി ചെയ്യുക: അഥവാ “ശബത്ത്‌ ലംഘി​ക്കുക.” അതായത്‌, ശബത്തു​ദി​വ​സത്തെ മറ്റ്‌ ഏതൊരു ദിവസ​ത്തെ​യും​പോ​ലെ കാണുക. പതിവു​പോ​ലെ ആ ദിവസ​വും അവർ ബലിയർപ്പ​ണ​ത്തി​നു​വേണ്ടി മൃഗങ്ങളെ അറുക്കു​ക​യും അതുമാ​യി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റു ജോലി​കൾ ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്‌തു.​—സംഖ 28:9, 10.

ബലിയല്ല, കരുണ​യാണ്‌: മത്ത 9:13-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

എന്നതിന്റെ അർഥം: അക്ഷ. “എന്നത്‌.” എസ്റ്റിൻ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തിന്‌ ഇവിടെ, “സൂചി​പ്പി​ക്കുക; അർഥമാ​ക്കുക” എന്നൊക്കെ അർഥമുണ്ട്‌.​—മത്ത 26:26-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

മനുഷ്യ​പു​ത്രൻ: മത്ത 8:20-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ശബത്തിനു കർത്താവ്‌: തന്നെത്തന്നെ ഇങ്ങനെ വിശേഷിപ്പിച്ചതിലൂടെ, (മർ 2:28; ലൂക്ക 6:5) തന്റെ സ്വർഗീ​യ​പി​താവ്‌ കല്‌പിച്ച കാര്യങ്ങൾ ശബത്തിൽ ചെയ്യാൻ തനിക്ക്‌ അധികാ​ര​വും സ്വാത​ന്ത്ര്യ​വും ഉണ്ടെന്നു യേശു സൂചി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. (യോഹ 5:19; 10:37, 38 താരത​മ്യം ചെയ്യുക.) രോഗി​കളെ സൗഖ്യ​മാ​ക്കി​യത്‌ ഉൾപ്പെടെ, ശ്രദ്ധേ​യ​മായ അത്ഭുത​ങ്ങ​ളിൽ ചിലതു യേശു ചെയ്‌തതു ശബത്തി​ലാണ്‌. (ലൂക്ക 13:10-13; യോഹ 5:5-9; 9:1-14) തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഈ അത്ഭുതങ്ങൾ ദൈവ​രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ യേശു കൈവ​രു​ത്തുന്ന ആശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ ഒരു നിഴലാ​യി​രു​ന്നു. ശബത്തിലെ വിശ്ര​മ​ത്തോട്‌ അഥവാ സ്വസ്ഥത​യോ​ടു താരത​മ്യം ചെയ്യാ​വുന്ന ഒരു സമയമാ​യി​രി​ക്കും ആ ഭരണകാ​ലം.​—എബ്ര 10:1.

കൈ: “കൈ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തി​നു വിശാ​ല​മായ അർഥമാ​ണു​ള്ളത്‌. അതിന്‌, ഒരാളു​ടെ തോൾമു​തൽ കൈക്കു​ഴ​വ​രെ​യുള്ള ഭാഗ​ത്തെ​യും കൈപ്പ​ത്തി​യെ​യും വിരലു​ക​ളെ​യും അർഥമാ​ക്കാ​നാ​കും.​—മത്ത 12:13 കൂടെ കാണുക.

എത്രയോ: അക്ഷ. “എത്രയ​ധി​കം.” മത്ത 7:11-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

യശയ്യ പ്രവാ​ച​ക​നി​ലൂ​ടെ പറഞ്ഞതു നിറ​വേ​റ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു: മത്ത 1:22-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ഇതാ: മത്ത 1:23-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ഞാൻ പ്രസാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന: അഥവാ “എന്റെ ദേഹി പ്രസാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന.” ഇതു യശ 42:1-ൽനിന്നുള്ള ഉദ്ധരണി​യാണ്‌. ആ വാക്യ​ത്തി​ലെ നെഫെഷ്‌ എന്ന എബ്രാ​യ​പദം പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ ഇവിടെ സൈക്കി എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. ഇവ രണ്ടും കാലങ്ങ​ളാ​യി “ദേഹി” എന്നാണു തർജമ ചെയ്‌തു​പോ​രു​ന്നത്‌. (പദാവലിയിൽ “ദേഹി” കാണുക.) “ഞാൻ പ്രസാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന” എന്ന പദപ്ര​യോ​ഗത്തെ, “ഞാൻ അംഗീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന” എന്നും ഇവിടെ പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താം.​—മത്ത 3:17-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

നടപ്പാ​ക്കു​ന്ന​തിൽ വിജയി​ക്കുക: അഥവാ “വിജയ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ക്കുക.” നികൊസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കുപദം, 1കൊ 15:55, 57-ലും “വിജയം” എന്നാണു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

പുകയുന്ന തിരി: സാധാ​ര​ണ​യാ​യി വീടു​ക​ളിൽ വിളക്കാ​യി ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌ ഒലിവെണ്ണ നിറച്ച ചെറിയ മൺപാ​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു. ചണനാ​രു​കൊ​ണ്ടുള്ള തിരി, തീനാളം കത്തിനിൽക്കാൻവേണ്ട എണ്ണ വലി​ച്ചെ​ടു​ക്കും. “പുകയുന്ന തിരി” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കുപ്രയോഗം, കെടാ​റായ അല്ലെങ്കിൽ അണഞ്ഞു​പോയ ഒരു തിരി പുകഞ്ഞു​ക​ത്തു​ന്ന​തി​നെ​യാ​യി​രി​ക്കാം കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. യശ 42:3-ലെ പ്രവചനം യേശു​വി​ന്റെ അനുക​മ്പ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മുൻകൂ​ട്ടി​പ്പ​റ​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. എളിയ​വ​രും അടിച്ച​മർത്ത​പ്പെ​ട്ട​വ​രും ആയ ആളുക​ളു​ടെ പ്രതീ​ക്ഷ​യു​ടെ അവസാ​നത്തെ തിരി​നാ​ളം യേശു ഒരിക്ക​ലും കെടു​ത്തി​ക്ക​ള​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

ബയെത്‌സെ​ബൂബ്‌: സാത്താനെ കുറി​ക്കാ​നാണ്‌ ഈ പേര്‌ പൊതു​വേ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌.​—മത്ത 10:25-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

വീട്‌: അതായത്‌, ഒരു കുടും​ബം. “വീട്‌” എന്നതിന്റെ മൂലഭാ​ഷാ​പ​ദ​ത്തിന്‌ ഒരു കുടും​ബ​ത്തെ​യോ ഒരു വീട്ടിൽ താമസി​ക്കുന്ന എല്ലാവ​രെ​യു​മോ കുറി​ക്കാ​നാ​കും. ആ പദത്തിന്‌, ഒരു കൊട്ടാ​ര​ത്തിൽ അഥവാ രാജാ​വി​ന്റെ വീട്ടിൽ താമസി​ക്കുന്ന എല്ലാ ആളുക​ളെ​യും​പോ​ലും അർഥമാ​ക്കാ​നാ​കും. (പ്രവൃ 7:10; ഫിലി 4:22) ആഭ്യന്ത​ര​ക​ല​ഹങ്ങൾ സർവസാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​രുന്ന രാജവം​ശ​ങ്ങളെ (ഹെരോ​ദു​മാ​രു​ടെ​യും സീസറു​മാ​രു​ടെ​യും രാജവം​ശങ്ങൾ ഇതിന്‌ ഉദാഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാണ്‌.) കുറി​ക്കാ​നും ഈ പദം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. അത്തരം രാജവം​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ തകർച്ച​യ്‌ക്കു​പോ​ലും വഴി​വെ​ക്കു​ന്ന​തരം കലഹങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു അവ. ഇവിടെ മത്തായി​യു​ടെ വിവര​ണ​ത്തിൽ “വീട്‌” എന്നതു നഗരം എന്നതിനു സമാന്ത​ര​മാ​യി​ട്ടാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

സാത്താൻ: മത്ത 4:10-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

പുത്ര​ന്മാർ: ഇവിടെ “അനുഗാ​മി​കൾ; ശിഷ്യ​ന്മാർ” എന്ന അർഥത്തി​ലാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

അവർതന്നെ: അതായത്‌, “നിങ്ങളു​ടെ പുത്ര​ന്മാർ.”

ന്യായാ​ധി​പ​ന്മാ​രാ​യി നിങ്ങളെ വിധി​ക്കട്ടെ: അതായത്‌, പരീശ​ന്മാ​രു​ടെ “പുത്ര​ന്മാർ” ചെയ്‌ത കാര്യ​ങ്ങൾതന്നെ പരീശ​ന്മാ​രു​ടെ വാദത്തെ ഖണ്ഡിച്ചു.

വിശു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളോ​ടുള്ള നിന്ദ . . . നിന്ദി​ക്കു​ന്നത്‌: ഇവിടെ “വിശു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളോ​ടുള്ള നിന്ദ,” “നിന്ദി​ക്കു​ന്നത്‌” എന്നൊക്കെ പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന മൂലഭാ​ഷാ​പദം, ദൈവ​ത്തെ​യോ വിശു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​യോ അപമാ​നി​ക്കു​ന്ന​തോ അപകീർത്തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തോ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്കു​ന്ന​തോ ആയ സംസാ​ര​ത്തെ​യാ​ണു കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാവ്‌ ദൈവ​ത്തിൽനിന്ന്‌ പുറ​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​യ​തു​കൊണ്ട്‌ അതിന്റെ പ്രവർത്ത​നത്തെ മനഃപൂർവം എതിർക്കു​ന്ന​തോ നിഷേ​ധി​ക്കു​ന്ന​തോ ദൈവത്തെ നിന്ദി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തുല്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. മത്ത 12:24, 28-ൽ കാണു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, യേശു അത്ഭുതങ്ങൾ ചെയ്‌ത​പ്പോൾ ദൈവാ​ത്മാവ്‌ പ്രവർത്തി​ക്കു​ന്നതു ജൂതമ​ത​നേ​താ​ക്ക​ന്മാർ കണ്ടതാണ്‌; എന്നിട്ടും പിശാ​ചായ സാത്താന്റെ ശക്തിയാ​ലാണ്‌ യേശു അതു ചെയ്‌ത​തെന്ന്‌ അവർ പറഞ്ഞു.

വ്യവസ്ഥി​തി: ഇതിന്റെ ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മായ ഏയോൻ എന്നതിന്റെ അടിസ്ഥാ​നാർഥം “യുഗം” എന്നാണ്‌. ഏതെങ്കി​ലും ഒരു കാലഘ​ട്ടത്തെ അല്ലെങ്കിൽ യുഗത്തെ വേർതി​രി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കുന്ന പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​യോ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​യോ സ്ഥിതി​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ​യോ ഇതിനു കുറി​ക്കാ​നാ​കും. പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വിന്‌ എതി​രെ​യുള്ള നിന്ദ, സാത്താന്റെ ഭരണത്തിൻകീ​ഴി​ലെ ദൈവ​ഭ​ക്തി​യി​ല്ലാത്ത ഈ വ്യവസ്ഥി​തി​യിൽ മാത്രമല്ല (2കൊ 4:4; എഫ 2:2; തീത്ത 2:12) “നിത്യ​ജീ​വൻ” വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്‌തി​രി​ക്കുന്ന, ദൈവ​ഭ​ര​ണ​ത്തിൻകീ​ഴി​ലെ (ലൂക്ക 18:29, 30) വരാനുള്ള വ്യവസ്ഥി​തി​യി​ലും ക്ഷമിക്കില്ല എന്നാണു യേശു പറഞ്ഞത്‌.​—പദാവലി കാണുക.

അണലി​സ​ന്ത​തി​ക​ളേ: മത്ത 23:33-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

വ്യഭി​ചാ​രി​കൾ: ആത്മീയ​വ്യ​ഭി​ചാ​രത്തെ, അതായത്‌ ദൈവ​ത്തോ​ടുള്ള അവിശ്വ​സ്‌ത​തയെ കുറി​ക്കു​ന്നു.​—മർ 8:38-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

യോന​യു​ടെ അടയാളം: മൂന്നു ദിവസ​ത്തോ​ളം താൻ മത്സ്യത്തി​ന്റെ വയറ്റിൽ കിടന്നി​ട്ടു പുറത്ത്‌ വന്നതിനെ ശവക്കു​ഴി​യിൽനിന്ന്‌ പുറത്ത്‌ വരുന്ന​തി​നോ​ടാ​ണു യോന ഉപമി​ച്ചത്‌. (യോന 1:17–2:2) മത്സ്യത്തി​ന്റെ വയറ്റിൽനിന്ന്‌ യോന പുറത്ത്‌ വന്നത്‌ എത്ര യഥാർഥ​മാ​യി​രു​ന്നോ അത്ര യഥാർഥ​മാ​യി​രി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു അക്ഷരാർഥ ശവക്കു​ഴി​യിൽനി​ന്നുള്ള യേശു​വി​ന്റെ ഉയിർപ്പും. എന്നാൽ മൂന്നു ദിവസ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗങ്ങൾ യേശു മരിച്ച അവസ്ഥയിൽ കിടക്കു​ക​യും പിന്നീട്‌ ഉയിർപ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തി​ട്ടും കഠിന​ഹൃ​ദ​യ​രായ വിമർശകർ യേശു​വിൽ വിശ്വ​സി​ച്ചില്ല.

മൂന്നു പകലും മൂന്നു രാത്രി​യും: ഈ പദപ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​നു മൂന്നു സമ്പൂർണ​ദി​വ​സ​ങ്ങളെ മാത്രമല്ല മൂന്നു ദിവസ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗങ്ങ​ളെ​യും അർഥമാ​ക്കാ​നാ​കും എന്നു മറ്റു ബൈബിൾവി​വ​ര​ണങ്ങൾ കാണി​ക്കു​ന്നു. ഒരു ദിവസ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗ​ത്തെ​പ്പോ​ലും ഒരു സമ്പൂർണ​ദി​വ​സ​മെന്നു വിളി​ക്കാ​മെന്ന സൂചന​യാണ്‌ അവ നൽകു​ന്നത്‌.​—ഉൽ 42:17, 18; 1രാജ 12:5, 12; മത്ത 27:62-66; 28:1-6.

ഇതാ: മത്ത 1:23-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

തെക്കേ ദേശത്തെ രാജ്ഞി: അതായത്‌, ശേബയി​ലെ രാജ്ഞി. തെക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റൻ അറേബ്യ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു അവരുടെ രാജ്യം എന്നു കരുത​പ്പെ​ടു​ന്നു.​—1രാജ 10:1.

സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ: അതായത്‌, യേശു​വി​ന്റെ അർധസ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാർ. അവരുടെ പേരുകൾ മത്ത 13:55-ലും മർ 6:3-ലും കാണാം.​—“സഹോ​ദരൻ” എന്ന പദത്തിന്റെ അർഥ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ മത്ത 13:55-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ഒരാൾ യേശു​വി​നോട്‌ . . . എന്നു പറഞ്ഞു: ചില പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഈ വാക്യം വിട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഇതാ, എന്റെ അമ്മയും സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും!: തന്റെ ജഡിക​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും (സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഇവരിൽ ചിലർക്കു യേശു​വിൽ വിശ്വാ​സ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.) (യോഹ 7:5) ആത്മീയ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും (അതായത്‌ ശിഷ്യ​ന്മാ​രും.) തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാ​സ​മാ​ണു യേശു ചൂണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചത്‌. കുടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി തനിക്കുള്ള ബന്ധം എത്ര വില​യേ​റി​യ​താ​ണെ​ങ്കി​ലും “(തന്റെ) പിതാ​വി​ന്റെ ഇഷ്ടം” ചെയ്യു​ന്ന​വ​രു​മാ​യുള്ള ബന്ധം അതി​നെ​ക്കാൾ വില​യേ​റി​യ​താ​ണെന്നു സൂചി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു യേശു.​—മത്ത 12:50.