SÃ N yaa ne Zʋɩf-rãmb nins sẽn da be Kãabg tẽngẽ wã, yʋʋmd ra sɩngda koobã la bʋdbã wakate. Wakat kãng zemsa rũndã-rũndã bõn-bɩʋʋng la zĩ-likr kiisã sasa.

Nebã ra geta kiuugã sẽn gilgd to-to wã, n bãng n sõd kiuug sẽn kaoosd rasem sõor ninsi. Nong n yaa rasem 29 bɩ 30. B ra geta wĩndgã sẽn gilgd to-to wã n bãng n sõd yʋʋmd sẽn kaoosd to-to. La f sã n ges kiuugã sẽn gilgd to-to wã n sõd yʋʋmde, a woglmã pa tat f sẽn na n ges wĩndgã sẽn gilgd to-to wã n sõd yʋʋmd ye. Rẽ n so tɩ b ra segd n bãng b sẽn na n maane, tɩ b sã n na n sõd yʋʋmã bɩ zem taaba. Sẽn na yɩl tɩ sõadgã zem taaba, b ra mi n paasa ray wall kiuug yʋʋmdã pʋgẽ. Tõe n yɩɩ nand tɩ yʋʋm-paall sɩnge. Woto, b paamdame tɩ yʋʋmdã sõadgã zems ne bʋdbã bɩ kẽebgã wakate.

A Moyiiz wakatẽ wã, Wẽnnaam ra yeela a nin-buiidã tɩ Abiib kiuugã bɩ Nizã kiuugã n segd n yɩ yʋʋmdã pipi kiuugu. Ki-kãng zemsa tʋʋlg la tʋʋl-nif kiisã sasa rũndã-rũndã. (Yik. 12:2; 13:4) Ki-kãng pʋgẽ, b ra maanda kibs orzã b sẽn kẽebã yĩnga.—Yik. 23:15, 16.

Bãngd a ye b sẽn boond t’a Emil Schürer togsa a sebr a ye pʋgẽ yaa: “B sã n da rat n bãng b sã n na n paasa ray bɩ kiuug yʋʋmdã pʋgẽ, ra pa toog ye. Wakat fãa, b ra segd n gesame tɩ daar ning b sẽn na n maan Pakã kibsã Nizã kiuugã pʋgẽ ki-pɛɛlg sasa wã yɩ daar ning wĩndgã ne yʋngã sẽn kaoosd to-to wã sẽn zem taabã. La b sã n wa bãng yʋʋmdã baasgẽ tɩ Pakã na n denga daar-n-kãnga, b tongda yʋʋmdã ne kiuug a yembre, tɩ lebg kiis 13, nand tɩ Nizã kiuugã ta.”

A Zeova Kaset rãmbã mi n maanda woto, b sã n wa rat n bãng daar ning b sẽn segd n maan a Zeezi kũumã tẽegrã. Nong n yaa tʋʋlg bɩ tʋʋl-nif kiuugã pʋgẽ, sẽn zems ne Zʋɩf-rãmbã Nizã kiuugã rasem 14 daare. Nand tɩ ra-kãng ta, b rengd n togsa dũniyã gill tigimsã fãa tɩ b mi tiiri. *

La Zʋɩf-rãmbã ra maanda wãn n bãng tɩ kiuug kiime tɩ kiuug a to segd n sɩnge? Rũndã-rũndã d geta kalãndriye sẽn be sebr pʋgẽ, wall d pogtaabl zugu. La pĩnd wẽndẽ wã, yɩl n bãng rẽ ra pa nana ye.

A Nowe wakatẽ wã, kiuug ra kaoosda rasem 30. (Sɩng. 7:11, 24; 8:3, 4) Kaoosg zugẽ, Zʋɩf-rãmbã wa n pa le yãk tɩ kiuug segd n kaoosa rasem 30 tɩlɛ ye. Sã n yaa ne bãmba, b sã n da wa yã ki-pɛɛlga, yaa ki-paalg sɩngre. Ra kaoosda rasem 29 bɩ 30 tɩ ki-paalg a to yaool n sɩnge.

Daar a ye, a Davɩɩd ne a Zonatã goma kiuug yelle, n yeel tɩ “beoog yaa ki-paalgã tigri.” (1 Sãm. 20:5, 18) Dẽnd wõnda wakat kãng tɛka, b ra tõe n bãnga kiuug sẽn na n kaoos rasem sõor ninsi, nand meng tɩ kiuugã sɩnge. La Israyɛll neb a taabã ra maanda wãn n bãng ki-paalg sã n sɩngame? Miisna sẽn yaa sebr a ye sẽn gomd Zʋɩf-rãmbã tẽngã noy la b kʋdemdã yɛl yellã togsa bũmb rẽ wɛɛngẽ. B yeelame tɩ Zʋɩf-rãmbã sẽn yi yembd Babilon n wa wã poore, Sãnedrẽ wã sẽn yaa Zʋɩf-rãmbã bʋ-kaoor sull ning sẽn tar noor n yɩɩdã ra sõngda nebã tɩ b bãnge. B ra maanda kibs toor-toor kiis a yopoe sasa. Ki-kãensã kiuug fãa rasem 30 daare, Sãnedrẽ wã neb ra tigimda taaba, n bao n bãng ki-paalgã sẽn na n sɩng wakat ninga. B ra maanda wãn n bãnge?

B ra yãkda rapa, tɩ b tɩ yals Zerizalɛm tẽngã zĩ-zãntsẽ ne yʋngo, n get ki-paalg sã n na n pukame. B sã n wa yã, b togsda Sãnedrẽ wã tao-tao. Sãnedrẽ wã sã n bãng tɩ b sɩd paama kaset sẽn wilgd tɩ ki-paalg pukame, b togsda nebã tɩ ki-paalg n sɩnge.  La sawadg bɩ wulg sã n kɩt tɩ b pa tõog n yã tɩ ki-paalg n puki, b maanda wãna? B togsdame bal tɩ kiuug ning pʋgẽ b sẽn be wã taa rasem 30, la tɩ ki-paalg n sɩnge.

Miisna wã pʋgẽ, b wilgame tɩ sẽn na yɩl tɩ nebã bãng tɩ ki-paalg n sɩnge, Sãnedrẽ wã kɩtdame tɩ b widg bugum oliiv tɩɩs tãngã sẽn pẽ Zerizalemmã zugu. B ra widgda bugum me Israyɛll tẽngã zĩ-zãnts a taabẽ, sẽn na yɩl tɩ kibarã yelge. Kaoosg zugẽ, b wa n yãka koe-taasdb tɩ b gilgd n togsd nebã. Dẽnd ki-paalg sã n da sɩnge, Zʋɩf-rãmb nins fãa sẽn be Zerizalɛm la zĩis a taabã ra bãngdame. Kɩtdame tɩ b fãa tõog n maan kibs-rãmbã tɩ zems a wakate.

Sõs-kãngã zĩ-gũbrã tõe n sõng-y lame tɩ y wʋm Zʋɩf-rãmbã kiisã, b kibs-rãmbã, la b yɛl a taab sẽn da sigl to-to wã võor sõma.