Jesús kijtoj: “Moteuiske se uan okse pueblojuani. [...] Uan mochiuas ke miakkan talolinis. Uan tech miakkan pueblojme mochiuati mayanti uan tetsaukakokolisti” (Lucas 21:10, 11). Keman mochiuaskia nochi nejon, senkis kinextiskia ke amo uejkaua taixyekanaskiaya iTekiuajyo Dios. ¿Tikitaj ke mochiujtokya tein Jesús kijtoj itech nochi taltikpak? Maj tikitakan tein mochiuani.

1. NETEUILIS

Itech xiuit 1914 mochiuak se neteuilis kemej amo keman ijkon mochiujtoya uan miakej tajyouijkej. Motelmachtianij kijtouaj ke ijkuak mopatak miak taman. Uan no, peuak kikuij uejueyi carros tein ika tateuiskiaj, teposmej tein kinpantamotaj itech avión uan toponij, teposmej tein ika motatoponiliaj, pokti tein temiktia uan okseki teposmej. Satepan, mochiuak okse ueyi neteuilis itech nochi taltikpak uan ijkuak peuak kikuij uejueyi teposmej tein toponij. Itech xiuit 1914 hasta axkan, tinochin tikitanij ke miakkan mochiua neteuilis uan yejua ika millones momikilianij.

2. MIAKKAN TALOLINI

Itech se amatajkuilol moijtoua ke sejse xiuit mochiuaj kemej cien talolinilis tein semi taijtakouaj (Britannica Academic). Uan no, itech se nechikol tein moixmati kemej Servicio Geológico ompa Estados Unidos kijtouaj ke itech xiuit 1900 hasta axkan, sejse xiuit xa mochiuaskej dieciséis uejueyi talolinilis. Sekin kinemiliaj ke axkan tikmatij ke okachi talolini porin onkak teposmej tein techmatiltiaj. Sayoj ke, amo keman tikitstoyaj maj semi miakej tajyouikan oso momikilikan porin chikauak talolini.

 3. TASOJTI TEIN TIKUASKEJ

Tasojti takual itech nochi taltikpak porin mochiua neteuilis, tasojti tomin itech seki altepemej, sekin kichiuaj tein amo kuali uan amo semi tatakiok. Itech se nechikol tein moixmati kemej Programa Mundial de Alimentos moijtoua: “Itech nochi taltikpak, 821 millones kipanouaj mayan, uan yejua ika 124 millones uelis momikiliskej” (2018 Year in Review). Sejse xiuit, panoua 3 millones konemej momikiliaj porin amo yektakuaj. Itech xiuit 2011, semi miakej konemej momikilijkej porin kipanokej mayan.

4. ONKAK KOKOLISMEJ

Itech se nechikol tein moixmati kemej Organización Mundial de la Salud, moijtoj ke satepan ke panok xiuit 2001 peuak mochiuaj uejueyi kokolismej. Oksepa peuak nesij seki kokolismej tein onkayajya ne uekauj kemej cólera, peste uan fiebre amarilla. No nesini okseki kokolismej kemej se tataxis tein semi miakej kinkui, síndrome respiratorio agudo grave, síndrome respiratorio de Oriente Medio, ébola uan zika. Uan ueyi kokolis COVID-19 tein yekin panok. Maski tapajtianij uan tamatinij kitemouanij tein kipajtis kokolismej, amo uelini kiajsinij keniuj kipajtiskej nochi kokolismej.

5. MOTANOJNOTSA ITECH NOCHI TALTIKPAK

Jesús no kijtoj okse taman tein mochiuaskia: “Motetapouis tein kuali tein kichiuas iTekiuajyo Dios uan ijkon nochin kikakiskej, uan ompa ejkos tamilis” (Mateo 24:14, TNM). Maski onkak miak kuejmolmej itech nochi taltikpak, panoua ocho millones akin seseko kayomej kiteixmatiltiaj tein kichiuas iTekiuajyo Dios itech 240 altepemej. Uan no, tanojnotsaj itech panoua mil tataman tajtolmej. ¡Amo keman ijkon mochiujtoya!

Nochi tein Jesús kijtoj mochiujtokya axkan. Semi moneki tikmatiskej nejon porin Jesús kijtoj: “Keman nankiitaskej ke ijkon mochiujtokya, xikmatikan ke iTekiuajyo Dios amo uejka yetok” (Lucas 21:31, TNM).

Tein Jesús kijtoj ke mochiuaskia uan tein Biblia kijtoua, kinextia ke Dios kiixtalij se taixyekanalis ompa iluikak itech xiuit 1914. a Itech nejon xiuit, kiixtalij iKonetsin, Jesucristo, kemej tekiuaj (Salmo 2:2, 4, 6-9). Amo uejkaua, iTekiuajyo Dios taixyekanas nikan taltikpak, kinixpolos akin taixyekanaj uan kichiuas maj tinemikan nochipaya kampa takualtsinkan yeski.

Amo uejkaua mochiuas tein Jesús techmachtij maj titajtanikan itech padrenuestro: “Maj uiki moTekiuajyo. Maj mochiua motanejnekilis ompa iluikak uan no nikan taltikpak” (Mateo 6:10, TNM). Sayoj ke, ¿toni kichiuani iTekiuajyo Dios itech xiuit 1914 hasta axkan? ¿Uan toni kichiuas keman taixyekanas nikan taltikpak?