“Keman taixyekana akin amo yolkuali, xolal tajyouia.” (Proverbios 29:2.)

Itech xiujmej tein panouanij moajsinij miakej tekiuanij akin taixyekankej ika chikaujkayot uan semi kintajyouiltijkej akin kinixyekankej. Semi melauak ke amo nochin ijkon kichiuanij: sekin kitemouanij kinpaleuiskej akin kinixyekanaj. Sayoj ke, miakpa kiitaj ke maski senkis kipiaj tanauatil, amo uelij kisentokaj tapaleuiaj porin yejuan kipiaj kuejmolmej uan mokuikuiliaj tanauatil. Oksekin kitemouaj kipiaskej tein yejuan kinekij maski kintajyouiltiskej akin kinixyekanaj. Henry Kissinger akin katka tajkuilojkej ompa Estados Unidos kijtoj: “Xiujmej tein panouanij kinextianij ke maski kinekij uan kitemouaj tapaleuiskej, amo uelij kichiuaj”.

Biblia techiluia: “Amo iaxka taltikpaknenkej tein nentok nion kiyekanas itaksalis” (Jeremías 10:23). Komo taltikpaknenkej tajtakojkej amo kipia tamatilis tein kipaleuis maj yejua ueli moixyekana, ¿keniuj uelis kiixyekanas nochi se altepet? Yejua ika, ¿tikonita keyej axkan taixyekananij amo uelij kitamiaj tajyouilis? Tein melauj, miakpa yejuan kichiuaj maj onka tajyouilis.

“Komo namejuan nanmoyoltasojtatinemij, ijkuakon nochi in taltikpakuani kajsikamatiske ke melau nannomomachtijkauan.” (Juan 13:35.)

Akin taixyekanaj itech taneltokalis kijtouaj ke moneki monextis netasojtalis uan yekyetolis. Sayoj ke tein melauj, amo uelinij kichiuanij maj inintatojtokakauan kinextikan netasojtalis tein kinolinis maj amo techikoitakan. Taneltokalis amo kitemoua maj monexti yekmelauj netasojtalis, ta okachi kichiuani maj kitelpaleuikan inintaneltokalis uan maj moxelokan taltikpakneminij uan altepemej. Itech itamian amaix El cristianismo y las grandes religiones, tein kikixtij teólogo Hans Küng kijkuiloj: “Keman taneltokalismej tapaleuianij itech neteuilis tein kipianij tekiuanij yejua tein okachi kiualkuini tajyouilis uan teikamauiltilis”.

Uan no, itech miak taneltokalismej, akin ompa taixyekanaj kuali kiitaj maj aksa moteka iuan akin amo inamik oso maj auilnemi iuan se itakaikniuj oso isiuaikniuj. Nejon kiualkuini kokolismej, kimiktiaj konet tein ayamo yoli, kipiaj se konet tein amo kinekiaj uan moxelouaj kalyetouanij, uan nejon kiualkui ueyi tekokojkayot uan tajyouilis.

“Kuak in pitsotik tanejnekilis de yejua san kiyoltilana [...] uan kikajkayaua, ijkuakon yejua san iselti uetsis tech in tajtakol, porin [...] tanejnekilis ualeutok de yejua san. Uan tech ne [...] tanejnekilis mochiuas in tajtakol.” (Santiago 1:14, 15.)

Kemej tinochin techpanoltilijkej tajtakol, kichiua maj tikpiakan nepololmej. Uan no toyolijtik kisa amo kuali tanejnekilismej tein amo tiknekij (Efesios 2:3). Keman techejko se amo kuali tanemilil uan timoajsij kampa uelis tikchiuaskej, okachi techouijmaka tikixtopeuaskej, sayoj ke komo tikchiuaj, techualkuilis tein amo kuali.

Se tatemojkej akin itokay P. D. Mehta kijkuiloj: “Tein okachi kichiua maj tikpiakan tajyouilis yejua keman tikteltemouaj timoyolpaktiskej, tiknekij tikajsiskej tein tikuelitaj uan timoueyichiuaj”. Keman kitelnekij uan kiteltemouaj teisa, kemej tel tayiskej, kikuiskej droga, kiteltemoskej neauiltilis, auilnemilis uan okseki taman, miakej akin semi kinpoujkaitanij kijtakouanij ininnemilis, uan kinualkuilianij tajyouilis ininchankauan uan akin iniuan kuali mouikaj. Kemej tikmatij ke taltikpaknenkej tajtakojkej, tikitaj ke melauak nejin tein kijtoua Biblia: “Nochi ten Dios itachijchiu; [...] tajyouijtiuitse ika ueyi toneukayot uan hasta toneukatsajtsi” (Romanos 8:22).

Biblia kinextia ke Satanás “tayekantinemi nikan taltikpak”, uan kipaleuiaj amo kuali espíritus tein kipiaj chikaualis. Yejuan motokaytiaj amokuali ejekamej (2 Corintios 4:4; Apocalipsis [Revelación] 12:9).

Kemej Satanás, amokuali ejekamej senkis kitemouaj kinyekanaskej uan kinpojpoloskej taltikpakneminij. Ijkon kinextij Pablo keman kijtoj: “Timoteuijtinemij iuan ne amokuali tayekanani uan iuan ne amokuali chiuanime. [...] Iuan ne amokuali tanauatiani den takitskijtokke nikan taltikpak kampa sayo ongak tayouayanilot, [...] iuan nochi amokuali chikaukaejekame ten takitskijtokke tech nochi in lugares de eluiyaktsinko” (Efesios 6:12).

Maski amokuali ejekamej kinpaktia kintajyouiltiskej taltikpakneminij, nejon amo yejua tein okachi kitemouaj. Ta okachi kinekij kinuejkatiliskej iuan Jiova Dios akin okachi Ueyichiujkej (Salmo 83:18). Ika tachiualismej kemej astrología, naualot uan adivinación kinkajkayauaj uan kinyekanaj taltikpakneminij. Yejua ika, Jiova tanejmachtia keniuj taijtakoua nejon uan kimaka inepaleuil akin kineki kinixnamikis amokuali ejekamej (Santiago 4:7).

Kemej ome mil xiujmej achto, Biblia kijtojka ke itech itamian tonalmej “topan uetsikiuj ne ueyi tajyouilis”.

Ompa kimelaua keyej: “Motasojtatinemiske yejuan san, [...] xijxikuintinemiske ika tomin san, [...] moueyinektinemiske. [...] Amo kipiaj ok tetasojtalis nion no teiknelijtinemij. [...] Sayo tepajpantinemiske san [...,] amo ueli motsakuiliaj ok den nintanejnekilis ten kualkui tajtakol. [...] No kuelitaj san kintajyouiltiske aksame [...] kitauelitstinemij nochi ten kuali. [...] Amo uelis se takuautamatis iuan porin sayo takajkayauaj. [...] Eliuistijtinemij san; uan mopoutinemij ke semi ueyi chiuanime. [...] Sayo kitemojtinemij kenin moyolpaktijtinemiske pero amo kitemojtinemij kenin para kiyolpaktijtinemiske Dios”. Moyekita ke se taman tein kichiua maj onkak miak tajyouilis porin tinemij itech itamian tonalmej (2 Timoteo 3:1-4).

Ika tein tikitakejya, ¿melauj ke kiyeknextia nejon ke taltikpaknenkej amo ueli kitamia tajyouilis, maski kineki kichiuas? Komo ijkon, ¿akoni uelis techpaleuis? Dios akin techchijchiuak. Yejuatsin motenkaua “kinuejuelos in chikaualisme den amokuali Satanás” uan nochin akin kipaleuiaj (1 Juan 3:8). Itech okse tamachtilis tikitaskej tein Dios kiixtalia kichiuas uan ijkon kitamis nochi taman tein kiualkui tajyouilis.