1, 2. (a) Kwamuri, cicinyi cinoitisa kuti cipo cive cino mutengo mukuru? (b) Ngenyi tingananga kuti muripo i cipo co mutengo mukuru camakamboashira?

CIPO capicikuru-kuru camakamboashira? Azvivetehwi kuti cipo cive cinodhura kuti cive cinosisira. Zvokadi, mutengo wokadi wo cipo aupimwi ngo mare. Kusiapo, cipo cikava cinomuviisira mudakaro kana cinogutisa cido cenyu mu upenyu, icona cino mutengo mukuru kwamuri.

² Pakati po zvipo zvizinji zvamakambovetera kuashira, pana cimwe cinopinda zvese zvimweni. I cipo ca Mwari kuno vandhu vese. Jehovha wakatipa zviro zvizinji, asi cipo cake cikuru-kuru ngo co muripo wo kujipira wo Mwana wake, Jesu Kristu. (Verenganyi Mateu 20:28.) Inga zvaticazovona mu cipauko cino, muripo i cipo co mutengo mukuru kamare camungaashira, ngo kuti iwona ungamuviisira mudakaro ucikanangiki zve ungagutisa zvido zvenyu zvinosisira maningi. Zvokadi, muripo i cikhombiso cikuru-kuru co rudo hwa Jehovha kwamuri.

3. Muripo i cinyi, zve zvicinyi zvatinodikana kuzwisisa kuti tibongeseye cipo ici co mutengo mukuru?

³ Ngo manangiro akareruka, muripo i njira ya Jehovha  yo kupokonyora kana kuponesa vandhu vese kubva ku cishaishi no rufu. (VaEfeso 1:7) Kuti tizwisise zvinoda kureva jijiso iyi yo Bhaibheri, tinodikana kurangarira zvakaitika sure mu munda wo Edheni. Tingakwanisa kuzwisisa kuti ngenyi muripo uno mutengo mukuru basi kudari tikatanga tazwisisa zvakaruza Adhamu paakashaisha.

4. Upenyu wakakwana waida kurevenyi kuna Adhamu?

⁴ Paakarura Adhamu, Jehovha wakamupa ciro cimweni cinosisira maningi—upenyu wakakwana. Vonanyi zvazvaireva kuna Adhamu. Ngo kuitwa no muviri pomwe no murangariro wakakwana, iyena aacaizogumepi pa kuhwaja, kuita harahwa, kana kufa. Inga mundhu wakakwana, iyena wainga no ushamwari unosisira na Jehovha. Bhaibheri rinonanga kuti Adhamu wainga “mwana wa Mwari.” (Luka 3:38) Ngo kudaro Adhamu waibusa ushamwari wo phedo na Jehovha Mwari, ushamwari wakadari inga wo mwana na baba vano rudo. Jehovha waidavijana no mwana wake uwu wo pasi pano, ecimugaja mabasa anodakajisa zve ecimubvunjavo zvaaivetehwa kuna Adhamu.—Genesi 1:28-30; 2:16, 17.

5. Bhaibheri rinoda kurevenyi rikananga kuti Adhamu wakaitwa “ngo muezaniso” wa Mwari?

⁵ Adhamu wakaitwa “ngo muezaniso” wa Mwari. (Genesi 1:27) Izvi azvidi kureva kuti Adhamu waitojana na Mwari mu mavonekero. Inga zvatakajija pa Cipauko 1 co bhuku rino, Jehovha i Mujimu ucikavoneki. (Johani 4:24) Ngo kudaro Jehovha aana muviri wo nyama no ngazi. Kuitwa ngo muezaniso wa Mwari zvinoreva kuti Adhamu wakaruhwa no mugariro jakatojana no ja Mwari, mukubatanijavo rudo, uzivi, urungami zve simba. Adhamu waiezana na Baba wake mu njira imweni inosisira maningi yo kuva no rusujunuko o kujikhetera. Ngo kudaro, Adhamu aacaivepi inga mucini unokwanisa basi kuita zviani zvawakanasiririhwa kana zvaakarongehwa kuti uite. Kusiapo, iyena waizokwanisa kuita zvisungo zvake pacake, wakasanwa cakanaka  no cakashata. Kudari akasana kuzwira Mwari, iyena waizorarama kwenda no kwenda mu Paradhiso pasi pano.

6. Adhamu paakashaishira Mwari, cicinyi caakaruza? Zve zvakapsasisa kudini mubarihwana wake?

⁶ Zvakajeka kuti Adhamu paakatama kuzwira Mwari wotongehwa kufa, iyena wakaripa mutengo wakakura kamare. Cishaishi cake cakamuitisa kuti aruze upenyu hwake hwakakwana no makomborero ahwo ese. (Genesi 3:17-19) Zvinosuruvarisa ngo zvokuti, Adhamu wakaruza upenyu hwakaperera, haiwa basi kwaari iyena, asi kuno mubarihwana wake wo kumbeji. Soko ra Mwari rinoti: “Kudari inga hwakangwina uxaixi mu nyika yo pasi ngo ndava yo mundhu umwe [Adhamu], ngo uxaixi hwongwinavo rufu; ndibzonavo bzondhobzo rufu hwakagumira vandhu vese, ngokuti vese vakaxaixa.” (VaRoma 5:12) Hina, tese takagara utaka ku cishaishi ca Adhamu. Ngokudaro, Bhaibheri rinonanga kuti “wakatengeswa” iyena pacake no mubarihwana wake ku uranda hwo cishaishi no rufu. (VaRoma 7:14) Akuna vetero kuna Adhamu na Evha ngo kuti ivona vakashaishira Mwari ngo cabomo. Asi tingati kudinivo no mubarihwana wake, kubatanijavo na itusu?

7, 8. Muripo unopekeja murangariro wo zviro zviviri zvapi?

⁷ Jehovha wakasunga kununura vandhu vese ngo kushandisa muripo. Muripo i cinyi? Gama ro muripo rinopekeja murangariro wo zviro zviviri. Cokutanga, muripo i mare ingariphwa kuitira kubudisa kana kutengazve ciro. Ingaezanisihwa no mare ingatoriphwa kuitira kusujunura musungwa wo hondo. Cocipiri, muripo i mare inofukija, kana kutenga mutengo wo ciro. Zvakafanana no mare inofukija zviro zvakamosheka. Inga muezaniso, kudari mundhu akabara ngozi, iyena anodikana kuripa mutengo wakaezana kamare no wamoshekaro.

⁸ Zvingaitikisa kudini kufukija mutengo watakaruzari tese ngo pamusoro pa Adhamu, zve tosujunuhwa kubva  mu uranda hwo cishaishi no rufu? Imanyi tivone muripo wakapa Jehovha, zve zvaunoreva kwamuri.

9. Mushovonyi wo muripo waidiwa?

⁹ Zvecivoneka kuti pakaruzika upenyu wakakwana, apana mundhu wainga acizivi kukwana waikwanisa kuviisazve upenyu uhu. (Nduyo 49:8, 9) Paidiwa muripo uno mutengo wakaezanana no wakaruzikaya. Izvi zvinozwirana no ciambi co urungami hwakakwana cinowanika mu Soko ra Mwari cinoti: “Kurarama kunoripihwa ngo kurarama.” (Deuteronòmio 19:21) Waro cicinyi caizofukija mutengo wo upenyu hwo mundhu wakakwana, hwakaruzaya Adhamu? Paidiwa upenyu umweni hwo mundhu wakakwana waizova muripo wakaezanana.—1 Timoti 2:6.

10. Jehovha wakapekejesa kudini muripo?

¹⁰ Jehovha wakapekejesa kudini muripo? Iyena wakagaja umwe wo Mwana wake wo kumujimu wakakwana kuti aviye pasi pano. Asi Jehovha aazivi kutumira hake cisikwa co kumujimuvo haco. Iyena wakatumira Mwana wake umwe ega waisisira maningi. (Verenganyi 1 Johani 4:9, 10.) Mwana uwu wakasia muzi wake wo mugore ngo mwoyo wese. (VaFilipi 2:7) Inga zvatakajija mu cipauko caperari, Jehovha wakaita cishamiso paakathuthisa upenyu hwo Mwana wake kuendesa mu ndani ma Maria. Ngo kushandisa Mujimu mucena wa Mwari, Jesu wakabahwa inga mundhu wakakwana aciripi pasi po cishaishi.—Luka 1:35.

11. Zvingaitisa kudini kuti mundhu umwe ashande inga muripo wo zviuru no zviuru zvo vandhu?

¹¹ Zvingaitisa kudini kuti mundhu umwe ashande inga muripo wo zviuru no zviuru zvo vandhu? Hina, waro zvakaitisa kudini kuti zviuru no zviuru zvo vandhu zvive vashaishi pakutanga? Mucakanganwa kuti ngo kushaisha, Adhamu wakaruza upenyu hwakakwana hwaainga naho. Ngokudaro, aacaikwanisepi kuusiira mubarihwana wake.  Caakakwanisa kuvasiira, cishaishi no rufu basi. Jesu anonangwa ngo Bhaibheri inga “Adamu wokupejisira,” wainga no upenyu hwakakwana, zve aazivi kumboshaisha. (1 VaKorinto 15:45) Ngo njira imweni Jesu wakafakeya Adhamu kuitira kuti atiponese. Ngokupira upenyu hwake hwakakwana, mukuzwira Mwari, Jesu wakaripa cishaishi ca Adhamu. Ngokudaro Jesu wakaviisa vetero kuno mubarihwanawaAdhamu.—VaRoma 5:19; 1 VaKorinto 15:21, 22.

12. Matambujiko a Jesu akavonesenyi?

¹² Bhaibheri rinosanangura ngo zvimuthyandya-muthyandya zvo matambujiko akacungirihwa ndi Jesu acito akafa. Iyena wakasungwa zvainyangaja maningi wotakwa zvocishatihwa zve wova mu rufu waihwaja maningi pa mutanda wo kutambujikira. (Johani 19:1, 16-18, 30; Musoro wo Masoko o Kuengejera, unoti: “Ngenyi Vanamati Vokadi-kadi Avashandisi Ciphambano pa Kunamata.”) Ngenyi zvaidikana kuti Jesu atambujiswe kudaro? Mucipauko cinotevera tinozojija kuti Sathana wakaphikiza kuti Jehovha wainga no vandhu vanomushandira vangaramba vakagondeka pamuejo. Ngo kucungirira mukugondeka pikija ecitambujika, Jesu wakapa mupinguro wakanaka maningi wo kuphikiza ka Sathana. Jesu wakavonesa kuti mundhu wakakwana ano rusununguko hwo kuzvikhetera angaramba akagondeka kwakakwana kuna Mwari, azvinenyi no zvingaita Sathana. Jehovha angafanea kuva akadakara maningi ngo kugondeka ko Mwana wake anodiwa!—Mazwi Akangwara 27:11.

13. Muripo wakaripiswa kudini?

¹³ Muripo wakaripiswa kudini? Mu njiku yo 14 ya Nisani mweji wo ciJudha mu gore 33 N.V.Y., Mwari wakatendera kuti Mwana wake wakakwana, acina cishaishi, auraiwe. Jesu wakapira upenyu hwake hwakaperera “kamwe basi.” (Vaheberi 10:10) Mu njiku yo citatu Jesu naafa, Jehovha wakamumusirazve mu upenyu hwo kumujimu. Jesu ari kudenga, wakapekeja Mwari mutengo wo upenyu wo mundhu wakakwana wakapihwa inga muripo wo kucinjanisa ku mu barihwana wa Adhamu. (Vaheberi 9:24)  Jehovha wakaashira mutengo waidika wo kujipira ka Jesu inga muripo kuti uponese vandhu vese mu uranda wo cishaishi no rufu.—Verenganyi VaRoma 3:23, 24.

14, 15. Kuti tiashire “kukungurihwa ko uxaixi” hwedu, tinodikana kuitenyi?

¹⁴ Pikija tiri mu ushaishi, itisu tingabusa makomborero o mutengo mukuru maningi o muripo. Imanyi tivone besero ra nyamasi no ro kumbeji ro cipo ca Mwari ici.

¹⁵ Kukungurihwa zvishaishi. Zvecivoneka kuti tiri vandhu vacizivi kukwana, itusu tinodikana kuhwa kamare kuti tiite zvakanaka. Tese tinoshaisha mu magama no zviito. Asi ngo kushandisa muripo wo kujipira ka Jesu, itisu tingaashira “kukungurihwa ko uxaixi” hwedu. (VaKolosi 1:13, 14) Asi kuti tiwane kukungurihwa uku, tinodikana kunasa kukhauya kamare. Tinodikanavo kudaninjira kuna Jehovha mu kujidodokesa, tecikumbira kuti atikungurire zvinozwirana no gonda redu ku muripo wo kujipira ko Mwana wake.—Verenganyi 1 Johani 1:8, 9.

16. Cicinyi cinotiitisa kuti tikwanise kunamata Mwari no hana yakacena, zve ngo wapi mutengo uno hana iyi?

¹⁶ Hana yakacena pamberi pa Mwari. Hana inojipumbha, ngo kukasika ingatungamirira pa kutama vetero zve zvotiita kuti tizwe inga ticina mutengo. Kubva pa kukungunurira kunoviswa ngo muripo, ngo nyasha, Jehovha wakatiita kuti tikwanise kumunamata no hana yakacena zvicinenyi no kutama kukwana kwedu. (Vaheberi 9:13, 14, NM) Izvi zvakaitisa kuti tive takasujunuka pa kuvereketa na Jehovha. Ngo kudaro, tingatomukhwederera takasujunuka mu mukumbiro. (Vaheberi 4:14-16) Kuramba tino hana yakacena kunotipa runyararo wo murangariro, tojireremeja, zve todakara.

17. Makomborero api akakwanisika ngo pamusoro po kutifira ka Jesu?

¹⁷ Vetero yo upenyu ucikaperi mu paradhiso pasi pano.VaRoma 6:23 inoti: “Mupocero wo uxaixi, rufu.” Bvesi  yondhoi inoengejerazve yeciti: “Kaveta cipo ca Mwari, uhomi hucikaperi, ngo njio ya Kristu Jesu Tenji wedu.” Mu Cipauko co 3 co bhuku rino, takabhuya ngo makomborero o kuviya ko paradhiso pasi pano. (Apokalipsi 21:3, 4) Makomborero o kumbeji ese aya, kubatanija upenyu ucikaperi mu uhomi hwakakwana, zvakakwanisika ngo kuti Jesu wakatifira. Kuti tiaashire makomborero aya, tinodikana kukhombijira kuti tinobongesea cipo co muripo.

18. Ngenyi tinodikana kubongesea kuna Jehovha ngo ndava yo nasiriro yo muripo?

¹⁸ Ngenyi tinodikana kubongesea kamare kuna Jehovha ngo pamusoro po muripo? Cipo, cino mutengo mukuru, maningi-ningi pacinonga cecibatanija kushandisa nguva, simba kana mare, zvawiana anopa. Mwoyo wedu unopsaswa patinovona cikhombijiro co rudo hwokadi-kadi hwo mupi. Muripo i cipo co mutengo mukuru kamare cinopinda zvipo zvese, ngo kuti Mwari wakapira zvizinji kuti ape cipo ici. Johani 3:16 inoti: “Mwari wakadisa nyika yo pasi, kokuti wakapa Mwana wake umwe ega.” Mupiro i cikhombijiro cikuru kamare co rudo hwa Jehovha kwatiri. Ihwona hunokhombijavo rudo hwa Jesu ngo kuti iyena no cido  cese wakapira upenyu hwake kuitira itusu. (Verenganyi Johani 15:13.) Ngo kudaro, cipo co muripo cinodikana kukhohwesa kuti Jehovha no Mwana wake ano rudo kuno umwe nga umwe wedu.—VaGalàsia 2:20.

19, 20. I njira japi jamungakhombija ndijona kuti munobongesea ngo cipo ca Mwari co muripo?

¹⁹ Hino, Mungakhombijisa kudini kuti munobongesea cipo ca Mwari co muripo? Cokutanga, zivanyi Mupi Mukuru-kuru, Jehovha. (Johani 17:3) Kujija Bhaibheri mecibesehwa ngo bhuku rino, kucamubesera kuita zvondhozvo. Pamunoguma pakuziva Jehovha, rudo hwenyu kwaari unozojika. Inga muvio, rudo hwondhohwo ucazomuita kuti mude kumudakajisa.—1 Johani 5:3.

²⁰ Khombijanyi rutendo ku muripo wo kujipira wa Jesu. Zvinonangwa kudari ngo pamusoro pa Jesu: “Ndiani anotenda Mwana ano uhomi hucingaperi.” (Johani 3:36) Tingakhombijisa kudini rutendo kuna Jesu? Rutendo uhwo ahukhombijwi basi ngo magama. Jakobo 2:26 inoti: “Rutendovo hucina bziito hunofavo.” Hina, rutendo wokadi-kadi, unokhombijwa ngo “zviito”, kana kuti, ngo mabasa edu. Njira imwe yo kukhombija kuti tino rutendo kuna Jesu, ngo yo kuita mbhera patinokwanisa kuti timutevejere, haiwa basi mu zviana zvatinonanga, asi mu zviana zvatinoita.—Johani 13:15.

21, 22. (a) Ngenyi tinodikana kuva pa ciitiko co gore ngo gore co Majiisa o Cirariro ca Tenji? (b) Zvicinyi zvicazosananguhwa pa Cipauko co 6 no 7?

²¹ Ivanyi pa Majiisa o Cirariro ca Tenji co gore ngo gore. Pa majiisa o njiku 14 yo mweji wa Nisani yo 33 N.V.Y., Jesu wakatangisa kuita ciitiko cinosisira cinodanijwa ngo Bhaibheri kuti “Cirariro ca Tenji.” (1 VaKorinto 11:20, Mateu 26:26-28) Ciitiko ici cinodanijwavo kuti Cirangarijo co kufa ka Tenji. Jesu wakacigaja kuitira kubesera vapostori vake no maKristu okadi-kadi aizovia sure kwavo kuti ave no murangariro wo kuti, ngo kufa kwake inga mundhu  wakakwana, Jesu wakapa upenyu hwake, kana mwiha, inga muripo. Ngo pamusoro po ciitiko ico, Jesu wakapa mutemo uwu: “Itanyi ibzi mucindiceukijira.” (Luka 22:19) Kuva pa Cirangarijo zvinoticeukijira ngo pamusoro po rudo hwakakhombijwa ndi Jehovha na Jesu hwakabatana no muripo. Itusu tingakhombija kubongesea kwedu ngo muripo ngo kuvavo pa ciitiko co gore ngo gore co Cirangarijo co kufa ka Jesu. *

²² Nasiriro ya Jehovha yo muripo, zvokadi, i cipo co mutengo mukuru kamare. (2 VaKorinto 9:14, 15) Cipo ici co mutengo mukuru cingabesera pikija vayani vakafa. Zvipauko 6 no 7 zvinozosanangura kuti zvingaitikisa kudini.