‘In mijn tienerleeftijd had ik bloedarmoede’, vertelt Beth. ‘Ik was futloos, werd snel moe, mijn botten deden pijn en ik kon me moeilijk concentreren. Mijn arts schreef me ijzersupplementen voor, en ik ging ook gezonder eten. Ik begon me al snel beter te voelen.’

 Beths geval is niet uniek. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hebben twee miljard mensen — zo’n 30 procent van de wereldbevolking — bloedarmoede. In ontwikkelingslanden komt bloedarmoede voor bij naar schatting 50 procent van de zwangere vrouwen en 40 procent van de peuters.

 Bloedarmoede, of anemie, kan ernstige gevolgen hebben. In een aantal gevallen kan het leiden tot hartproblemen en zelfs tot hartfalen. Volgens de WHO wordt in sommige landen ‘20% van de moedersterfte mede veroorzaakt’ door bloedarmoede. Als een moeder lijdt aan anemie als gevolg van ijzertekort (de meest voorkomende vorm van bloedarmoede), kan de baby te vroeg geboren worden en een te laag geboortegewicht hebben. Kinderen met bloedarmoede groeien en ontwikkelen zich vaak langzamer en zijn vatbaarder voor infecties. Toch kan ijzergebreksanemie normaal gesproken voorkomen of genezen worden. a

Wat is bloedarmoede?

 Bloedarmoede is een medische aandoening waarbij iemand niet genoeg gezonde rode bloedcellen heeft. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Wetenschappers hebben zelfs meer dan 400 soorten bloedarmoede vastgesteld! De aandoening kan tijdelijk of chronisch zijn, licht of ernstig.

Hoe ontstaat bloedarmoede?

 Er zijn drie belangrijke oorzaken.

•   Het aantal rode bloedcellen in het lichaam neemt af door bloedverlies.

•   Het lichaam maakt niet genoeg gezonde rode bloedcellen aan.

•   Het lichaam breekt rode bloedcellen af.

 IJzergebreksanemie is wereldwijd de meest voorkomende vorm van bloedarmoede. Als het lichaam niet genoeg ijzer heeft, kan het niet genoeg hemoglobine (de stof in de rode bloedcellen die zuurstof transporteert) aanmaken.

Wat zijn de symptomen van ijzergebreksanemie?

 In eerste instantie kan iemand milde symptomen hebben of zelfs helemaal niet doorhebben dat hij bloedarmoede heeft. De symptomen van ijzergebreksanemie zijn onder meer:

•   Extreme vermoeidheid

•   Koude handen en voeten

•   Slap gevoel

•   Bleke huid

•   Hoofdpijn en duizeligheid

•   Pijn op de borst, versnelde hartslag, kortademigheid

•   Breekbare nagels

•   Weinig eetlust (vooral bij baby’s en kinderen)

•   Een drang om ijs, zetmeel of zelfs aarde te eten

Wie behoren tot de risicogroep?

 Vrouwen zijn vatbaar voor ijzergebreksanemie omdat ze tijdens de menstruatie bloed verliezen. Ook zwangere vrouwen lopen risico als hun voeding te weinig folaat of foliumzuur (een B-vitamine) bevat.

 Baby’s die te vroeg geboren zijn of een laag geboortegewicht hebben en die via moedermelk of flesvoeding niet genoeg ijzer binnenkrijgen.

 Kinderen die niet gevarieerd en gezond eten.

 Vegetariërs die door hun eetpatroon te weinig ijzerhoudend voedsel binnenkrijgen.

 Personen met een chronische ziekte, zoals kanker, nierfalen, bloedende maagzweren, bepaalde infecties of een bloedziekte.

Behandeling

 Niet alle vormen van bloedarmoede kunnen voorkomen of genezen worden. Maar als bloedarmoede wordt veroorzaakt door een gebrek aan ijzer of vitaminen, kan het meestal voorkomen of genezen worden door een gezond eetpatroon dat de volgende voedingsstoffen bevat:

 IJzer. Komt voor in vlees, bonen, linzen en donkergroene bladgroenten. b Ook is uit onderzoek gebleken dat voedsel een hoger ijzergehalte kan hebben als het in een ijzeren pan is bereid.

 Folaat. Komt voor in fruit, donkergroene bladgroenten, erwten, kidneybonen, kaas, eieren, vis, amandelen en pinda’s. Ook komt het voor in met vitaminen verrijkte graanproducten, zoals brood, ontbijtgranen, pasta en rijst. De synthetische vorm van folaat is foliumzuur.

 Vitamine B12. Komt voor in vlees, zuivel, verrijkte ontbijtgranen en sojaproducten.

 Vitamine C. Komt voor in citrusvruchten, paprika’s, broccoli, tomaten, meloenen en aardbeien. Voedsel met vitamine C bevordert de opname van ijzer.

 Niet overal is hetzelfde voedsel beschikbaar. Probeer er dus achter te komen welke plaatselijke voedingsmiddelen de noodzakelijke voedingsstoffen bevatten. Dat is belangrijk als u vrouw bent, en vooral als u zwanger bent of wilt worden. Door goed voor uw eigen gezondheid te zorgen, verlaagt u de kans dat uw baby bloedarmoede krijgt. c