BASWA BA A BOTŠIŠA
Nka Dira Eng Gore ke se sa ba le Dihlong?
Ditaba tše di sa kgahlišego: Go ba le dihlong go ka go thibela go ba le bagwera le go dira dilo tšeo di kgahlišago le bona.
Ditaba tše di kgahlišago: Ka dinako tše dingwe ga se phošo go ba le dihlong. Go ka go thuša gore o nagane pele o bolela, o kgone go ntšha mahlo dinameng, le gore o be motheetši yo botse.
Ditaba tše di kgahlišago kudu: Ga se gore ge o na le dihlong gona bjale, o tlo dula o na le tšona. O ka kgona go di laola. Sehlogo se se tlo go bontšha gore o ka dira seo bjang.
Tseba dilo tšeo di go tšhošago
Go ba le dihlong go ka go dira gore o tšhabe go bolela le batho. Ka baka leo o ka ikwa o le nnoši, tše e kego o ka phaphošing yeo e nago le leswiswi. Seo se ka go tšhoša. Eupša ge o ka tseba dilo tšeo di go tšhošago, o ka hwetša gore ga go hlokagale gore o tšhoge. Nagana ka mehlala ye e meraro.
Selo sa pele seo se ka go tšhošago: “A ke tsebe gore ke re’ng.”
Therešo: Gantšhi batho ga ba gopole dilo tšeo o di bolelago, eupša ba gopola tsela yeo o dirilego gore ba ikwe ka yona. O ka fenya go tšhoga ka go kaonefatša tsela yeo o theetšago batho ba bangwe le go kgahlegela dilo tšeo ba di bolelago.
Seo o ka naganago ka sona: O nyaka mogwera wa mohuta mang? Na o nyaka wa go bolela kudu goba yo e lego motheetši yo mobotse?
Selo sa bobedi seo se ka go tšhošago: “Batho ba tlo nagana gore ke dira gore ba lewe ke bodutu.”
Therešo: Batho ba tlo dula ba na le seo ba se bolelago go sa šetšwe gore o na le dihlong goba ga o natšo. O ka kgona go fenya letšhogo la gago. Le gona, ge o bolela o ka thuša batho go bona gore o motho wa mohuta mang.
Seo o ka naganago ka sona: Ge e ba o nagana gore batho ka moka ba a go ahlola, mohlomongwe ke wena o ba ahlolago ka go nagana gore ga ba go rate.
Selo sa boraro seo se ka go tšhošago: “Ge nka bolela selo se se fošagetšego ke tlo lewa ke dihlong.”
Therešo: Ka dinako tše dingwe seo se diragalela batho ka moka. O ka fenya poifo yeo ka go lebelela phošo ya go swana le yeo e le sebaka sa go bontšha ba bangwe gore le wena ga se wa phethagala.
Seo o ka naganago ka sona: Na ga o thabele go ba le batho bao ba dumelago gore le bona ga se ba phethagala?
Na o be o tseba? Batho ba bangwe ba nagana gore ga ba na dihlong ka gore ba kgona go romela batho melaetša e mentšhi. Eupša ge o boledišana le batho o na le bona e bile o kgona go ba bona, o kgona go dira bagwera ba nnete. Sherry Turkle yo e lego setsebi sa monagano le sa thekinolotši o ngwadile gore: “Ge re bona batho ba bangwe le go kwa mantšu a bona, re kgona go ba tseba gakaone.” a
Seo o ka se dirago
O se ke wa ipapetša le batho ba bangwe. Ga go hlokagale gore o nyake go swana le batho ba bangwe gomme o thome go se sa tšhaba batho. Go e na le moo, o ka leka go se sa ba le dihlong kudu e le gore o kgone go thabela go ba le bagwera le go dira dilo tšeo di kgahlišago le bona.
“Nakong ya ge o boledišana le batho, ga go hlokagale gore o bolele nako e telele. Ge o kopana le motho la mathomo, o ka no itsebiša goba wa mmotšiša dipotšišo tše mmalwa.”—Alicia.
Lengwalo: “Eupša anke yo mongwe le yo mongwe a hlahlobe ditiro tša gagwe gomme o tla ba le lebaka la go hlalala ka yena ka noši, e sego ka go ipapiša le motho yo mongwe.”—Bagalatia 6:4.
Ntšha mahlo dinameng. Lebelela batho bao ba se nago dihlong gomme o bone gore ba boledišana bjang le batho ba bangwe. Ipotšiše gore ba thušwa ke eng? Ke eng seo ba sa se dirego? Ke dilo dife tšeo o di ratago ka bona tšeo o ka di ekišago?
“Ithute go batho bao ba kgonago go dira bagwera gabonolo. Lebelela gore ba dira eng le gore ba bolela ka eng ge ba kopana le motho la mathomo.”—Aaron.
Lengwalo: “Tšhipi e loutšwa ke tšhipi e nngwe. Ka go realo le sefahlego sa motho se loutšwa ke sa mogwera wa gagwe.”—Diema 27:17.
Botšiša dipotšišo. Go botšiša dipotšišo ke tsela e botse ya go thoma poledišano ka gore gantšhi batho ba rata go bolela seo ba se naganago. E bile seo se ka go thuša gore o se ke wa bolela kudu.
“Go lokišetša seo o tlago go se bolela go tla go thuša gore o se ke wa tshwenyega kudu. O ka nagana ka dilo tšeo o tlago go di bolela le dipotšišo tšeo o tlago go di botšiša pele o eya go kopana le batho bao o sa ba tsebego e le gore o se ke wa tshwenyega kudu.”—Alana.
Lengwalo: “Le se ke la tshwenyega ka lena le nnoši eupša le tshwenyege le ka batho ba bangwe.”—Bafilipi 2:4.
a Go tšwa ka pukung ya Reclaiming Conversation.