Ntwa e be e fedile gomme go homotše Moeding wa Ela moo go bego go lwewa gona. Ge phefo e be e foka gabotsana ditenteng tša madira, Kgoši Saulo o ile a kgopela go swara seboka le a mangwe a madira a gagwe. Morwa wa gagwe yo mogolo e lego Jonathane o be a le gona sebokeng seo gomme mošemane wa modiši o ile a bolela ka mafolofolo seo se diragetšego ntweng. Mošemane yoo e be e le Dafida, le gona o be a na le mafolofolo. Saulo o ile a theetša ka kelohloko selo se sengwe le se sengwe seo Dafida a bego a se bolela. Eupša Jonathane o ile a ikwa bjang? Jonathane o be a fentše dintweng tše dintši kudu ge a elwa madireng a Jehofa. Eupša lekgeng le go be go se gwa fenya Jonathane, go be go be fentše Dafida. Dafida o be a fentše senatla seo se bitšwago Goliata. Na Jonathane o be a na le mona ka ge Dafida a be a retwa?

O tla makatšwa ke go kwa kamoo Jonathane a ilego a arabela ka gona. Beibele e re: “Gateetee ge Dafida a feditše go bolela le Saulo, moya wa Jonathane wa thoma go kwana le moya wa Dafida gomme Jonathane a rata Dafida go etša ge a ithata.” Jonathane o ile a nea Dafida diaparo tša gagwe tša ntwa, go akaretša le bora bja gagwe. Yeo e be e le mpho e kgolo kudu ka gobane Jonathane e be e le setsebi sa go betša bora. Go oketša moo, Jonathane le Dafida ba ile ba dira kgwerano goba tumelelano ya gore e tla ba bagwera bao ba tlago go thekgana.—1 Samuele 18:1-5.

Segwera seo se hlaloswago ka tsela e botse kudu ka Beibeleng se ile sa thoma ka yona tsela yeo. Go bohlokwa gore Bakriste ba be le bagwera. Ge e ba re kgetha bagwera gabotse, re thekgana e bile re botegelana, re ka kgona go matlafatša tumelo ya rena mehleng ye ya batho bao ba se nago lerato. (Diema 27:17) Ka gona a re boneng seo re ka ithutago sona ka go ba le bagwera go Jonathane.

Go tlile bjang gore segwera sa Jonathane le Dafida se thome kapejana ka tsela ye? Re tla hwetša karabo ge re ka tseba gore segwera seo se be se theilwe kae. A re thomeng ka go kwa gore ge e le gabotse banna ba e be e le bomang. Jonathane o be a phela nakong e thata kudu. Tatagwe e lego Kgoši Saulo, o be a thomile go fetoga kudu. Saulo yo e kilego ya ba monna yo a ikokobeditšego le yo a nago le tumelo, o be a fetogile motho yo a ikgogomošago le kgoši yeo e sa kwego Modimo.—1 Samuele 15:17-19, 26.

Jonathane o be a tshwenyegile kudu ka baka la tsela yeo tatagwe a bego a fetogile ka yona ka gobane o be a mo rata kudu. (1 Samuele 20:2) Jonathane o swanetše go ba a ile a ipotšiša gore Saulo o tlo tliša kgobošo efe setšhabeng sa Jehofa. Na go se kwe ga gagwe go tla dira gore setšhaba se aroge gomme Jehofa a se sa se amogela? Ga go pelaelo gore yeo e be e le nako e thata kudu go Jonathane yoo a bego a na le tumelo kudu.

Ditaba tše di ka re thuša go kwešiša gore ke eng seo se dirilego gore Jonathane a rate Dafida yoo e bego e le yo monyenyane go yena. Jonathane o ile a bona gore Dafida o be a na le tumelo e le ka kgonthe. Gopola gore ka go se swane le madira a Saulo, Dafida o be a sa boife Goliata gaešita le ge e be e le senatla. O ile a ipotša gore ge a eya ntweng a thekgwa ke Jehofa, o be a tla ba le matla a fetago a Goliata le ditlhamo tša gagwe ka moka.—1 Samuele 17:45-47.

Mengwaga pele ga tiragalo yeo, Jonathane le yena o be a kile a bona dilo ka tsela e swanago. O be a kgodišegile gore banna ba babedi ba be ba ka lwa le madira ao a itlhamilego gomme ba a fenya. Banna bao e be e le yena le morwadi wa dibetša tša gagwe. Ke ka baka la’ng a be a kgodišegile gore ba tla fenya? O ile a re: “Ga go seo se ka paledišago Jehofa gore a phološe batho” ba gagwe. (1 Samuele 14:6) Ka gona go be go na le dilo tše dintši tšeo Jonathane le Dafida ba bego ba swana ka tšona. Bobedi bja bona ba be ba na le tumelo e tiilego go Jehofa e bile ba mo rata kudu. Woo e be e le motheo o mobotse kudu wa segwera sa banna bao ba babedi. Le ge Jonathane e be e le kgošana e matla e bile a le kgauswi le go ba le mengwaga e 50, gomme Dafida e no ba modiši yoo go ka diregago gore o be a se a tšwa a eba le mengwaga e 20, seo ga se sa ka sa dira gore e se be bagwera. *

Kgwerano yeo ba bego ba kile ba e dira e ile ya šireletša segwera sa bona. Bjang? Dafida o be a tseba gore Jehofa o nyaka gore e tlo ba kgoši e latelago ya Isiraele. Na o ile a botša Jonathane taba yeo? Ee, o ile a mmotša. Segwera se sebotse sa go swana le sa bona se tiišwa ke go ntšhetšana sa mafahleng, e sego go fihlelana ditaba. Jonathane o swanetše go ba a ile ikwa bjang ka morago ga gore a tsebe gore Dafida e tlo ba kgoši? Go thwe’ng ge e ba Jonathane o be a holofetše gore ka letšatši le lengwe e tla ba kgoši gomme a lokiša moo tatagwe a sentšego gona? Beibele ga e re botše selo ka taba ya gore Jonathane o be kwešitšwe bohloko ke taba ya gore Dafida e tlo ba kgoši, e re botša feela ka taba ya bohlokwa ya gore Jonathane o be a botegela Jehofa e bile a na le tumelo. O be a kgona go bona gore Dafida o be a hlahlwa ke moya wa Jehofa. (1 Samuele 16:1, 11-13) Ka gona Jonathane o ile a phetha keno ya gagwe gomme a tšwela pele a tšea Dafida e le mogwera wa gagwe, e sego lenaba la gagwe. Jonathane o be a nyaka go bona thato ya Jehofa e dirwa.

Segwera seo sa Jonathane le Dafida e bile tšhegofatšo e kgolo kudu. Re ka ithuta’ng tumelong ya Jonathane? Mokriste yo mongwe le yo mongwe o swanetše go bona bohlokwa bja go ba le bagwera. Ga go hlokagale gore bagwera ba rena ba lekane le rena goba e be batho bao ba godišitšwego go sona le rena. Eupša ba ka re hola kudu ge e ba ba na le tumelo e tiilego. Jonathane le Dafida ba ile ba matlafatšana le go kgothatšana ka makga a mantši. Le gona ba be ba hlokana ka gobane segwera sa bona se be se le kgauswi le go lekwa kudu.

Mathomong Saulo o be a rata Dafida kudu e bile a mo kgethile gore a ete pele madira a gagwe. Lega go le bjalo, go se go ye kae Saulo o ile a thoma go ba le mona, e lego seka seo Jonathane a sa kago a ba le sona. Dafida o ile a fenya dintwa tše dintši kudu ge a be a elwa le Bafilisita bao e bego e le manaba a Baisiraele. Ka go re’alo batho ba ile ba reta Dafida le go mo rata. Le gona basadi ba bangwe ba Baisiraele ba ile ba opela ka gore: “Saulo o bolaile ba dikete, Dafida yena o bolaile ba dikete tše masome.” Saulo ga se a ka rata koša yeo. Beibele e re: “Saulo o be a lebelela Dafida ka go mmelaela go tloga letšatšing leo go ya pele.” (1 Samuele 18:7, 9) O be a tšhaba gore Dafida o tla leka go mo amoga bogoši. Ruri Saulo o be a na le kgopolo ya bošilo! Ke therešo gore Dafida o be a tseba gore e tlo ba kgoši ka morago ga Saulo, eupša ga se a ka a nagana ka go tšeela kgoši e tloditšwego ya Jehofa bogoši.

Saulo o ile a loga maano a gore Dafida a bolawe ntweng, eupša maano ao a gagwe a ile a se šome. Dafida o ile a tšwela pele a fenya dintweng gomme batho ba mo rata kudu le go mo hlompha le go feta. Saulo o ile a leka leano le lengwe gape la go bolaya Dafida ka go kopanya lapa la gagwe, go akaretša bahlanka ba gagwe ka moka gotee le morwa wa gagwe yo mogolo. Jonathane o swanetše go ba a ile a nyama kudu ge a bona kamoo tatagwe a bego a itshwere ka gona. (1 Samuele 18:25-30; 19:1) Jonathane o be a botegela tatagwe, eupša o be a bile a botegela mogwera wa gagwe. Ka ge bjale a be a swanetše go kgetha, o be a tla kgetha go botegela mang?

Jonathane o ile a re: “A kgoši e se ke ya direla mohlanka wa yona Dafida sebe, ka gobane mohlanka wa gago ga se a ka a go direla sebe gomme mediro ya gagwe e be e dutše e le e mebotse kudu go wena. O ile a ipea kotsing a bolaya Mofilisita mo Jehofa a ilego a phološa Isiraele ka moka. Wena o di bone gomme wa thaba. Bjale ke ka baka la’ng o direla madi a se nago molato sebe ka go dira gore Dafida a bolaelwe lefeela?” Ka nakwana Saulo o ile a nagana gabotse gomme a theetša Jonathane a ba a ikana gore a ka se gobatše Dafida. Eupša Saulo ga se a ka a phetha tshepišo yeo ya gagwe. Ka morago ga gore Dafida a fenye dintweng tše dingwe, Saulo o ile a ba le mona kudu moo a ilego a betša Dafida ka lerumo. (1 Samuele 19:4-6, 9, 10) Eupša Dafida o ile a phonyokga gomme a tšhaba ntlong ya Saulo.

Na o kile wa swanelwa ke go kgetha gore o tla botegela mang? Seo se bohloko kudu. Maemong a bjalo, ba bangwe ba ka go eletša ka gore o swanetše go bea ba lapa la geno pele. Eupša Jonathane o be a tseba gore ga se gwa swanela go ba bjalo. O be a ka ema bjang le tatagwe mola Dafida e le mohlanka wa Jehofa yo a kwago le yo a botegago? Ka gona Jonathane o ile a dira phetho a hlahlwa ke go botegela Jehofa. Ke ka baka leo a ilego a emelela Dafida. Gaešita le ge go botegela Modimo go be go etla pele bophelong bja Jonathane, o ile a bontšha gore o botegela tatagwe ka go mo nea keletšo a sa pepetletše, go e na le go mmotša seo se bego se tla mo kgahla. Ka moka ga rena re ka holega ge re ka botega go swana le Jonathane.

Jonathane o ile a leka gape go thuša Saulo gore a dire khutšo le Dafida, eupša Saulo o ile a se mo theetše. Dafida o ile a bolela le Jonathane e le ba babedi feela gomme a mmotša gore o tšhoga gore o tlo bolawa. O ile a re go mogwera wa gagwe: “Ke kgauswi kudu le go hwa.” Jonathane o ile a dumela gore o tla botšiša tatagwe ka taba ye gomme a tla a botša Dafida ge e ba Saulo a ikemišeditše go dira khutšo le yena. Jonathane o ile a kwana le Dafida gore o tla mmotša karabo ya tatagwe ka go mo direla seka go betša mesebe le bora. Jonathane o ile a kgopela Dafida gore a ikane gore o tla phetha kholofetšo ye yeo e rego: “O ka se kgaotše go bontšha ba lapa lešo botho go iša mehleng ya neng le neng. E bile o ka se dire bjalo ge Jehofa a bolaya manaba ka moka a gago ao a lego lefaseng.” Dafida o ile a dumela gore ka mehla o tla hlokomela le go šireletša ba lapa la Jonathane.—1 Samuele 20:3, 13-27.

Jonathane o ile a leka go bolela gabotse ka Dafida go Saulo, eupša Saulo o ile a galefa kudu! Saulo o ile a re Jonathane ke “morwa wa mosetsana wa lerabele,” le gona o ješa lapa la gagwe dihlong ka go botegela Dafida. O ile a leka go tšhošetša Jonathane ka gore: “Mehleng yohle ya ge morwa wa Jese a sa phela mo lefaseng, wena o ka se be kgoši gomme mmušo wa gago o ka se dule nako e telele.” Jonathane o ile a se tšhošetšege gomme a lopa tatagwe a re: “Ke ka baka la’ng a swanetše go bolawa? O dirile’ng?” Saulo o ile a galefa kudu. Le ge ka nako yeo Saulo a be a šetše a tšofetše, e be e sa le lešole leo le nago le matla. O ile a betša morwa wa gagwe ka lerumo. Le ge a be a tseba go betša lerumo, o ile a se kgone go mo lebanya. Jonathane o ile a tloga a kwele bohloko, a ikwa a gobogile e bile a galefile.—1 Samuele 20:24-34.

Mesong e latelago, Jonathane o ile a ya nageng kgauswi le mo Dafida a ikutile gona. O ile a betša mosebe go etša kamoo ba kwanego ka gona, e le ge a tsebiša Dafida gore Saulo o sa ikemišeditše go mmolaya. Ke moka Jonathane o ile a laela mohlanka wa gagwe gore a boele motseng. Yena le Dafida ba ile ba šala e le ba babedi gomme ba hwetša sebakanyana sa go bolela. Bobedi bja bona ba ile ba lla, gomme Jonathane a laelana le mogwera wa gagwe yo e bego e le yo monyenyane go yena ka ge bjale Dafida a be a tlo thoma bophelo bja go dula a tšhaba.—1 Samuele 20:35-42.

Maemong a a thata, Jonathane o ile a bontšha gore ga a na boithati le gore o tloga a botega. Ga go pelaelo gore Sathane yoo a hloilego batho ka moka bao ba botegago o be a ka thabela go bona Saulo a latela mohlala wa Saulo wa go rata go laola goba go retwa ke batho. Gopola gore Sathane o rata go diriša gampe maikwelo a rena a go ba le boithati. O ile a kgona go dira seo go batswadi ba rena ba pele e lego Adama le Efa. (Genesi 3:1-6) Eupša o ile a se atlege go Jonathane. Ruri Sathane o swanetše go ba a ile a se tsebe gore a itire eng! Na le wena o tla fenya Sathane? Mehleng ye re phelago go yona batho bao ba nago le boithati ba atile kudu. (2 Timotheo 3:1-5) Na re tla ithuta mohlaleng wa Jonathane wa go se be le boithati le wa go botega?

Ge nako e dutše e eya, Saulo o ile a no dula a naganne ka tsela yeo a hloilego Dafida ka yona. Go be go se na selo seo Jonathane a ka se dirago ge a dutše a lebeletše tatagwe a itshwere bjalo ka segafa, a kgoboketša madira a gagwe gore a ye nageng a yo tsomana le monna yo a se nago molato. (1 Samuele 24:1, 2, 12-15; 26:20) Na Jonathane le yena o ile a sepela le madira ao? Ga go na moo Mangwalo a bolelago gore o ile a tšea karolo masolong a mohuta woo. Jonathane o ile a kgona go dira tše ka moka ka ge a be a botegela Jehofa, Dafida le keno yeo a bego a e diretše Dafida.

Tsela yeo Jonathane a bego a ikwa ka yona ka mogwera yo wa gagwe ga se ya ka ya fetoga. Ge nako e dutše e eya o ile a hwetša tsela ya go bonana le Dafida gape. Ba ile ba kopana kua Horeshe, yeo e rago gore “Sethokgwa.” Horeshe e be e le lešokeng e bile e le tikologong ya dithaba, mohlomongwe dikhilomithara tše sego kae ka borwabohlabela bja Heburone. Ke ka baka la’ng Jonathane a ile a bea bophelo bja gagwe kotsing gore a yo bona motho yo, yoo a bego a phelela go tšhaba? Beibele e re o be a nyaka go “matlafatša kholofelo ya Dafida go Modimo.” (1 Samuele 23:16) Jonathane o ile a matlafatša Dafida bjang?

Jonathane o ile a botša mogwera yo wa gagwe gore: “O se ke wa boifa.” Ke moka a oketša ka gore: “Saulo tate a ka se go dire selo.” Ke ka baka la’ng Jonathane a be a kgodišegile ka taba ye? Ka gobane o be a na le tumelo e tiilego ya gore seo Jehofa a se holofeditšego se tlo phethagala. O ile a tšwela pele a re: “Wena o tla ba kgoši ya Isiraele.” Mengwaga e sego kae pele ga moo Jehofa o be a kile a roma moporofeta Samuele gore a bolele mantšu ao, gomme gona bjale Jonathane o be a gopotša Dafida gore ka mehla seo Jehofa a se boletšego se a phethagala. Ka gona Jonathane o ile a nagana gore o be a tla dira’ng ka bophelo bja gagwe? O ile a re go Dafida: ‘Wena o tla ba yo bohlokwa go mpheta.’ Ruri Jonathane o be a na le boikokobetšo! O be a ka se be le bothata bja go ba lešole madireng ao a eteletšwego pele ke motho yo monyenyane go yena ka mengwaga e 30. Jonathane o ile a phetha ka gore: “Saulo tate le yena o tseba seo.” (1 Samuele 23:17, 18) Saulo o be a tseba ka pelong gore go be go ka se kgonege gore a fenye ge e ba a elwa le monna yo Jehofa a bego a mo kgethile gore e tlo ba yena kgoši e latelago ya Isiraele!

Ga go pelaelo gore mengwaga ka morago ga moo, Dafida o ile a dula a gopola poledišano yeo. E be e le la mafelelo Jonathane le Dafida ba bonana. Ka manyami, kabelo yeo Jonathane a bego a holofetše go tlo e dira ya go thekga Dafida ga se ya ka ya phethagala.

Jonathane o ile a ya ntweng le tatagwe go yo lwa le Bafilisita bao e bego e le manaba a Baisiraele. O be a ka se ikwe a le molato wa go ya ntweng le tatagwe ka gobane ga se a ka a dumelela diphošo tša tatagwe di mo šitiša go hlankela Jehofa gabotse. O ile a lwa ka sebete le ka go botega go etša ka mehla, eupša mo lekgeng le Baisiraele ba ile ba se fenye ntweng. Saulo o be a feteletše ka go dira dilo tše mpe moo a bego a bile a dirišana le meoya e mebe, e lego sebe seo ge motho a se dirile a bego a swanetše go bolawa go ya ka Molao wa Moshe. Ka gona, Jehofa o be a se sa šegofatša Saulo. Ba bararo ba barwa ba Saulo ba ile ba bolawa ntweng, go akaretša le Jonathane. Saulo o ile a gobala ntweng yeo ke moka mafelelong a ipolaya.—1 Samuele 28:6-14; 31:2-6.

Dafida o be a kwele bohloko kudu. Ka ge Dafida a be a le botho e bile a kgona go lebalela ba bangwe, o ile a ba a llela le Saulo yo a bego a kile a mo tlaiša kudu. Dafida o ile a ngwala koša ya go llela Saulo le Jonathane. Mantšu ao a kgomago pelo kudu ke ao Dafida a ilego a a bolela ge a be a llela mogwera wa gagwe le motho yo a ilego a mo nea tlhahlo bophelong. O itše: “Ke tshwenyegile ka wena ngwanešo Jonathane, o be o nkgahla kudu. O be o nthata wa go makatša ka lerato la go feta la basadi.”—2 Samuele 1:26.

Dafida ga se a ka a lebala seo a bego a se enetše Jonathane. Mengwaga e mentši ka morago Dafida o ile a nyakana le morwa wa Jonathane yo a bego a golofetše e lego Mefiboshethe ke moka a mo hlokomela. (2 Samuele 9:1-13) Go molaleng gore Dafida o be a ithutile mo gontši tseleng yeo ka yona Jonathane a bego a botega e bile a na le tlhompho, gotee le kamoo a bego a ikemišeditše go botegela mogwera wa gagwe gaešita le ge go be go le thata kudu. Na le rena re tla ithuta dilo tšeo? Na re ka nyaka bagwera bao ba swanago le Jonathane? Na le rena re ka ba bagwera ba babotse go swana le Jonathane? Ge e ba re thuša bagwera ba rena go ba le tumelo go Jehofa le go e matlafatša, ge e ba go botegela Modimo go etla pele maphelong a rena, le ge re dula re botega go e na le go ba le boithati, gona re tla swana le Jonathane. Le gona re tla ekiša tumelo ya gagwe.