MENGWAGENG ya pele ya bo-1920, Barutwana ba Beibele ba be ba leka go tsoma batho bao ba bego ba tloga ba nyaka therešo nageng ya Georgia. Ka 1924, go ile gwa bulwa ofisi kua Beirut, Libanoni, bakeng sa go okamela modiro wa boboledi tikologong yeo e akaretšago Armenia, Georgia, Siria le Turkey.

Le ge dipeu tše dingwe tša therešo di ile tša bjalwa ka nako yeo kua Georgia, mathomong ga se tša ka tša gola. (Mat. 13:33) Lega gole bjalo, ge nako e dutše e eya, molaetša wa Mmušo o ile wa phatlalala gomme wa dira gore go be le diphetogo tšeo di kgahlišago maphelong a ba bantši nageng ya Georgia.

Ge ntwa ya bobedi ya lefase e be thoma, Vaso Kveniashvili o be a sa le mahlalagading. Ka ge Georgia e be e le karolo ya  Soviet Union, tatagwe o ile a gapeletšwa go ba lešole la mmušo wa Soviet. Ka nako yeo, mmago Vaso o be a hlokofetše. Vaso, yoo ka nako yeo e bego e le ngwana yo mogolo, o ile a thoma go utswa e le gore a kgone go hlokomela yena le bana babo.

Vaso o ile a tsenela sehlopha sa disenyi gomme a feleletša e le setho sa disenyi tšeo di rulagantšwego. O hlalosa gore: “Ke ile ka bona eka go na le toka e ntši gare ga disenyi go feta mmušong goba setšhabeng.” Eupša go se go ye kae, Vaso o ile a lemoga gore o be a tsoma selo seo batho ba ka se kgonego go se nea. O gopola ka gore: “Ke be ke hlologetše go bona toka e dirwa.”

Mafelelong Vaso o ile a swarwa ka baka la ditiro tša gagwe tšeo di sego molaong gomme a išwa kampeng ya mošomo  Siberia. Ge a le moo o ile a kopana le Hlatse ya Jehofa yeo e bego e swaretšwe tumelo ya yona. Vaso o gopola ka gore: “Mafelelong, ke ile ka hwetša seo ke bego ke se nyaka. Re be re se na dikgatišo, eupša ke be ke dira sohle seo nka se kgonago go ithuta go seo bana bešo ba bego ba nthuta sona.”

Vaso o ile a boela Georgia ge a lokollwa ka 1964 gomme a nyaka Dihlatse tša Jehofa. Ge a le moo, o ile a tšwela pele a ngwalelana mangwalo le yo e kilego ya ba mogolegwagotee le yena. Ka maswabi, mogwera wa gagwe yo a botegago o ile a hlokofala ke moka Vaso a se sa kgona go ikgokaganya le batho ba Modimo. O ile a leta mo e nyakilego go ba mengwaga e 20 pele a ka kopana le Dihlatse gape. Re tla kwa ka yena gape ka morago.

Go golegelwa ga Valentina Miminoshvili, e lego kgarebe ya kua Georgia, kampeng ya tshwenyo ya Nazi go ile gwa feleletša ka tšhegofatšo e kgolo. O ile a kopana le Dihlatse tša Jehofa  la mathomo ge a le moo. O ile a kgahlwa kudu ke tumelo ya tšona yeo e tiilego. O ile a kgongwa kudu ke seo di bego di mo ruta sona ka Beibeleng.

Ge Valentina a boela gae ka morago ga ntwa, o ile a thoma go boledišana le ba bangwe ka tumelo ya gagwe yeo a sa tšwago go e hwetša. Eupša seo se ile sa dira gore bahlankedi ba mmušo ba mo romele kampeng ya mošomo kua Russia ka mengwaga e lesome. Ge a le moo, o ile a kopana le Dihlatse tša Jehofa gape gomme ka morago a kolobetšwa.

Ka morago ga gore a lokollwe kampeng ka 1967, Valentina o ile a hudugela bodikela bja Georgia, moo a ilego a tšwela pele a dira boboledi ka šedi. O be a sa tsebe gore go se go ye kae, o tla dirišwa go araba thapelo e tšwago pelong.

Ka 1962, Kgaetšedi Antonina Gudadze o ile a tloga Siberia a hudugela Georgia nakong ya ge monna wa gagwe yo e sego Hlatse a be a nyaka go boela nageng ya gabo. Ka ge a belegetšwe Siberia, Antonina o tsebile ditherešo tša Beibele ka Dihlatse tšeo di bego di hudušeditšwe moo. Ga bjale ka ge a dula Khashuri, e lego motse wo o lego ka bohlabela bja Georgia, o ile a ikhwetša a le kgole le badumedigotee le yena.

Antonina o gopola tsela yeo Jehofa a arabilego thapelo ya gagwe ka gona. O re: “Ka letšatši le lengwe ke ile ka amogela phasela e tšwago go mma kua Siberia, gomme ka gare go be go na le dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng tšeo di bego di utilwe gabotse. Ke ile ka dula ke amogela dijo tša moya ka tsela yeo mengwageng e tshela yeo e latetšego. Ka mehla ke be ke leboga Jehofa gore o ntlhahla ka dilo tša moya, o a nkgothatša le gore o a ntlhokomela.”

Lega go le bjalo, Antonina o be a le noši. O re: “Ke be ke dula ke kgopela Jehofa gore a nkopanye gape le bana bešo le dikgaetšedi. Ka letšatši le lengwe, basadi ba babedi ba ile ba  tsena lebenkeleng leo ke bego ke šoma go lona. Ba ile ba mpotšiša gore, ‘Na ke wena Antonina?’ Difahlego tša bona tše di nago le bogwera di ile tša mpotša gore e be e le dikgaetšedi tša ka tša moya. Re ile ra gokarelana gomme ra tšholla megokgo.”

Valentina Miminoshvili e be e le yo mongwe wa dikgaetšedi tšeo. Antonina o ile a thaba kudu ge a ekwa gore diboka di be di swarelwa ka bodikela bja Georgia! O be a eya dibokeng gatee ka kgwedi, gaešita le ge di be di swarelwa bokgoleng bja dikhilomithara tše fetago tše 300 go tloga legaeng la gagwe.

Ka bo-1960, Dihlatse tše dingwe tšeo di bego di tlaišwa ke bahlankedi ba mmušo dikarolong tše dingwe tša Soviet Union di ile tša nyaka go hudugela mafelong ao maemo a gona a bego a le gabotse. Yo mongwe wa bona e be e le Vladimir Gladyuk, e lego ngwanabo rena yo mafolofolo le yo a fišegago. Ka 1969, o ile a huduga Ukraine a ya motseng wa Zugdidi, wo o lego ka bodikela bja Georgia.

Mathomong, bao ba bego ba tlile Georgia ba be ba swara diboka ka Serussia. Lega go le bjalo, ge batho ba bantši kudu ba Georgia ba thoma go ba gona ka mehla dibokeng, go ile  gwa dirwa dithulaganyo tša gore diboka di swarwe ka Segeor-gia. Modiro wa go dira barutiwa o ile wa atlega kudu moo e lego gore ka August 1970, go ile gwa kolobetšwa batho ba 12 ba lefelong leo.

Ka seruthwane sa 1972, Vladimir le ba lapa la gagwe ba ile ba hudugela ka garegare ka bodikela motseng wa Sokhumi, wo o lego lebopong la Lewatle le Leso. Vladimir o hlalosa gore: “Re be re ikwa re humile moyeng e bile re leboga Jehofa ge a re šegofatša. Phuthego ya moo e be e gola ka lebelo.” Go ile gwa swarwa Segopotšo sa mathomo motseng wa Sokhumi seruthwaneng seo, gomme gwa tla batho ba 45.

Babutsa Jejelava, yo ga bjale a lego mengwageng ya bo-90, e bile yo mongwe wa batho ba pele bao ba ilego ba amogela therešo kapejana kua Sokhumi mathomong a 1973. O gopola  gore: “Ka letšatši le lengwe, ke ile ka bona basadi ba bane ba boledišana ka tsela e kgahlišago. Ba babedi ba bona e be e le baitlami, gomme ke ile ka tseba ka morago gore ba bangwe ba babedi e be e le Dihlatse tša Jehofa.” Kgaetšedi yo mongwe e be e le mosadi wa Vladimir Gladyuk, e lego Lyuba, gomme yo mongwe e be e le Itta Sudarenko, e lego mmulamadibogo yo a fišegago yo a tšwago Ukraine.

Babutsa o gopola kamoo a ilego a ikwa ka gona ge a be a topa ka tsebe poledišano yeo ge a re: “Ke ile ka theetša ka pelo ka moka le ka moya ka moka.” Ge a be a ekwa gore Modimo o na le leina, o ile a tsena poledišanong kapejana gomme a kgopela gore ba mmontšhe lona ka Beibeleng. O ile a botšiša dipotšišo tše dintši kudu moo poledišano yeo e ile ya tšea diiri tše tharo.

Babutsa o be a tšhoga gore a ka se sa bona Dihlatse gape, ka gona o ile a botšiša gore: “Na le tla sepela la no ntlogela mo?”

Dikgaetšedi di ile tša araba ka gore: “Aowa, re ka se go tlogele. Re tla boa ka Mokibelo wo o latelago.”

Mokibelo o ile wa fihla, gomme Babutsa o ile a thaba kudu ge dikgaetšedi tše pedi di boa! Ba ile ba thoma thuto ya Beibele le semeetseng. Go yela bofelong bja thuto, Babutsa o ile a kwa a nyaka go kgonthišetša gape gore batho ba Modimo ba se ke ba mo lahlegela. O ile a ipotša gore: ‘Ke hweditše batho ba. Bjale gona ke swanetše go kgonthišetša gore ga ba ntimelele.’

Babutsa o ile a loga leano. O gopola gore: “Ke be ke tseba gore Lyuba o nyetšwe, ka gona ka botšiša Itta ge e ba le yena a be a nyetšwe. Itta o ile a araba ka gore ga a na monna. Ke ile ka re: ‘Gona etla o dule le nna foleteng ya ka! Go na le mepete e mebedi, e bile go na le lebone gare ga yona. Re ka bea Beibele kgauswi le lona gomme ra bolela ka yona le bošego!’” Itta o ile a amogela taletšo yeo gomme a ya go dula le Babutsa foleteng.

 Ge Babutsa a gopola nako yeo, o re: “Ka dinako tše dingwe ke be ke sa robale bošego, ka ge ke be ke naganišiša ka seo ke ithutilego sona. Ke be ke ikhwetša ke nagana ka potšišo e itšego. Ka gona, ke be ke tsoša Itta, ke re go yena: ‘Itta, tšea Beibele ya gago. Ke na le potšišo!’ Itta o be a araba a pikitla mahlo a re, ‘Go lokile.’ Ke moka o be a phetla Beibele a mpontšha karabo.” Ka morago ga matšatši a mararo Itta a hudugetše foleteng, Babutsa o be a šetše a botša ba bangwe ditaba tše dibotse!

Babutsa o be a na le mogwera wa kgauswi e lego Natela Chargeishvili. Babutsa o gopola ka gore: “Ke be ke nagana gore mahumo a be a tla mo šitiša go amogela therešo. Eupša se se thabišago ke gore ke be ke fošitše. O ile a amogela therešo ka phišego poledišanong ya rena ya mathomo.” Go se go ye kae, ke ge bobedi bja bona ba botša bagwera ba bona, bašomigotee le bona le baagišani ba bona ka kholofelo ya bona ka phišego.