KGAOLO YA LESOMESENYANE
O Ile a Šireletša, a Fepa le go Kgotlelela
1, 2. (a) Josefa le lapa la gagwe ba ile ba lebana le diphetogo dife? (b) Josefa o ile a swanelwa ke go botša mosadi wa gagwe ditaba dife tše di sa kgahlišego?
JOSEFA o ile a lahlela morwalo o mongwe mokokotlong wa pokolo. Anke o mmone ka leihlo la kgopolo a gaša mahlo bošego motsaneng wa Betlelehema gomme a phaphatha lehlakore la pokolo. Ga go pelaelo gore o be a nagana ka leeto le letelele leo le bego le letše ka pele, leeto la go ya Egipita! Josefa o swanetše go ba a be a ipotšiša gore lapa la gagwe le lenyenyane le be le tlo tlwaelana bjang le batho ba nageng yeo, bao ba bolelago leleme le šele le bao ba nago le meetlo yeo ba sa e tsebego.
2 Go be go se bonolo gore Josefa a botše Maria mosadi wa gagwe yo a rategago ditaba tšeo di sa kgahlišego, eupša o ile a rapa sebete a mmotša. O ile a mmotša ka toro yeo go yona morongwa a ilego a mo nea molaetša wo o tšwago go Modimo, wa gore: Kgoši Heroda, o be a nyaka gore morwa wa bona yo monyenyane a bolawe! Ba be ba swanetše go huduga le semeetseng. (Bala Mateo 2:13, 14.) Maria o be a tshwenyegile kudu. Go tla bjang gore motho le ge e le ofe a nyake go bolaya ngwana wa gagwe yo a se nago molato le yo a sego kotsi? Maria le Josefa ba be ba sa kwešiše taba yeo. Eupša ka ge ba be ba botile Jehofa, ba ile ba itokišetša go tloga.
3. Hlalosa kamoo Josefa le lapa la gagwe ba tlogilego Betlelehema. (Bona le seswantšho.)
3 Ge batho ba Betlelehema ba be ba robetše, ba sa lemoge seo se bego se direga, Josefa, Maria le Jesu ba ile ba ngwega bošego motseng. Ge ba be ba lebile ka borwa gomme go thoma go apoga ka bohlabela, mohlomongwe Josefa o ile a ipotšiša ka seo se bego se letše ka pele. Mmetli wa mmotlana o be a ka šireletša lapa la gagwe bjang go Heroda le go Sathane? Na o be a tla kgona go dula a fepa lapa la gagwe? Na o be a tla kgona go kgotlelela ge a dutše a phetha kabelo ya gagwe e boima yeo Jehofa Modimo a mo neilego yona, ya go hlokomela le go godiša ngwana yo wa moswananoši? Josefa o be a lebeletšane le ditlhohlo tše di boifišago. Ge re dutše re ahlaahla kamoo a ilego a katanela go lebeletšana le e nngwe le e nngwe ya tšona, re tla bona lebaka leo botate lehono—gotee le rena ka moka—ba swanetšego go ekiša tumelo ya Josefa.
Josefa o Ile a Šireletša Lapa la Gagwe
4, 5. (a) Ke bjang bophelo bja Josefa bo ilego bja fetogela sa ruri? (b) Ke’ng seo morongwa a ilego a se botša Josefa go mo kgothatša gore a amogele kabelo e boima?
4 Dikgwedi pejana, Josefa o ile a lemoga gore bophelo bja gagwe bo fetogetše sa ruri ka morago ga ge a beeleditše morwedi wa Heli, nakong ya ge a be a le motsaneng wa gabo wa Natsaretha. Josefa o be a tseba gore Maria o rata Jehofa le ditekanyetšo tša gagwe. Eupša ka morago o ile a kwa gore o imile! O be a ikemišeditše go mo hlala ka sephiring e le go mo šireletša gore a se ke a welwa ke kgobogo. * Lega go le bjalo, morongwa o ile a bolela le yena torong, a mo hlalosetša gore Maria o be a imišitšwe ke moya o mokgethwa wa Jehofa. Morongwa o ile a oketša ka gore morwa yoo a bego a mo imile o be a tla “phološa batho ba gabo dibeng tša bona.” O ile a tšwela pele go kgonthišetša Josefa gore: “O se tšhabe go iša Maria mosadi wa gago gae.”—Mat. 1:18-21.
5 Josefa, monna yo a lokilego le yo a kwago, o ile a dira sona seo. O ile a amogela kabelo e boima go di feta ka moka, ya go godiša le go hlokomela morwa yo e bego e se wa gagwe eupša e le yo bohlokwa kudu go Modimo. Ka morago, Josefa o ile a ya le mosadi wa gagwe wa moimana Betlelehema gore ba yo ingwadiša e le go latela taelo ya mmušiši. Ngwana wa bona o ile a belegelwa moo.
6-8. (a) Ke ditiragalo dife tšeo di ilego tša fetoša gape bophelo bja Josefa le lapa la gagwe le lenyenyane? (b) Ke bohlatse bofe bjo bo bontšhago gore ke Sathane yo a bego a romile naledi ye? (Bona le mongwalo wa tlase.)
6 Josefa ga se a ka a bušetša lapa la gagwe Natsaretha. Go e na le moo, ba ile ba dula Betlelehema yeo e lego bokgole bja dikhilomithara tše e ka bago tše lesome go tloga Jerusalema. Ba be ba diila, eupša Josefa o ile a dira sohle seo a ka se kgonago go hlokomela Maria le Jesu gore ba dule ba šireletšegile. Go se go ye kae ke ge ba dula legaeng la bobotlana. Ke moka, ge Jesu e be e se sa le lesea eupša a godile go se nene—mohlomongwe a le ka godingwana ga ngwaga—maphelo a bona a ile a fetoga gape go sa letelwa.
7 Go ile gwa fihla sehlopha sa banna, balepi ba dinaledi bao ba tšwago ka Bohlabela, mohlomongwe ba etšwa Babilona ya kgole. Ba be ba latetše naledi yeo e ilego ya ba fihliša legaeng la Josefa le Maria gomme ba be ba nyaka ngwana yoo e bego e tla ba kgoši ya Bajuda. Banna bao ba be ba na le tlhompho e tseneletšego.
8 Go sa šetšwe gore ba be ba tseba goba ba sa tsebe, balepi ba ba dinaledi ba be ba beile Jesu yo monyenyane kotsing e kgolo. Naledi yeo ba bego ba e bone e thomile ka go ba iša Jerusalema, e sego Betlelehema. * Ge ba le moo ba ile ba botša Kgoši Heroda yo kgopo gore ba be ba nyaka ngwana yoo e bego e tla ba kgoši ya Bajuda. Se se ile sa dira gore monna yoo a tuke bogale ka baka la lehufa.
9-11. (a) Ke ka tsela efe re ka rego go be go na le madira a matla go feta Heroda goba Sathane? (b) Leeto la go ya Egipita le be le fapana bjang le leo le hlaloswago dipukung tša dinonwane?
9 Lega go le bjalo, go a thabiša gore go be go na le madira a matla go feta Heroda goba Sathane. Bjang? Go ba gona, ge baeng ba ba fihla ga gabo Jesu gomme ba mmona a na le mmagwe, ba ile ba ba nea dimpho, ba sa nyake go bušetšwa ka selo. Josefa le Maria ba swanetše go ba ba ile ba makatšwa ke go ikhwetša gateetee ba na le “gauta, diorelo tše tšhweu le senkgišabose seo se bitšwago mira”—dilo tše bohlokwa kudu! Balepi ba dinaledi ba be ba ikemišeditše go boela go Kgoši Heroda gomme ba mmotše gore ba hweditše kae ngwana yoo. Lega go le bjalo, Jehofa o ile a tsena ditaba gare. A diriša toro, o ile a laela balepi ba dinaledi gore ba boele gae ka tsela e nngwe.—Bala Mateo 2:1-12.
10 Ka moragonyana ge balepi ba dinaledi ba tlogile, Josefa o ile a amogela temošo yeo e tšwago go morongwa wa Jehofa, e rego: “Tsoga, tšea lesea le mmago lona o tšhabele Egipita gomme o dule moo go fihla ke go ntšhetša lentšu; gobane Heroda e se kgale o tla nyaka lesea leo gore a le bolaye.” (Mat. 2:13) Ka gona, ka ge re bone mathomong, Josefa o ile a kwa kapejana. O ile a etiša tšhireletšego ya ngwana wa gagwe pele ga dilo tše dingwe ka moka gomme a ya le lapa la gagwe Egipita. Ka ge balepi bao ba dinaledi ba baheitene ba be ba tlišitše dimpho tše di bitšago kudu, ga bjale Josefa o be a na le dilo tše bohlokwa tšeo di bego di ka thuša lapa leetong leo le bego le letše ka pele.
11 Dipuku tša dinonwane di kgabiša leeto la go ya Egipita, di bolela gore Jesu yo monyenyane o ile a dira gore leeto leo e be le lekopana ka mohlolo, a dira gore bahlakodi ba se ba gobatše, a ba a dira gore dihlare tša ditatlele di kobegele go mmagwe e le gore a kge dienywa tša tšona. * Ge e le gabotse, e be e tloga e le leeto le letelele le leo le lapišago la go ya moo ba sa go tsebego.
Josefa o ile a dira sohle seo a ka se kgonago go hlokomela lapa la gagwe
12. Batswadi bao ba godišago bana lefaseng le le kotsi ba ka ithuta’ng go Josefa?
12 Batswadi ba ka ithuta mo gontši go Josefa. O be a ikemišeditše go beela ka thoko mošomo wa gagwe le go dira sohle seo a ka se kgonago gore a šireletše lapa la gagwe kotsing. Go molaleng gore o be a lebelela lapa la gagwe e le mpho e bohlokwa e tšwago go Jehofa. Lehono batswadi ba godišetša bana ba bona lefaseng le kotsi, lefase leo le tletšego ka ditutuetšo tše mpe tšeo di ka beago bafsa kotsing, tša ba šilafatša goba gaešita le go ba senyetša bophelo. Ruri re swanetše go reta bomma le botate
bao ba ekišago Josefa ka go dira sohle seo ba ka se kgonago go šireletša bana ba bona ditutuetšong tše bjalo!Josefa o Ile a Fepa Lapa la Gagwe
13, 14. Go tlile bjang gore Josefa le Maria ba feleletše ba godišetša lapa la bona Natsaretha?
13 Go bonagala lapa leo le se la dula nako e telele Egipita, ka gobane go se go ye kae ke ge morongwa a tsebiša Josefa gore Heroda o hwile. Josefa o ile a bušetša lapa la gagwe nageng ya gabo. Boporofeta bja bogologolo bo be bo boletše e sa le pele gore Jehofa o be a tla bitša Morwa wa gagwe “kua Egipita.” (Mat. 2:15) Josefa o ile a thuša go bo phethagatša, eupša bjale o be a tla iša lapa la gagwe kae?
14 Josefa o be a le šedi. O ile a bontšha bohlale ka go boifa mohlatlami wa Heroda e lego Arakelose, yo le yena e bego e le yo mošoro e bile e le mmolai. Modimo o ile a hlahla Josefa gore a iše lapa la gagwe ka leboa, kgole le Jerusalema le maano a yona ka moka, a boele motsaneng wa gabo wa Natsaretha kua Galilea. Yena le Maria ba ile ba godišetša bana ba bona moo.—Bala Mateo 2:19-23.
15, 16. Mošomo wa Josefa o be o le bjang, gona a ka ba a be a diriša ditlabakelo dife?
15 Le ge go be go le thata, ba ile ba phela bophelo bjo bonolo. Beibele e bitša Josefa mmetli, e diriša lentšu leo le akaretšago ditsela tše dintši tša go šoma ka kota, tše bjalo ka go rema dikota, go di goga le go di omiša gore di tle di dirišetšwe go aga dintlo, dikepe, maporogo a manyenyane, dikoloyana gotee le go dira maotwana, dijoko le mehuta ka moka ya didirišwa tša go lema. (Mat. 13:55) E be e le mošomo o thata wa diatla. Mmetli wa mehleng ya Beibele gantši o be a šomela kgauswi le mojako wa ntlo ya gagwe e nyenyane goba phapošing e nngwe e lego kgauswi le ntlo ya gagwe.
16 Josefa o be a diriša ditlabakelo tše dintši kudu, tšeo tše dingwe tša tšona mohlomongwe a bego a di hweditše go tatagwe. A ka no ba a be a diriša sekwere, seelakemo, thapo ya go thala, seletswana, saga, petlwana, noto, noto ya kota, ditšhisele, boro yeo a bego a dira mašoba ka yona ka go iša bora bja yona pele le morago, dikgomaretši tša mehutahuta, mohlomongwe le dipikiri tše itšego, gaešita le ge di be di bitša kudu.
17, 18. (a) Jesu o ile a ithuta’ng go tatagwe wa mogodiši? (b) Ke ka baka la’ng Josefa a ile a swanelwa ke go šoma ka thata mošomong wa gagwe?
17 Akanya ka Jesu e le mošemanyana a bogetše tatagwe wa mogodiši
a šoma. A tomotše mahlo e bile a tsepeletše selo se sengwe le se sengwe seo Josefa a se dirago, ga go pelaelo gore o be a kgahlwa ke magetla a gagwe a tiilego le matsogo a gagwe a matla, bokgoni bja diatla tša gagwe le go nepa ga mahlo a gagwe. Mohlomongwe Josefa o ile a thoma go bontšha morwa wa gagwe yo monyenyane tsela ya go dira mešomo e menyenyane e bjalo ka go gohla makgwakgwa koteng ka letlalo le le omilego la hlapi. Go ka direga gore o ile a ruta Jesu phapano magareng ga dikota tša mehutahuta tšeo a bego a di diriša—ka mohlala, tša mesikamore ya go enywa mago, me-oak goba mehlware.18 Jesu o ile a ithuta gore tatagwe o be a sa diriše matla a gagwe go rema dihlare feela, eupša ka lerato o ile a hlokomela yena le mmagwe gotee le bana babo. Ee, Josefa le Maria ba be ba na le lapa le le golago leo mafelelong le ilego la ba le bana ba tshelelago gotee le Jesu. (Mat. 13:55, 56) Josefa o ile a swanelwa ke gore a dule a šoma ka thata gore a hlokomele le go ba fepa ka moka.
Josefa o be a kwešiša gore go hlokomela dinyakwa tša lapa la gagwe tša moya go be go le bohlokwa kudu
19. Josefa o ile a hlokomela bjang dinyakwa tša moya tša lapa la gagwe?
19 Lega go le bjalo, Josefa o be a kwešiša gore go hlokomela dinyakwa tša lapa la gagwe tša moya go be go le bohlokwa kudu. Ka gona, o ile a fetša nako a ruta bana ba gagwe ka Jehofa Modimo le melao ya Gagwe. Yena le Maria ka mehla ba be ba ba iša sinagogeng ya gabo bona, moo Molao o bego o balelwa godimo le go hlaloswa. Mohlomongwe Jesu o be a botšiša dipotšišo tše dintši kudu ka morago ga moo, gomme Josefa a leka ka thata go kgotsofatša senyakwa sa mošemane yo sa moya. Gape Josefa o be a iša lapa la gagwe menyanyeng ya bodumedi kua Jerusalema. Mohlomongwe go be go nyakega dibeke tše pedi gore Josefa a tšee leeto la dikhilomithara tše 120 go ya Pasekeng ya ngwaga le ngwaga, ba bine monyanya woo ke moka ba boe.
20. Dihlogo tša malapa a Bakriste di ka ekiša bjang mohlala wa Josefa?
20 Dihlogo tša malapa a Bakriste lehono di ekiša mohlala o swanago. Di direla bana ba tšona sohle seo di ka se kgonago, di etiša tlwaetšo ya moya pele ga dilo ka moka, go akaretša le manobonobo a dilo tše di bonagalago. Di dira sohle gore di iše bana ba tšona dipokanong tše dikgolo le tše dinyenyane tša Bokriste. Go swana le Josefa, di tseba gore ga go na selo se sekaone go phala go ruta bana ba tšona ka Jehofa.
“Re Tshwenyegile Kudu”
21. Nako ya Paseka e be e le bjang go lapa la Josefa gomme yena le Maria ba ile ba lemoga neng gore Jesu o timetše?
21 Ge Jesu a be a na le nywaga e 12, Josefa o ile a iša lapa la gagwe Jerusalema bjalo ka mehleng. E be e le nako ya monyanya wa Paseka gomme malapa a magolo a be a sepela gotee molaleng wo o ikadilego ka dimela tša seruthwane. Ge ba lebile melaleng e bonagalago gabotse Ps. 120–134) Motse o be o nyeuma ka batho ba dikete tše makgolo. Ge monyanya o fedile, malapa a magolo a be a thoma go leba gae. Mohlomongwe ka ge Josefa le Maria ba be ba na le dilo tše dintši tšeo ba di dirago, ba be ba nagana gore Jesu o be a sepela le ba bangwe, mohlomongwe ditho tše dingwe tša lapa. Ba ile ba lemoga taba e bohloko ba šetše ba na le letšatši ba tlogile Jerusalema—gore Jesu o timetše!—Luka 2:41-44.
kgauswi le Jerusalema e lego godimo, ba bantši ba be ba opela dipsalme tše di tlwaelegilego tša maeto a go rotoga. (22, 23. Josefa le Maria ba ile ba dira’ng ge ba lemoga gore morwa wa bona o timetše gomme Maria o ile a re’ng ge ba mo hwetša?
22 Ba tlaletšwe, ba ile ba ikgata mehlala ba boela Jerusalema. Akanya kamoo ba bego ba bona motse o rona ka gona ka ge o se na batho ge ba dutše ba sepela ka go akgofa ditarateng, ba goeletša leina la morwa wa bona. Mošemane yoo a ka ba a be a le kae? Letšatšing la boraro Luka 2:45, 46.
la go mo tsoma, na Josefa o ile a thoma go ipotšiša ge e ba a be a paletšwe o šoro ke go hlokomela letlotlo le le lekgethwa leo le tšwago go Jehofa? Mafelelong, ba ile ba ya tempeleng. Ge ba le moo ba ile ba tsoma go fihlela ba fihla phapošing yeo go yona go bego go bokane banna ba bantši ba dirutegi, bao ba tsebago Molao—ba be ba na le Jesu yo monyenyane yo a dutšego gare ga bona! Akanya kamoo Josefa le Maria ba ilego ba ikwa ba imologile ka gona!—23 Jesu o be a theeditše banna ba dirutegi gomme a ba botšiša dipotšišo ka mafolofolo. Banna bao ba be ba makaditšwe ke kwešišo ya ngwana yoo le dikarabo tša gagwe. Lega go le bjalo, Maria le Josefa ba be ba maketše. Pegong ye ya Beibele, ga go kwagale Josefa a bolela. Eupša mantšu a Maria a ba bolelela ka bobedi ka tsela e kgodišago ge a re: “Ngwanaka, ke ka baka la’ng o re dirile ka tsela ye? Nna le tatago re be re go nyaka re tshwenyegile kudu.”—Luka 2:47, 48.
24. Beibele e hlalosa bjang tsela yeo go ba motswadi go lego ka yona?
24 Ka ona mantšu a, Lentšu la Modimo le hlalosa tsela yeo go ba motswadi go lego ka yona. Go ka baka kgateletšego—gaešita le ge ngwana a phethagetše! Go ba motswadi lefaseng la lehono le kotsi go ka baka ‘go tshwenyega kudu,’ eupša botate le bomma ba ka homotšwa ke go tseba gore Beibele e lemoga ditlhohlo tšeo ba lebeletšanego le tšona.
25, 26. Jesu o ile a araba bjang batswadi ba gagwe, gona Josefa o swanetše go ba a ile a ikwa bjang ka mantšu a morwa wa gagwe?
25 Jesu o be a dutše tempeleng moo a bego a ikwa a le kgauswi kudu le Tatagwe wa legodimong e lego Jehofa, a monya ka phišego selo le ge e le sefe seo a bego a ka ithuta sona. Ka gona, o ile a araba batswadi ba gagwe ka go tšwa pelong, a re: “Ke ka baka la’ng le be le nnyaka? Na le be le sa tsebe gore ke swanetše go ba ntlong ya Tate?”—Luka 2:49.
26 Ka ntle le pelaelo Josefa o ile a naganišiša ka mantšu ao gantši kudu. Mohlomongwe o be a ikwa a ikgantšha ge a nagana ka ona. Go ba gona, o be a šomile ka thata go ruta morwa wa gagwe yo a bego a mo godiša gore a ikwe ka tsela yeo ka Jehofa Modimo. Nakong yeo ya ge e sa le mošemanyana, Jesu o be a šetše a kwešiša gabotse seo se bolelwago ke lentšu “tate”—kwešišo yeo a bilego le yona ka baka la go phela ga gagwe le Josefa.
27. Botate ba na le tokelo efe, gona ke ka baka la’ng ba swanetše go gopola mohlala wa Josefa?
27 Ge e ba o le tate, na o lemoga tokelo yeo o nago le yona ya go thuša bana ba gago go kwešiša seo tate yo lerato le yo a šireletšago a lego sona? Ka mo go swanago, ge e ba o na le bana ba lapa la bobedi goba o na le bana bao o ba godišago, gopola mohlala wa Josefa gomme o tšee ngwana yo mongwe le yo mongwe e le yo a fapanego le yo bohlokwa. Ba thuše go batamela Tatago bona wa legodimong, Jehofa Modimo.—Bala Baefeso 6:4.
Josefa o Ile a Kgotlelela ka Potego
28, 29. (a) Mantšu a lego go Luka 2:51, 52 a utolla’ng ka Josefa? (b) Josefa o kgathile tema efe go thušeng morwa wa gagwe gore a gatele pele bohlaleng?
28 Beibele e bolela ka ditiragalo tše dingwe tše sego kae tša bophelong Luka 2:51, 52.) Mantšu ao a utolla’ng ka Josefa? A utolla dilo tše mmalwa. Re ithuta gore Josefa o ile a tšwela pele a etelela pele lapeng la gagwe, ka gobane morwa wa gagwe yo a phethagetšego o be a hlompha bolaodi bja tatagwe gomme a dula a ikokobeleditše bjona.
bja Josefa, eupša re swanetše go di ela hloko kudu. Re bala gore Jesu o ile “a tšwela pele a ikokobeleditše bona”—batswadi ba gagwe. E bile re kwa go thwe: “Jesu [o ile] a tšwela pele a gatela pele bohlaleng le go goleng mmeleng le ka go kgahla Modimo le batho.” (Bala29 Le gona re ithuta gore Jesu o ile a tšwela pele a gatela pele bohlaleng. Ga go pelaelo gore Josefa o dirile mo gontši gore morwa wa gagwe a gatele pele bohlaleng. Mehleng yeo, go be go na le seema seo e bego e le kgale Bajuda ba se hlompha. Le lehono se ka hwetšwa. Se be se bolela gore banna bao ba iketlilego ke bona feela bao e ka bago ba bohlalehlale, mola e le gore banna ba go šoma ka diatla ba bjalo ka babetli, balemi le barudi ba tšhipi “ba ka se kgone go bolela tša toka le kahlolo; gomme ba ka se hwetšwe moo go bolelwago ka diswantšho.” Ka morago, Jesu o ile a utolla gore seema seo ga se na mohola. Ge e be e sa le mošemanyana, ruri o be a dula a ekwa tatagwe wa mogodiši, le ge e be e le mmetli yo a ikokobeditšego, a ruta ka tsela e holago ka “toka le kahlolo” ya Jehofa! Ga go pelaelo gore Josefa o be a dira bjalo gantši kudu.
30. Josefa o beetše bjang dihlogo tša malapa mohlala o mobotse?
30 Le gona re na le bohlatse bja gore Josefa o ile a kgatha tema go godišeng Jesu mmeleng. Ka ge e be e le mošemanyana yo a hlokometšwego gabotse, Jesu o ile a gola a ba monna yo matla le yo a phetšego gabotse. Go oketša moo, Josefa o ile a tlwaetša morwa wa gagwe gore a be le bokgoni mošomong wa gagwe wa diatla. Jesu o be a sa tsebje feela e le morwa wa mmetli eupša gape o be a tsebja e le “mmetli.” (Mar. 6:3) Ka gona, tlwaetšo ya Josefa e ile ya atlega. Ke gabohlale gore dihlogo tša malapa di ekiše Josefa, di hlokomele maphelo a bana ba tšona le go kgonthišetša gore ba ka kgona go itlhokomela.
31. (a) Go šišinywa gore Josefa o hwile neng? (Akaretša le lepokisi.) (b) Josefa o re tlogeletše mohlala ofe wo re swanetšego go o ekiša?
31 Ge re fihla pegong yeo go yona ka Beibeleng go bolelwago ka Jesu a kolobetšwa a na le nywaga e 30, re hwetša go se sa bolelwa ka Josefa. Bohlatse bo bontšha gore Maria e be e le mohlologadi nakong ya ge Jesu a thoma bodiredi bja gagwe. (Bona lepokisi le le rego: “ Josefa o Hwile Neng?”) Lega go le bjalo, Josefa o tlogetše mohlala o mobotse—mohlala o mobotse kudu wa tate yo a bego a šireletša lapa la gagwe, a le fepa le yoo a ilego a kgotlelela ka potego go fihla mafelelong. Tate le ge e le ofe, hlogo le ge e le efe ya la lapa, goba Mokriste le ge e le ofe o swanetše go ekiša tumelo ya Josefa.
^ ser. 4 Mehleng yeo, go beeletšwa go be go lebelelwa go nyakile go swana le lenyalo.
^ ser. 8 Ye e be e se naledi e tlwaelegilego yeo e bonwago ke balepi ba dinaledi; e bile e be e se ya romelwa ke Modimo. Go molaleng gore Sathane o dirišitše matla a gagwe a magolo e le le lengwe la maano a gagwe a go bolaya Jesu.
^ ser. 11 Beibele e bontšha gabotse gore Jesu o dirile mohlolo wa gagwe wa pele, goba “mathomo a mehlolo ya gagwe,” ka morago ga gore a kolobetšwe.—Joh. 2:1-11.