KAPITULO 7
Nantultuloy ya “Binmaleg ed Arap nen Jehova”
1, 2. Antoy situasyon sanen kinatongtong nen Samuel iray totood Israel, tan akin ya kaukolan to ran pakiwasen ya magbabawi?
GINMAPO lay panaoy tiagew diad Israel, manga Mayo o Hunyo diad kalendaryo tayo natan. Panagani lay trigo. Sankanengneng nen Samuel so kalupaan na saray kabaleyan to. Sayan matoor a laki et pigaran dekada lan manlilingkor bilang propeta tan ukom. Tan diad sayan pankanawnawa, impantitipon to ray totoo diad baley na Gilgal. Bigla ran dinmeen. Anto kasi gawaen nen Samuel pian nasabi puso ra?
2 Ag-amoria na saray totoo ya seryoson kasalanan imay ginawa ra. Mapilit dan imbagad Samuel ya labay day nawalaan na ari ya manguley ed sikara. Agda labat inisip ya diad satan a ginawa ra et ipapanengneng dan anggapoy respeto rad si Jehova tan ed propeta to. Singa da papapawayen ya agda labay si Jehova bilang Ari da! Anto kasi gawaen nen Samuel pian magbabawi ra?
Naaralan tayod impanugaw nen Samuel ya napansiansia tayon mabiskeg so pananisia tayo anggano wala ray mauges ya impluensya
3, 4. (a) Akin et asalambit nen Samuel so impanugaw to? (b) Akin ya pakaaralan tayo so pananisia ya impanengneng nen Samuel?
3 Nansalitan siansiay Samuel. “Masiken tan ubanan ak la,” so kuan to. Say amputi la ran buek to so angarum na puersa ed mensahen ipasabi to. Insan to imbagan: ‘Nanakar ak ed arap yo nanlapud inkaugaw ko anggad sayan agew.’ (1 Sam. 11:14, 15; 12:2) Anggano masiken lay Samuel, agto nalingwanay impanugaw to. Malinlinew nid isip to iray agawgawa nensaman. Akatulong iray desisyon to nen ugaw ni pian diad interon bilay to et napansiansia toy pananisia tan debosyon tod Dios a Jehova.
4 Kaukolan ya pabiskegen nen Samuel so pananisia to ta saramay totoo diad panaon to et andiay pananisia tan agmatoor. Diad panaon tayo, aliwa met a mainomay ya pansiansiaen so mabiskeg a pananisia Lucas 18:8.) Nengnengen tayo pa sirin no antoy naaralan tayod si Samuel manlapud inkaugaw to.
ta manbibilay itayod mundon mauge-uges tan dakel so andiay pananisia. (Basaen so‘Nanlingkor ed Jehova, Anggano Ugaw Ni’
5, 6. Akin ya nikadkadumay impanugaw nen Samuel, balet akin ya matalek iray ateng to ya sikatoy naasikaso?
5 Nikadkadumay impanugaw nen Samuel. Sanen apakso la, manga taloy taon tod saman, sikatoy inawit na atateng ton si Elkana tan Hana diad sagradon tabernakulo nen Jehova ed Silo pian manlingkor diman. Masulok ya 30 kilometro so kaarawi na satan diad abung dad Rama. Sikatoy indedika na atateng to pian manlingkor ed si Jehova bilang Nazareo legay bilay to. * Labay ton ibaga kasi ya inabandona da lay Samuel tan agda inaro?
6 Andi! Amta ra ya naasikasoy anak da diman ed Silo. Seguradon say Atagey a Saserdoten si Eli so akauley, ta kakkaiba toy Samuel ed panaglingkor. Tan wala met iray bibiin manlilingkor diman ed tabernakulo.—Exo. 38:8; Uko. 11:34-40.
7, 8. (a) Panon ya pinaseseg si Samuel na maaron atateng to? (b) Antoy naaralan na saray atateng natan ed atateng nen Samuel?
7 Sakey ni, agbalot nilingwanan di Elkana tan Hana si Samuel. Diad tua, sayan inad-aro dan panguloan so ebat na Dios ed pikakasi nen Hana. Kinmerew si Hana ed Dios na sakey ya anak a laki tan insipan ton iter to iyan ugaw pian manlingkor ed Dios diad interon bilay to. Diad tinaon ya ibibisita dad Silo, lanang ya iyaawitan nen Hana si Samuel na dinait ton kawes ya nausar tod panagserbid tabernakulo. Seguradon pabpablien nen Samuel so ibibisita ra. Napapabiskeg so liknaan to lapud panamaseseg tan bilin na atateng to, tan diad pangipupurek dad sikato ya baleg a pribilehyo so panlingkor ed si Jehova diad tabernakulo.
8 Dakel so naaralan na atateng natan ed alimbawa di Elkana tan Hana. Kaslakan lan mas pampapagaan na atateng so pangitaryay materyal ya pankaukolan na ananak da kanian napapaulyanay espiritualidad da. Say inyuna balet na atateng nen Samuel et say espiritualidad na pamilya, tan akatulong itan ed sikato legay ibabaleg to.—Basaen so Uliran 22:6.
9, 10. (a) Deskribien so tabernakulo tan no antoy nalilikna nen Samuel ed satan a sagradon pasen. (Nengnengen met so footnote.) (b) Anto ray posiblin niiter ya kimey ed si Samuel, tan panon ya naalig na saray ugugaw natan so alimbawa to?
9 Imadyin mo pay Samuel ya sanen ugaw ni et ompapasyar diad * Nipaalagey itan diad impangidaulo nen Moises, tan diad panaon nen Samuel et ngalngali 400 ya taon lan uusaren itan bilang sentro na tuan panagdayew ed si Jehova diad interon mundo.
saray kapalandeyan ya akapaliber ed Silo. Nayarin sankanengneng to iramay patar diad kaliberliber, tan seguradon malikeliket sano nabantag to la imay tabernakulo nen Jehova. Sagradon lugar itan.10 Naad-aro nen Samuel so tabernakulo. Oniay nabasa tayod salaysay: “Si Samuel nankatangbayan (odino, nanlingkor) ed arap nen Jehova, [anggano] ugaw ni, a nanbalkes na lienzo ya efod.” (1 Sam. 2:18) Samay lienzo ya efod et pakabidbiran ya si Samuel et ontutulong ed saray saserdote ed tabernakulo. Anggano agkabiangan si Samuel ed pamilya na saray saserdote, wala ray niiter ed sikaton kimey. Nayarin sikato so kinabuasan a mangilulukas ed puerta na sular na tabernakulo tan mangaasisti ed maedad lan si Eli. Maliket si Samuel ed sarayan pribilehyo to, balet sinmabi panaon, agonigon iyan it-inosentin ugaw. Walay mauge-uges ya nagagawa diad abung nen Jehova.
Ag-arutakay Puso To
11, 12. (a) Antoy manunan rason akin et akagaway kasalanan si Hofni tan Finehas? (b) Anton kaugsan tan panaglames so ginawa di Hofni tan Finehas diad tabernakulo? (Nengnengen met so footnote.)
11 Makapaermen ta sanen ugaw si Samuel et atasian toy graben kaugsan. Walay duaran anak a laki nen Eli, si Hofni tan Finehas. Oniay nabasa ed salaysay nen Samuel: “Mauges iray lalakin anak nen Eli. Agda italtalek so Katawan.” (1 Sam. 2:12, Maung a Balita) Mankonektaan so duaran punto ed sayan bersikulo. Diad orihinal ya Hebreon lenguahe, say salitan impatalos ed sayan bersikulo ya “mauges” et nipatalos met a literal bilang “ananak na andi-kakanaan.” Tan duga labat iyan deskripsion ed si Hofni tan Finehas ta agda italtalek si Jehova. Anggapoy respeto rad saray ganggan to. Tan lapud satan et akagawa ni ray arum ya kasalanan.
12 Detalyado so Ganggan na Dios ed saray kimey na saserdote tan say paraan na pangiyapay day bagat diad tabernakulo. Tan duga met labat itan! Saraman ya bagat so paraan pian perdonaen na Dios iray kasalanan na totoo, diad ontan et malinis irad arapan to, tan awaten day bendisyon *
tan tulong to. Balet agbalot nirespeto nen Hofni tan Finehas irayan bagat tan inimpluensyaan da ray kapara dan saserdote ya ontan met so gawaen da.13, 14. (a) Akin ya apektado so arum ya totoo ed kaugsan diad tabernakulo? (b) Akin ya nibaga tayon agginawa nen Eli so responsabilidad to bilang ama tan atagey a saserdote?
13 Imadyin yo pay ugaw nin Samuel ya agmakapanisiad nanenengneng ton kaugsan diad tabernakulo, tan ag-iratan naaaksionan. Anto kasi nalilikna to sano nanenengneng to ray ordinaryo tan mairap-bilay a totoon oonlad sagradon tabernakulo ya imbes ya naligliwa tan napabiskeg ed espiritual et nadidismaya laingen, nasasakitan, tan nalalames ira? Tan anto met kasi alikna to sanen naamtaan ton ibabaliwala di Hofni tan Finehas iray ganggan nen Jehova nipaakar ed seksual ya moralidad, ta akiakdol irad saray bibii a manlilingkor ed tabernakulo? (1 Sam. 2:22) Seguradon inisip nen Samuel ya aksionan la komon iya nen Eli.
Seguradon agonigon a maong si Samuel ed nanenengneng ton kaugsan na ananak nen Eli
14 Si Eli ya talaga so nepeg ya manresolbe ed sayan onggagraben problema. Bilang atagey ya saserdote, responsabilidad to so antokaman ya nagagawad tabernakulo. Tan bilang ama, obligasyon ton disiplinaen iray anak to. Amta ton aliway pansumpalan na gagawaen da, tan aliwan sikara labat so apektado, pati saray kabaleyan da. Balet agto ginawa so responsabilidad to bilang ama tan atagey a saserdote. Tua, pinampasnokan to ra, balet anggad man labat. (Basaen so 1 Samuel 2:23-25.) Say kaukolan nen Hofni tan Finehas et ambelat ya disiplina. Say manepeg ingen ya dusa na ginawgawa ra et patey!
15. Anton mensahe na panangukom so impasabi nen Jehova ed si Eli, tan antoy epekto na satan ed pamilya to?
15 Talagan linmoor lay situasyon kanian angibaki si Jehova na propeta ya ag-abitlay ngaran to pian ipasabid si Eli so mensahe na panangukom. Oniay imbaga nen Jehova ed si Eli: ‘Igagalang mo ray anak mo nen say siak.’ Impasakbay na Dios ya ompatey si Hofni tan Finehas diad saksakey ya agew tan manirap ya maong so pamilya nen Eli, tan naekal ni ingen ed pamilya ra so pribilehyo na inkasaserdote. Anguman ira kasi lapud sayan pasakbay? Unong ed salaysay et andi.—1 Sam. 2:27–3:1.
16. (a) Anto ran impormasyon so nabasa tayod iyaaligwas na ugaw nin Samuel? (b) Kasin apaseseg kad satan? Ipaliwawa.
16 Anto kasi epekto na sarayan kaugsan ed ugaw nin Samuel? Anggano 1 Samuel 2:18 ya sikatoy matoor a ‘nanlingkor ed Jehova, anggano ugaw ni.’ On, anggano uga-ugaw ni Samuel, inyuna to lad bilay to so panaglingkor ed Dios. Diad bersikulo 21 na satan met lanlamang a kapitulo et oniay makapaliket nin nabasa tayo: “Si ugaw a Samuel binmaleg ed arap nen Jehova.” Si Samuel et lalon inmapit ed si Jehova legan na ibabaleg to. Say ontan ya inkamaapit ed Dios so sankaseguradoan ya proteksion ed antokaman a kaugsan.
onmay nagagawad tabernakulo, walay nabasa tayon maabig iran impormasyon nipaakar ed ibabaleg tan iyaaligwas nen Samuel. Nabasa tayod17, 18. (a) Panon ya naalig na saray Kristianon kalangweran si Samuel anggano wala ray mauges ya impluensya? (b) Akin et nibaga tayon nanmatoor si Samuel?
17 Ag-imbaraan nen Samuel ya no say atagey a saserdote tan saray ilalak to et manggagaway kasalanan, gawaen to met lay amin a labay to. On, agtayo nepeg ya ibaraan so mauges ya gagawaen na arum, anggan saramay walad atagey a posisyon, pian manggawa tayo met lay mauges. Diad panaon tayo, dakel a Kristianon kalangweran so mangaalig ed alimbawa nen Samuel tan aliling to et ‘ombabaleg irad arap nen Jehova’ anggano makapuy so gagawaen na totood kaliberliber da.
18 Antoy resulta na impanmatoor nen Samuel? Oniay nabasa tayo: “Binmaleg si ugaw a Samuel, tan binmaleg met so panangaroy Katawan tan saray totoo ed sikato.” (1 Sam. 2:26, Maung a Balita) Kanian nanengneng tayo dia a si Samuel et inad-aro na saray totoo tan nen Jehova lapud katooran to. Tan seguradon amta nen Samuel ya walan-walay gawaen na Dios pian manampot lay kaugsan diad Silo. Balet ompan inisip to no kapigan kasi. Aminsan, naebatan met lanlamang itan a tepet to.
“Mansalita Ka, ta say Aripen Mo Ondengel”
19, 20. (a) Deskribien imay aminsan ya agawad si Samuel diad tabernakulo. (b) Panon ya naamtaan nen Samuel no siopay manatawag ed sikato, tan panoy panagtrato tod si Eli?
19 Palbangon lad saman, balet ta ambilunget ni. Makuykuyep lay apoy na baleg a lamparaan na tabernakulo. Marendeen so kaliberliber. Nen kien et walay nadngel nen Samuel ya boses a manatawag ed sikato. Say abaloan to et si Eli, ya masikesiken lad saman tan ngalngali agla makanengneng. Binmangon si Samuel tan ‘batik’ ed si Eli. Naiimadyin moy Samuel ya akasalisalin ombabatik pian amtaen no antoy kaukolan nen Eli? Siansia nin marespeto tan maabig so panagtrato nen Samuel ed si Eli. Anggano wala ray kasalanan to, sikato nin siansiay atagey a saserdote nen Jehova.—1 Sam. 3:2-5.
20 Binangon nen Samuel si Eli, a kuan ton: “Wadia ak, tinawag mo ak.” Imbaga balet nen Eli ya agto tinawag, tan pinapawil tod dukolan so ugaw. Amidua nin onia so agawa! Amorian siansia nen Eli no antoy nagagawa. Lapud kaugsan ya nagagawad Silo, matalag lan mangipasabi si Jehova na pasingawey odino pasakbay ed saray totoo to. Balet amta nen Eli ya diad sayan pankanawnawa et walay labay ya ibaga nen Jehova—panamegley na sayan ugaw! Pinapawil nen Eli si Samuel ed dukolan tan imbangat to no antoy iyebat to sano narengel to lamet imay boses. Tinmulok si Samuel. Ag-abayag et nadngel to lamet imay boses: “Samuel, Samuel”! Inmebat so ugaw: “Mansalita ka, ta say aripen mo ondengel.”—1 Sam. 3:1, 5-10.
21. Panon tayon ondengel ed si Jehova natan, tan akin ya maabig no ontan so gawaen tayo?
21 Walan siansiay lingkor nen Jehova ed Silo ya malabay ya ondengel ed sikato. Dinengel nen Samuel si Jehova legay bilay to. Kasin ontan ka met? Agla kaukolan ya narengel tayo ni boses na Dios. Diad panaon tayo, nibagan mitotongtong so Dios ed sikatayo panamegley na kompleton Salita to, say Biblia. No lanang tayon dedengelen tan uunoren so Dios, ditan met lalon ombibiskeg so pananisia tayo. Ontan a mismo so agawad si Samuel.
22, 23. (a) Panon ya tinmua imay mensahe ya diad unaan et antakot nen Samuel ya ipasabid si Eli? (b) Panon ya akabatan si Samuel ed interon Israel?
22 Agnalinglingwanan iman ya agawad bilay nen Samuel, ta manlapu lad saman et sikatoy nagmaliw ya propeta tan pinagkasangiyan na Dios. Imbaga nen Jehova ed si Samuel ya asingger lan nagawa imay panangukom ed pamilya nen Eli. Nen unaan et natatakot so ugaw ya ipasabi itan a mensahe ed si Eli. Balet nampakpel kanian nibaga to lanlamang—tan mapaabeban inawat nen Eli so panangukom na Dios. Ag-abayag et tinmuan amin so imbaga nen Jehova. Sanen akilaban iray Israelita ed saray Filisteo, inatey si Hofni tan Finehas diad saksakey ya agew. Tan inatey met si Eli sanen naamtaan ton inala na saray Filisteo so sagradon Kaban nen Jehova.—1 Sam. 3:10-18; 4:1-18.
23 Si Samuel balet et akabatan ed interon Israel bilang matoor ya propeta na Dios. “Si Jehova wala ed sikato,” so kuan na salaysay, kanian amin ya propesiya nen Samuel et tinmua.—Basaen so“Si Samuel Tinmawag ed Jehova”
24. Antoy labay ya nagawa na saray Israelita diad inlabas na panaon, tan akin et seryoso itan a kasalanan?
24 Kasin nampasakop iray Israelita ed panangidaulo nen Samuel tan nanmatoor irad Dios? Andi. Asabi panaon et aliwa lan sakey a propeta so labay dan mangidaulod sikara. Labay day nawalaan na arin manguley ed sikara, a singa saray arum a bansa. Imbaga nen Jehova ya unoren nen Samuel iyan kerew da. Balet kaukolan ton ipamoriad sikara ya grabe iyan kasalanan. Say impulisay da et aliwan too, noagta si Jehova a mismo! Kanian impantitipon ira nen Samuel ed Gilgal.
25, 26. Panon ya tinulongan nen Samuel iray totoo pian namoria dan seryosoy ginawa ran kasalanan?
25 Pawilen tayo pa may agawa sanen kinatongtong nen Samuel iray Israelita diad Gilgal. Impanonot nen masiken lan Samuel ed saray Israelita so abayag lan matoor ya panlilingkor to. Insan oniay nabasa tayo: “Si Samuel tinmawag ed Jehova.” Sikatoy nampikasi ya mangibaki bagyo si Jehova.—1 Sam. 12:17, 18.
26 Bagyo? Panaoy tiagew balet? Agni ’tan balot agawa anggad kapigan! Anganko wala ray Israelitan manduaruwa, odino say abaloan da et manlulurey labat si Samuel. Balet biglan binmilunget so tawen. Makmaksil so dagem, kanian dinmedepes iray trigo ed kaumaan. Mantutumbokan la ray karol. Tan pinmelag so uran. Antoy reaksion na totoo? “Tinmakot [ira] na balbaleg ed Jehova tan [ed] si Samuel.” Amoria dan siansia ya seryosoy ginawa ran kasalanan.—1 Sam. 12:18, 19.
27. Antoy panmoria nen Jehova ed saramay mangaalig ed pananisia nen Samuel?
27 Aliwan si Samuel, noag say Dios ya Jehova a mismo so amakiwas ed saray Israelita pian pagbabawian day inkarebelyoso ra. Mabiskeg so pananisia nen Samuel manlapud impanugaw to anggad intatken to. Kanian sikatoy benendisyonan nen Jehova. Lapud agbalot manguuman si Jehova, makapanmatalek itayon tulongan to iramay mangaalig ed pananisia nen Samuel.
^ par. 5 Kaibad samba na saray Nazareo so ag-iyinum na alak o antokaman ya makabuek tan agda katlian so balbas tan buek da. Dakel so angisamban manbilay bilang Nazareo diad espisipikon peryodo labat na panaon. Balet wala met so pigaran Nazareo diad interon bilay da, singa di Samson, Samuel, tan Juan a Managbautismo.
^ par. 9 Say tabernakulo et baleg a kuadradon tolda ya saray lusek to et kiew. Balet inusaran itan na sankarakpan iran materyales—katat na seal (sakey iyan ayep ed dayat), abordaan iran tela, tan mabli ran klase na kiew ya inuklopan na pilak tan balitok. Akapaalagey itan diad kuadradon naalar ya sular, a ditan et walay baleg ya altar parad saray bagat. Diad inlabas na panaon, wala ray nipaalagey ya kuarto diad abay na tabernakulo parad saray saserdote. Nayarin diad sakey ed saratan a kuarto so uugipan nen Samuel.
^ par. 12 Agnirespeto na saray saserdote iray bagat diad duaran paraan. Unona, espisipikon insulat ed Ganggan no anto ran parte na inyapay a bagat so iter ed saray saserdote ya kanen da. (Deu. 18:3) Balet aliway gagawaen na saray mauges ya saserdote diman ed tabernakulo. Mangibaki ira na ariripen ya mangiturok na baleg a tinidor ed talyasin panlalambungay karne tan mangala ray partin labalabay da. Komadua, sano awiten na totoo iray bagat da pian poolan diad altar, ibaki na saray mauges a saserdote so aripen da pian puersaen imay mangibabagat ya ikdan ira na tariwan karne anggano agni niyapay so taba ed si Jehova.—Lev. 3:3-5; 1 Sam. 2:13-17.