• Mamaong lay anak mo anta samploy taon to ni labat!

• Labay ton espisyal so trato na amin ed sikato.

‘Akin kasi et ontay ugali to?’ so nayarin isipen mo. ‘Labay ko ya walay tiwala tod sarili to—pero agko labay ya isipen ton mas maong nen say arum!’

Kasin posible ya ibangat so anak a manpaabeba ya agbalet onabebay pakanengneng tod sarili to?

Diad agano ni ran taon, wala ray mangibabaga ed saray atateng ya mas maong no iter day amin ya labay na anak da; lanang da ran irayew, anggano anggapo met so maong ya agawaan da; tan agda ra ipepetek o didisiplinaen. No ipalikna kuno ed saray ananak ya espisyal ira, ombaleg iran walay tiwala dad sarili da. Pero antoy resulta no ontay pamabaleg na atateng ed ananak da? Imbaga na libron Generation Me: “Imbes ya marunong ya mibagay tan maliket iray ananak, . . . magmaliw iran makasarili tan mapaatagey.”

Saray ananak ya lanang ya irarayew et agda amtay gawaen da no bilang ta nadismaya ra, walay manbalaw ed sikara, tan nalingo ra. Lapud apasal iran say nononoten dan lanang et sarili da, nairapan iran nawalaan na matibay ya relasyon ed arum no baleg la ra. Bilang resulta, dakel ed sikara so makaliknay sobran kapagaan tan depresyon.

Nawalaan na dugan tiwala ed sarili iray ananak, aliwan diad lanang ya pangibagad sikara ya espisyal ira, noagta no wala ran talagay maong ya nagagawaan da. Pian nagawa itan, aglabat ira dapat nawalaan na kompiyansa. Kaukolan dan aralen so kimey o skills ya labay dan gawaen, ipasal dan maong itan anggad magmaliw iran marundunong ed satan. (Proverbio 22:29) Dapat isipen da met so pankaukolan na arum. (1 Corinto 10:24) Nagawaan da labat itan no mapaabeba ra.

Irayew no talagan kanepegan to. No atagey so score na anak mo ed eksamin to, irayew mo. Balet no abebay grade to, agmo basta tetetelen so teacher to. Ta no ontan so gawaen mo, agmo nibangat so anak mon manpaabeba. Kanian mas maong no ibangat mo no anto ray gawaen to pian onatagey so grade to. Irayew mo labat no talagan walay maong ya agawaan to.

Ipetek no kaukolan. Agto labay ya ibagan kaukolan mon sitaen so anak mo kada nalingo. (Colosas 3:21) Balet kaukolan mon ipetek no akagaway baleg ya lingo, tan no aliwliway ugali to. Ta no andi, napasalan to iratan tan agto la naekal.

Alimbawa, naimanom ya walay tendensia na anak mo ya manlastog. No agmo ipetek, nayarin magmaliw ya mapaatagey tan iwasan la na arum. Kanian ipaliwawam ed anak mo ya no manlastog, aliwliway pakanengneng na arum ed sikato tan nabaingan lanlamang. (Proverbio 27:2) Ipaliwawam met ya say toon duga so pakanengneng tod sarili to et agto kailangan ya ipangta ed arum iray abilidad to. No maaro so pangipetek mod anak mo, nibangat mon manpaabeba tan agnaekal so respeto tod sarili to.​—Prinsipyo ed Biblia: Mateo 23:12.

Iparaan moy anak mo ed realidad na bilay. No iter mon amin so labay na anak mo, ompan isipen ton karapatan to itan. Kanian no bilang ta walay labay na anak mo ya agmo sarag ya saliwen, ipaliwawam no akin ya agkayo dapat manggastos ya onlampas ed badyet yo. No agkayo natuloy ed outing odino bakasyon yo, ipaliwawam ya parte na bilay so pakadismaya tan ibagam ed sikato no antoy gagawaen mo no nadidismaya ka. Imbes ya agmo ipasali ed anak mo so irap, iparaan mod saray subok ya arapen to no baleg la.​—Prinsipyo ed Biblia: Proverbio 29:21.

Pasesegen ya mangiter. Ipanengneng mod anak mo ya “mas makapaliket so mangiter nen say mangawat.” (Gawa 20:35) Panon? Nayarin manggawa kayon dua na listaan no siopa ray sarag yon tulongan ya mitindaan, no siopa ray mankaukolan na piluganan, odino no siopa ray walay aapigeren ed abung da. Insan ipilam so anak mo diad itulong mod sikara. Ipanengneng mod anak mo ya maliket ka tan balibali liknaan mo no ontutulong kad arum. Diad ontan, nibangat moy anak mo ya manpaabeba diad sankaepektiboan ya paraan—panamegley na alimbawam.​—Prinsipyo ed Biblia: Lucas 6:38.