Ir al contenido

Ir al índice

¿KUSISQA KAUSAKUYTA MUNAWAJCHU?

Imapajchus kausasqanchejta yachana

Imapajchus kausasqanchejta yachana

RUNASQA ATINCHEJ QHELQAYTA, PINTAYTA, ASHKHA IMASTA RUWAYTAPIS. YACHAYTATAJ MUNANCHEJ: Imaynatachus cielowan jallpʼawan rikhurisqankuta, imapajchus kausasqanchejta, imaynatachus rikhurisqanchejta, imaynachus kausay qhepaman kanantapis.

Jinapis wakin runasqa mana chay imasta yachayta munankuchu. Ninkutaj chay imasta yachajkunalla entiendesqankuta chayri yuyanku kausay jinallamanta rikhurisqanta. William Provine sutiyoj profesor nerqa: “Mana ima diospis kanchu, nitaj yachakunchu imaraykuchus kausasqanchejta”, nispa. Chantá nillarqataj: “Imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta yachayqa qhasilla, runaspis qhasillata kausashanchej”, nispa.

Jinapis mana tukuychu ajinata yuyanku. Ashkha runas yachanku, cielopis jallpʼapis sumaj ruwasqa kasqanta, maychus kananpitaj churasqa kasqankuta. Paykunaqa cielopi, jinallataj jallpʼapi kaj imasta qhawaspa tʼukulla qhepakunku. Sapa pʼunchaytaj reparanku, tukuy imapis may yachaywan ruwasqa kasqanta. Ashkha runas chay imasta qhawaspa kikinta ruwayta munanku.

¿Diospi creejkunallachu tukuy ima sumaj ruwasqa kasqanta reparanku? Mana. Kausay jinallamanta rikhurisqanta yuyajkunapis, chayta reparallankutaj. Iskay runasmanta parlarina.

DOCTOR ALEXEI MARNOV, ÑOJTUMANTA YACHAJ RUNA. Pay nin: “Escuelapi kashajtiy, yachachiwarqanku mana Dios kasqanta, kausaytaj jinallamanta rikhurisqanta. Diospi creejkunataqa, sonsos nej kanku”, nispa. Chaywanpis 1990 watapi, Alexeiqa niña kikintachu yuyarqa.

Pay nillantaj: “Noqaqa tukuy imata entiendeyta munaj kani. Chayrayku runaj ñojtunta estudiarqani. Ñojtunchejqa tʼukunapaj jinapuni. Chaypeqa ashkha yachayta japʼiyta atinchej, tukuy imata ruwanapajtaj yanapawanchej. Chayrayku mana entienderqanichu imaraykuchus pisillata kausasqanchejta. Nejtaj kani: ‘¿Imapajtaj kausashanchej? ¿Ajina pisillatapunichu kausakunanchej karqa?’, nispa. Chay imaspi tʼukuriytawan, yacharqani mana jinallamantachu rikhurisqanchejta”, nispa.

Alexeiqa imapajchus kausasqanchejta yachayta munasqanrayku, Bibliata estudiayta qallarerqa. Señoranpis Bibliata estudiayta qallarillasqataj. Jinapis payqa qosan pantashasqanta ninallanpaj estudiasqa. Payqa doctora karqa, nitaj Diospi creejchu. Kunanqa iskayninku Diospi creenku, Bibliapitaj yachakunku imapajchus kausasqanchejta.

DOCTORA HUABI YIN, CIENCIAMANTA YACHAJ WARMI. Payqa física nisqamanta yachakusqa, ashkha watastataj intinchejta estudiasqa.

Chay warmi nisqanman jina, cientificosqa estudianku cielopi, jallpʼapi kaj imasta. Pay nin: “Tukuy chay imas leyestapis kasukunkuman jina purinku, nitaj chajrusqachu kashanku. Nejtaj kani: ‘¿Pitaj chay leyesta churarqa? ¿Pitaj intita kamachin, mashkhatachus kʼanchananta, mashkha ruphaytachus wijchʼunantapis?’, nispa. Waykʼushaspapis mana ruphaykunanpaj ninata qhawarinchejpuni. Pichus chay tukuy imasta ruwasqantaqa, Bibliapi yachakorqani. Chaypi nin: ‘Qallariypeqa Dios cielotawan, kay pachatawan ruwarqa’, nispa” (Génesis 1:1).

Cientificospa estudiasqankurayku, entiendenchej imaynatachus ñojtunchejpi neuronas nisqa llankʼasqankuta, imaynatachus inti kʼanchasqantapis. Bibliatajrí imaraykuchus chay tukuy imas kasqanta entiendechiwanchej. Bibliaqa niwanchej, pichus cielota, jallpʼatawan ruwasqanta, pichus chaykunapaj leyesta churasqanta, imapajchus kausasqanchejta ima. Alexeiwan Huabiwanpis Biblianejta chayta entienderqanku.

Biblia nin, Diosqa kay jallpʼata mana qhasipajchu ruwasqanta, “manachayqa kawsayniyojkuna chaypi tiyakunankupaj” (Isaías 45:18). Chaytaj imatachus qhepaman suyakushanchej, chaywan ujchasqa kashan. Chaytataj qhepan yachaqanapi yachakusun.