METSIKAQ rantikoqkunam ëwëkäyan Nïlu mayu kuchumpa. Tsëchöqa qoñoq vientu, mëtsika pukutaq yaku plantakuna y wëtakunam kan. Josëqa tsëkuna kanqantam cuentata qokun. Mëtsikaq camëllukunata y nunakunata mäkurmi, ichisaq pishqukuna më tsëpita volar yarqayämun. Tsë rantikoqkunam ëwëkäyan Egiptupa juk markaman. ¡Më karuchönam Hebron jirkapita y täranqan markapitaqa Josëqa këkan! ¡Tsë sitiukunaqa alläpa jukläyam markampitaqa!

Mayu kuchunchöqa hïgus plantakuna y palmërakunapa raprankunam kan y mönukuna büllayanqanmi wiyakan. Josë parlanqampitaqa nunakuna parlayanqan idiömaqa alläpa jukläyam. Tsë idiömachö ima niyanqankunatam llapan puëdinqanta entiendita procuran. Raslla yachakïtam kallpachakunan, porqui wayinmanqa itsa kutinqanatsu.

Josëqa 17 o 18 watayoqllaran y alläpa sasakunapam (ajakunapam) pasëkan. Teytampa mas kuyë wamran kaptinmi wawqinkunaqa chikipäyaq. Alläpa chikirmi wanutsita munayarqan, peru tsëta rurayänampaq këkarmi, rantikoqkunata rikar rantikïkuyarqan (Genesis 37:2, 5, 18-28). Atska semänapa viajëkarnam Josëta katseqkunaqa kushishqa sientikuyan, porqui tsë jövinta y wakin cösasninkunata rantikuyänampaq kaq markamanqa chëkäyannam y allim ganayanqa. ¿Imataraq Josë ruranqa alläpa mana llakikunampaq? ¿Imanötaq noqantsikpis markäkïnintsikchö tsarakushwan alläpa sufrimientukunapa pasarnin? Alliraqmi yachakunantsik Josëta pasanqankunapita.

Bibliam willakun masta. Chäyänan markaman chärirmi, rantikoqkunaqa Josëta rantikuyarqan Potifar jutiyoq nunata. Pëqa karqan faraonpa tröpankunapa mandaqninmi (Genesis 39:1). Ishkë kutipana rantiyashqa kaptinchi Josëqa alläpa humillashqa sientikun. ¡Imëka rantikuyänampaq cösaskunatanömi tratayan! Mushoq duëñunwannam ëwarëkan rantikuyänan tiendakunapa y mëtsika nuna pureq cällikunapa. Mushoq wayinmannam ëwarëkan.

Wayin ninanqa, kanan täränampaq kaq wayi ninanmi, y familianwan täranqan wayimanqa manam imachöpis igualantsu. Josëqa animalninkunawan markan markan carpa wayichö täraqmi karqan. Peru Potifarpa wayinqa kapoqyoq egipciukunapanömi alläpa shumaq y pintashqa karqan. Unë kaqkunata estudiaqkunam niyan, egipciukunataqa shumaq huertankuna kananta gustayanqanta, y tsëchö montikuna y yaku wëtakuna kananta. Wakin wayikunaqa jatun huertakunapa chowpinchömi kaq, tsëkunaqa balconyoq, ventanayoq, mëtsika cuartukunayoq y mikuyänan jatun salayoqmi karqan, jina sirweqninkunapaqpis cuartukuna kaqmi.

¿Espantakurqantsuraq Josë tsë shumaq wayita rikar? Manachi. Masqa yarpachakïkarqan japallan  sientikunqanmanchi. Egipciukunapa idiöman, vistikïnin, altsapäkïnin y masqa religionninkunam pëpaq alläpa jukläya karqan. Egipciukunaqa adorayaq mëtsika dioskunatam, brujerïakunatam rurayaq y pipis wanuriptin alman kawëkanqantam creiyaq. Peru llakikïninchö tsarakunampaqqa juk precisaqmi yanaparqan. ¿Imataq karqan? Bibliam kënö nin: “Jehoväqa Josëwanmi këkarqan” (Genesis 39:2). ¡Mëtsika kutiraq Jehoväman mañakurqan yanapanampaq! Tsëmi Salmu 145:18 textu kënö nin: “Palabranta respetarnin llapan qayakoqninkunapa lädunchömi Jehoväqa këkan”. ¿Ima mastataq Josë rurarqan Diosninman witinampaq?

Manam llakikïnin vencinanta jaqirqantsu. Josëqa trabäjunta alli ruranampaqmi churapakarqan, tsënö ruraptinmi Jehoväqa bendicirqan. Y tsëtam Potifarpis cuentata qokurirqan, Jehovä bendiciptin llapampis alli yarqapunqanta. Tsënöpam, Josëqa ichikllapa ichikllapa patronnimpa rikënimpaq markäkïpaq nuna tikrarirqan, tsëmi Potifarqa llapan kapunqanta cargunchö jaqirirqan (Genesis 39:3-6).

Kanan witsan jövin cristiänukunaqa Josëpita yachakïta puëdiyanmi. Estudiayanqankunachöqa brujerïallapaq parlaq y kawëninkunawan imatapis rurëta mana musyaq jövinkunawanmi juntu kayan. Tsënökunawan karqa mana allichi sientikuyan. Tsënö sientikurqa, yarpë Jehoväqa manam cambiashqatsu (Santiägu 1:17). Pëman markäkurnin mandakunqankunata wiyakoq jövinkunataqa kanampis bendicikanllam.

Josëpita maslla yachakurishun. Atska watakunanam pasarishqa, y Josëqa juk shumaqllan y sinchi nunam tikrarishqa. Peru llakikïpaqqa shumaqllan kanqanrëkurmi peligruchö këkan, porqui wakinkunaqa mana allimampam rikapar qallëkuyan.

Josëqa markäkïpaq nunam karqan. Manam Potifarpa warminnötsu karqan. Bibliaqa willakun tsë warmi Josëta rikaparnin kutin kutin kënö ninqantam: “Noqawan punukïkushun” (Genesis 39:7). ¿Tsënö ninqanta änitatsuraq Josë munarqan? Diospa Palabranqa Josëpaq parlar jövinkunapa munënimpita libri kanqantaqa manam parlantsu. Jina manam rikätsikuntsu Potifarpa warmin shumaqllan mana kanqantaqa. ¿Tsëkunarëkurtsuraq tsë warmipa munëninman ishkinman karqan? Patronninqa manam musyanmantsu karqan. Jinamampis, juk kapoqyoq mandakoqpa  warminwan këqa imëkayoq këmanmi chätsinman karqan. ¿Tsëkunamantsuraq pensarqan?

Manam musyantsiktsu. Peru shonqunchö ima kanqantaqa musyantsikmi. Tsëtaqa musyantsik tsë warmita kënö ninqampitam: “Patronnïqa wayinchö kaqkunapaqqa manam yarpachakuntsu, y llapan kapunqantam makïman churamushqa. Kë wayichöqa noqallam mas precisaq kä, y pëqa llapantam qomashqa, qamllatam manaqa warmin kaptiki. Tsëqa, ¿imanöraq kë mana allita rurarnin Diosta llakitsir jutsallakïköman?” (Genesis 39:8, 9). Tsënö Josë ninqanqa alleq y clärum karqan. Warmi ninqanta rurarqa concienciantam rakchatanman karqan. ¿Imanir?

Pë ninqannömi, Potifarqa llapanchö pëman markäkurqan. Tsëmi, wayinchö llapan kapunqanta makïman churarqan, peru warmintaqa manam. ¿Imanöraq patronninta traiciunëkunman karqan? Peru concienciantaqa mas llakitsinman karqan Jehoväta mana wiyakïmi. Y casädukunapaq Jehovä pensanqantam Josëqa cuentaman churan. Tsëtaqa teytankunapitam yachakurqan. Musyanmi casädu kawakïta Jehovä patsätsinqanta y pë munanqannö juntu y ‘juk ëtsallana karnin’ kawakuyänanta (Genesis 2:24). Jina musyanmi casädu kawakïta rakita munaqkuna Jehoväta cäsi piñatsiyanqanta. Tantiyarinapaq, Jehovämi nunakunata cläru rikätsirqan Josëpa awilun Isaacpa y bisawuëlun Abrahanpa warminkunawan mana punukïkuyänampaq, ichikllapam salvakuyarqan mana allikunapita (Genesis 20:1-3; 26:7-11). Josëqa musyanmi Jehovä imanir tsëta ninqanta, tsëmi llapan kawëninchö wiyakïta munan.

Potifarpa warmintaqa manam gustantsu tsëta wiyanqan. ¡Imanöraq tsëta nïkurqan! ¡Despreciarirnimpis, tsë rurë mana alli kanqantaran nirirqan! Tsënö kaptimpis, manam tsëllachötsu jaqirin. Mana cäsunqampitam alläpa piñakun y masran caprichakurkun. ¡Këqa Diablupa rurëninnömi parecirqan! Diablupis Jesustam mana allita ruratsita munarqan, tsëmi “eucorqan yape cutinanpaq yarparar” (Lücas 4:13). Jehoväpa sirweqninkunapis Josë ruranqantam qatita procurayänan; pëqa “cada junaq” mana allita ruranampaq tsë warmi nikaptimpis, alleqmi tsarakurqan. Bibliam willakun tsënö ruranqanta (Genesis 39:10). Tsënö karpis, tsë warmiqa mana allita ruranampaqqa nikarqanllam.

Juk junaqmi, wayimpita llapan sirweqninkuna yarquyänanta Potifarpa warminqa shuyarëkarqan. Josë trabajaq yëkuriptinnam, röpampita tsarirkur yapë kënö nin: “¡Punukïkushun!”. Tsë jövinqa imëkanöpam raslla tsë warmi tsarëkaptimpis escapëta procuran. Peru tsë warmiqa mas sinchipam tsarikurkun. Y Josëqa röpanta jaqïkurmi imëkanöpa escapakun. Tsëmi, Potifarpa warminqa röpan tsarashqallana quedakun (Genesis 39:11, 12).

Tsë jövin ruranqanmi yarpätsimantsik apostol Pablu kënö ninqanta: “Witicurnin geshpicuyay llutan mana allicunata ruracar jucnin jucninwanga puricuycunapita” (1 Corintius 6:18, NTCN). ¡Këqa juk alläpa alli yachatsikïmi noqantsikpaq! Kanan witsanqa, mëtsikaq nunakunam Jehovä mandakunqanta wiyakuyantsu y tsëkunawan juntum kawantsik. Tsëmi pëkunanötsu kanantsik, sasa (aja) kaptimpis manam alli rurëninkunapitam witikunantsik.

¡Josë alli tsarakunqanqa mana allimanmi chätsin! Potifarpa warminqa alläpam piñakun y vengakunampaqmi churakan. Tsëmi sirweqninkuna wiyayänampaq sinchipa qayarïkun y sirweqninkunam ima pasakunqanta musyaq ëwayan. Y pënam, Josë violëta munanqanta y qayariptin escapakunqanta nin. Y tsënö kanqanta creiyänampaqmi Josëpa röpanta rikätsikun. Potifar wayinman chäriptinnam, tsë ulikïllata willarin y Josëta sirweqnimpaq apanqampitam tumpan. ¡Potifarqa alläpa piñashqam këkan! Tsë höram Josëta llawirätsiyänampaq mandakun (Genesis 39:13-20).

Unë kaqta estudiaqkuna egipciukunapa carcelnimpa perqankunata tarishqa karpis, manam alleqllaqa musyayantsu tsëkunapita. Peru  patsa rurinchö carcel tse witsan kanqanqa musyëmi. Josëqa “uchku” nirmi llawiranqan carceltaqa qayarqan, tsëmi rikätsimantsik tsë sitiuqa ampi (tsakey) y llakinëpaq kanqanta (Genesis 40:15). Salmu librupis willakun allqutsashqa kanqantam, kënö nir: “Chakinkunatam cadënawan watayarqan y fierrutam kunkanman churayarqan” (Salmu 105:17, 18). Höraqa, prësukunapa rikrankunatam qepankunaman churarkur cadenarätsiyaq y wakinkunatanam kunkankunapita. Mana ruranqampitam Josëtaqa alläpa sufritsiyarqan.

Ichik tiempullatsu manam llawirarqan. Bibliam willakun tsë llakinëpaq sitiuchö unëraq kanqanta. * Jinamampis, pëqa manam musyarqantsu imë tsëpita yarqunampaq kaqta. Killakuna y watakunam pasarqan. ¿Imatataq rurarqan llakishqalla mana kanampaq?

Bibliam yapë kënö nin: “Jehoväqa Josëwanmi këkarqan”. Awmi, Diosninllapaq kaptinmi alläpa kuyëpa tratarqan (Genesis 39:21). Jehovä sirweqninta cuidananta y kuyanantaqa manam ni carcel ni llawiranqan micharqantsu (Romänus 8:38, 39). ¿Josë shonqupita patsë llakikïninkunata y pensanqankunata ciëluchö kuyë Teytanta mañakïkaqta rikëkaqnöku këkanki? ¿Yamë kanampaq ‘shoqacoq Dios’ yanapëkanqanta rikëkaqnöku këkanki? (2 Corintius 1:3, 4; Filipensis 4:6, 7.) Peru Jehoväqa manam tsëllatatsu Josëpaq rurarqan. Bibliam willakun carcelchö mandakoqqa Josëman markäkunqanta.

Prësukunataqa imëka rurëtam qoyarqan, tsëkunatam Josëqa rurarqan, llapan puëdinqanmannömi trabajarqan, y kallpachakunqampitam Jehovä bendicirqan. Tsënö kanqampitam carcelchö mandakoqqa Josëman markäkurqan, Bibliam kënö nin: “Llapan prësukunatam Josëpa cargunchö jaqirirqan [...]; tsëmi pëna mandaq imatapis tsëchö rurayänampaq kaqta. Carcelchö mandakoqqa [...] manam imatapis ruraqnatsu, porqui Jehovä Josëwan kaptinmi pëtaqa ima rurashqampis alli yarqapoq” (Genesis 39:22, 23). ¡Diosnin mana qonqanqanta cuentata qokurirqa kushishqachi sientikurqan!

Kawënintsikchöqa imëkapam pasantsik, Josëpanö markäkïnintsik kaptinqa allim tsarakushun. Mana jaqita Jehoväman mañakur, mandakunqankunata cumplir y munanqanta rurarqa bendicionnintam chaskishun, Josë chaskinqannö. Awmi, tsë jövintaqa allikunam shuyararqan, qateqnin kaq yachatsikïchömi masta musyarishun.