BIBLIAPA TEXTONKUNAMANTA SUMAQTA YACHAYKUNAPAQ
Genesis 1:1 | “Qallariypim Diosqa unancharqa cielotawan kay pachata”
“Qallariypim Diosqa unancharqa hanaq pachatawan kay pachata” (Genesis 1:1, Musuq allpa pachapi kawsaqkunapaq biblia).
“Tukuy imapa qallariyninpiqa Diosmi unancharqa hanaq pachatawan kay pachata” (Genesis 1:1, Chuya Qellqa 2012).
Genesis 1:1 nisqanqa ¿ima ninantaq?
Bibliapi imaynata nispan qallarisqanwanmi yachanchik imam kaqta willawasqanchikta. Willawanchikqa ‘hanaq pachawan kay pacha’ mana kikillanmanta rikurisqanmantam hinaspa chaykunata Diosninchik unanchasqanmantam (Apocalipsis 4:11).
Bibliapiqa manam willawanchikchu haykapi hinaspa imaynata cielotawan kay pachata Dios unanchasqanmantaqa, ichaqa willawanchikmi ‘kallpanwan’ hinaspa atiyninwan unanchasqanmanta (Isaias 40:26).
Hebreo rimaypi “unancharqa” nispanqa riman Diospa imapas ruwasqanmanta rimaspallanmi. a Bibliapiqa Jehova b Diosmanta rimaspallanmi nin “unanchaq” nispanqa (Isaias 42:5; 45:18).
Genesis 1:1 nisqanmanta astawan yachanapaq
Genesis libropa qallariynin versiculom willawanchik Dios unanchasqanmanta, capitulo 1 hinaspa 2 nisqanpim astawan willawanchik imakuna unanchasqanmanta. Genesis 1:1 nisqanmanta 2:4 nisqankamam bibliaqa pisi rimayllapi willawanchik allpa pachata Dios imayna unanchasqanmanta hinaspa chaypi kawsaqkunata unanchasqanmanta. Hina chaypitaqmi willawanchik punta kaq qarita hinaspa warmita unanchasqanmantapas. Lliw unanchasqankunamanta willaruwaspanchikñataqmi astawanraq willawanchik punta kaq qarita hinaspa warmita imayna unanchasqanmanta (Genesis 2:7-25).
Genesis libropim willawanchik Diosqa suqta punchaw tukuy imata unanchasqanmanta. Ichaqa punchawmanta rimaspanqa manam kay tiemponchikpi hina punchawmantachu rimachkan, aswanqa rimachkan una-unay watakuna pasasqanmantam. Chaymi bibliapi punchawmanta rimaspanqa riman mana huk punchawllamantachu. Kaypi yuyaymanasun, Chuya Qellqa bibliapim Genesis 2:4 nin ‘chay punchawkunapim Dios unancharqa’ nispan. Chay punchawkunamanta rimaspanqa manam 24 horayuq punchawkunamantachu rimachkan, aswanqa unay tiempomantam. Chay tiempoqa suqta punchawpi Diospa tukuy ima unanchasqan punchawkunam.
Genesis 1:1 nisqanmanta pantayta nisqanku
Hukkunam ninku: “Diosqa tukuy imataqa unancharqa waranqa watakuna ñawpaqllatam”, nispanku.
¿Chaynachu kanman?: Bibliapiqa manam niwanchikchu haykapi tukuy imapas unanchasqa kasqanmantaqa. Yachaysapa runakunam ninku kay pachanchikqa wara-waranqa watakunaña kasqanmanta. Chayna nisqankuqa Genesis 1:1 nisqanwanmi tupan. c
Hukkunam ninku: “Genesis 1:1 nisqanman hinaqa hukllapi kimsa dioskunapa hukninmi Diosqa, chaynataqa ninchik kay textopi rikuriq “Dios” achkamantapas rimachkanman hina kasqanraykum”, nispanku.
¿Chaynachu kanman?: “Dios” ninantam hebreo rimaypiqa ninku ’Elohím nispa, chayqa achkamantapas rimachkanman hinam. Chaywanpas ’Elohím nispanqa manam achka Dios kasqanmantachu rimachkan, aswanqa tukuy atiyniyuq kasqanmantam. Genesis 1:1 nisqanpi rikuriq ’Elohím palabramantam huk diccionariopi nin: “Kaypiqa achkamantapas hina rimaspanqa hukllamantam rimachkan. Hinaspapas tukuy atiyniyuq utaq hatunchanapaq kasqanmantam rimachkan”, nispa.
Leey Genesis 1 capitulota chaypi rikuriq willakuykunatapas chaynataq huk textokunaman apaq taksa letrachakunatapas.
a “Unanchay” ninantam hebreo rimaypi baráʼ ninku, chaymanta rimaspam bibliamanta rimaq huk libropa Glosarion nin: “baráʼ palabraqa achka kutikamam rikurin Diosmanta rimasqanrayku. Hina kay palabratataqmi servichikunku Diospa unanchasqan kasqanta riqsichinankupaq, runapa ruwasqanmanta rimaspaqa manam kay palabrataqa servichikunkuchu”, nispa.
b Bibliapim nin Diospa sutinqa Jehova kasqanta (Salmos 83:18).
c “Qallariypim” nisqan hebreo rimaypi hayka tiempo kasqanmanta rimaspanmi huk libro nin: “‘Qallariypim’ nispanqa manam ninchu hayka tiempo kasqanmantaqa utaq hayka tiempo kananmantaqa”, nispa.