ASKHA runakunan “Drama de la Creación” nisqata rikuspa nirqanku: “¡Chayqa mana hayk’aq qonqanapaqmi!” nispa. Chay draman askha runakunata yanaparqan, manataqmi hayk’aqpas chaypi rikusqankuta qonqarqankuchu. Chay dramaq yanapayninwanmi askha runakuna Jehová Diosta reqsirqanku, manaraq Europa ladopi iñiqmasikunata Hitler qatiykachayta qallarishaqtin. ¿Iman karqan “Drama de la Creación” nisqa?

Jehová Diospa llaqtanmi 1914 watapi “Foto-Drama de la Creación” nisqata horqomurqan. Chayqa karqan uyarinapaq hina colorniyoq fotokuna peliculakuna iman, 8 horas qhawanapaqtaqmi karqan. Waranqa-waranqanpi runakunan chayta qhawarqanku. Chay watallapitaqmi lloqsimurqan aswan pisi tiempollapi qhawanapaq grabación “Drama Eureka” nisqa. 1920 watakunapaqqa manañan allintañachu funcionarqan chay peliculakuna, fotokuna, equipokunapas. Askha runakunan “Foto-Drama” nisqata qhawayta munarqanku. Alemania nacionpi Ludwigsburg llaqtapin askha runakuna tapukurqanku: “¿Hayk’aqmi “Foto-Drama” nisqa peliculata hukmanta qhawasun?” nispa. ¿Imatan iñiqmasikuna ruwarqanku?

Chaypaqqa Alemania nacionpi kaq Betel wasipi umalliqkunan, París nacionpi noticiakuna willaq empresamanta hinallataq Leipzig, Dresde nisqa empresakunamanta grabacionkunata fotokunata rantirqanku. Chay rantisqankumanmi yaparqanku “Foto-Drama” nisqa peliculaq wakin allin fotonkunata.

Erich Frost iñiqmasinchismi allin música tocaq karqan, paymi chay dramapi música uyarikunanpaq tocarqan. Willakuykuna uyarikusqantaq La Creación nisqa libromanta horqosqa karqan, kay peliculatan sutichakurqan “Drama de la Creación” nispa.

Chay dramaqa ñawpaq drama hinan 8 horaspi qhawanapaq karqan, chaytataqmi askha tardekuna pisi-pisimanta qhawarqanku. Chaypin rikukurqan imaynata kay pachata Dios kamasqanta, Bibliapi kaq willakuykunata huk willakuykunatawan. Rikukullarqantaqmi pantasqa religionkuna runakunata engañasqantapas. Chay dramatan qhawarqanku Alemania, Austria, Luxemburgo, Suiza nacionkunapi hinallataq alemán simita rimaq huk cheqaskunapipas.

Erich Frost iñiqmasin nin: “Dramata qhawachishaqtiykun orquestapi llank’aqmasiykunata kallpacharqani samasqanku  horaspi película qhawaqkunaman librokunata folletokunatapas rakimunaykupaq. Chay hinapin askha qelqakunata qomurqayku”, nispa. Johannes Rauthe iñiqmasin Polonia nacionpi chay dramata pasachimurqan; paymi yuyarin chayman hamuq runakuna sutinkuta direccionninkutapas saqesqankuta. Chhaynapin tarirqanku askha revisitakunata.

1930 watakunapi “Drama de la Creación” nisqa peliculata qhawasqanku llaqtakunapin hunt’allapuni runakuna kaq, llapa runakunataqmi allinta rimaqku Jehová Diospa testigonkunamanta. 1933 watapaqqa yaqa huk millón runakuna hinan chay peliculata qhawarqanku. Käthe Krauss nin: “Dramata qhawaytapuni munaspan 20 kilometrota hina purirqayku. Sach’a-sach’a ukhunta, moqo patakunata iman wichanayku karqan”, nispa. Else Billharz nillantaq: “‘Drama de la Creación’ nisqata qhawasqaymi yanapawarqan cheqaq yachayta munakunaypaq”, nispa.

Alfred Almendinger runan mamanmanta nin: “Kusisqan kasharqan hinan huk Bibliata rantikurqan, chaypiytaq purgatorio nisqa simita maskharqan”, nispa, mana tarispataq iglesianta wikch’upuspa bautizakapurqan. Erich Frost iñiqmasin nin: “Askha runakunan cheqaq-kayta tarirqanku ‘Drama de la Creación’ nisqa peliculaq yanapayninwan”, nispa (3 Juan 1-3).

Chay drama askha runakunata yanapashaqtinmi, nazi partidoq yuyayninkuna llapa Europa ladopi mast’arikurqan. 1933 wata qallariypin Alemania nacionpi Testigokunaq llank’ayninta sayachiyta munarqanku. Chay watamantapachan Europa ladopi llapa Testigokuna qatiykachasqa karqanku, 1945 watapi Segunda Guerra Mundial tukunankama. Erich Frost iñiqmasipas pusaq wata hinan carcelpi wisq’asqa karqan, qhepamanmi ichaqa Alemania nacionpi tarikuq Betel wasipi llank’arqan. “Drama de la Creación” nisqaqa tiempollanpin chayamurqan. Chay draman guerra chayamuqtin cristianokunata kallpacharqan iñiyninkupi qaqata sayanankupaq (Yuyarinanchispaq: Alemaniapi).