9 PUČIBE
Valjani li te verujnav ki evolucija?
SO BI KEREA TU?
Zamislin tuke akaja situacija: O Alberti tano bunimo. Ov taro tiknipe verujnela kaj isi Devel hem kaj ov kergja sa. Ama avdive, ko časi po biologija, o profesori phengja kaj isi but dokazija so vakerena kaj i evolucija tani točno. O Alberti na mangela te ikljol glupavo anglo javera. Mislinela peske: „Ako o naučnikija dokažingje kaj i evolucija tani točno, tegani koj sium me te kerav man popametno lendar?“
Te ove sine ko e Alberteskoro than, dali ka verujne sine ki evolucija adaleske so but lila sikavena la sar točno?
AČHOV HEM RAZMISLIN!
O manuša so verujnena ko Devel hem okola so verujnena ki evolucija šaj lokheste te vakeren ko so verujnena, bizo te džanen soske verujnena ko adava.
-
Nesave manuša verujnena ko Devel, adaleske so agjaar sikavgja len lengiri religija.
-
Nesave manuša verujnena ki evolucija, adaleske so agjaar siklile ki škola.
RAZMISLIN BAŠO ŠOV PUČIBA
Ki Biblija pišinela: „Sekova kher nekoj kergja le, a okova so kergja sa tano o Devel“ (Evreite 3:4). Dali šaj te verujne ko akava?
NESAVE VAKERENA: Sa so isi ki vselena ulo tari jekh bari eksplozija.
1. Koj kergja la ili sostar uli adaja bari eksplozija?
2. Soj tano pologično — te misline kaj sa ulo taro ništo, ili kaj nekoj kergja adava?
NESAVE VAKERENA: O manuša ule taro životnija.
3. Ako o manuša ule taro životnija — na primer, taro majmunija — soske tegani isi bari razlika maškar lengiri intelegencija hem e manušeskiri?
4. Soske čak o „najednostavna“ bukja soj tane dživde tane doborom složeno kerde?
NESAVE VAKERENA: I evolucija tani dokažimo fakti.
5. Dali o manuš so tvrdinela akava ispitingja korkori o dokazija?
6. Kobor manuša verujnena ki evolucija samo adaleske so sine lenge phendo kaj sa o gogjavera manuša verujnena ki late?
„Ako phirea ki šuma hem dikheja jekh but šužo kher, dali ka misline tuke: ,So šužo kher! Sigurno ulo korkori pestar‘. Na! Adava nane logično. Tegani soske te verujna kaj i vselena da uli korkori pestar?“ (Džulija).
„Zamislin nekoj phenela tuke kaj ki jekh pečatnica sine eksplozija hem kaj o mastilo prskingja sa o zidija hem o tavani, a adalestar ulo jekh but baro rečniko. Ka verujne li ko adava?“ (Gven).
SOSKE TE VERUJNAV KO DEVEL?
I Biblija ohrabrinela tut „te koristine tlo razum“ (Rimjanite 12:1). Tli vera ko Devel na valjani te ovel temelimi samo ko:
-
ČUVSTVIJA (ednostavno osetinava kaj mora te ovel nesavi pobari sila)
-
SO MISLINENA O JAVERA MANUŠA (živinava ko than kote so o javera tane vernikija)
-
PRITISOK TARO JAVERA (me roditelija sikavgje man te verujnav ko Devel, na sine man javer izbor)
Namesto akava, valjani te ovel tut logična dokazija baši tlo veruvanje.
„Keda o profesori objasninela sar funkcionirinela e manušeskoro telo, tegani ni najhari na somninava man kaj isi Devel. Sekova delo taro amaro telo isi le pli uloga, pa čak o najtikno. Amaro telo funkcionirinela bizo amen te ova svesna baši adava. E manušeskoro telo tano čače kerdo but složeno!“ (Tereza).
„Keda dikhava nesavi uči zgrada ili nesavo brodi ili vrda pučava man: ,Koj kergja akava?‘ Na primer, te kerel pe jekh vrda, bašo adava valjani nesave pogogjaver manuša so džanena sar te keren adava. Te šaj te kerel buti o vrda, leskere najtikne da delija valjani šukar te oven sostavime. Ako jekh vrda tano kerdo nekastar, tegani o manuša da mora te oven kerde nekastar“ (Ričard).
„Kobor poviše ispitinava sine i nauka baši evolucija, doborom poviše haljovava sine kaj nane la nisavi smisla... Spored mande, e manušeske valjani pobari vera te verujnel ki evolucija, nego ko Devel“ (Entoni).
RAZMISLIN
Iako but berša istražinena baši evolucija, o naučnikija panda na ale dži ko jekh isto objasnuvanje kolea so ka soglasinen pe. Ako o naučnikija na dikhena isto ki evolucija — a neli ola tane ekspertija — tegani soske tu te verujne ki evolucija?