1. Ki koja smisla o hristijanja mora te oven sar kaš? (Dikh hem i slika.)

 „I BAVLAL našti te phagel kaš so bangjola“. Akaja izreka istakninela jekh važno buti koja so pomožinela e kaštenge te bajron — i fleksibilnost. Slično tano amencar, te šaj duhovno te bajrova mora te ova fleksibilna keda ka meninen pe amare okolnostija. Sar šaj te kera adava? Agjaar so ka prilagodina amen keda ka meninen pe amare okolnostija hem ka poštujna e javerengoro stavi hem odluke.

2. Kola osobine šaj te pomožinen amenge te prilagodina amen ko neve okolnostija, hem so ka dikha ki akaja statija?

² Sar sluge e Jehovaskere amen mangaja te ova razumna. Isto agjaar mangaja te ova ponizna hem sočuvstvitelna. Ki akaja statija ka dikha sar akala osobine pomožingje nesave hristijanenge te ikljoven ko krajo e promenencar so slučingje pe lenge ko životo. Isto agjaar ka dikha sar akala osobine šaj te pomožinen amenge da. Ama, najangle te dikha so šaj te sikljova taro Jehova hem o Isus kola soj tane sovršena primerija baši razumnost.

3. Kotar džanaja kaj o Jehova tano razumno?

³ I Biblija vakerela bašo Jehova kaj tano „Karpa“ soske tano cvrsto hem stabilno (5. Moj. 32:4). Ama isto agjaar ov tano razumno. Džikote meninena pe o uslovija ko sveto amaro Devel prilagodinela pe ko adala promene te šaj te ispolninel pli namera. Keda o Jehova kergja e manušen sprema plo liko, ov dengja len sposobnost te prilagodinen pe ko neve okolnostija. Ov dengja amen jasna bibliska načelija kola so pomožinena amen te ana mudra odluke, bizi razlika save predizvikija šaj ka oven amen. Ple primerea hem e načeloncar so dengja amen, o Jehova pomožinela amen te haljova kaj na samo soj tano „Karpa“, nego isto agjaar tano razumno.

4. Vaker jekh primer baši e Jehovaskiri razumnost (3. Mojseeva 5:7, 11).

 ⁴ Sa so kerela o Jehova tano sovršeno hem razumno. Ov na postapinela strogo e manušencar. Na primer, razmislin sar o Jehova sikavgja razumnost e Izraelconge. Ov na rodela sine isto žrtva sekole jekhestar, bizi razlika dali sine čorolo ili barvalo. Ko nesave slučaija ov dozvolinela sine sekole izraelcoske te del žrtve sprema ple okolnostija. (Čitin 3. Mojseeva 5:7, 11.)

5. Vaker primer baši e Jehovaskiri poniznost hem sočuvstvo.

⁵ E Jehovaskiri poniznost hem sočuvstvo pottikningje le te ovel razumno. Na primer, leskiri poniznost šaj sine jasno te dikhel pe keda manglja te uništinel e lošna manušen taro Sodom. Preku ple angelija, o Jehova vakergja e pravedno Loteske te našel ko planine. Ama o Lot darandilo te džal adari. Adaleske ov molingja e Jehova zaedno ple familijaja te mukhel le te našel ko Zigor, jekh tikni diz koja so o Jehova manglja te uništinel. O Jehova šaj sine taro Lot te rodel te kerel adava so rodingja lestar. Namesto adava, o Jehova dozvolingja leske te džal ko Zigor, iako adava značinela sine kaj ov valjani te promeninel pli odluka te na uništinel adaja diz (1. Moj. 19:18-22). Vekoncar pokasno, o Jehova sikavgja sočuvstvo e manušenge tari Ninevija. Ov bičhalgja ple proroko e Jona te vakerel e lošna manušenge tari Ninevija kaj adaja diz hem ola ka oven uništime. Ama keda o manuša tari adaja diz kaingje pe, e Jehovaske pelo žal hem na uništingja len (Jona 3:1, 10; 4:10, 11).

6. Vaker primer so sikavela kaj o Isus tano razumno isto sar o Jehova.

⁶ O Isus sine razumno isto sar sar o Jehova. Ov sine bičhaldo ki phuv te šaj te propovedinel „e našavde bakhrenge taro Izrael“. Ama džikote kerela sine pli zadača, ov sikavgja kaj tano razumno. Na primer, ki jekh prilika jekh džuvli koja so na sine Izraelka, molingja le te sasljarel lakere čhaja soske sine la demoni hem but mučinela pe sine. Pottiknimo taro sočuvstvo, o Isus kergja adava bašo so molingja le i džuvli (Mat. 15:21-28). Te dikha panda jekh primer. Ko početok tari pli služba, o Isus vakergja: „Sekoj so na priznajnela... kaj verujnela ki mande, me da... nane te priznajnav kaj tano mlo učeniko“ (Mat. 10:33). Ama, dali o Isus otkažingja pe taro Petar, iako trin puti na priznajngja kaj tano leskoro učeniko? Na, soske o Isus džanlja kaj e Petareske pelo but žal bašo adava so kergja hem kaj sine leske verno. Otkeda voskresningja, o Isus pojavingja pe e Petareske hem najverojatno uveringja le kaj prostingja leske hem kaj mangela le (Luka 24:33, 34).

7. Sprema Filipjanja 4:5, sar mangaja te ova pendžarde anglo o manuša?

⁷ Amen dikhlem kaj o Jehova hem o Isus tane razumna. A sar tano amencar? O Jehova očekujnela amen da te ova razumna.  (Čitin Filipjanja 4:5.) Šaj te puča amen: „Dali o javera mislinena kaj sium razumno, tolerantno hem spremno te popuštinav? Ili mislinena kaj sium strogo, kruto ili tvrdoglavo? Dali insistirinava o javera te keren o bukja agjaar sar me so mislinava kaj valjani te keren pe? Ili sium spremno te šunav e javerengoro mislenje hem popuštinava ako i situacija dozvolinela adava?“ Kobor porazumna ka ova, doborom poslična ka ova sar o Jehova hem o Isus. Te dikha duj situacie kote so valjani te ova razumna — keda ka meninen pe amare okolnostija hem keda o stavija hem o odluke e javerengere razlikujnena pe taro amare.

8. So šaj te pomožinel amenge te ova razumna keda meninena pe amare okolnostija? (Dikh hem i fusnota.)

⁸ Te ova razumna značinela te ova fleksibilna keda ka meninen pe amare okolnostija. Asavke promene šaj te keren amenge problemija kola so na očekujngjem len. Na primer, šaj taro jekh puti te astara nesavo pharo nasvalipe. Ako ko than kote so živinaja taro jekh puti meninela pe i ekonomsko ili političko situacija adava da šaj te meninel amaro životo (Prop. 9:11; 1. Kor. 7:31). Šaj čak te ovel amenge pharo ako i organizacija zamolinela amen te kera nesavi javer zadača ili te služina ko javer than. Bizi razlika save predizvikija ka oven amen, šaj uspešno te prilagodina amen ko neve okolnostija ako sledinaja akala štar čekorija: 1) Prifatin i realnost, 2) dikh angle 3) koncentririn tut ko pozitivna bukja hem 4) ker šukaripe e javerenge. b Akana te dikha sar nesave phralenge hem phenjenge koristingja adava so kergje akala štar bukja.

9. Sar jekh bračno pari iklile ko krajo ple problemencar?

⁹ Prifatin i realnost. O Emanuele hem i Frančeska sine bičhalde te služinen sar misionerija ki jekh javer phuv. Samo so počmingje te sikljoven i nevi čhib hem te zapoznajnen pe e phralencar hem e phenjencar taro nevo sobranie, počmingja i pandemija KOVID-19 hem valjangje te oven ki izolacija. Ko adava periodi iznenadeno muli e Frančeskakiri daj. Oj but manglja te ovel ple familijaja ko adava pharo vreme, ama našti sine te patujnel baši pandemija. Sar uspejngja te izdržinel ko sa akala pharipa? Prvo, o Emanuele hem i Frančeska zaedno molingje pe baši mudrost te šaj te ovel len sila sekole diveske posebno hem te na oven preterano sekirime bašo adava so ka ovel. O Jehova ko pravo vreme odgovoringja ko lengere molitve preku pli organizacija. Na primer, ola sine ohrabrime taro jekhe phraleskoro intervju, ov vakergja: „Kobor posigate prifatinaja amare neve okolnostija, doborom posigate ka irana amari radost hem agjaar ka šaj ko neve da okolnostija te da amaro najšukar“. c Dujto, ola odlučingje pošukar te sikljoven te svedočinen preku telefoni, pa čak počmingje biblisko kursi. Trito, ola prifatingje i pomoš e phralengiri hem e phenjengiri hem sine blagodarna bašo lengoro mangipe. Jekh ljubezno phen celo berš bičhalela sine sekova dive kratka ohrabruvačka porake. Ako amen da prifatinaja amare neve okolnostija, tegani amen da šaj te ova radosna e bukjencar so šaj te kera len.

10. Sar i Kristina prilagodingja pe ki jekh bari promena ko lakoro životo?

 ¹⁰ Dikh angle hem koncentririn tut ko pozitivna bukja. I Kristina, jekh phen tari Romanija koja so živinela ki Japonija razočaringja pe keda vakergje kaj nane više te ovel o sobranie ki anglisko čhib kote so oj džala sine. Ama namesto te razmislinel bašo adava so slučingja pe, oj odlučingja te džal ko Japonsko sobranie hem athe dengja plo najšukar ki služba. Oj zamolingja jekhe manušnja koja so kerela sine laja buti, te sikavel la te kerel pošukar japonski lafi. Akaja manušni prifatingja te koristinel i Biblija hem i brošura Ov bahtalo zasekogaš te šaj te sikavel e Kristina japonski. Agjaar, na samo so i Kristina siklili pošukar i čhib, nego i manušni da počmingja te interesinel pe bašo čačipe. Ako dikhaja angle hem siem pozitivna, tegani o iznenadena promene šaj te anen blagoslovija so na očekujngjem len.

11. So kergja jekh bračno pari keda sine len finansiska problemija?

¹¹ Ker šukaripe e javerenge. Jekh bračno pari so živinela ki jekh phuv kote so amare aktivnostija tane zabranime sine len finansiska problemija keda i phuv bankrotiringja. Sar prilagodingje pe ko adala okolnostija? Sar prvo, ola angje odluke kolencar so poednostavingje pumaro životo. Palo adava, namesto te koncentririnen pe ko pumare problemija, ola odlučingje te pomožinen e javerenge agjaar so gele poviše ki služba (Apo. 20:35). O rom vakergja: „Adaleske so siem sine zafatime službaja na sine amen vreme te razmislina bašo negativna bukja, nego šaj sine te koncentririna amen te kera e Devleskiri volja“. Keda meninena pe amare okolnostija, na smejnaja te bistra kobor tano važno ponadari da te pomožina e javeren, posebno preku amari služba.

12. Sar o primer e Pavleskoro šaj te pomožinel amen te prilagodina amen ki služba?

¹² Džikote siem ki služba valjani te ova fleksibilna. Amen propovedinaja manušenge so isi len različna veruvanja, stavija hem kultura. O apostol Pavle sine prilagodlivo ki pli služba hem amen šaj but te sikljova taro leskoro primer. O Isus bičhalgja e Pavle te ovel „apostoli ko javera narodija“ (Rim. 11:13). Adaleske o Pavle propovedingja e evreenge, e grkonge, školujme manušenge, obična manušenge, službenikonge hem carenge. Te šaj te resel ko vilo sa akale različna manušenge, o Pavle vakergja baši peste: „Sarinenge sium sine sa“ (1. Kor. 9:19-23). Ov prilagodingja plo način sar propovedinela sine agjaar so razmislinela sine baši e manušengiri kultura, kotar avena hem ko so verujnena. Amen da šaj te ova uspešna ki služba ako siem fleksibilna hem ako prilagodinaja amaro način sar propovedinaja sprema e manušengere potrebe.

13. Sprema 1. Korinkjanja 8:9, so šaj te ovel ako na poštujnaja e javerengoro stavi?

¹³ I Razumnost isto agjaar pomožinela amen te poštujna e javerengoro stavi. Na primer, nesave phenja mangena te šminkinen pe, a javera na. Nesave hristijanja mangena umereno te pien alkohol, a javera odlučinena hič te na pien. Ili, sa o hristijanja mangena te oven saste, ama na birinena sarine ko isto način te lečinen pe. Ako sekogaš mislinaja kaj amen siem ko pravo hem ako probinaja te ubedina amare phralen te keren o bukja sar amen so keraja len, o javera šaj te sopkinen pe hem adava te anel podelbe. Amen sigurno na bi mangaja te kera asavko nešto! (Čitin 1. Korinkjanja 8:9; 10:23,  24). Akana, te dikha duj primerija kola so sikavena sar o bibliska načelija šaj te pomožinen amen te ova uramnotežena hem te arakha o mir ko sobranie.

14. Kola bibliska načelija valjani te oven amen ki godi keda kerela pe lafi bašo amaro urajbe hem izgled?

¹⁴ Amaro urajbe hem izgled. O Jehova na čhivgja stroga pravilija bašo adava sar te urava amen, nego dengja amen načelija kola so valjani te sledina len. Amare urajbaja valjani te falina e Devle hem agjaar te sikava kaj siem razumna, skromna hem razborita (1. Tim. 2:9, 10; 1. Pet. 3:3). Adaleske, na mangaja amare urajbaja te privlečina nepotrebno vnimanie. Isto agjaar, o bibliska načelija šaj te pomožinen e starešinenge te na čhiven pumare lična pravilija bašo adava so te urava hem sar te izgledina. Na primer, o starešine taro jekh sobranie mangle te pomožinen nesave terne phralenge kola so phiravena sine moderno frizura so sine kratko ama neuredno. Sar pomožingje lenge o starešine bizo te čhiven nesavo pravilo? O pokrainsko nadgledniko predložingja e starešinenge te vakeren e terne phralenge: „Ako sien ki bina hem o phralja poviše dikhena ko adava sar sien uravde namesto ko adava so vakerena, tegani nane nešto šukar tumare urajbaja ili adalea sar izgledinena“. Akava ednostavno objasnuvanje pomožingja e terne phralenge te haljoven so valjani te keren bizo o starešine te čhiven nesave pravilija. d

15. Sprema kola bibliska zakonija hem načelija vodinaja amen keda anaja odluke bašo amaro sastipe? (Rimjanja 14:5).

¹⁵ Amaro sastipe. Sekova hristijani mora korkori te odlučinel sar te grižinel pe bašo plo sastipe (Gal. 6:5). Ki Biblija  isi samo nekobor konkretna zakonija bašo sastipe kolende so jekh hristijani mora te ikerel pe keda ka valjani te birinel ko savo način ka lečinel pe. Na primer, mora te šuna i zapoved te na primina rat hem te cida amen taro spiritizam (Apo. 15:20; Gal. 5:19, 20). O javera načinija lečibaske tane mukhle ki sovest. Nesave keda nasvaljovena džana samo ko doktori, a nesave birinena javer način lečibaske. Bizi razlika kobor siem uverime kaj nesavo način lečibaske tano korisno ili štetno, amen valjani te poštujna o pravo amare phralengoro korkori te odlučinen bašo pumaro sastipe. Adaleske na valjani te bistra akala štar bukja: 1) Samo e Devleskoro Carstvo šaj celosno hem trajno te sasljarel e manušen (Isa. 33:24). 2) Sekova hristijani mora te ovel „celosno uverimo“ bašo adava soj najšukar bašo leskoro sastipe. (Čitin Rimjanja 14:5.) 3) Amen na mangaja te sudina e javeren ili te kera nešto kolea so šaj te sopkinen pe (Rim. 14:13). 4) O hristijanja sikavena mangipe hem haljovena kaj o jekhipe ko sobranie tano but považno taro lengoro lično mislenje (Rim. 14:15, 19, 20). Ako isi amen akala bukja ki godi tegani ka ačhova paše amare phralencar hem phenjencar hem ka arakha o mir ko sobranie.

16. Sar jekh starešina šaj te sikavel kaj tano razumno keda sorabotinela javere starešinencar? (Dikh hem i slika.)

¹⁶ O starešine mora te oven šukar primer baši razumnost (1. Tim. 3:2, 3). Na primer, jekh starešina na valjani te očekujnel kaj o javera sekogaš ka prifatinen leskoro mislenje samo adaleske soj tano pophuro taro javera starešine. Ov tano svesno kaj o Jehova preku plo duho šaj te vodinel bilo save starešina te vakerel nešto so ka pomožinel te anel pe mudro odluka. Ako poviše starešine soglasinena pe jekhe odlukaja kolaja so na phagela pe nesavo biblisko načelo, jekh razumno starešina ka poddržinel adaja odluka, čak ako isi le pojaver mislenje.

17. Save koristija anela i razumnost?

¹⁷ I razumnost anela but blagoslovija. Amen nakhaja pošukar amare phralencar hem phenjencar hem ko sobranie isi mir. Radujnaja amen so iako ko e Devleskoro narodo isi različna karakterija hem kulture, sepak obožavinaja e Devle sar jekh familija. Ama soj najvažno, radujnaja amen adaleske so džanaja kaj džaja palo primer e Jehovaskoro kova soj tano razumno Devel.