Peut-être mo hinga so tongana mo te kobe nzoni ape apeut ti sara sioni na seni ti mo. Tongana mbeni zo ate nzoni kobe ape na ngoi so lo ngbâ maseka, mingi ni lo yeke ngbâ gi ti te nzoni kobe ape na ngoi so lo kono; ndani la, a yeke nzoni ti tene mo gi ti duti na anzoni habitude ti tengo ye laso.

•  Ti te kobe nzoni aye ti tene nyen?

•  Tongana nyen la mbi peut ti ngbâ ti te kobe nzoni?

•  Amba ti mo atene ti ala nyen

 Bible atene na e so a yeke nzoni “sarango ye ti terê ti e ayeke lakue nzoni,” ye so andu nga habitude ti tengo ye ti e (1 Timothée 3:11). Na batango mama-ndia so na li, a yeke nzoni ti hinga so . . .

•   Ti te kobe nzoni andu ti te agroupe ti kobe kue. Agroupe ti kobe ayeke oku, akobe so a sara na lait, ati so aprotéine ayeke dä, alê ti keke, akugbe ti kasa nga na alê ti kobe. Ambeni zo ake ti te ambeni groupe ti kobe ni, ala tene so ni la ayeke aidé ala ti perdre poids. Me sarango tongaso apeut ti sara sioni na mo, na lege so terê ti mo awara pëpe aye so lo bezoin ni ti duti nzoni.

   Tara ti sara ye so: Sara recherche wala gue mo bâ docteur ti mo ti hinga ngbanga ti nyen la a yeke nzoni ti te ambeni kobe. Na tapande:

   Mbeni ye na yâ ti akobe so a iri ni hydrate de carbone apeut ti mû na mo ngangu. Aprotéine apeut ti aidé terê ti mo ti tiri na akobela, nga a yeke kpengba kasa ti terê ti mo na ayeke leke ni. Tongana mo te ambeni mafuta mingi ape apeut ti sara si a yeke ngangu ti tene mo wara kobela ti bê nga a sara si mo kpengba.

   “Mbi gi ti te agroupe ti kobe kue nzoni. Nga, mbi pensé ape so ayeke sioni ti te akete kete ye wala ti te akobe ti terê ti lege ngoi na ngoi. Me a lingbi zo ate gï mara ti akobe ni so ape. A yeke lakue nzoni ti changé yâ ti akobe.”—Brenda.

•   Ti te kobe nzoni aye ti tene ti kpe ti te ye ahon ndö ni. Ti te ye nzoni aye ti tene ape ti te ye mingi, ti kanga nzara ngbii na ti te ye gbani na pekoni, wala ti ke ti te mbeni kobe so mo ye ni mingi.

   Tara ti sara ye so: Teti nze oko, gi ti bâ afason so mo yeke te na ye. Fani oke la mo te ye ahon ndö ni tongana ti so a fa na nduzu ge so? Achangement wa la mo peut ti sara ti te ye nzoni?

   “Na ambeni lango, mbi yeke te akobe so acalorie ayeke dä ahon ndö ni me na ambeni lango mbi yeke te ni gï kete. Na nda ni, mbi arrêté ti diko wungo ti acalorie so ayeke na yâ ti akobe so mbi yeke te, mbi sara hange mingi ti te kobe gbani, nga mbi arrêté ti te ye na ngoi so yâ ti mbi asi. A hunda ngoi, me fadeso mbi yeke te ye nzoni.”—Hailey.

•   Gbu li kozo si. Bible atene: “Tongana azo so asara kua ngangu aleke gere ti akua ti ala, ye ni ayeke ga gï nzoni.” (aProverbe 21:5). Ti duti na nzoni habitude ti te ye, a lingbi mo leke ti te kobe na mbeni lege so ayeke nzoni.

   “Ti te nzoni kobe a lingbi a leke ti sara ni kozo si, na mingi ni nzoni kobe ayeke kobe so a tö ni na yanga-da. Me atâa so a hunda ti sara effort, a yeke ga na ye ti nzoni, na apeut nga ti aidé mo ti bata nginza.”—Thomas.

•   Changé asioni kobe na anzoni ni. Bible atene: “Bata ndara ti sara ye ti nzoni.” (aProverbe 3:21). Sarango ye na ndara ayeke aidé ande mo ti bâ tongana nyen la mo lingbi ti te kobe nzoni nga ti wara nzoni habitude ti tengo ye so alingbi na mo.

   “Lâ oko oko, mbi changé asioni kobe na anzoni ni. Na tapande, a hon ti tene mbi su bonbon wala ti te biscuit, mbi yeke te pomme. Ade ti ninga ape, mbi changé lani mingi ti asioni kobe na anzoni ni lango oko oko!”—Kia.

•   Sara ye ahon ndö ni ape. Bible atene: “Te kobe ti mo na nzerengo terê.” (Zo-ti-fa-tene 9:7). Ti te kobe nzoni aye ti tene ape so mo peut pëpe ti te ye so anzere na mo, nga a ye ti tene ape so mo doit ti gi bê ti mo na ndö ti akete kete kobe so mo yeke te. Même si mo ye ti perdre poids, girisa ape so ye so mo yeke gï ti si dä ayeke ti duti na nzoni seni. Gi ti ku ye na mbage ti mo wani ahon ndö ni ape.

   “Ade ti ninga ape, mbi perdre kilo 14, na yâ ti angoi ni so mbi ke ti te kobe lâ oko ape, me mbi arrêté ti te groupe ti ambeni kobe, wala ti te dessert. Mbi bâ so ti perdre poids ahunda ngoi nga a lingbi mbi changé habitude ti tengo ye ti mbi.”—Melanie.