A SARA ngu oku awe, Choong Keon na wali ti lo Julie, so ala yeke na ngu 35 tongaso, asara kua ti pionnier permanent na gbata ti Sydney na Australie. Choong Keon atene: “E yeke sara lani mbeni kua ti nginza so amû ngoi ti e kue ape nga e duti nzoni. Ndo so e yeke lani dä ayeke pendere nga e vivre bien. A nzere na e ti duti na afami ti e nga na akamarade ti e.” Me, Choong Keon na Julie agi bê ti ala. Ngbanga ti nyen? Ala hinga so dutingo ti ala amû lege na ala ti sara na Jéhovah mingi, me mbeto asara ala ti changé ambeni ye na yâ ti fini ti ala.

Na pekoni, na ngoi ti mbeni kota bungbi so a sara na ngu 2009, ala mä mbeni diskur so andu bê ti ala mingi. Ita so amû diskur ni asara tënë droit na aita so alingbi ti fa tënë mingi ahon ti so ala yeke sara. Lo tene: “E mû mbeni tapande: Zo ti kpengo na oto alingbi ti turnê na mbage ti koli wala ti wali gi tongana lo yeke kpe na oto ni si. Legeoko nga, Jésus ayeke fa lege na e ti kono yâ ti kua ti e ti fango tënë, me gi tongana e yeke sara ngangu biani ti kono yâ ni.” * Choong Keon na wali ti lo Julie abâ so a yeke mo bâ mo tene ita ni ayeke sara tënë droit na ala. Gi na oko kota bungbi so, a hunda tënë na mbeni ita-koli na wali ti lo so ala yeke amissionnaire na kodoro ti Taïwan. Ala sara tënë ti ngia so ala wara na fango tënë nga ala fa so a yeke na bezoin ti awafango tënë mingi. Choong Keon na Julie akiri abâ so a yeke mo bâ mo tene a sara tënë ni droit na ala.

Julie atene: “Na peko ti kota bungbi ni, e sambela Jéhovah ti mû na e ngangu ti sara aye so a lingbi e sara ti gue na Taïwan.” Lo tene nga, lo tene: “Me mbeto ahon ndo ti e. A yeke lani mo bâ mo tene e ye ti tï mbeni ngu so alï mingi so lâ oko ade e tï ni ape.” Mbeni versê so amû maboko na ala ti gue ayeke na Zo-ti-fa-tene 11:4 so atene: “Lo so abâ lege ti pupu, fade lo lu le-kobe pëpe; na lo so abâ mbinda, fade lo fâ le-kobe pëpe.” Choong Keon atene: “E leke na bê ti e ti komanse ti ‘lu le-kobe nga ti fâ le-kobe ni’ ahon ti ‘luti na ti bâ gi ndo’.” Ala sambela mingi, ala diko ye na ndo ti gigi ti ambeni ita so ayeke amissionnaire, ala tokua gbâ ti alettre na lege  ti Internet na ambeni ita so ague lani awe na Taïwan na aita ni akiri tënë na ni, ala kä a-oto ti ala na aye ti da ti ala, na nze ota na peko ti kota bungbi ni ala gue na Taïwan.

Aita ahon 100 so alondo na akodoro wande ayeke fa tënë fadeso na Taïwan na ando so bezoin ti awafango tënë ayeke dä mingi. Ala londo na Australie, Grande-Bretagne, Canada, France, Japon, Corée, Espagne nga na Amerika. Ngu ti ala ayeke na popo ti ngu 21 ti si na ngu 73. Na popo ti ala mo yeke wara aita-wali ahon 50 tongaso so ayeke akumbamba. Nyen la amû maboko na aita so, so asara ye na bê ti ala kue, ti fa tënë na kodoro wande? Zia e bâ ni.

Laura, mbeni ita-wali so ayeke kumbamba, so alondo na Canada, ayeke sara kua ti pionnier na do ti Taïwan. Me, na yâ ti angu bale-oko so ahon, lo ye lani fango tënë oko ape. Lo tene: “Mbi yeke gue lani na fango tënë gi tongaso, me pëpe ndali ti so mbi ye ni.” Na pekoni, akamarade ti lo so ayeke na Canada ahunda na lo ti tene lo na ala ague na Mexique ti fa tënë teti nze oko. Laura atene: “A yeke kozo ti tene mbi mû ngoi mingi ti fa tënë tongaso la, na ti so ni so fango tënë ni anzere!”

Ye so asi na Laura so apusu lo ti bâ ye so lo lingbi ti sara ti gue na mbeni congrégation so a yeke tene mbeni yanga ti kodoro nde dä na Canada. Lo zia iri ti lo na ekole ti mandango Chinois, lo fa tënë legeoko na ambeni ita so ayeke aChinois, nga lo leke na bê ti lo ti gue na Taïwan. A si na septembre, ngu 2008 lo gue na Taïwan. Laura atene: “A sara nduru na ngu oko la mbi ga ti duti nzoni na fini ndo so mbi gue dä. Me ti fadeso, mbi pensé ti kiri na Canada kete ape.” Lo bâ kua ti fango tënë kâ tongana nyen? Lo tene: “A nzere na mbi mingi. Ti bâ so azo so ayeke manda Bible achangé aye na yâ ti fini ti ala na pekoni so ala hinga Jéhovah, a yeke mbeni ye so amû ngia na mbi mingi ahon aye kue. Fango tënë na Taïwan amû lege na mbi ti wara mara ti kota ngia so fani mingi.”

Brian na wali ti lo Michelle, so ngu ti ala ayeke 35 tongaso, alondo na Amerika ague na Taïwan a sara  ngu miombe awe. Na tongo nda ni, ala pensé so ala fa tënë nzoni ape. Me mbeni ita, so ayeke missionnaire aninga, atene na ala, atene: “Même tongana ala mû gi mbeni tract na mbeni zo, a lingbi ala girisa ape so peut-être a yeke kozo ti tene zo ni so amä tënë na ndo ti Jéhovah la. Tongaso, ala sara mbeni kota ye na yâ ti kua ti fango tënë awe la.” Tënë ti dengo bê so amû maboko na Brian na Michelle mingi ti ngbâ ti fa tënë. Mbeni ita-koli ni atene na ala, a tene: “Ti tene bê ti ala anze ape, a yeke nzoni ala gi pëpe ti bâ wala ala yeke gue na li ni na mandango Chinois lâ oko oko me ala gi ti bâ ni na ngoi ti akota bungbi oko oko.” Na nda ni, ala gue na li ni na laso ala yeke anzoni pionnier.

Nyen la alingbi ti pusu mo ti manda mbeni yanga ti kodoro nde? Gi ti gue na kodoro so mo ye ti gue dä ti fa tënë. Tongana mo si kâ awe, gue na abungbi, sara kamarade na aita ti ndo ni nga gue na ala legeoko na fango tënë. Brian atene: “Tongana mo bâ so azo mingi ayeda na tënë ti Royaume nga mo bâ so aita ti ndo ni aye tere mingi, ye so ayeke pusu mo ti gue ti fa tënë na kodoro wande.”

Mingi ti aita so ague na ando so bezoin ti awafango tënë ayeke dä mingi na Taïwan ayeke fa Anglais na azo ti wara na nginza ti vo na aye so ala yeke na bezoin ni. Kristin na Michelle akä asusu so a iri ni saumon. Kristin atene: “Kozo mbi kä ni lâ oko ape, me so mbi sara ni amû maboko na mbi ti ngbâ na kodoro ni.” A si na mbeni ngoi, Kristin awara aclient so ayeke vo aye ti lo lakue. Kua so lo sara so, so amû ngoi ti lo kue ape so, amû maboko na lo ti bâ lege ti abezoin ti lo na ti wali ti lo, nga a sara si ala yeke na ngoi mingi ti sara kota kua ti ala so ayeke kua ti pionnier, kua ti gingo azo.

William na wali ti lo Jennifer, alondo na Amerika, asi na Taïwan a sara ngu mbasambala tongaso awe. William atene: “Ti manda mbeni yanga ti kodoro, ti sara kua ti pionnier, ti bâ lege ti congrégation nga ti gi nginza ndali ti sewa, a sara si na ambeni ngoi zo anze kue.” Nyen la amû maboko na ala ti hon ndo ti kpale so nga ti duti na ngia lakue? Ala gi ti zia na gbele ala aye so ala lingbi ti si dä. Na tapande, ala gi gi hio hio ape ti hinga yanga ti Chinois, na bê ti ala anze ape atâa so ala gue na li ni yeke yeke.

William adabe ti lo na tënë so mbeni surveillant so ayeke gue na ando nde nde atene na lo. Surveillant ni atene na lo so, tongana e zia mbeni ye ti yingo na gbele e, a yeke nzoni e sara aye so ayeke mû lege na e ti si na ye so e zia na gbele e. William atene so wango so amû maboko na lo nga na wali ti lo ti duti nduru ti changé ambeni ye, ti mä wango ti aita so amû li ni na yâ ti congrégation so ala yeke dä, nga ti changé fason ti sarango ye ti ala ti mû lege na ala ti fa tënë nzoni na fini ndo so ala yeke dä. Lo tene nga, lo tene: “Wango ni amû nga maboko na e ti pensé ti mû ambeni ngoi ti bâ pendere ti ndo so e gue ti fa tënë dä.”

Legeoko tongana William na Jennifer, Megan, mbeni ita-wali pionnier so ayeke kumbamba so alondo na Amerika, ayeke fa tënë na ngia na ngoi so lo yeke gi ti si na ye so lo zia na gbele lo so a yeke ti tene yanga ti Chinois nzoni mingi. Na anda-yenga lo yeke gue na fango tënë legeoko na ambeni ita so ayeke fa tënë na yâ ti mbeni pendere territoire: port ti Kaohsiung, kota place ti lutingo ti abateau na Taïwan. Megan awara lege ti fa tënë na yâ ti abateau oko oko nga lo fa tënë na azo ti gbungo susu so alondo na Bangladesh, Inde, Indonésie, Philippines, Thaïlande, nga na Vanuatu. Lo tene: “Teti so azo ti gbungo susu ni ayeke duti na port ni gi teti kete ngoi, e yeke manda Bible na ala gi na lê ni lê ni. Ti fa tënë na ala kue, fani mingi mbi bungbi ala osio wala oku si mbi manda Bible na ala.” Lo yeke sara tongana nyen ti manda yanga ti Chinois? Lo tene: “Mbi ye lani ti hinga ni hio, me mbi dabe ti mbi na tënë so mbeni ita-koli atene na mbi, lo tene: ‘Sara ye so mo lingbi ti sara na Jéhovah ayeke bâ lege ti tanga ni.’”

Kozo ti tene Cathy, so ayeke na Grande-Bretagne ague na kodoro wande ti fa tënë, lo gi mbeni kodoro so mbeni ita-wali so ayeke kumbamba alingbi ti gue ti fa tënë dä sân ti tene a sara sioni na lo. Lo fa gingo bê ti lo na Jéhovah na yâ ti sambela nga lo sara alettre lo tokua na gbâ ti afiliale ti hinga kpale wa la aita-wali so ayeke kumbamba alingbi ti wara na yâ ti akodoro ni. Na pekoni, lo bâ akiringo tënë so afiliale ni atokua na lo nzoni, na lo bâ so Taïwan la ayeke nzoni ndo so lo lingbi ti soro ni.

Na ngu 2004, na ngoi so Cathy ayeke na ngu 31, lo gue na Taïwan, kâ lo gi ti duti na gbâ ti aye ape. Lo tene: “Mbi hunda aita ti fa na mbi anzoni ndo so ngere ti alê ti keke nga na ti akugbe ti kasa ayeke ngangu ape. Anzoni wango ti ala amû maboko na mbi ti buba nginza ti mbi kirikiri ape.” Nyen la amû maboko na lo ti ngbâ ti duti na mbeni fini so ahunda aye mingi ape so? Cathy atene: “Mbi yeke sambela Jéhovah fani mingi ti mû maboko na mbi ti zia bê ti mbi gi na ndo ti senge kobe so mbi yeke te nga na abongo ti mbi so ngere ni ayeke ngangu ape. Mbi bâ so Jéhovah akiri tënë na asambela ti mbi na lege so lo mû maboko na mbi ti duti na ngia atâa so mbi yeke na aye kue so mbi yeke na bezoin ni ape.” Lo tene nga, lo tene: “Mbi ye ti duti na mbeni fini so ahunda aye mingi ape ndali ti so amû lege na mbi ti zia li ti mbi na ndo ti kua ti Jéhovah.”

Cathy aduti na mbeni fini so ahunda aye mingi ape nga lo yeke na ngia. Lo fa ndani lo tene: “Mbi wara lege ti fa tënë na mbeni ndo so azo mingi ayeda na nzoni tënë. Mbi yeke na ngia mingi.” Na ngoi so lo si na Taïwan, congrégation ti Chinois ayeke lani gi use na gbata so lo komanse kua ti pionnier dä, me fadeso acongrégation aga mbasambala. Cathy atene: “Ti bâ na lê ti mbi wani mara ti guengo na li ni tongaso nga ti mû mbage na kua ti kongo lê ti kobe asara si mbi yeke na kota ngia lâ na lâ.”

Nyen la asi na pekoni na Choong Keon na Julie so e sara tënë ti ala fade na tongo nda ti article so? Na tongo nda ni, Choong Keon abâ atene lo yeke sara kua mingi na yâ ti congrégation ape ndali ti so lo hinga Chinois nzoni ape. Me aita ti congrégation so lo yeke dä apensé ti ala tongaso ape. Choong Keon atene: “Na ngoi so a kangbi yâ ti congrégation ti e use, mbi yeke wakua ti mungo maboko na a kiri a mû na mbi gbâ ti akua na ndo ti akua so mbi sara. Na ngoi ni so, mbi bâ biani so mbi yeke sara kua na ndo so bezoin ayeke dä mingi.” Na ngia na yanga, lo tene: “Tere ti mbi anzere mingi so ala yeke même lani na bezoin ti mbi.” Laso, Choong Keon ayeke ancien. Julie atene nga, a tene: “E bâ so e sara ye so e ga ti sara nga e wara ngia so ade e wara lâ oko ape. E ga ge ti mû maboko, me e bâ so aye so asi na e ge amû maboko na e. E mû merci mingi na Jéhovah so amû lege na e ti ga ti fa tënë ge.”

Na yâ ti akodoro mingi, bezoin ti awango tënë ayeke mingi. Mo ga nduru ti hunzi ekole awe nga mo yeke hunda tere ti mo na ndo ti ye so mo yeke sara na yâ ti gigi ti mo? Mo yeke kumbamba nga mo ye ti sara kua mingi na yâ ti bungbi ti Jéhovah? Mo ye ti tene azo ti sewa ti mo adabe ti ala na pendere kua so ala sara na Jéhovah? Mo gue na retraite awe, na mo yeke na anzoni ye so asi na mo na yâ ti gigi ti mo so mo ye ti sara tënë ni na azo? A yeke nzoni mo hinga so mo yeke wara aye ti nzoni mingi tongana mo yeda ti gue na ndo so bezoin ti awafango tënë ti Royaume ayeke dä mingi ti mû lege na mo ti fa tënë mingi ahon ti so mo yeke sara fadeso.